2017
‘Onitelei mo e Foʻi Lea Koví
April 2017


‘Onitelei mo eFoʻi Lea Koví

ʻOku nofo e tokotaha naʻá ne fai e talanoá ʻi ʻIutā, USA.

“Te u feinga ke fakatomala, ke lelei ange, ke lotu” (Tohi Hiva ʻa e Fānaú, 98).

ʻĪmisi
Andrei and the Bad Word

Naʻe pehē ʻe Nikolai ʻi he mālōlō siʻí, “‘Okú ke pehē ʻokú ke lelei ange ‘i he tokotaha kotoa ko e ʻikai ke ke kapekapé.”

Pehē ange ʻa ʻOnitelei, “‘Oku ʻikai mo‘oni ia.”

“Ko e hā leva ʻoku ʻikai ke ke fai ai ha foʻi kapekape pē tahá? Taha pē? He ʻikai ke u tāmateʻi koe. ʻOku kapekape ʻa e toengá.”

Kiʻi fakamafuta ʻa ʻOnitelei. “ʻOku ʻikai pē ke u fie fai pehē au.”

Na‘e ʻiloʻi ʻe ʻOnitelei ko e kapekapé ʻoku kovi pea ʻokú ne ʻai ʻa e Laumālie Māʻoniʻoní ke mavahe. Na‘e fie maʻu ‘e ʻOnitelei ‘a e Laumālie Māʻoni‘oni ke ʻiate ia. Naʻe ʻikai ai ke kapekape ia.

Na‘e hū foʻou atu ʻa ‘Onitelei ki he akó, pea ko Nikolai tokotaha pē ʻi he kalasi onó naʻe fie kaungāmeʻa mo iá. Ka naʻe fakakinaʻi ia ʻe Nikolai ʻi he ʻaho kotoa pē fekauʻaki mo e kapekapé. Pea naʻe fakaʻau ʻo kiʻi helaʻia ʻa ʻOnitelei he tali ʻikaí ʻi he ʻaho kotoa pē. ‘Ikai ngata aí, naʻe manavasi‘i ʻa ʻOnitelei naʻa ʻikai toe hoko ʻa Nikolai ko hano kaungāmeʻa, pea ʻe toki taʻelata moʻoni.

Ne pehē ange ʻa Nikolai ʻi he tuku ʻa e akó, “Kiʻi puʻaki ha foʻi kapekape pē taha.” “Pea te u tukunoaʻi leva koe.”

Fāifai kuo helaʻia ‘aupito ʻa ʻOnitelei ʻi hono fakakinaʻí peá ne puʻaki ha foʻi kapekape—ko ha foʻi lea naʻe ʻikai ke fuʻu kovi fēfē.

Kamo ʻa Nikolai. “Sai, ko e taha leva koe ʻo kimautolu.”

Naʻe talanoa foki mo ha niʻihi ʻo e ngaahi kaungāmeʻa ʻo Nikolaí kia ʻOnitelei ʻi heʻene ʻosi ʻení. Naʻa nau kai hoʻatā mo ia pea mo vaʻinga soka mo ia ʻi he mālōlō siʻí. Ka naʻe hangē ʻete ʻi he ngaahi kaungāmeʻa ʻo Nikolaí haʻate hopo atu ki ha ʻoneʻone holó. Ko e lahi ange feohi ʻa ʻOnitelei mo kinautolú, ko e lahi ange ia ʻene lea mo tōʻonga tatau mo kinautolú. Pea naʻa nau kapekape kātoa. Kapekape lahi. Naʻa nau fekataʻi ʻaki mo felumaʻi ʻaki. Naʻa nau leaʻaki ha ngaahi meʻa taʻefakaʻapaʻapa kau ki heʻenau kau faiakó. Naʻe lahi ʻenau ʻitá mo ʻenau angakoví. Naʻe kamata māmālie ʻa ‘Onitelei ke ʻita lahi ange mo maʻu ha ʻuhinga lahi ange ke kapekape.

Lolotonga e ʻalu ʻa e Fineʻeikí mo e Tangataʻeikí ʻi ha pō ʻe taha, naʻe kē ʻa ʻOnitelei mo hono tuofefine lahí pe ko e hā ʻa e heleʻuhila ke nau huluʻí. Ki muʻa pea toe kiʻi fakakaukau ʻa ʻOniteleií, naʻe puʻaki o mai ha foʻi kapekape mei hono ngutú.

Naʻe ʻohovale ʻa Katea. “Te u tala koe kia Mami.”

Naʻe lele ʻa ʻOnitelei ki hono lokí ʻo haʻaki mai ʻa e matapaá. Ko e hā ʻoku hoko ki he kakaí? Ko e hā ne nau ʻai ai ke ʻita he taimi kotoa peé? ʻI he foki mai ʻene ongomātuʻá, ne fakaava mai ʻe ʻOnitelei hono matapaá ʻo fanongo atu ki he pehē ʻe Katea, “Mami, naʻe kapekape mai ʻa ʻOnitelei kia au.”

“Ko e hā?” Na‘e ongoʻi ʻohovale ʻa e Fineʻeikí. “He ʻikai teitei kapekape ʻa ʻOnitelei ia.”

Ne tāpuniʻi ʻe ʻOnitelei ʻa e matapaá pea hanoku hifo ʻi hono mohengá. Naʻá ne fakakaukau ki he liliu kuo hoko kiate ia talu mei heʻene kamata ke kapekapé. Kuo fuoloa mo e ʻikai ke ne toe ongoʻi e Laumālie Māʻoniʻoní.

Naʻe tūʻulutui leva ʻa ʻOnitelei ʻi hono veʻe mohengá ʻo lotu. “Tamai Hevani ‘ofeina, ʻoku ou kole fakamolemole atu ʻi heʻeku anga taʻeʻofá mo ʻeku ʻitá. ʻOku ou kole fakamolemole atu ʻi heʻeku kamata ke kapekapé. Te u toe lelei ange.”

ʻI he lotu ʻa ʻOniteleí, naʻe fakafonu hono lotó ʻe ha ongo māfana. Ko e fuofua taimi ʻeni talu mei heʻene kamata ke kapekapé, kuó ne ongoʻi fiefia moʻoni ai. Naʻá ne ʻiloʻi naʻe ʻofa ʻa e ʻOtuá ʻiate ia, pea naʻe lava ke ne ongoʻi ʻa e Laumālie Māʻoniʻoní. Na‘á ne ongoʻi kuo fakamolemole‘i pea mo ʻiloʻi ʻe lava ʻo liliu mo lelei ange.

Naʻá ne fakahā ʻa e moʻoní ki he Fineʻeikí ʻi he ʻosi ʻene lotú, mo kole fakamolemole kia Katea. Naʻe ongoʻi lelei ange ʻa ʻOnitelei ʻi he hili iá. Naʻe ongo lelei ke fakatomala.

ʻI he ʻaho hono hokó he akó, naʻe ʻikai kai hoʻatā ʻa ʻOnitelei mo e kulupu ʻa Nikolaí. Ka naʻe tangutu ia ʻo ofi ki ha longaʻi fānau naʻe ʻikai ke ne ʻilo. ʻE fuofuoloa, ka naʻe ʻilo ʻe ʻOnitelei ʻe maʻu hano ngaahi kaungāmeʻa ʻe lelei mo fiefia pea ʻikai ke nau kapekape. Tatau tofu pē mo ia.