2017
Na iVola ni Taba Makawa:Na Kaukauwa Ni Talanoa Ni Matavuvale
April 2017


Na iVola ni Taba Makawa:Na Kaukauwa Ni Talanoa Ni Matavuvale

O dauvolaivola e vakaitikotiko e New York, Amerika.

E bula curumi au tu na nodra isolisoli na noqu qase e liu, ka sa vakauqeta tiko na noqu bula me vinaka cake.

iVakatakilakila
funeral parade

Dua na mataka ni vula ikatakata ni bera na iKarua ni iValu Levu, a yadra cake mai o tukaqu vakarua me vaka ga ni dau vakayacora—o ya ni bera ni cadra na matanisiga. A curu yani e tautuba ni nona vale ka tu ena dua na delana ka raica sobu tu yani e dua na buca drokadroka kei na nona koro mai Romania, ka dabe sobu e veico tauva tu na tegu ni mataka, ka vakasamataka sara vakatitobu—na veika a vakasamataka voli ena dua na gauna. E turaga vuli ka yalo vinaka ka dauvakatataro voli, ka dau taleitaki ka rokovi mai vei ira kece ena koro.

Ni sa cadra na siga, a lesu iloma ni vale ka vakatusa vei watina ni sa vakataroga tiko se na vakacava beka na nona siga ni veibulu, ka vinakata me vakatovotovotaki mada na nona ituvatuva ni veibulu. A digitaka na tikinisiga, volia na kisinimate, sauma e dua na bete kei ira na mai tagi era kenadau, ka vakarautaka na iyaya tale eso e gadrevi ena ivakarau vaka-Greek. Sa yaco mai na siga ni vakatovotovotaki na ituvatuva ni veibulu. Era a tuva na teveli ena loma ni koro me baleta na magiti ni ivakananumi, era vakaisulu loaloa na matavuvale, ka yaco mai na bete, ka sa davo sobu o tukaqu vakarua ena kisinimate, moica vakavinaka na lokoloko me rai mai vakavinaka, ka sa tekivu na ilakolako ni veibulu. Ni sa cava na soqo, sa sureti na koro taucoko ki na kana magiti, ka sa mai yaco na tatadra nei tukaqu vakarua me danisi ena nona siga ni veibulu. A bula tiko me 20 tale na yabaki, ka raica tiko ke se rauti koya tikoga na nona kisinimate.

Sega Walega ni Yaca kei na Tikinisiga

Au se bera mada ni sotavi tukaqu vakarua, ia na nona italanoa e taleitaki duadua vei au erau vakadewataka sobu mai vei au o tukaqu kei buqu. Ena veisiga rau dau talanoataka vei keitou na veitacini na kedra italanoa na neitou qase e liu: na vanua era tadu mai kina, a vakacava tu na nodra bula, nodra yavunibula, tatadra, kei na inuinui. Ni oti na vakayakavi ena vei Siga Tabu, e rau kauta mai o tukaqu kei buqu na ivola ni itaba makawa ni matavuvale. Ni cegai na draunipepa yadua ena yaco na italanoa e bula mai ka culai vata na yalo ena dua na isulu ni loloma e sega ni yalana rawa o gauna. Era sega walega ni itaba makawa ena yacadra kei na tikinisiga e vakavolai tu na dakuna. Na mata ni tamata yadua sa dua na tama se dua na tina, gonetagane se goneyalewa, dua na tacina se ganena.

Kaukauwa ena Gauna ni Vakatovolei

Ena gauna au sa yabaki 19 kina, rau sa mate na noqu itubutubu kei na wekaqu voleka vakamatavuvale, ka vuqa na iyau taukeni a soli vei au sa mai yali se butakoci. Ia e dua na ka ena gauna o ya, e sega ni rawa ki na tavuki ni vanua, se mate mada ga me vakarusa: o ya na isema mai na gauna makawa, gauna oqo, kei na veisiga ni mataka e ra a tara cake na lewe yadua ni noqu matavuvale. Ena vuku ni nodra gugumatua, na wa e vauca vata na yaloi keitou e kaukauwa caka mai na veigauna dredre ni bula oqo ka sa vakaukauwataki au meu lako curuma na veigauna dredre.

Na gauna rau sa mate kina o tukaqu kei buqu, sa dua na ka na noqu rarawa kau sa vakataroga ke sa tu beka vei au na kaukauwa meu tomana yani na bula. Au a vakila na nodrau veivakauqeti ena daku ni ilati, ka sa vukei au me dua na noqu ivakadinadina tudei ni bula ni oti na mate, ka tarava yani, ni cakacaka vakalotu ni valetabu ka sa rui bibi ena noda vakabulai. Au se bera vakadua ni sotavi rau na tukaqu kei na buqu vakarua se vuqa vei ira na noqu nei kei na momo, ia niu dau taura cake na ivola ni itaba makawa ni matavuvale ena kedra itaba, au dau raici au e matadra. Sa yaco me oi au oqo ena vukudra kece era tadu mai liu vei au. Sa mai veisautaka na ivakarau ni noqu bula na nodra kila kei na vuku ka sa mai dusimaka na noqu bula.

Dua vei ira na isolisoli cecere a solia vei au na noqu matavuvale niu se gone lailai sara o ya meu kila na itukutuku ni kawa ni noqu matavuvale ka kila vakaidina niu sa mai isema i loma ni gauna makawa kei na siga ni mataka. Au sa mai kila talega ni noqu tadu mai ki vuravura meu bulataka ga na kequ italanoa—meu kunea ka kila ka vakamareqeta. Na noqu mai kila na itukutuku makawa ni noqu matavuvale sa tokoni au tiko ena veivakatovolei taucoko ni bula oqo.

Au dau vakasamataka vakawasoma na noqu matavuvale e tai kadua ni ilati kei na nodra solibula ena vukuqu meu bula vinaka cake kina. Au vakasamataka na cakacaka vakalotu ni valetabu ka rawa kina vei keda meda duavata tale vakamatavuvale ena dua na siga. Kau dau vakasamataka na Veisorovaki ni noqu iVakabula, sa rawa me yaco kina na veika kece oqo. A sauma o koya na isau me rawa kina ni da bula. Ena vuku ni veika oqo eda sa lomani Koya kina ka sokalou Vua ena vakavinavinaka edaidai kei na veisiga ni mataka.