Na Tucaketale i Jisu Karisito kei na Dina baleta na Yago
Mai na Nona Tucaketale, e vakavulica kina vei keda o Jisu Karisito na dina bibi baleta na yago.
Vakamatailalai mai na Ko Tomasi na Dauvakatitiqa, mai vei Carl Heinrich Bloch
Dakuna e muri © janniwet/iStock/Getty Images
“Sa kaya, Sa oti: a sa vakacuva na uluna, ka solia yani na yalona” (Joni 19:30). Ena gauna o ya, sa lako tani na yaloi Jisu Karisito mai na yagona—na yagona a sotava na vakararawataki me rawa ni sorovaka na nodra ivalavala ca na tamata kecega ka vueti ira mai na nodra malumalumu (raica na Alama 7:12–13). Na yago o ya, ka sa kena waqawaqa walega, a vakatikitikitaki mai na kauveilatai, solegi ena linoni, ka laki vakatikori ena dua na ibulubulu. Ena ikatolu ni siga, era a gole yani na marama ki na ibulubulu mera laki vakacavara na buluti ni yago o ya.
Ia sa yali na yago o ya.
Na kena kunei ni sa lala tu na ibulubulu sa kena itekivu walega. E muri era a qai vakadinadinataka o Meri Makitala, kei iratou na iApositolo, kei na vuqa tale e dua na ka veivakurabuitaki: o Jisu Karisito sa tucaketale, ena yagona vakatamata sa cecere sara.
E gadreva na iVakabula me vakadeitaka vei ira era raici Koya ni sa Tucaketale na mataqali yago vakacava sa tu Vua. A sureti iratou na iApositolo, me ratou tara na yagona meratou vakadeitaka kina ni sa vakayago o Koya ka sega ni dua na yalo (raica na Luke 24:36–40).1 A kana vata talega kina kei iratou (raica na Luke 24:42–43).
Ni ratou sa laki cakava na iApositolo na nodratou ilesilesi ni kena vunautaki na kosipeli i Jisu Karisito, e ratou a saqati ka vakacacani, e yaco eso ena vuku ni ratou vakavulica ni sa tucaketale o Jisu Karisito ka sa yaco kina me ra na tucaketale na kawa tamata kecega (raica na Cakacaka 4:1–3).
Nikua, na Tucaketale i Jisu Karisito sa usutu tiko ni itukutuku sa vunautaki tiko ki vuravura mai na Nona Lotu me vaka ga e liu. A tukuna na Parofita o Josefa Simici, “Na yavu ni ivakavuvuli ni noda Lotu o ya na nodra ivakadinadina na iApositolo kei na Parofita me baleti Jisu Karisito, ni a mate, bulu, ka tucaketale ena ikatolu ni siga ka lako cake ki lomalagi; kei na veika kece tale eso e salavata kei na noda Lotu era sa tokona talega.”2
Na Tucaketale ena vukea me sauma na veitaro bibi me baleta na ituvaki ni Kalou, na keda ituvaki kei na noda veiwekani kei na Kalou, na inaki ni bula, kei na noda nuitaki Jisu Karisito. Oqo e vica na dina e vakadeitaki mai na Tucaketale nei Jisu Karisito.
E Lagilagi na Yagona na Tamada Vakalomalagi
Na iMatai ni Raivotu,maivei Gary L. Kapp
Na vakasama ni Kalou sa ituvaki vakatamata sa vakayavutaki tu vakabibi ena iVola Tabu,3 vakakina na kena vakanananu kilai levu, ia e vuqa na vakabauta vakaivolatabu kei na filosofi vakalotu era sega ni duavata kina ka ra duavata ni Kalou “sa sega ni vakayago, vakatikina, se vakaituvaki,”4 me vaka ena vakasama oqo, sa qai yaco na yago (kei na veika vakayago raraba) sa ka butobuto se sega ni dina, ka yaco na yalo, vakanananu, se vakasama me lewe dina ni bula se ka dina.
Sa qai ka lagilagi ka rawarawa ka vakalomalagi, ena gauna o ya, na vakatakilai ni ituvaki ni Kalou mai vua na Luvena, o Jisu Karisito.
Ena gauna ni Nona cakacaka vakalotu, a kaya na iVakabula, “Ko koya sa raici au, sa raici Tamaqu” (Joni 14:9). A vakadeitaki tale na dina oqo ena Nona sa Tucaketale ena yago sa cecere sara, ka sega ni mate rawa tale ka sa vakatakilai kina ni “sa vakalewena ka vakasuina ko koya na Tamada; io sa vakayago me vaka na tamata; sa vakatale ga kina ko koya na Luvena” (V&V 130:22).
Sa vakatakilai mai kina na ituvaki vakayago nei Tamada Vakalomalagi. A qai vakamacalataka kina e muri o Josefa Simici, “Na ka sa sega na yagona se tikina sa ka wale. E sega tale ni tiko e dua na Kalou mai lomalagi ia na Kalou ga sa vakayago ka vakasuina.”5
A vakamacalataka kina vakaoqo o Elder Jeffrey R. Holland ena Kuoramu ni iApositolo Le Tinikarua: “Ke sega ni gadreva walega ka sega ni taleitaka na Kalou me tiko na yagona, na cava na vuna a vueta kina na Dauveivueti ni kawa tamata kecega na Yagona me vueta mai na vesu ni mate kei na ibulubulu, ka vakadeitaka kina ni na sega tale ni tawase mai na Yalona ena gauna oqo se ena veigauna tawamudu? Ni dua e vakacala na vakasama ni sa vakayago na Kalou sa vakacala tiko ni a mai bula vakayago ka tucaketale na Karisito.”6
Sa Tu Vua na Kaukauwa Taucoko, na Kila Taucoko, kei na Loloma Taucoko na Tamada Vakalomalagi
Na ivakarau ni bula vakacerecerei ni itovo nei Tamada Vakalomalagi sa vakatakilai talega mai na Tucaketale nei Jisu Karisito. Me vaka a kaya o Elder D. Todd Christofferson ena Kuoramu ni iApositolo Le Tinikarua, “Ni sa mai vakadeitaki na dina ni Tucaketale i Jisu Karisito, na vakatitiqa baleta na taucoko ni kaukauwa, na taucoko ni kilaka, kei na loloma levu ni Kalou na Tamada—ka a solia na Luvena e Duabauga sa Vakatubura me baleta na vakasavasavataki ni vuravura—e sa tawayaga.”7
Na kaukauwa, kila-ka, kei na vinaka ni Kalou sa mai vakadinadinataki ena Tucaketale i Jisu Karisito, ka sa mai vakatakila tiko na vuku kei na loloma ni ituvatuva nei Tamada Vakalomalagi kei na gugumatua (nei Luvena) me vakayacora.
Eda sa Luve ni Kalou
Me vaka e vakavulica na iVola Tabu, eda a buli “ena itovo ni Kalou … na tagane kei na yalewa” (Nai Vakatekivu 1:27). A mai vakadeitaka kina o Jisu Karisito na dina oqo. Na kena dina, ena auwa sara ga a Tucaketale kina o Koya, a vakamatatataka kina o Jisu Karisito na noda veiwekani kei na Tamada Vakalomalagi, ena nona kaya, “Au sa lako cake vei koya na Tamaqu, ka Tamamudou; vei koya sa noqu Kalou, ka nomudou Kalou” (Joni 20:17; vakamatatataki).
Sa vakatakila na iVakabula ni rau sa sega sara ni duidui na Kalou kei na tamata ena kedrau ituvaki dina. Na yavu ituvaki ni yagoda sa tautauvata ki na tuvaki ni yaloda,8 ka a buli na yaloda meda ucuya na Kalou baleta oqori na ituvaki ni nodrau veiwekani o itubutubu kei luvena.
Na Yago sa Dua na iSolisoli Gugumatua ka Vakaturaga
iTaba mai vei David Stoker
Mai na Nona Tucaketale, sa vakatakila kina vei keda na iVakabula ni noda bula vakayago, vakataucoko sa tiki bibi ni ituvaki tawamudu ni Kalou kei ira na Luvena. Me vaka a vakatakila na Turaga vei Josefa Simici, “Ia sa sega ni mudu na vei vu ni ka, ia ni rau sa cokovata na yalo kei na vei vu ni ka, sa kune kina na marau sa uasivi sara” (V&V 93:33). Na isema sega ni tawasei rawa oqo sa vakavurea vata mai na ka vakayalo ka vakayago me rau sa dua na yago sa sega ni mate rawa, sega tale ni ca, lagilagi, ka cecere—na mataqali yago duadua ga e rawa ni ciqoma na taucoko ni reki sa tu vua na Kalou.
Ena kena duidui, ni yaco e dua me vakayago ka qai tawase mai kina me laki curuma na vuravura ni yalo, “era [raica] na mate me gauna … veivakabobulataki na nodrau veitawasei tu vakabalavu na [yagodra] kei na [yalodra]” (V&V 138:50; raica talega na V&V 45:17).
Na yagoda ena bula oqo sa tiki bibi talega ni ituvatuva nei Tamada Vakalomalagi ka ra sa dua na isolisoli vakalou. Ni ra yaco mai ki na vuravura oqo na yalo taumada, era sa “vakaikuritaki” (Eparaama 3:26) ena dua na yago. Me vaka a vakavulica o Parofita Josefa Simici: “Eda tadu mai ki vuravura oqo me rawa ni da mai vakayago ka meda dulaka cake yani vua na Kalou ena savasava ena matanitu vakasilesitieli. Na ivakavuvuli cecere ni bula marau e okati kina na taukena e dua na yago. Na tevoro e sega na yagona ka sai koya oqori na kena itotogi.”9
Me vaka a vakavulica o Elder David A. Bednar ena Kuoramu ni iApositolo Le Tinikarua: “Sa rawa ki na yagoda me rabailevu, me titobu, ka gugumatua na nona kila ka sega ni rawati rawa ena noda bula taumada. Oqori, na noda veimaliwai kei ira tale eso, na noda rawa ni kidava ka cakacaka me sala vata kei na dina, vakakina na noda rawa ni muria na ivakavuvuli kei na cakacaka vakalotu ni kosipeli i Jisu Karisito ena vakaitavi ni yagoda. Ena bula vakayago oqo, eda vakila na bula malumu, marau, rarawa, cudru ka vaka sara mada ga kina na bolei ni yagoda ki na kena iyalayala ena veisala ka vakavakarautaki keda kece sara ki na tawamudu. Me vakarawarawataki, sa tu na veilesoni, meda na vulica ka sotava na veika oqo, me vaka e tukuna tiko na ivolanikalou, ena ‘malumalumu vakayago’ (1 Nifai 19:6; Alama 7:12–13).”10
Me kena ikuri, me vaka a vakavulica o Parofita Josefa Simici, ni “O ira kece era vakayago era kaukauwa cake mai vei ira era sega ni vakayago.”11 E rawa ni temaki keda o Setani, ia e sega ni rawa me rawai keda. “E sega ni tiko vua na tevoro na kaukauwa me rawai keda ena nona dau veitemaki vei keda vakavo kevaka meda sa vakadonuya mai vu ni yaloda.”12
Sa yaco kina, na isolisoli ni yago cecere sa tucaketale me vukea meda qaqa tawamudu mai na kaukauwa i Setani. Ke a sega na Tucaketale,“ena yaco me lewa na yaloda … na tevoro, ka sega ni tucaketale. Ia na yaloda e na yaco me vakataki koya, eda na yaco me tevoro, me nona agilosi na tevoro, ka muduki tani mai na mata ni noda Kalou, ia eda na tiko vata kei koya na vu ni ka lasu, ka rarawa, me vakataki koya” (2 Nifai 9:8–9).
Na Yalo kei na Yago E Rau Sega ni Veimecaki
E dina ga ni rau duidui, na yalo kei na yago e rau sega ni duidui vakai rau ka sega ni duatani na kedrau ituvaki. Me vaka a vulica o Josefa Simici, “E sega ni dua na ka e sega na vatukana. Raica sa vakavatukana na yalo, ia sa rui savasava ka uasivi sara; a sa rawa walega me raici ena mata vakayalo; eda sega ni raica rawa e na matada; ia ni sa vakasavasavataki na yagoda, sa qai rawa ni da raica na vatukana” (V&V 131:7–8).
Vakamatailalai mai na Sa Rairai na Karisito ena Ra kei Vuravura, mai vei Arnold Friberg
Ena kena ituvaki lagilagi, sa tucaketale, sa matatataka tiko kina o Jisu Karisito na nodrau sa duavata uasivi kina na yalo kei na yago, ka sa vakaraitaka tiko vei keda ni “sa cokotivata na yalo kei na yago me tamata” (V&V 88:15). Ena bula oqo eda na saga meda “itovo vakayalo” ka sega ni “itovo vakayago” (2 Nifai 9:39), meda “[biuta laivi] na itovo vakayago” (Mosaia 3:19), ka meda “kakua ni cudrucudru” (Alama 38:12). Ia e sega ni kena ibalebale oqori ni yalo kei na yago e rau veimecaki. Me vaka sa vakaraitaka vei keda o Jisu Karisito, na yago me kakua ni vakacacani ka vakawaleni ia me lewai ka vakavoui.
Na Bula ena Bula Vakayago Oqo sa Vakainaki Dina
Na vakasama ni bula oqo sa gauna ni vakatovolei e itukutuku dina ni da kila na veika baleta na noda bula taumada kei na kena e tarava. Eda a bula tu vakayalo ni bera ni da gole mai ki vuravura, ka sa lewa kina na Tamada Vakalomalagi meda na vakataki Koya ka bula tawamudu ena yago sa sega ni mate rawa. Sa ibalebale ni dina oqo o ya ni noda gauna ni vakatovolei ena yago mate rawa oqo e sega ni lewa vakatamata ia sa vakaibalebale dina ka vakainaki.
Me vaka e vakamacalataka o Elder Christofferson: “Mai na noda digidigi eda na vakaraitaka rawa kina vua na Kalou (kei keda talega) na noda yalodina kei na noda rawa ni na bulataka na Nona lawa vakasilesitieli ni da se tu tani mai Vua ena dua na bula vakayago oqo kei na kena kaukauwa taucoko, gagadre, kei na sasaga. E rawa li ni da moica na yago me yaco me na iyaya ni cakacaka ka sega ni liutaka na yaloda? E rawa li ni da vakabauti ruarua, ena bula oqo kei na bula mai muri ena kaukauwa eso vakalou, oka kina na kaukauwa ni kena buli na veika bula? Eda na rawa li ni ulabaleta yadua na itovo ca? O ira ka cakava era na ‘rawata na lagilagi e vakaikuritaki me tawamudu ka tawamudu’ [Eparaama 3:26]—e dua sara na ivakaraitaki vakasakiti ni lagilagi koya oya e dua na bula vakayago tucake tale, tawamate rawa, ka vakalagilagi”13.
Na veika eda sotava ena yagoda, oka kina na noda veimaliwai vakai keda, sa vakaibalebale dina baleta ni ra sa ituvaki ni veika sa roro tiko mai. Me vaka sa vulica o Josefa Simici, “Raica ena laki dei tale tu ga mai kea na ivakarau ni noda veimaliwai tu eke; ia sa na uasivi ka lagilagi sara mai kea; oqori na ka e sega ni yaco tiko oqo vei keda” (V&V 130:2).
Eda sa Nuitaki Jisu Karisito
E Tolu na Meri ena iBulubulu, mai vei William-Adolphe Bouguereau, Superstock.com
Vakatekivu mai na gauna a laurai ni sa lala tu na ibulubulu, sa kauta mai na inuinui na Tucaketale i Jisu Karisito baleta ni da sa raica ena Nona Tucaketale ni na yaco vei keda, o ya “na [noda] ka kece sa yali ena vakaikuritaki tale vei [keda] … , kevaka [eda] na yalodina tikoga.”14
Era a rawata na iApositolo taumada ni iVakabula me ra ivakadinadina qaqa ni Nona Tucaketale baleta ni ra a raica ka tara na Yagona. Ia e levu cake sara na ka mai na kena ga o ya. Me vaka ga ni a vakabula o Jisu Karisito na malumalumu vakayago me rawa kina Vua me vakaraitaka ni sa tu Vua na kaukauwa me vosota na ivalavala ca (raica na Luke 5:23–25), Na Nona Tucaketale—na ivakadinadina vakayago ni Nona kaukauwa me qaqa vei mate vakayago—sa yaco me ivakadei ni Nona kaukauwa vei ira na Nona tisaipeli me qaqa vei mate vakayalo. Na yalayala e solia ena Nona veivakavulici—veivosoti ni ivalavala ca, vakacegu ena bula oqo, bula tawamudu ena matanitu nei Tamada—sa yaco me ka dina ka sega ni yavalati na nodra vakabauta.
“Ia kevaka sa sega ni vakaturi cake tale na Karisito, sa sega ni yaga na [noda] vakabauta” (1 Korinica 15:17). Ena vuku ga ni a tucake tale mai na mate, sa rawa me “nomudou inuinui na isoro i Karisito kei na kaukauwa ni nona tucaketale mai na mate mo dou rawata kina na bula tawamudu, ia dou sa rawata oqo ena vuku ni [nomudou] vakabauti Koya me vaka na vosa ni yalayala” (Moronai 7:41).
Ena gauna ni Nona bula e vuravura, a sureti ira na tamata o Jisu Karisito me ra muri Koya. Ni oti Nona mate ka Tucaketale, sa matata sara mai na icavacava ni ilakolako. Kevaka eda, talairawarawa ki na lawa kei na cakacaka vakalotu ni kosipeli, ka teivaka e dua na “lagilagi vakasilesitieli” e lomada, sa rawa meda “iukuuku ni yago dou sa vakabulai kina” ka yaco me “vakabulai ena dua na ivakatagedegede ni lagilagi vakasilesitieli [ka] rawata vakaidina na kena isau, io sa rawa ni rawata taucoko sara” (V&V 88:28–29). Sa vakaraitaka o Koya na sala. Sai Koya na sala. Mai na Nona kaukauwa—ena Nona Veisorovaki kei na Tucaketale—sa rawati kina na taucoko ni silesitieli, ka oka kina e dua na taucoko ni reki ena dua na yago sa tucaketale.