2022
Noda iTavi Vakaivakatawa e Vuravura
Noveba 2022


Noda iTavi Vakaivakatawa e Vuravura

Sa yalataki vei ira era lomana ka qarava na vuravura kei ira na itokani tagane kei na yalewa na veivakalougatataki vakayalo cecere.

Ni keirau sikova tiko na neirau vanua mai Varanise, e ka ni marau vei au kei na watiqu me keirau kauti ira e vica na makubui keirau me keimami sarava e dua na were vakasakiti ka tu ena tauni lailai o Giverny. Keitou marautaka na neitou yabeta na kena veisalatu me marautaka na logasenikau totoka, na otalili talei, kei na rarama ni cina ena tobu.

iVakatakilakila
Were na Giverny

Na vanua vakasakiti oqo e vua ni nona daubulika e dua na tamata: na daudroini kilailevu o Claude Monet, o koya, ena 40 na yabaki, a bulia ka teivaka na nona were me nona vanua ni droini. A luvuci koya o Monet ena uasivi ni ibulibuli ni kalou, oti ena nona barasi ni droini, e vakamatanataka na vakanananu ni lomana ena roka kei na rarama. Ena veiyabaki, a cakava e drau vakadrau na droini, ka vakabasikati sara ga vakadodonu mai na nona were.

iVakatakilakila
Na droini nei Monet ni were

Kemuni na taciqu kei na ganequ, na noda veimaliwai kei na totoka ni ibulibuli ni kalou wavoliti keda e rawa ni vakabasikata eso na gauna veivakauqeti ka talei sara ni noda bula. Na veika e lomada ena vakavurea e yaloda e dua na yalo ni vakavinavinaka vua na Tamada Vakalomalagi kei na Luvena, ko Jisu Karisito, o koya ka bulia na vuravura vakasakiti oqo—kei na kena veiulunivanua kei na veiuciwai, na kau kei na manumanu—kei rau na noda itubutubu taumada, o Atama kei Ivi.1

Na cakacaka ni Veibuli e sega ni dua na icavacava vakataki koya. E dua na tiki bibi sara ni nona ituvatuva na Kalou me baleti ira na Luvena. Na kena inaki me vakarautaka na vanua mera mai vakatovolei, vakayagataka nodra galala ni digidigi, kune marau, ka vuli ka tubu me rawa ni dua na siga mera lesu tale kina iserau ni nodra Dauniveibuli ka rawata na bula tawamudu.

Na veibuli talei oqo e vakarautaki vakatabakidua me yaga vei keda ka ivakadinadina bula ni nona loloma ni Dauveibuli vei ira na Luvena. Sa kaya na Turaga, “Raica, na ka kecega sa tubu mai e vuravura ena …, sa buli me yaga vei ira na tamata; ia me reki kina na mata ka marau kina na yalo.”2

Ia, na isolisoli vakalou ni Veibuli e sega ni sega na kena itavi kei na icolacola. Na itavi oqori e vakamacalataki vakavinaka sara ena vakasama ni ivakatawa. Ena vosa vakosipeli, na vosa ivakatawa e tukuna e dua na itavi tabu vakayalo se vakayago me da vakatawana e dua na ka e nona na Kalou, ka da na saumi taro kina.3

Me vaka e vakavuvulitaki ena ivolanikalou tabu, na noda itavi vakaivakatawa e vuravura e oka kina na veivakavuvuli oqo:

iMatai ni ivakavuvuli: Na vuravura taucoko, okati kina na kabula kece e tu kina, e nona na Kalou.

Sa nuitaka vei keda na Dauveibuli na ivurevure e tu e vuravura kei na veika bula kece ga meda vakatawa, ia na kena taukeni e Nona ga o Koya. A kaya, “Koi Au na Turaga, au sa tevuka yani na lomalagi, ka bulia na vuravura, ena cakacaka ni ligaqu; kei na veika kecega sa tu kina e noqu.”4 Na veika kece e tu e vuravura e nona na Kalou, okati kina na noda matavuvale, na yagoda, kei na noda bula sara mada ga.5

iKarua ni ivakavuvuli: Nida ivakatawa ni ibulibuli ni Kalou, sa noda na itavi meda doka ka qarava.

Nida luve ni Kalou, sa soli vei keda na ivakaro meda ivakatawa, dauveiqaravi, ka dauveisusu vei ira na Nona ibulibuli vakalou. Sa kaya na Turaga ni sa cakava o Koya “Mera saumi taro vei au na tamata yadua, me vaka na ivakarau ni nodra qarava na veivakalougatataki vakavuravura, au cakava ka vakarautaka me baleti ira na noqu veika bula kecega”6.

Sa vakatara vei keda na Tamada Vakalomalagi meda vakayagataka na veivurevure eso meda dui vakatulewa vakataki keda. Ia na noda galala ni vakatulewa e sega ni dodonu me vakadewataki me vakayagataki se laukana na veta ni vuata ni vuravura ena dela ni vakasabusabu se sega ni vakarokoroko. E veivakaroti vakaoqo na Turaga: “Ka sa yalo vakacegu na Kalou ni solia na ka kece ga vua na tamata; ia oqori ga na ka era buli kina, ia ena vakatulewa, me vakayagataki vakavuku, me kakua ni vakasabusabutaki, me kua talega ni taurivaki vakatawadodonu.”7

E tukuna o Peresitedi Russell M. Nelson ena dua na gauna, “Me vaka nio keda eda vakaivotavota ena Veibuli vakalou, na cava e rawa nida cakava? Sa dodonu meda qarava na vuravura, ka kena ivakatawa yalomatua, ka maroroya me baleti ira na itabatamata mai muri.”8

E uasivia cake na kena yaga na vakadidike kei na bula vakapolitiki, me vakatawai vuravura kei na ibulibuli ni kalou e wavoliti keda e itavi tabu ka nuitaki keda kina na Kalou, ka dodonu me vakasinaiti keda ena yalo ni veiqaravi malumalumu. Sa tiki bibi tale ga ni noda bula vakatisaipeli. E rawa vakacava meda doka ka lomana na Tamada Vakalomalagi kei Jisu Karisito ka sega ni doka ka lomana na Nodrau ibulibuli?

E vuqa na ka e rawa nida cakava—vakalewelevu ka vakatamata yadua—meda ivakatawa vinaka cake. Ni vakasamataki na keda dui ituvaki, o keda yadua eda rawa ni vakayagataka na ivurevure ka vutuniyau tu kina na vuravura ena vakarokoroko kei na doka. E rawa nida tokona na sasaga vakaitikotiko me qarauni kina na vuravura. E rawa nida vakaitovotaka noda bula ena itovo e rokovi kina na ibulibuli ni Kalou ka raica na noda itikotiko me savasava, rairai vinaka, ka veivakauqeti vakalevu cake.9

Na noda itavi vakaivakatawa ni nona ibulibuli na Kalou e okati talega kina, ena kena ivakatagedegede e cake sara, e dua na itavi tabu ni loloma, veidokai, kei na veikauwaitaki kina tamata kece sara eda tiko vata e vuravura. Era luvena tagane kei na yalewa na Kalou, ganeda kei na tacida, kei na nodra marau tawamudu sa i koya na inaki ni cakacaka ni veibuli.

Na dauvolaivola o Antoine de Saint-Exupéry a vakanananu lesu vaoqo: Ena dua na siga, ni vodo tiko ena sitimanivanua, a kunea ni dabe maliwai ira tu e dua na ibinibini isenivalu. Ni tarai koya vakabibi na vakaciriloloma ni kena irairai e dua na gonelailai, a kaya: “Ni tubu mai e dua na rosi vou ena dua na loga ni senikau, era reki kece sara na dau tei senikau. Era vakatikitikitaka na rosi, vakabulabulataka, ka qarava. Ia e sega ni dua na dauteitei ni tamata.”10

Kemuni na taciqu kei na ganequ, e sega beka ni dodonu meda dauteitei baleti ira na itokani tagane kei na yalewa? E sega beka ni o keda na ivakatawa kei tacida? Sa vakaroti keda ko Jisu me da lomani ira na wekada me vakataki keda.11 Mai Gusuna, na vosa wekada e sega ni kena ibalebale wale ga o ira era tiko voleka vei keda; e kena ibalebale ni voleka i yaloda. E kovuta na tamata taucoko e vuravura, era tiko volekati keda se ra tiko vakayawa, se evei era vu mai kina, nona bula, se na kena ituvaki.

Nida tisaipeli i Jisu Karisito, sa noda itavi tabu meda cakacakataka vagumatua na sautu kei na yalovata ena maliwa ni veimatanitu kecega e vuravura. Meda cakava na noda vinaka duadua me taqomaka ka kauta mai na vakacegu kei na veivuke vei ira era malumalumu, vakaleqai, kei ira kece era rarawa se vakacacani. Kena ilutua, na isolisoli cecere duadua ni loloma e rawa nida solia vei ira na wekada meda wasea vei ira na reki ni kosipeli ka sureti ira mera lako mai vua na nodra iVakabula ena veiyalayalati kei na cakacaka vakalotu tabu.

iKatolu ni ivakavuvuli: Eda sureti meda vakaitavi ena cakacaka ni veibuli.

Se bera ni oti na veibuli vakalou. Ena veisiga, e tubu tiko ga, rabailevu cake, ka levu cake tiko ga na iwiliwili ni nona ibulibuli na Kalou. E dua na ka vakasakiti ni sa sureti keda tiko na Tamada Vakalomalagi meda vakaitavi ena Nona cakacaka ni veibuli.

Eda vakaitavi ena cakacaka ni Veibuli e veigauna eda teivaka kina na vuravura se da vakuria ena noda dui cakacaka kina vuravura oqo—meda rokova tiko ga na nona ibulibuli na Kalou. Na noda cau e rawa ni vakaraitaki ena veibuli ni cakacakaniliga, daudroini, ivakatagi, volaivola, kei na itovo vakavanua, era ukucavutaka tu na noda vuravura, vakatotolotaka na noda vakasama, ka vakacilava na rarama ena noda bula. Eda cau talega ena veika vovou eda kila ena vakadidike kei na kilaka vakavuniwai ka maroroi tu kina na vuravura kei na veika bula era tu kina. E umana na vakasama oqo o Peresitedi Thomas S. Monson ena veimalanivosa totoka oqo: “A vakavotaka tu na Kalou na buli ni vuravura me cakacakataka kina na tamata na nona maqosa … me kila kina na tamata na reki kei na lagilagi ni veibuli.”13

Ena nona italanoa vakaibalebale ni taledi o Jisu, ni lesu mai na turaga ena nona ilakolako, a vakacaucautaki rau ka saumi rau na tamata cakacaka e rau tubu ka vakalevutaka nodrau taledi. Kena veibasai, a vakatoka na tamata cakacaka a vunitaka na taledi e tu duadua ga vua “tamata ca ka vucesa,” ka kauta tani na veika e sa rawata.14

Sa tautauvata, na noda itavi vakaivakatawa ni veika buli e vuravura e sega ni baleta vakatabakidua na kena maroroi ka taqomaki. E namaka vei keda na Turaga meda cakacaka vagumatua, me vaka e dusimaki keda kina na Yalona Tabu, meda tubu, vinaka cake, ka laveta na ituvaki ni ivurevure eso sa nuitaka tu vei keda o Koya—sega ni baleta me yaga ga vei keda ia mera vakalougatataki kina na tani.

Ena veika kece e rawata na tamata, e sega ni dua e rawa ni tautauvata kei na nona yaco me dauveibuli vata kei na Kalou ena nona solia na bula se nona vukea e dua na gone me kilaka, tubu, ka rawaka—se vakaitubutubu, qasenivuli, iliuliu, se ena itavi cava tale. E sega tale na itavi vakaivakatawa e vakatabui, veivakataucokotaki, ka gadrevii vakalevu, mai na noda itokani ni Kalou ena kena vakarautaki na yago me Nona na luvena vakayalo ka qai vukei ira mera yacova yani na nodra icavacava vakalou.

Na itavi vakaitokani dauveibuli sa dauveivakananumi ni bula kei na yago ni tamata yadua era ka tabu, ni sega tale e dua e nona, na Kalou duadua ga, ka sa buli keda meda kena ivakatawa meda rokova, taqomaka, ka qarava. Na ivakaro ni Kalou, ka lewa na kaukauwa ni vakatubukawa kei na tauyavu ni veimatavuvale tawamudu, sa liutaki keda ena itavi vakaivakatawa vakalou oqo, sa ka bibi sara ena Nona ituvatuva.

Kemuni na taciqu kei na ganequ, sa dodonu meda kila ni veika kece e ka vakayalo vua na Turaga—oka kina na veika vakayago ni noda bula. Au vakadinadinataka ni sa yalataki vei ira era lomana ka qarava na vuravura kei ira na itokani tagane kei na yalewa na veivakalougatataki vakayalo cecere. Nio yalodina tiko ena itavi vakaivakatawa tabu oqo ka rokova na nomu veiyalayalati tawamudu, ena tubu na nomu kila na Kalou kei na Luvena o Jisu Karisito, ona vakila vakalevu sara na Nodrau loloma kei na Nodrau veivakayarayarataki ena nomu bula. Na veika kece oqo ena vakarautaki iko mo lai tiko vata kei Rau ka rawata na ikuri ni kaukauwa ni veibuli14 ena bula sa bera mai.

Ni cava na bula vakayago oqo, ena taroga vei keda na iVakavuvuli meda solia na itukutuku ni noda itavi vakaivakatawa tabu, oka kina na ivakarau eda a qarava kina na Nona ibulibuli. Au masuta meda na qai rogoca kina na Nona vosa ni loloma ni vakasolokakanataki i yaloda: “E vinaka, a tamata vinaka ka dina: ko sa dina ena ka e vica ga, au na lesi iko mo lewa na ka e vuqa: curu kina marau ni nomu turaga.”16 Ena yacai Jisu Karisito, emeni.

iDusidusi

  1. Na vuravura kei na veika kecega sa tu kina (sega ni wili kina o Atama kei Ivi) a buli ira ko Jisu Karisito ena veidusimaki nei Tamada; o Atama kei Ivi, koi rau na noda itubutubu taumada, a buli rau na Kalou na Tamada (raica na Joni 1:1–3; Mosese 2:1, 26–27).

  2. Vunau kei na Veiyalayalati 59:18.

  3. Raica na Spencer W. Kimball, “Welfare Services: The Gospel in Action,” Ensign, Nov. 1977, 76–79.

  4. Vunau kei na Veiyalayalati 104:14.

  5. Raica na Spencer W. Kimball,“Welfare Services,” 76–79.

  6. Vunau kei na Veiyalayalati 104:13

  7. Vunau kei na Veiyalayalati 59:20

  8. Russell M. Nelson, “Na Veibuli,” Liaona, July 2000, 103.

  9. Raica na Gospel Topics, “Environmental Stewardship and Conservation,” topics.ChurchofJesusChrist.org.

  10. Antoine de Saint-Exupéry, Terre des Hommes (1939), 214; raica talega na Wind, Sand and Stars (1939) ena Airman’s Odyssey (1984), 206.

  11. Raica na Marika 12:31.

  12. Thomas S. Monson, “In Quest of the Abundant Life,” Ensign, August 1988, 3.

  13. Raica na Maciu 25:14–30.

  14. Raica na David A. Bednar and Susan K. Bednar, “Moral Purity” (Brigham Young University–Idaho devotional, 7 ni Janu., 2003), byui.edu.

  15. Maciu 25:21.