Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au
25 Fēpueli–3 Māʻasi. Mātiu 6–7: ‘Naʻá Ne Akonakiʻi ʻa Kinautolu ʻo Taau mo Ia ʻoku Mālohí’


“25 Fēpueli–3 Māʻasi. Mātiu 6–7: ‘Naʻá Ne Akonakiʻi ʻa Kinautolu ʻo Tāu mo Ia ʻoku Mālohí’” Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au—Maʻá e Lautohi Faka-Sāpaté: Fuakava Foʻoú 2019 (2019)

“25 Fēpueli–3 Māʻasi. Mātiu 6–7,” Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au—Maʻá e Lautohi Faka-Sāpaté: 2019

ʻĪmisi
Jesus teaching by the seashore

Ko hono Akoʻi ʻe Sīsū e Kakaí ʻi he veʻe Matātahí, tā ʻe James Tissot

25 Fēpueli– 3 Māʻasi

Mātiu 6–7

“Naʻá Ne Akonakiʻi ʻa Kinautolu ʻo Tāu mo Ia ʻoku Mālohí”

ʻI he ʻamanaki ko ia ke ke faiakó, kamata ʻaki haʻo teuteuʻi pē koe. Ako ʻa e Mātiu 6–7, pea lekooti hoʻo ngaahi ongo fakalaumālié. ʻE tokoni ia kiate koe ke ke maʻu ha fakahā ki he founga ke ke feau lelei taha ai e fie maʻu ʻa hoʻo kalasí. Hili iá pea kumi ʻi he fokotuʻutuʻu ko ʻení ha ngaahi fakakaukau kehe.

Lekooti e Ngaahi Ongo ʻOkú ke Maʻú

ʻĪmisi
sharing icon

Fakaafeʻi e Feʻinasiʻakí

Fakaafeʻi e kau mēmipa ʻo e kalasí ke nau vahevahe pe ko e potufolofola fē ʻi he Malanga he Moʻungá ʻoku nau ongoʻi ʻoku lahi taha hono fie maʻu he kuonga ní. Poupouʻi e kau mēmipa ʻo e kalasí ke nau tānaki atu ki he ngaahi fakakaukau ʻa e tokotaha takitaha.

ʻĪmisi
teaching icon

Akoʻi e Tokāteliné

Mātiu 6–7

Kapau te tau fanongo mo ngāueʻi e ngaahi akonaki ʻa e ʻEikí, ʻe langa ʻetau moʻuí ʻi ha fakavaʻe mālohi.

  • Ko e hā ha akonaki pau ʻe taha mei he Mātiu 6–7 ʻe ʻaonga lahi kiate kinautolu ʻokú ke akoʻí? Fakakaukau ke hiki he palakipoé ha ngaahi fakamoʻoni fakafolofola mei he Mātiu 6–7 ʻoku hā ai e ngaahi akonaki ko ʻení. ʻOku totonu ke fili ʻe he kau mēmipa ʻo e kalasí ha taha ʻo e ngaahi potufolofolá pea ako fakalongolongo ia mo tohi ʻi he palakipoé ha moʻoni fakalaumālie ne nau ako. Kuo tākiekina fēfē ʻe he ngaahi akonakí ni ʻetau moʻuí?

  • Naʻe fakaʻosi ʻe he Fakamoʻuí ʻEne malangá ʻaki ha talanoa fakatātā te ne tokoniʻi e kau mēmipa ʻo e kalasí ke mahino kiate kinautolu ʻa e mahuʻinga ʻo e moʻui ʻaki e ngaahi akonaki ʻa e Fakamoʻuí (vakai, Mātiu 7:24–27; vakai foki, Hilamani 5:12). Ke fakakaukauloto ki he talanoa fakatātā ko ʻení, ‘e lava ke ngāue fakataha e kalasí ke langa ha fakavaʻe mālohi ʻaki hono fakaʻaongaʻi ha ngaahi kongokonga piliki, ʻū ipu pe naunau kehe pea siviʻi e mālohi ʻo ʻenau ngaahi fakavaʻé. Mahalo foki ʻe lava ke nau fakahingoa e ngaahi naunau langá ʻaki ha ngaahi meʻa te nau lava ʻo fai ke moʻui ʻaki e ngaahi akonaki ʻa e Fakamoʻuí. ʻE tokoniʻi fēfē ʻe hono fai e ngaahi meʻa ko ʻení ke tau matuʻuaki e ngaahi matangi ʻo e moʻuí?

Mātiu 6:5–13

Naʻe akonakiʻi kitautolu ʻe he Fakamoʻuí ki he founga ʻo e lotú.

  • ʻE ala tokoniʻi e kau mēmipa ʻo e kalasí ʻi heʻenau ako e Lotu e Fakamoʻuí ke nau ʻiloʻi e founga ke fakatupulaki ai ʻenau ngaahi lotú pea muimui ki he sīpinga ʻa e ʻEikí. Te ke lava ke fakaafeʻi kinautolu ke hiki he palakipoé ha ngaahi kupuʻi lea mei he Mātiu 6:9–13 (pe Luke 11:1–4) ʻoku hā makehe kiate kinautolú. ʻI heʻetau fakakaukauloto ki he ngaahi tōfolofola ʻa e Fakamoʻuí, ko e hā ʻoku tau ako fekauʻaki mo e ʻulungāanga ʻoku totonu ke tau maʻu ʻi heʻetau lotú? Ko e hā ʻoku tau ako fekauʻaki mo e faʻahinga meʻa ʻoku fie maʻu ke tau lotuʻí mo lotuá? ʻE mahino ki he kau mēmipa ʻo e kalasí hono toe fakalea ha niʻihi ʻo e ngaahi kupuʻi lea ʻa e Fakamoʻuí ʻo hangē ko e ngaahi meʻa te nau lea ʻaki ʻi heʻenau ngaahi lotú. Hangē ko ʻení, te ke lava ke fakalea e “Foaki mai he ʻahó ni haʻamau meʻakaí” ʻo pehē “Kātaki ʻo tokoniʻi au ʻi heʻeku feinga ke poupouʻi ʻa hoku fāmilí.”

  • ʻE ala tokoni kiate kinautolu ʻokú ke akoʻí hono ako e ngaahi sīpinga ʻo e lotu ʻa e Fakamoʻuí ki Heʻene Tamaí, ʻo hangē ko e Mātiu 26: 36–42 mo e Sione 17. Te ke lava ʻo fakaafeʻi e kau mēmipa ʻo e kalasí ke nau ako ha niʻihi ʻo e ngaahi potufolofola ko ʻení, pea fekumi ki ha tali ʻo e ngaahi fehuʻi hangē ko e “Ko e hā ʻoku tau ako fekauʻaki mo e lotú mei he founga lotu ʻa e Fakamoʻuí?” mo e “Te tau ʻai fēfē ʻetau ngaahi lotú ke hangē ko e lotu ʻa e Fakamoʻuí?” Ki ha ngaahi sīpinga kehe ʻo e lotú, vakai, ʻĪnosi 1:3–17; ʻAlamā 31:26–35; 33:3–11.

  • ʻOku ʻi ai nai haʻo ngaahi aʻusia te ke fie vahevahe ʻoku fekauʻaki mo e lotú? ʻE lava ke poupouʻi ʻe hoʻo vahevahe e ngaahi aʻusia ʻokú ke maʻú, e kau mēmipa ʻo e kalasí ke nau fai e meʻa tatau. Naʻe vahevahe ʻe Palesiteni Thomas S. Monson ha niʻihi ʻo ʻene ngaahi aʻusia fakataautaha ʻoku fekauʻaki mo e lotú ʻi heʻene pōpoaki “Fakakaukau ki he Ngaahi Tāpuakí” (Ensign pe Liahona, Nōvema 2012, 86–89). Te mou ala aleaʻi e ngaahi tefitoʻi moʻoni mei he pōpoaki mo e ngaahi lea ko ʻení ʻi he “Ngaahi Maʻuʻanga Tokoni Kehé.” Mahalo ʻe tokoni foki e fakamatala ʻi he Fakahinohino ki he Ngaahi Folofolá fekauʻaki mo e “Lotú.”

Mātiu 7:7–11

ʻOku tali ʻe he Tamai Hēvaní e ngaahi lotú.

  • Ke tokoni ki he kau mēmipa ʻo e kalasí ke fakamālohia ʻenau tui ʻoku fanongo mo tali ʻe he ʻOtuá ʻenau ngaahi lotú, te ke lava ʻo tohi ʻi he palakipoé e kole, kumi, mo tukituki. Hili iá pea fakaafeʻi e kau mēmipa ʻo e kalasí ke nau fekumi ʻi he folofolá ki ha ngaahi sīpinga ʻo ha kakai ne nau “fehuʻi,” “fekumi”, pea “tukituki” (ko ha sīpinga ʻeni, vakai, 1 Nīfai 11:1; ʻEta 2:18–3:6; Siosefa Sāmita—Hisitōlia 1:11–17). Ko e hā ʻoku tau ako mei he ngaahi sīpinga ko ʻení fekauʻaki mo hono maʻu ha tali ki heʻetau ngaahi lotú?

  • ʻE ala maʻu ha ngaahi puipuituʻa mahuʻinga ʻo e Mātiu 7:7–11 mei he Liliu ʻe Siosefa Sāmita ʻa Mātiu 7:12–17. ʻOku ʻomi ʻe he kau ākonga ʻa Sīsuú, ʻi he ngaahi veesi ko ʻení, ha ngaahi ʻuhinga ʻoku ala maʻu ʻe he kakaí ʻi he ʻikai ke nau fekumi ki he Tamai Hēvaní ke maʻu e moʻoní. Mahalo te ke kole ange ki he kau mēmipa ʻo e kalasí ke fakakaukauloto ʻoku ʻi ai haʻanau kaungāmeʻa ʻoku ʻāmio ke fekumi ki ha fakahinohino pe tāpuaki mei he ʻEikí. Ko e hā nai ha lea ʻe fai ʻe he kau mēmipa ʻo e kalasí ke poupouʻi ai e kaungāmeʻa ko ʻení? Te nau fakaʻaongaʻi fēfē e ngaahi lea ʻa e Fakamoʻuí ʻi he Mātiu 7:7–11?

Mātiu 7:15–20

Te tau lava ʻo ʻiloʻi ʻa e kau pālofita moʻoní mei he loí ʻaki honau ngaahi fuá.

  • Mahalo kuo ʻosi fehangahangai e kau mēmipa ʻo hoʻo kalasí mo e ngaahi fakakaukau loi mo e ʻahiʻahi kehe ʻa e filí, neongo pe ʻoku hā ia ʻi he ʻinitanetí pe mei ha ngaahi feituʻu kehe. Mahalo foki kuo nau ʻosi fanongo ʻi hono fakaangaʻi ʻe he niʻihi kehé e kau tamaioʻeiki ʻa e ʻEikí. Te ke tokoniʻi fēfē ke mahino kiate kinautolu ʻa e founga ke nau ʻiloʻi ai ʻa e kau palōfita mo e akonaki loí mei he moʻoní? ʻE lava ke ke fakaʻaliʻali ha ngaahi kongokonga fuaʻiʻakau pea kole ange ke nau fakakaukau pe ko e fuʻu ʻakau fēfē ne maʻu mai mei aí. ʻOku tokoni fēfē ʻa e ngāue ko iá ke mahino kiate kitautolu ʻa e Mātiu 7:15–20? ʻE lava foki ke mou lau fakataha ha ngaahi pōpoaki kimuí ni mai ʻo e kau palōfita moʻuí. Ko e hā ha “ngaahi fua” pe ola ʻoku maʻu mei he muimui ki heʻenau faleʻí?

    ʻĪmisi
    fruit

    ʻE lava ke tau ʻilo ʻa e palōfita moʻoní mei hono ngaahi fuá.

  • ʻE lava tokoni e Mātiu 7:15–20 ke langaki e tui ‘a e kau mēmipa ʻo e kalasí ʻi he misiona fakalangi ʻo e Palōfita ko Siosefa Sāmitá. Ko e hā e ngaahi fua ʻo e ngāue kuo lava ʻe Siosefa Sāmitá? Ki ha ngaahi fakakaukau kehe, vakai ki he pōpoaki ʻa ʻEletā Niila L. ʻEnitasoní “Siosefa Sāmita” (Ensign pe Liahona, Nōvema 2014, 28 – 31). Te tau fakaʻaongaʻi fēfē ʻa e talanoa fakatātā ʻa e Fakamoʻuí ʻi he Mātiu 7:15–20 ke fai ha fakamoʻoni ki hotau ngaahi kaungāmeʻá mo e fāmilí fekauʻaki mo e Palōfita ko Siosefá?

ʻĪmisi
learning icon

Poupouʻi ʻo e Ako ʻi ʻApí

ʻI hono ako ʻe he kau mēmipa ʻo e kalasí, ʻi he uike ní, e ngaahi mana naʻe fai ʻe he Fakamoʻuí, fakaafeʻi kinautolu ke nau fakakaukauloto ki ha ngaahi sīpinga mana ʻi he ʻahó ni— tatau ai pē pe ʻoku lahi pe siʻisiʻi—ʻa ia kuo nau aʻusia pe fanongo fekauʻaki mo iá.

ʻĪmisi
resources icon

Ngaahi Maʻuʻanga Tokoni Kehé

Mātiu 6–7

Ngaahi hiva ke fakaʻaongaʻi ʻi loki akó.

  • Ko e hā ha ngaahi tefitoʻi moʻoni fekauʻaki mo e lotú ʻoku ako ʻe he kau mēmipa ʻo e kalasí mei he fakalea ʻo e “ʻEiki ke Ke Tali Muʻá”? (Ngaahi Himí, fika 75).

  • ʻE ala tokoni hono lau, hivaʻi, pe fanongo ki he “ʻOku Mau Fakamālō,” Ngaahi Himí, fika 16, e kau mēmipa ʻo e kalasí ke nau fakakaukau ki ha niʻihi ʻo e ngaahi fua te tau lava ai ke ʻilo ko Siosefa Sāmitá ko e palōfita ia ʻa e ʻOtuá (vakai foki, TF 135:3; “Siosefa Sāmita” Fakahinohino ki he Ngaahi Folofolá, topics.lds.org).

Ngaahi talanoa fekauʻaki mo e lotú.

Naʻe talanoa ʻa Palesiteni Boyd K. Packer fekauʻaki mo ha lotu fakafāmili ʻo hono fāmilí kimuʻa peá ne mavahe ʻi ha folau ki Kalefōnia. Naʻe fakahā ange ʻe ha toketā ʻo e fanga manú ʻe mate ʻenau pulú ʻi he ʻaho pē ko iá. “Ko ʻema kiʻi tamasiʻi siʻí naʻá ne fai ʻemau lotú. Hili ʻene kole ki he Tamai Hēvaní ke ‘tāpuakiʻi ʻa Teti ʻi heʻene fonongá mo tāpuakiʻi kotoa kimautolú,’ naʻe kamata leva ke ne kole fakamātoato. Naʻá ne pehē, ‘ʻTamai Hēvani, fakamolemole ʻo tāpuakiʻi ʻa e pulu ko Pōasí ke sai kakato.’”

“Naʻá ku fakamatalaʻi ʻa e meʻá ni ʻi Kalefōnia ʻo u talaange, ‘Kuo pau ke ne ako ke ʻilo he ʻikai ke tau maʻu faingofua ʻa e meʻa kotoa pē ʻoku tau lotuʻí.’

“Naʻe ʻi ai ha meʻa ke ako, ka ko au naʻe akó kae ʻikai ko hoku fohá. ʻI heʻeku foki mai he pō Sāpaté, kuo ‘sai lelei’ ʻa Pōasi ia” (”Lotú mo e Ngaahi Ueʻí,” Ensign pe Liahona, Nōvema 2009, 45).

Naʻe pehē ʻe Brother Mangal Dan Dipty, ko ha mēmipa ʻo e Siasí mei ʻInitia,: “Naʻá ku maʻulotu maʻu pē ʻi heʻeku kei siʻí ʻi he siasi Lūtelo Siamané. Ne mau ō maʻu pē ki he moʻungá ʻo lotu fakataha ai. ʻI ha ʻaho ʻuha ʻe taha, naʻe pīponu ai e tokotaha kotoa pē ʻi he kau lotú, naʻe fakahoko leva ʻe ha taha ʻo e kau malangá ha lotu fakamātoato ʻo kole ki he ʻEikí ke taʻofi e ʻuhá. Ne mau ofo ʻi he tuʻu ʻa e ʻuhá. Ko e kamataʻanga ia ʻo ʻeku tui ki he ʻOtuá mo e lotú”(“Ko ʻEku Fononga ko ha Paionia mei ʻInitiá” Ensign, Siulai 2016, 67).

Ke maʻu ha mo ha ngaahi talanoa kehe fekauʻaki mo e lotú, vakai ki he konga ʻo e Ngaahi Leʻo ʻo e Kau Māʻoniʻoni ʻi he Ngaahi ʻAho Kimui NíEnsignLiahona.

Fakatupulaki ʻEtau Founga Akoʻí

ʻOua naʻá ke manavasiʻi ʻi he fakalongolongó. “ʻOku fie maʻu ha kiʻi taimi kae toki tali e ngaahi fehuʻi leleí. ʻOku fie maʻu ke fai ki ai ha fakalaulauloto, fekumi mo ha ueʻi fakalaumālie. ʻE lava ke hoko e taimi ʻokú ke fakamoleki he tatali ki he ngaahi tali ʻo ha fehuʻí, ko ha taimi toputapu ia ʻo e fakalaulaulotó. Fakaʻehiʻehi mei he ʻahiʻahi ko ia ke fakavaveʻi e lēsoní ʻaki haʻo tali pē hoʻo ngaahi fehuʻí pe ko hoʻo hoko ki ha meʻa ʻe taha” (Faiako ‘i he Founga ‘a e Fakamoʻuí, 31).