Poadoapoad en Peneinei oh Doadoahk en Tehnpas Sarawi: Katengetengpene oh Kakehlail

Irair en nanpwungen peneinei kak inenen kaselel mehlel oh pil apwal nan mouratail kan. Aramas tohto nanpwungatail kehnehr uhpene nanpwungen peneinei. Mie uhpene nanpwungen aramas wadawad riemen nan kapwuropwurdohn Mwomwohdiso en Sises Krais en imwin rahn pwukat. Parley oh Orson Pratt me pirien ehu, me soulenglahr mahs, oh kasarawialahng Wahnpoaron riemen. Emenemen ale sosohngpen eh pwoson ahpw ira koaros kehkehlailte nan ara kadehde. Ira koaros wia lapalahn tounmetei ong ni doadoahk en kalaudehla me mehlel.

Kilel

Parley Pratt

Nan mwehin Nauvoo, nanpwungara sohte mwahu ni ara akamaipene mwohn weipokon nan pahr 1846. Ira tapiada nanpwungsuwedpene. Ni tepdao Parley ntingla rehn Orson pekmahk, ahpw Orson sohte sapeng. Parley pwangehr, oh e medemedewe me nanpwungara sohte kak mwahula lao Orson pahn mwekid.¹

Kilel

Orson Pratt

Mwurin sounpahr kei, nan Mahs pahr 1853, Orson rong duwen doadoahk en wiahda pwuhk me pid duwen kadaudok kan en William Pratt, tepin ara pahpa kahlap nan Amerika. Orson tepda sengiseng “duwehte kisin seri men” ni ahnsou me e tepin kilang pwuhko me audaudki poadopoad kesempwal kan en eh peneinei. E dirkihla limpoak oh ngoangki kapwungala nanpwungen ih oh rie pwutak.

Orson ntinglahng Parley, “Maing riei pwutak, ahnsoukiset, nanpwungen kadaudok en ata pahpa Kahlapo, Lieut[enant] William Pratt, sohte nanpwungarail me pahn kesempwaliki rapahkihda ar pahpa kahlap ko sang kita.” Orson me tepin wehwehkihda me Souleng en Imwin Rahn akan ahneki pwukoa en rapahkihda oh kihpene poadopoad en peneinei, pwe kitail en kak sawaskihda wia arail tiahk sarawi kan. E uhselahte: “Kita esehier me Koht en ata pahpa kahlap oko kupwurehla doadoahk kat en pweida. … I men pekmahngki ei sapwungala pwang en ntingwei. … I koapworopworki me komw kak mahkohng ie.”²Mendahte ara ahneki kadehde kehlail kan, ahpw ara kesempwaliki ara pahpa kahlap oko me tapiada kamwahuiala oh kameleileidi nanpwungara, oh e karehiong ara mahkpene.³

Ni ahnsou me Koht kin ketikihong kitail kaweid, E kin kalapw wia met ong ni kahrepe kei. Doadoahk en poadopen peneinei oh tehnpas sarawi kin kapaiada me melahr akan iangahki me momour. E karehiong Orson oh Parley en sohpeipene. Manaman en poadopen peneinei oh doadoahk en tehnpas sarawi kamwahuiala dahme konehng en mwahula.

Nin duwen tohn Mwomwohdiso wet, mie atail pwukoa sarawi en rapahkihda atail peneinei en mahs oko oh kihpene atail poadopen peneinei kan. Doadoahk wet kaidehn doadoahk mwahl pwehki mie anahnepen tiahk sarawi kan ong ni komourlahn Sapwellimen Koht seri kan koaros.⁴ Kitail en diarada pein atail peneinei en mahs oko me mehla mwohn ar alehdier tiahk sarawi en komourla kan. Kitail kak wieiandi me melahr akan pwehn wia arail tiahk sarawi kan nan tehnpas sarawi, oh irail ahpw kak pein pilada ma re pwungki. Kitail pil alehdier kaweid en sewese tohn atail ward oh stake kan rehn ar peneinei kan.⁵ E kapwuriamwei mehlel, me atail doadoahk en poadopen peneinei oh tehnpas sarawi kak sewese doarehla me melahr akan.

Ahpw ni atail pahn patehng doadoahk en poadopen peneinei oh tehnpas sarawi, kitail kin warohng kapai en “kakehlail” kan me soukohp akan oh wahnpoaron kan inoukidahr.⁶ Kapai pwukat inenen kapwuriamwei, pwehki uwen ar laud, uwen ar oaritik oh lipwalipw nan mour wet. Kapahi pwukat iei:

• Uwen ahmw wewehki duwen Sounkomour and Sapwellime tohnmetei pahn wie lalaudla;

• Kalaudlahn kaweid enNgehn Sarawi nan atail mour⁷ pwehn kak kakehlailih oh kahluwai kitail;

• Pwoson, pwe weliakapwalahng Sounkomouro en wia weliakapw mehlel pahn wie lalaudla,

• Ahmw koahiek oh inengieng en loalokongla oh koluhla,⁸ pwehki sang ni atail pahn wehwehkihla laud his kitail, iawasa kitail kohsangie, oh wehwehki mwahu iawasa kitail kokolahngie;

• Mehn kahlemengih kan me pahn kamwakele, kamwahuiala oh kaunda atail mohngiong kan pahn wie lalaudla;

• Peren me pwilisang limpoak en Kauno pahn wie lalaudla;

• Kapai en peneinei pahn wie lalaudla, sohte lipilipil irair en atail peneinei met, mahs, de ahnsou me pahn kohdo de ping en atail peneinei;

• Limpoak oh kalahngan ong atail peneinei me melahr oh me momour, pwe kitail en dehier ahneki pepehm en kelekelehpw;

• Manaman en kasawih dahme anahne kamwahuiala oh papah mehteikan sang ni sapwelllimen Koht pahn wia lalaudla;

• Laudlahn silasilsang songosong kan oh mehn kahlemengih kehlail en sehdan kan; oh

• Laudlahn sawas en onehda sapahl mohngiong kan me toutoulahr oh kamwahuihala ohla kan.⁹

Ma ke kapakapkier kapai pwukat, ken patehng doadoahk en poadopen peneinei oh tehnpas sarawi. Ni omw pahn wia met, omw kapakap kan pahn pasepengala. Ni ahnsou me tiahk sarawi kan kin wiawi ong me melahr akan, Sapwellimen Koht serikan pohn sampah kin kehlailla. E sohte kapwuriamwei me tepin padahk me Preseden Russell M. Nelson padahngki nin duwen Preseden en Mwomwohdiso wet, e mahsanih, “Amwail kaudok nan tehnpas sarawi oh doadoahk me kumwail wiahieng amwail peneinei en mahs oko pahn kapaikinkumwailda lalaudlahn pein amwail kaudiahl oh popohl, oh e pahn kakehlakahla amwail loalopwoatohng inou sarawi.”¹⁰

Emen soukohp en mahs pil kilangehr kapai en me momour oh me melahr akan.¹¹ Meninkeder en nanleng kasalehiong Esekiel kairoir ehu duwen piletik me pwilipwilsang nan tehnpas sarawio. Meninkedero patohwanohng Esekiel:

“Pihlo wie pwilipwilla … oh kohdilahng nan sapwtehn, oh kolahng nan sehd en mehla … , oh sehdo pahn mwahula.

“Oh e pahn wiawi, me wasa koaros me pihlo kin pwil ie, e kin mie soangen mahn oh mwahmw koaros: … ah pahn mwakelekella, oh wasa koaros me e pahn pwillahng ie, e pahn kahrehda mour.”¹²

Soahng riau duwen pihlo me kesempwal. Keieu, mendahte ah sohte pihl pwilipwillahng nan piletiko, ahpw e wiahla pillap pwoat, me tehlapala oh loal ni ah pwilipwilwei. E kereniong duwehte kapai kan me kin pwilipwilsang ni tehnpas sarawio, ni ahnsou me aramas kin katengtengpene nin duwen peneinei kan. Kekeirda mwahu pahn sansal ong dih en mwowe kan oh dih en mwuri kan ni ahnsou me peneinei kan pahn katengtengkihpene tiahk sarawi kan.

Keriau, wasa koaros me pillapo pwillahng ie kahrehda mour. Kapai kan en tehnpas sarawi kak pil kakehlailihala aramas. Kapai en tehnpas sarawi kan kak kamwahuiala mohngiong kan oh mour en aramas oh peneinei kan.

Kilel

Betty’s son Todd

Iet karasepe ieu. Nan pahr 1999, mie mwahnakapw men ede Todd me pwupwudi pwehki sahl en nta pospeseng nan eh mwaliel. Todd oh ah peneinei tohn Mwomwohdiso wet, ahpw re sohte kin nohn sarawi, oh sohte emen nanpwungarail alehdier kapahi en tehnpas sarawi. Pwohng mwohn Todd mehla, eh nohno, Betty, mwomwohd limwa, kolokol peho oh nda, “Todd, ma e lelehr ahmw ahnsou, I inoukiong uhk me I pahn nantieng ahmw doadoahk en nan tehnpas sarawio en wiawi.” Manda nimenseng, Todd mehla. Toahkte kan kihsang mohngiongeo oh ahpw kihong nan emen nei soumwahu, ede Rod.

Sounpwong kei mwuri, Rod ahpw diarada peneinei en aramaso me kisakiskihla mohngiongeo, oh re ahpw tepda ntingpene. Sounpahr riau mwuri, en Todd nohno, Betty, luke Rod en iang irail ni ahnsou me e tepin kohla nan tehnpas sarawi. Rod oh Betty tepin tuhpene nan pere en seletial nan Tehnpas Sarawi en St. George.

Mwuhr, en Todd pahpao—en Betty pwoud—pil mehla. Mwurin sounpar riau, Betty luke Rod en weliandi nah pwutak mehlao pwehn wia eh tiahk sarawi kan en tehnpas sarawi. Rod kapwaiada met ni kaping, oh e kaimwisengkihla doadoahko ni wasahn katengtengpene nan Tehnpas Sarawi en St. George. Betty katengtengpene rehn ah pwoud me mehlao. E kelepwikidi ni pei sarawio rehn nah pwutak me weliandi ah pwoud. Rod kelepwikidi limwahra, weliandi nah pwutak mehlao, Todd, me mohngiongeo wie momourte nan mwaremware. Todd, me kihla mohngiongeo, ahpw katengetengpene rehn ah nohno pahpa kohkohlahte. En Todd ah nohno kapwaiada inouo me e wiahda reh ni ahnsou me e pahn mehla pahr kei mwowe.

Kilel

Rod and Kim rahn en ara kopwopwoud

Ahpw kaidehn ih kaimwiseklahn soi pwoatet me. Sounpahr eisek limau mwurin koadoahken mohngiongo, Rod inou en pwopwoud oh peki rehi I en katengeirapene nan tehnpas sarawi en Provo, Utah. Ni rahn en kapwopwoudo, I tuhwong Rod oh ah lih kamwohd, Kim, nan ehu pere limwahn perehn katengtengpene, wasa me ara peneinei oh kempoakara awiawi. Mwurin aht koasoi mwotomwot, I peki ma mie ara peidek.

Rod sapeng nda, “Ehi, peneineio me kidohng ie mohngiongi mih me oh re men tuhwong uhk.”

I pwuriamweikihla oh idek, “Wehwehki re mih me? Ahnsou wet?”

Rod sapengki, “Iehi.”

I aluhla oh lukwerih peneineio en pidohido sang nan wasahn katengetengpene-o. Betty, nah serepein, oh ah pwoud ahpw iangih kiht. Rod rahnmwahuih Betty, kalahngankiong ah iang kohdo, oh ahpw kapehsehiong ie. Rod nda, “Betty, iet Elder Renlund. Ih toahkteo me erein sounpahr tohto wie apwapwalih mohngiong en noumw pwutako. Nan perehu e ahpw aluhdo rehi pwoaleiehdi. Erein minit kei, koaros wie pwoaloapwoal oh sengiseng.

Mwurin met se pidelong nan perehu me Rod oh Kim katengetengpene ie erein ahnsou kohkohlahte. Rod, Kim, Betty oh ngehi kak kadehdehki me rahno ngehn sarawi inenen kehlail, oh mie ekei me kepinselehdalahr mwomwe me iangih kiht rahno.

Koht, me ketin roson kouwalahpie, kin katengepene oh kakehlailih aramas oh peneinei kan mendahte ar kahpwal kan. Ekei pak dahme kitail pehm nan tehnpas sarawi kitail kin karasahiong nanleng.¹³ Nan Tehnpas Sarawi en Provo, Utah, rahno I tamanda dahme C. S. Lewis koasoia: “Aramas. . . . kin koasoia duwen lokolok en sampah, ‘peren me pahn wiawi mwuhr sohte kak kamwahwiala lokoloko,’ re sehse me ni ahnsou me aramas pahn lellahng nanleng, e pahn kapwungala soahng koaros me wiawiher oh wekidala lokolok en mour wet, wekidiong lingaling. … Aramas meid pai kan pahn nda, ‘Mour en Nanlengte kelehpw me se ese.’”¹⁴

Koht pahn ketin kakehlakahda, sewese, oh utungkitailda;¹⁵ oh E pahn kupwurmwahwih kitail nan atail kahpwal laud kan.¹⁶ Ni ahnsou me kitail kin wiahda atail poadopoad en peneinei kan oh wiliandi atail peneinei en mahs oko kohla ni tehnpas sarawi, Koht kin kapwaiada inou en kapai pwukat ahnsou tehkis pali koaros. Pil duwehte, kitail ale kapai ni ahnsou me kitail kin sewese mehteikan nan atail ward oh steik kan. Towe kan me sohte kin mih wasa me karanih tehnpas sarawi kak alehte kapai pwukat ni ahnsou me re kin wia doadoahk en poadopoad en peneinei, kihkihpene ahd akan en ar peneinei en mahs oko pwehn wia ar tiahk sarawi kan nan tehnpas sarawi.

Preseden Russell M. Nelson, ahpw, kehkehlingki: “Kitail kak rong soai tohto kaselel kan duwen doadoahk en tehnpas sarawi oh poadopoad en peneinei rehn aramas teikan. Ahpw kitail anahne pein kehn pwe kitail en pein ese peren en doadoahk wet.” E uhselahte, “I men kumwail en kapakapki soangen meirong dah—mwein meirong en ahnsou—me kumwail kak meirongki kumwail en kak wia doadoahk en tehnpas sarawi oh poadopoad en peneinei.”¹⁷ Ni amwail pahn kapwaiada en Preseden Nelson pekpeko, kumwail pahn diarada, kihpene, oh kadokepene amwail peneinei. Patehng, kapai kan pahn pwillahng kumwail duwehte pillapo me Esekiel koasoia. Wasa kan me kumwail anahne en kamwahuiala pahn mwahula.

Orson oh Parley Pratt kehn manaman en kakehlail oh katengetengpene pwehki doadoahk en poadopoad en peneinei oh tehnpas sarawi mwadang nan mwehiet. Betty, ah peneinei, oh Rod iang kehn. Kumwail kak pil kehn. Sang ni sapwellime tohnmetei, Sises Krais ketkihda kapai pwukat ong me momour oh me mehla koaruhsie. Pwehki kapai pwukat, kitail pahn diarada, me ihte me kitail ese, … iei mour en Nanleng.”¹⁸ I kadehde duwen met, ni mwaren Sises Krais, ahmen.