2010–2019
Fa’aro’o i tōna reo
’Āmuira’a rahi nō ’Ēperēra 2019


Fa’aro’o i tōna reo

I roto i te hō’ē ao e rave rahi reo ’ume’ume, ’ua fa’ati’a tō tātou Metua i te Ao ra ia tātou ’ia fa’aro’o ’e ’ia pe’e i tōna.

I teie po’ipo’i roa, ’ua hōro’a te taea’e o tā’u vahine i te hō’ē parau i tā’u vahine ’o tāna i pāpa’i i tōna metua vahine e ra’e matahiti i ma’iri. I te reira tau, e tamāhine na’ina’i noa ra te tuahine Homer. Te tahi tuha’a o tāna parau tē nā ō ra : « Māmā here ē, ’eiaha e ’ino’ino mai nō tō’u ’orera’a e fa’a’ite i tō’u ’itera’a pāpū i teie mahana---’ua here rā vau ia ’oe ». ’A haere ai mātou e tāmā’a i te po’ipo’i, ’ua mana’o vau e ’ohipa fa’ahiahia. ’Ua pārahi au ’e ’ua pāpa’i i te hō’ē parau tē nā ō ra : « Peresideni Nelson here, ’eiaha e ’ino’ino mai e’ita vau e a’o i tā’u a’ora’a i teie mahana---’ua here rā vau ia ’oe ». I te tahi huru, e ’ere i te mea tano roa. Tei i’ō nei ho’i tātou, e tē ’oa’oa nei au i te ’āpiti atu i tā’u mau parau i te feiā tei a’o mai i roto i teie tuha’a purera’a i teie mahana.

E rave rahi matahiti i ma’iri, ’ua rere au nā ni’a i te hō’ē manureva iti ’e te hō’ē pairati nō noa’a noa mai tāna parau tū’ite. I te hope’a o tō mātou tere, ’ua fa’ati’ahia mātou e tau. Tē fātata ra mātou i te tau, fa’aro’o a’enei au i te hō’ē ta’i i roto i te vāhi fa’ahorora’a tei fa’aara i te pairati e « haere i ni’a ». ’Ua fāriu te pairati i ni’a i te tauturu pairati pa’ari a’e iāna tei fa’atoro i tōna rima i ni’a i te hō’ē vāhi i raro, i te ātea o te taura’a manureva, ’e tei nā ’ō mai : « Teienei ! »

’Opa a’era tō mātou manureva i te pae ’aui ma te pou ē ta’uma fa’ahou a’era i te hō’ē teiteira’a tano, ’ua fa’a’āfaro fa’ahou ā i ni’a i te taura’a manureva ’e tau a’era ma te hau i tō mātou vāhi tāpaera’a. I muri iho roa tō mātou ’itera’a ē, e manureva tei fa’ati’ahia ’ia ma’ue atu. ’Āhani mātou i pe’e i te mau aratai’ra’a a te manureva, e tīpu’u atu ïa mātou i roto i te manureva e fa’areva ra, ’eiaha rā i te fa’aātea atu i iāna. E piti ha’api’ira’a tā’u i ’apo mai i teie ’ohipa : ’A tahi, i te mau taime fifi mau o tō tātou orara’a, e fa’aro’o mai tātou i te mau reo rau e ’ume’ume nō te pi’i ia tātou. ’E te piti, e mea faufa’a rahi roa ’ino ’ia fa’aro’o i te mau reo ti’a.

Te mau reo ’ume’ume

Tē ora nei tātou i roto i te hō’ē ao e rave rahi reo e pi’i ia tātou. I roto i te mau parau ri’i ’āpī, te mau tweets, mau blogs, mau podcasts, ’e tae noa atu te parau a’o au a Alexa, Siri, ’e tē vai atu ra, e mea huru fifi ri’i nō tātou ’ia ’ite e aha te mau reo e ti’aturi atu. I te tahi taime e tītau tātou i te arata’ira’a i roto i tō tātou orara’a, ma te mana’o ē e hōro’a mai te rahira’a i te puna maita’i a’e o te parau mau. I te tahi atu taime e « fēa’a piti », 1 tātou, ma te mā’iti « ’aore i to’eto’e, ’aore ho’i… i māhanahana ».2 I te tahi ato’a taime, e pe’e tātou i te mea nahonaho noa, e rōtahi tātou i ni’a i te hō’ē noa reo ’aore rā hō’ē fifi nō te arata’i ia tātou, ’aita ana’e e tūru’i noa i ni’a iho i tō tātou ’aravihi ’e tō tātou ferurira’a.

Noa atu ā e nehenehe teie mau arata’ira’a tāta’itahi e tauturu mai, ’ua ’itehia rā ē, e’ita e nehenehe e ti’aturi noa. E ’ere te mea tu’iro’o te mea maita’i noa. I te fēa’a-piti-ra’a, ’aita ïa e ’avei’a. E mea varavara te mea fa’a’ōhie noa e arata’i i te mea faufa’a. E nehenehe te vai-noa-ra’a i ni’a i te hō’ē reo ’aore rā fifi e fa’ahuru ’ē i tō tātou ’aravihi ’ia ’ite. ’E e nehenehe te tūru’i-noa-ra’a i ni’a i tō tātou ferurira’a e arata’i i te ha’apōirira’a mana’o o te feruri-noa-ra’a. Mai te mea e’ita tātou e hi’o maita’i, e nehenehe te mau reo hape e fa’aātea ia tātou mai te pū o te ’evanelia i te mau vāhi e fifi tātou ’ia turu i te fa’aro’o, ’e e ’ite tātou ma’a mea hau iti noa a’e i te ’ore roa, te maramara ’e te au ’ore.

Fa’aro’o i te reo hape

E fa’ata’a atu vau i tā’u parau ma te tahi fa’ahi’ora’a ’e te hō’ē ’īrava. E mea mātau te feiā ta’uma mou’a ’ia parau i te mau teiteira’a i ni’a atu i te 8 000 mētera ’ei « vāhi pohe » nō te mea i terā mau teiteira’a, ’aita te mata’i e nava’i nō te ora. Tē vai nei te tū’atira’a nō te vāhi pohe i te pae vārua. Mai te mea e fa’aea maoro tātou i te mau vāhi ’aita e fa’aro’o, e fa’a’ere te mau reo, tei mana’ohia e mea maita’i, ia tātou i te mata’i tei tītauhia nō tātou.

I roto i te Buka a Moromona tē tai’o nei tātou nō ni’a ia Korihora tei fāri’i terā ’ohipa. ’Ua tu’i roa tōna ro’o nō te mea tāna mau ha’api’ira’a « ’ua ha’amāuruuruhia te tino pohe noa nei i te reira ».3 ’Ua nā ’ō ’oia ē, e mau peu ma’ama’a tā te mau metua ’e te mau peropheta e ha’api’i ra, nō te tātara i te ti’amāra’a ’e tāpe’a noa i te ma’uara’a.4 ’Ua mārō ’oia ē, ’ia vai noa tō te ta’ata ti’amāra’a e ti’a ai, ta’a ’ē noa atu te mea tā rātou e mā’iti, inaha, e mau ’ōpanira’a hāmani noa ’e te nahonaho noa te mau fa’auera’a.5 Nōna, te fa’aro’o i te tāra’ehara a Iesu Mesia, « nō te ’ā’au ma’ama’a » ïa, tei hāmanihia nā roto i te fa’aro’o i te hō’ē ta’ata ’aita tōna vaira’a, inaha ’aita roa e ’itehia.6

Nō te ’ārepurepu tāna i fa’atupu, ’ua hōpoihia Korihora i mua i te ha’avā rahi ’e tae noa atu i te tahu’a rahi. I reira ’ua pāte’o mai ’oia « i te parau arero ’ino rahi », i te fa’a’inora’a i te feiā fa’atere ’e te anira’a i te hō’ē tāpa’o. ’Ua hōro’ahia mai hō’ē tāpa’o. ’Ua tā’irihia ’oia ’e ’ua vāvāhia atura. I reira tō Korihora ’itera’a ē, ’ua fa’ahemahia ’oia, ’e i tōna ferurira’a i te mau parau mau rahi tāna i fa’aru’e, ’oto a’era ’oia ē : « I ’ite ato’a na vau ».7

Tāparu mā’a a’era Korihora ē tae noa atu ’ua ta’ata’ahi-pohe-hia ’oia e te hō’ē pupu ’āti Zorama.8 Tei roto i te ’īrava hope’a o teie nei ’ā’amu teie parau pāpū : « Tē ’ite nei ho’i tātou ē, ’aore te diabolo e fa’ati’a i tāna ra mau tamari’i i te mahana hope’a ra, tē arata’i hua noa ra ’oia ia rātou i raro roa i hade ».9

Te reo ti’a

Nō tō tātou Metua i te Ao ra hina’aro i te maita’i roa nō tātou, tē fa’afa’aro’o nei ’oia ia tātou i tōna reo. Te mea pinepine roa, e fa’aro’o tātou iāna nā roto i te mau mana’o e tae mai nō ’ō mai i te Vārua Maita’i. Te Vārua Maita’i, ’o te toru ïa o te melo nō te Atuara’a. Nāna e fa’a’ite nō te Metua ’e nō te Tamaiti,10 ’ua tonohia ’oia nō te « ha’api’i mai ia [tātou] i te mau mea ato’a »11 ’e nāna e « fa’a’ite ia [tātou] i te mau mea ato’a tā [tātou] e rave ».12

E paraparau ta’a ’ē te Vārua i te mau ta’ata, e e nehenehe tāna e paraparau i te hō’ē ta’ata ma te rāve’a ta’a ’ē i te mau taime ta’a ’ē. Nō reira, e riro te orara’a tā’āto’a e ha’api’ira’a i te mau rāve’a rau tāna e paraparau ia tātou. I te tahi taime, e paraparau ’oia « i roto i tō [tātou] ’ā’au »13 nā roto i te reo iti ha’iha’i, ’e te pūai rā e pati’a « i te ’ā’au mau iho ».14 I te tahi atu taime, e vai noa tōna mau mana’o « i roto i tō [tātou] ferurira’a » ’aore rā e « pūai a’e te ha’apāpūra’a… i roto i tō [tātou] mau mana’o ».15 I te tahi atu taime, e riro tō tātou ’ōuma i te « ahu i roto [ia tātou] ».16 E i te tahi ato’a taime, e fa’a’ī ’oia i tō tātou vārua i te ’oa’oa, e ha’amāramarama i tō tātou ferurira’a,17 ’aore rā e parau hau ’oia i tō tātou ’ā’au hepohepo.18

’Imi i tōna reo

E ’ite mai tātou i te reo o te Metua i te mau vāhi e rave rahi. E ’ite mai tātou i te reira ’ia pure tātou, ’ia tuatāpapa i te mau pāpa’ira’a mo’a, ’e ’ia haere i te purera’a, ’ia ’āmui i te mau ’āparaura’a pae fa’aro’o ’aore rā ’ia haere i te hiero. E mea pāpū, e ’ite mai tātou i te reira i roto i te ’āmuira’a i teie iho hope’a hepetoma.

I teie mahana, tē pāturu nei tātou e 15 peropheta, hiʼo ʼe heheu parau. Maoti tō rātou fāito pae vārua ’e tō rātou ’ite i noa’a ai ia rātou te hi’ora’a ātea hō’ē roa ’o tei tītau-roa-hia nō tātou. E mea ’ōhie ’ia ’ite i tā rātou poro’i ’e ’ua parauhia mai ma te māramarama pāpū. Tē parau nei rātou e aha tā te Atua i hina’aro ’ia ’ite tātou, e mea tu’iro’o ānei ’aore rā ’aita.19

E mea maita’i te ’imira’a i tōna reo i teie mau vāhi, ’ua hau atu te maita’i ’ia ’imi tātou i te reira i roto e rave rahi o rātou. ’E ’ia fa’aro’o tātou i te reira, tītauhia ia tātou ’ia pe’e i te arata’ira’a i hōro’ahia. ’Ua parau te ’āpōsetolo Iakobo ē : « ʼEi feiā rave ho’i ’outou i te parau nei, ʼeiaha ʼei feiā fa’aro’o noa ».20 ’E ’ua ha’api’i te peresideni Thomas S. Monson i te hō’ē taime : « E hi’o tātou. E tīa’i tātou. E fa’aro’o tātou i taua reo iti ha’iha’i ra. ’Ia parau mai ’oia, e ha’apa’o te mau tāne ’e te mau vahine pa’ari ».21

’Ia taere ri’i te arata’ira’a i te tae mai

I te ha’amatara’a vau i tō’u tōro’a ’ohipa, ’ua anihia māua te tuahine Homer e fāri’i i te hō’ē ’ohipa ’ē. I terā taime, e au te reira nō māua ’ei fa’aotira’a rahi roa ’ino. ’Ua tuatāpapa māua i te reira, ’ua ha’apae i te mā’a, ’e ’ua pure, tē taere ra rā te pāhonora’a. ’E i te hope’a, ’ua rave māua i tā māua fa’aotira’a ’e ’ua haere i mua. ’A nā reira ai māua, ’ua tae mai te mana’o hau ’e ’oi’oi roa māua i te ’itera’a ē, o te hō’ē o te mau mā’itira’a maita’i roa tā māua i rave.

’E nō reira, ’ua ’apo mai māua ē, i te tahi taime e mea taere te mau pāhonora’a ’ia tae mai. Te tahi mau taime, e ’ere ïa i te taime tano, ’aita e tītauhia te hō’ē pāhonora’a, ’aore rā, tē ti’aturi nei te Atua ē, e rave tātou i te mā’itira’a tano. ’Ua ha’api’i a’enei Elder Richard G. Scott ē, ’ia māuruuru tātou nō taua mau taime ra ’e teie te parau fafau : « ’Ia ora parau-ti’a ana’e ’outou ’e ’ia au tā ’outou mā’itira’a i te mau ha’api’ira’a a te Fa’aora ’e ’ua tītauhia ’ia rave i te hō’ē ’ohipa, ’a haere ma te ti’aturi… E’ita te Atua e vaiiho ia ’outou ’ia haere ātea roa ma te ’ore e fa’aara ia ’outou mai te mea ’ua hape tā ’outou fa’aotira’a ».23

E mea tītau ’ia mā’iti tātou

’E nō reira, tītauhia ’ia fa’aoti tātou e aha, i roto i te mau reo ato’a, te reo tā tātou e ha’apa’o. E pe’e ānei tātou i te mau reo pa’epa’ehia e tō te ao e’ita e nehenehe e ti’aturi, ’aore rā e rave ānei tātou i te ’ohipa tītauhia ’ia ti’a i te reo o tō tātou Metua ’ia arata’i ia tātou i roto i tā tātou mau fa’aotira’a ’e ’ia pāruru ia tātou i te ataatara’a ? Itoito noa atu tātou i te ’imira’a i tōna reo, ’ōhie noa ato’a atu nō tātou ’ia fa’aro’o. E ’ere ē, tē pūai ra tōna reo, ’o tō tātou rā ’aravihi ’ia fa’aro’o tei rahi atu ā. ’Ua parau fafau te Fa’aora ē, mai te mea e « fa’aro’o [tātou] i [tāna] parau, [ma te] hōro’a i te tari’a i [tāna] a’o », « e hōro’a atu ā [’oia] ».24 Tē fa’a’ite pāpū nei au i te parau mau o te reira—nō tātou tāta’itahi.

Fātata hō’ē matahiti i teienei, ’ua fa’aru’e mai tō mātou tua’ana i roto i te hō’ē ’ati pere’o’o. I tōna ’āpīra’a, e mea fa’ahiahia ’e te ’ana’ana te ananahi o John. I te pa’arira’a mai ’oia, ’ua fifi tōna tino ’e tōna ferurira’a, fifi a’era te orara’a. Noa atu rā ’aita te ora tāna i tīa’i i tae mai i roto i teie orara’a, ’ua tāpe’a noa ’o John i tōna fa’aro’o, ma te mana’o pāpū e fa’a’oroma’i i tei noa’a iāna, ē tae noa atu i te hope’a.

Teienei, ’ua ’ite au ’aita ’o John i tae i te fāito maita’i roa, tē uiui nei rā tō’u mana’o ē, e aha tei hōro’a iāna i te fa’a’oroma’i. E rave rahi reo tei parau iāna ’ia haere i terā hiti nō te fē’a’a, ’ua mā’iti rā ’oia ’eiaha. ’Ua fa’aitoito maoti ’oia nō te tūtau i tōna ora i te pū o te ’evanelia. ’Ua ora ’oia i reira nō te mea ’ua ’ite ’oia ē, i reira ’oia e ’ite ai i te reo o tōna Fatu ; ’ua ora ’oia i reira nō te mea ’ua ’ite ’oia ē, i reira ’oia e ha’api’ihia ai.

’Ei fa’aotira’a

Te mau taea’e ’e te mau tuahine, i roto i teie ao e rave rahi roa reo ’ume’ume, tē fa’a’ite pāpū nei au ē, ’ua fa’aineine tō tātou Metua i te Ao ra i te rāve’a ’ia fa’aro’o tātou i tōna reo ’e ’ia pe’e i te reira. Mai te mea e itoito tātou, e hōro’a mai ’oia ’e tāna Tamaiti i te ’avei’a tā tātou e ’imi nei, te pūai tei tītauhia nō tātou ’e te ’oa’oa tā tātou pā’āto’a e hina’aro. I te i’oa o Iesu Mesia, ’āmene.