Rebecca Swain Williams: Makanunayon ug Dili Matarug

Natawo sa Pennsylvania, USA, niadtong 1798, si Rebecca Swain mao ang kinamanghuran nga anak sa 10 ka mga bata.² Sa dihang siya mga nuebe anyos, ang iyang pamilya mibalhin ngadto sa Niagara, duol sa utlanan sa Estados Unidos–Canada. Duol kaayo sila sa Fort Niagara nga madungog gani nila ang buto sa pusil sa dihang ang kota giataki panahon sa Gubat niadtong 1812. Bisan usa ka gamay nga batang babaye si Rebecca mipakita sa iyang pagkawalay kahadlok. Makausa, samtang naglakaw nga nag-inusara sa kakahoyan, iyang nasugatan ang usa ka uso diha sa dalan. Gamit ang payong sa iyang kamot, iya kining gibukhad-bukhad sa makadaghang higayon diha sa atubangan sa uso, ug kini midagan palayo.³

Sa dihang si Rebecca nag-edad og 17, mitabok siya sa Lake Ontario aron sa pagbisita sa iyang igsoong babaye sa Detroit. Sa biyahe iyang nahimamat ang taas, itom og mata nga piloto sa barko, nga si Frederick Ganger Williams. Ang ilang kanunay nga panagkita nausab ngadto sa paghigugmaay, ug ang duha naminyo sa ulahing bahin sa 1815. Ang mga Williams mibalhin libut sa Western Reserve of Ohio, USA, sa wala pa mopahimutang didto sa Kirtland niadtong mga 1828. Ang iyang bana nagtrabaho sa pagkadoktor ug nahimong ilado sa iyang mga abilidad, ug si Rebecca nakat-on sa pagtabang kaniya sa mga pamaagi. Silang duha adunay upat ka mga anak.

Niadtong tinglarag sa 1830, ang unang mga Mormon nga misyonaryo miabut sa Kirtland. Si Rebecca naminaw kanila uban sa kaikag ug mitambong sa tanang mga miting sa mga misyonaryo; gidala gani niya ang iyang mga anak. Si Frederick mitambong kutob sa mahimo kon dili makabalda sa iyang trabaho sa pagkadoktor. Ang duhamagtuon, maghisgot, ug magkat-on, apan si Frederick dili kaayo sigurado sa iyang pasalig. Sa kasamtangan si Rebecca nakombinser sa katinuod sa ebanghelyo.

Usa ka tagsulat sa pamilya mihulagway ni Rebecca nga sama sa usa ka Eva sa Tanaman sa Eden: siya ang “una nga nakakita sa panginahanglan” sa pagsulod ngadto sa hingpit nga pagpakigdait sa pakigsaad sa ebanghelyo.⁴ Siya nabunyagan niadtong Oktubre 1830.

Si Frederick wala pa gihapon makahukom. Usahay gusto siyang dili mag-apil-apil sa Simbahan apan sa katapusan dili makahimo tungod kay iyang gibati nga giganoy nianang sagrado, bag-o nga basahon sa kasulatan: ang Basahon ni Mormon. Sa dihang ang Espiritu midasig kaniya, iyang nahibaloan ang kamatuoran sa ebanghelyo ug misunod sa ehemplo ni Rebecca dayon nagpabunyag.

Sa dihang daling nahimong sentro ang Simbahan ngadto sa kinabuhi nila ni Frederick ug Rebecca, diha-diha dayon dunay epekto sa ilang pamilya. Si Frederick giordinahan nga usa ka elder human sa iyang bunyag ug kumpirmasyon. Pagsunod dayon nga adlaw, madasigon siyang midawat og buluhaton nga mobiya og pipila ka mga semana aron sa pagserbsiyo og misyon uban ni Oliver Cowdery. Ilang gipaabut nga ang misyon molungtad og tulo ka semana; sa tinuod nahimo kining 10 ka bulan nga biyahe ngadto sa Missouri. Ang dugay niyang pagkawala sa balay mao ang usa sa daghang mga panahon alang ni Rebecca. Tungod sa misyonaryo nga mga paningkamot ni Frederick ug sa iyang calling ngadto sa Unang Kapangulohan, siya kanunay nang layo. Si Rebecca, sama sa daghang unang mga babaye nga Mormon, migahin og mga bulan sa pag-atiman sa ilang panimalay ug sa pagpadako sa ilang mga anak nga walay tabang sa iyang bana.

Bisan pa sa trabaho, si Rebecca nagpadayon nga matinud-anon ug nagserbisyo sa walay kapin kabubut-on. Si Propeta Joseph Smith ug ang iyang pamilya nangabang sa panimalay sa mga Williams sa makadiyot sa dihang ang mga Smith unang mibalhin ngadto sa Kirtland. Si Rebecca nagpakita nga maunungon ngadto sa Propeta ug sa iyang pamilya samtang siya miatiman kanila sa malisud nga mga panahon. Sa makausa ang manggugubot nga panon miabut ug mialirong sa balay nga nangita ni Joseph. Gipatakuban ni Rebecca si Joseph sa iyang bandana ug brunda. Nakahimo si Joseph sa pagbiya sa balay ug agi sa pundok sa mga tawo nga luwas.

Niadtong Marso 1832, si Rebecca nakahatag usab og bililhon nga tabang ngadto sa Propeta sa dihang ang manggugubot nga panon miguba sa umahan ni John Johnson sa Hiram, Ohio, ug mikulata kang Joseph Smith ug Sidney Rigdon. Human sa walay kalooy nga pagkulata kang Sidney ug misulay sa pagbu-bu og hilo sa tutunlan ni Joseph, ang manggugubot nga panon mibutang og alketran ug mipapilit og balahibo ngadto sa Propeta. Sa dihang si Emma Smith nakakita sa iyang bana, nagtuo siya nga ang alketran dugo ug nakuyapan.⁵ Sila si Rebecca ug Frederick migahin nianang gabhiona sa pagtangtang sa alketran gikan sa nagkadugo ug samdan nga lawas ni Joseph ug sa pag-atiman sa mga batang Smith. Ang ilang pagtabang nakapahupay kaayo, kay si Joseph nakaangkon na og kusog aron mosangyaw pagkasunod buntag.

Usa sa labing gilauman ni Rebecca mao nga ang iyang pamilya, ilabi na ang iyang amahan, nga modawat sa gipahiuli nga ebanghelyo ug makadawat sa malipayong mga panalangin sa tinuohan. Siya, sama ni Lehi, nakatilaw sa gugma sa Dios ug gusto nga mopakigbahin niini niadtong iyang labing minahal (tan-awa sa 1 Nephi 8:12). Uban niana sa hunahuna, si Rebecca madasigong misulat ngadto sa iyang pamilya mahitungod sa iyang pagkakabig ug pagpamatuod ug sa dakong kalipay nga iyang gibati isip miyembro sa Simbahan.

Apan, ang pagkakabig ni Rebecca nakapasuko sa iyang amahan. Sa iyang mubo nga tubag siya mimando nga siya mobiya sa Simbahan. Apan si Rebecca dili madala. Siya mitubag, sama sa gihulagway sa tagsulat sa pamilya, nga “siya mas nalig-on hinoon sa iyang pagsalig sa kamatuoran sa mga doktrina sa Mormon” ug miapil sa iyang kaugalingong gamhanan nga pagpamatuod.⁶ Sa iyang kasubo kini nga sulat wala makahatag sa mga resulta nga iyang gilauman. Mihulga ang iyang amahan kaniya nga isalikway siya ug nanumpa nga putlon na ang tanang pagpakigsulti kaniya kon dili siya mobiya sa Simbahan.

Sa gihapon, si Rebecca wala magpadala ug nagpadayon sa iyang mga paningkamot sa pagpakigbahin sa ebanghelyo. Niadtong 1834 misulat siya og laing sulat—ang bugtong buhi—ngadto sa iyang amahan, mipadayag sa giladmon sa iyang hugot nga pagtuo ug sa sakit nga iyang gibati nga nagdumili ang iyang amahan sa pagdawat og bisan unsa kabahin sa mga Mormon.

Ang iyang amahan nakabasa og mga report sa pamantalaan nga miataki sa Simbahan, ilabi na kabahin sa Basahon ni Mormon ug sa pagpamatuod sa Tulo ka mga Saksi ug naningkamot sa pagdani ni Rebecca niini nga mga istorya.

“Gisakitan ko nga maminaw nga ang imong hunahuna nadisturbo pag-ayo bahin sa Basahon ni Mormon,” miingon siya. Mikutlo sa kasulatan gikan sa Basahon ni Mormon ug gikan sa bag-ong mga pagpadayag ni Joseph Smith, si Rebecca mipakigbahin sa iyang pagsaksi sa Basahon ni Mormon. Mipasabut usab siya nga ang basahon nanagna sa pagpili sa tulo ka mga saksi niini. Isip ebidensya, mikutlo siya sa karaang propeta nga si Ether, kinsa miingon nga “sa ba-ba sa tulo ka mga saksi” nga ang kamatuoran sa basahon “matukod” (Ether 5:4).⁷

Dayon si Rebecca mihulagway nga personal siyang nakakita sa Tulo ka mga Saksi—David Whitmer, Martin Harris, ug Oliver Cowdery—ug nakadungog kanila nga mipamatuod nga nakakita og anghel ug sa bulawan nga mga palid. Human makapanalipod sa ilang mga pagpamatuod ug sa personalidad, miawhag siya sa iyang amahan sa pag-imbestigar pa sa buhat. Kay, siya misulat ngadto sa iyang amahan, kon “ikaw ug si mama makahibalo sa mga kahimtang nga among naagian kalabut niini nga buhat, ako nagtuo nga kamo motuo niini.”⁸

Mipalanog sa saad ni Moroni sa katapusan sa Basahon ni Mormon, si Rebecca nangamuyo sa iyang pamilya nga mangutana sa Dios nga “lamdagan niya ang [ilang] mga hunahuna sa paagi sa kamatuoran.” Ug dayon nagplano siya sa pagpadala og usa ka misyonaryo “nga hanas nga motudlo sa Ebanghelyo sama ni Jesus,” sa dugang pagtabang kanila.⁹ Sa katapusan ang iyang amahan wala nay mahimo niini.

Bisan ang iyang sulat ngadto sa iyang igsoon lalaki nga si John—nga suod kaayo ni Rebecca—gibalik nga wala maablihi. Sa luyo sa usa sa gibalik nga mga sulat, si John misulat, “si Papa mipugong nako sa pagbasa sa imong sulat, o sa pagsulat nimo. Adios ug ang Dios mopanalangin kanimo sa kanunay. Ang imong igsoon, John.”¹⁰

Hinoon, ang misyonaryo nga mga paningkamot ni Rebecca nagmalampuson uban sa iyang magulang nga igsoong babaye, si Sarah Swain Clark. Si Sarah nagpamiyembro sa Simbahan didto sa Michigan niadtong 1832. Ang mga anak nga babaye ni Sarah nagpamiyembro usab sa Simbahan ug nagmatinud-anon sa tibuok nilang kinabuhi.

Bisan unsa pa ka kaguol ug kasakit ang gibati ni Rebecca tungod sa mga pagpili sa iyang amahan, gimahal gihapon niya kini. Siya misulat: “Ang akong kasingkasing nagbangutan tungod sa akong mga kabanay. … Ako nag-ampo sa Ginoo nga mohupay kaninyo sa inyong katapusan nga adlaw uban sa iyang Balaan nga Espiritu ug hinaut nga kini mao ang inyong pinakamaayong mga adlaw. … Ako naglaum nga ang inyong hunahuna makahibalo mahitungod niini nga buhat. Ipaniguro nga kita mobati nga lig-on sa kawsa sa kahibalo nga ang Ginoo mao ang nagkontrol.¹¹

Si Rebecca kinahanglang makigbisog dili lamang sa pagkawalay pagtuo sa iyang amahan apan usab sa mga problema sa pasalig sa tinuohan sa iyang bana. Niadtong 1837 ug 1838, ang iyang bana, si Frederick, kanhi sakop sa Unang Kapangulohan, gikataho nga kanunay nga mosupak tali sa laing mga lider sa Simbahan. Gani mibiya siya sa Simbahan sa makadiyot ug gipahimulag gikan sa Simbahan [excommunicated]. Hinoon, wala magdugay, si Frederick nagpaubos sa iyang kaugalingon, mibalik sa Simbahan, ug namatay diha sa hingpit nga pagpakigdait. Kita walay rekord sa mga pagbati ni Rebecca nianang higayona, apan siya wala magbasol sa iyang pagkamaunungon uban sa mga Santos ug nagpabilin nga masaligon.

Sa diha nga ang mga hulungihong sa pagbiya ni Frederick miabut ngadto sa amahan ni Rebecca didto sa New York, si Isaac naglaum nga si Rebecca mobiya sa tinuohan usab. Hinoon, si Rebecca mipadala niya og sulat nga nagpakita sa iyang padayon nga pagkamaunungon. Human makabasa sa iyang tubag, si Isaac hinay nga milingo-lingo sa iyang ulo ug miingon, “Walay usa ka pulong sa pagbasol.”¹²

Si Rebecca nagpabilin nga lig-on sa iyang pagpanalipod ni Joseph Smith ug sa gipahiuli nga Simbahan. Ug bisan pa sa mga sakripisyo tungod sa pagpili sa Simbahan kay sa iyang amahan, si Rebecca nagpadayon sa pagtahud kaniya. Gihatagan niya og bili unsay gitudlo sa iyang amahan kaniya, ug siya mipadayag sa iyang gugma ug pasalamat alang kaniya. Iyang gitapos ang iyang sulat niana nga tuig sa 1834 nga nag-ingon nga siya “mahinumdom gayud sa instruksyon … nga akong nadawat gikan sa akong minahal nga Amahan.”¹³

Niadtong 1839 ang amahan ni Rebecca namatay. Paglabay sa tulo ka tuig namatay usab ang iyang bana. Bisan pa niining masakit nga mga kalisud, ang hugot nga pagtuo ug kaisug ni Rebecca nagpadayon. Sa diha nga ang mga Santos mipaingon ngadto sa Utah, mipanaw siya uban sa pamilya sa iyang anak nga si Ezra ug migiya sa iyang kaugalingong pundok. Sa wala madugay siya na ang nag-atiman sa umahan sa Mill Creek. Sa dihang nahuman ang Tabernakulo sa Salt Lake ug ang mga Santos gihangyo nga modonar unsay ilang mahimo, siya mihatag og hugpong sa mga kutsara aron gamiton sa paghimo og mga tray alang sa lamesa sa sakrament. Ug sa katapusan niadtong 1860, bisan og siya luya kaayo, sa dihang gitawag ni Presidente Brigham Young ang iyang pamilya aron mopuyo sa hilit nga bahin sa Cache Valley, Utah, mibalhin dayon siya pag-usab—nga nagmaneho sa iyang kaugalingon nga karwahe.

Si Rebecca namatay sa Smithfield, Utah, niadtong Septyembre 25, 1861. Nagpabilin siyang matinud-anon sa iyang mga pagtuo, sa iyang kahibalo sa kamatuoran, ug sa unsay iyang nasinati. Nagpabilin siyang “makanunayon ug dili matarug” hangtud sa katapusan (Mosiah 5:15).