2019
Founga ke Langaki Ai e Loto-Falalá mo e Mahuʻinga Fakatāutahá
ʻAokosi 2019


Fakaʻilekitulōnika Pē

Founga ke Langaki Ai e Loto-Falalá mo e Mahuʻinga Fakatāutahá

ʻIkai ngata ʻi hono langaki ʻetau tuí, ʻoku fie maʻu ke tau ako e ngaahi taukei ʻoku tokoni ke tau ikunaʻi ai e hōloa ʻa e ngeia-fakaekitá.

Ko ʻetau maʻu e mahino kiate kitautolú ʻa e kī ki hono fakatupulaki hotau tūkunga ʻi he moʻuí mo ʻetau fakafōtungá—ʻa ia ʻoku faʻa ui ko e tūkunga ʻo ʻetau fiefiá. ʻI heʻetau ako ha ngaahi taukei fakapisinisi foʻou mo maʻu ha ako fakaʻatamaí, ʻoku fie maʻu foki ke tau ako fekauʻaki mo e ngaahi fengāueʻaki ʻi loto ʻi hotau ngaahi laumālié. Ko e ʻuluaki meʻa ʻoku fie maʻu ke tau ʻilo kotoa ki aí, ko ʻetau ʻi heni ʻi he māmaní ke ako mo tupulaki. ʻOku ʻikai ke ʻi ai ha meʻa ko e nofo maʻu ʻi he tuʻunga ʻoku tau ʻi aí. Te tau lava ʻo liliu. Naʻe ʻikai fakatupu kitautolú ke tau tuʻu-maʻu.

Te Tau Ikunaʻi Fēfē ʻa e Hōloa e Mahuʻinga Fakatāutahá?

ʻOku fie maʻu ke ʻuluaki mahino kiate kitautolu e tupuʻanga ʻo e hōloa ʻa e ngeia-fakaekitá. ʻE lava ke tupu ia mei ha ngaahi aʻusia ʻi heʻete kei siʻí naʻe fakaloloma, faingataʻa, pe taʻefakafiemālie. ʻOku nofo e ngaahi ongo fakamamahi ʻoku tupu mei he vete malí, filifilimānakó, mo e ngaohikovia fakasekisuale pe fakatuʻasinó ʻiate kitautolu ʻi heʻetau matuʻotuʻá, kapau he ʻikai ke tau maʻu ʻa e tokoni ʻoku tau fie maʻú. ʻOku ʻi ai hatau tokolahi ʻoku teʻeki ke tau maʻu ʻa e faingamālie ke fakatupulaki ha loto-falala ʻo fakafou ʻi he ngaahi aʻusia totonú. Makehe mei he ngaahi tokoni fakapalōfesinalé, ʻoku ʻi ai ha ngaahi founga ke langaki hake ʻaki hotau ngeia-fakaekitá mo e loto-falalá, koeʻuhí ke tau mateuteu lelei ange ke fehangahangai mo ha ngaahi pole, puputuʻu, pe hohaʻa foʻou.

Ngaahi Founga ʻe 10 ke Langaki Hake ʻAki ho Loto-Falalá

  1. Lotu ke ke ʻilo e founga ke ikuna aí. Ke ʻoua naʻa ke lotu ke fakaleleiʻi mo toʻo e ngaahi palopalemá pe ngaahi faingataʻá, kā ke lotu ke maʻu e mahino kia koé mo e meʻa kuo pau ke ke feinga ke ikunaʻí. Lotu ke ke manatuʻi e meʻa ʻokú ke akó pea hiki hifo hoʻo ngaahi ongó. Toutou vakaiʻi kinautolu.

  2. Fakakaukau lelei. Manatuʻi ko e fānau ko e ʻa e ʻOtuá. Naʻe ʻikai ke Ne ʻomi koe ki heni ke ke taʻemalava. ʻOku ʻikai ke ke haohaoa, ka ʻokú ke fononga ʻi he hala totonú. Falala kiate koe. Manatuʻi, ko e hā pē ha meʻa te ke fehangahangai mo ia, te ke lava ʻo ikunaʻi ia ʻi he tokoni ʻa e ʻEikí.

  3. Tokangaʻi ho fōtungá. Feinga ke ke maʻa mo fakaʻofoʻofa. Uku maʻu pē ho ʻulú, haiane ho valá, fufulu ho nifó, pea fakapapauʻi ʻokú ke malimali. ʻOku ʻai koe ʻe he moʻui maʻa fakatāutahá ke ke ongoʻi fiemālie.

  4. Kai e meʻakai totonú peá ke fakamālohisino. ʻOkú ke ongoʻi ʻokú ke mapuleʻi koe ʻi hoʻo tokangaʻi hoʻo tuʻunga moʻui leleí. Pea ʻoku ʻoatu ʻe he fakamālohisinó ha toe fakalahi e ngaahi ivi ho sinó ke ke ongoʻi fiemālie.

  5. Maʻu ha mohe feʻunga. Fakaʻosi e ʻahó ʻaki haʻo fai ha meʻa ʻoku fakafiemālie—lau ha tohi, lau hoʻo folofolá, pe tohi ʻi hoʻo tohinoá. ʻAlu ʻo mohe mo ha ngaahi fakaukau lelei ʻi ho ʻatamaí, ʻo ʻiloʻi ko ha ʻaho foʻou ʻapongipongi, mo ha kamataʻanga foʻoú.

  6. Ke ke angalelei. Sio ki he fofonga ʻo e niʻihi kehé pea malimali, lea atu ʻi he ʻofa, pe fai ha kiʻi ngāue lelei. “Ke ke ʻofa ki ho kaungāʻapí ʻo hangē pē ko koé” (Mātiu 22:39).

  7. Ke ke loto houngaʻia Kiʻi tuʻu hifo ʻi he lotototonga ha taimi faingataʻa ʻo e ʻahó peá ke fakalau ho ngaahi tāpuakí. ʻOku maʻu ʻe he loto houngaʻiá ha ivi takiekina mālohi ki he tuʻunga ʻo ʻetau moʻui-leleí.

  8. Fakamālōʻiaʻi koe. Fakahoko ha meʻa kuó ke fakatoloi, pea ʻi heʻene ʻosí, fakamālōʻia koe ʻi hoʻo ngāué. Te ke lava ʻo fai ha meʻa faingofua hangē ko hano lau ha tohi kuó ke fakaʻamu maʻu pē ke lau pe ko haʻo fakaleleiʻi e tepi-vai he peitó.

  9. Fakamāʻopoʻopo ho feituʻú. Fakamāʻopoʻopo fakalelei e ngaahi meʻa ʻi ʻapí pea ʻi he ngāueʻangá. Te ke ofo ʻi he ongoʻi fiemālie te ke maʻu ʻi hono tuku fakalelei e ngaahi meʻá ki honau tukuʻangá.

  10. ʻAi ha lisi ʻo ho ngaahi mālohingá mo e talēnití. Mahalo te ke lava ʻo kole ki ho ngaahi kaungāmeʻa ofí mo e fāmilí ke nau tokoni. Fakakau ha ngaahi meʻa lahi ange ʻi he ngaahi ʻulungaanga fakatāutahá pē—fakakau ho ngaahi lavameʻá mo e ngaahi meʻa ʻokú ke lelei aí. Tuku leva ʻa e lisí ʻi ha feituʻu te ke lava ʻo sio ki ai ʻi he pongipongi kotoa pē. Pea kimuʻa peá ke mavahe mei ʻapí, tūʻulutui ʻo fakahaaʻi hoʻo loto-houngaʻia he meʻa kotoa pē he lisi ko iá.