2023
Mga Leksiyon sa Balaanong Pagkaginikanan
Nobiyembre 2023


Mga Leksiyon sa Balaanong Pagkaginikanan

Ang mga ginikanan mosulod og usa ka pakigtambayayong sa ilang Langitnong Amahan aron sa paggiya sa ilang bililhong mga anak nga makabalik ngadto sa langit.

Nakakugos na ba kamo og bag-ong nahimugso sa inyong mga bukton? Adunay gugma nga maggikan sa matag bag-ong nahimugso, nagdala og usa ka espesyal nga relasyon sa gugma nga makapuno sa mga kasingkasing sa ilang mga ginikanan uban ang hingpit nga kalipay.1 Usa ka manunulat nga taga-Mexico misulat, “Akong nakat-onan nga sa dihang ang usa ka bag-ong nahimugso unang mopisil sa tudlo sa iyang amahan sa iyang gamay nga kumo, siya naggunit na kaniya sa kahangtoran.”2

Ang pagkaginikanan mao ang usa sa labing talagsaon nga mga kasinatian sa kinabuhi. Ang mga ginikanan mosulod og usa ka pakigtambayayong sa ilang Langitnong Amahan aron sa paggiya sa ilang bililhong mga anak balik ngadto sa langit.3 Karon gusto nakong ipakigbahin ang pipila ka leksiyon sa pagkaginikanan nga makita diha sa mga kasulatan ug gitudlo sa buhi nga mga propeta aron sa pagtabang kanato nga mapasunod ang atong kabilin sa pagkaginikanan.

Maningkamot sa Pagpalambo sa Atong Kaugalingon pinaagi sa Kultura sa Ebanghelyo

Kita kinahanglang maningkamot sa pagpalambo sa kultura sa ebanghelyo uban sa atong mga pamilya. Si Presidente Russell M. Nelson mipahayag: “Ang mga pamilya angay sa giya gikan sa langit. Ang mga ginikanan dili igo nga makatambag sa mga anak gikan sa personal nga kasinatian, kahadlok, o simpatiya.”4

Bisan og ang atong kultural nga mga background, mga estilo sa pagkaginikanan, ug personal nga mga kasinatian tingali bililhon alang sa pagkaginikanan, kini nga mga abilidad dili igo aron sa pagtabang sa atong mga anak nga makabalik sa langit. Kita nagkinahanglan og access sa usa ka mas taas nga “hugpong sa mga hiyas ug … mga praktis,”5 usa ka kultura sa gugma ug mga gilaoman, diin kita makig-istorya sa atong mga anak “sa mas labaw, mas balaan nga paagi.”6 Si Presidente Dallin H. Oaks mihulagway sa kultura sa ebanghelyo isip “usa ka talagsaon nga paagi sa kinabuhi, usa ka hugpong sa mga mithi ug mga gipaabot ug mga naandang binuhatan. … Kini nga kultura sa ebanghelyo nagagikan sa plano sa kaluwasan, sa mga kasugoan sa Dios, ug sa mga pagtulon-an sa buhing mga propeta. Kini naggiya kanato sa atong pamaagi sa pag-atiman sa atong mga pamilya ug sa pagpakabuhi sa atong indibidwal nga mga kinabuhi.”7

Si Jesukristo mao ang sentro niining kultura sa ebanghelyo. Ang paghangop sa kultura sa ebanghelyo sa atong mga pamilya kritikal sa pagmugna og abunda nga palibot diin ang liso sa hugot nga pagtuo mahimong molambo. Sa pagpaningkamot nga mapalambo ang kaugalingon, si Presidente Oaks nagdapit kanato “nga hunongon ang bisan unsang tradisyon o naandang binuhatan sa personal o pamilya nga sukwahi sa mga pagtulon-an sa Simbahan ni Jesukristo.”8 Mga ginikanan, ang pagkamaulawon sa atong bahin sa pag-establisar sa kultura sa ebanghelyo mahimong magtugot sa kaaway sa pag-establisar og baroganan sa atong mga panimalay o, mas grabe pa, diha sa mga kasingkasing sa atong mga anak.

Samtang kita mopili sa paghimo sa kultura sa ebanghelyo nga mag-una nga kultura diha sa atong pamilya, niana pinaagi sa gamhanang impluwensya sa Espiritu Santo,9 ang atong kasamtangang mga estilo sa pagkaginikanan, mga tradisyon, ug mga naandang binuhatan masala, mahan-ay, mapino, ug mapalambo.

Himoa ang Panimalay nga Sentro sa Pagkat-on sa Ebanghelyo

Si Presidente Russell M. Nelson mitudlo nga ang panimalay kinahanglan nga mao ang “sentro sa pagkat-on sa ebanghelyo.”10 Ang katuyoan sa pagkat-on sa ebanghelyo mao ang “paglig-on sa atong pagkakabig ngadto sa Langitnong Amahan ug ni Jesukristo ug sa pagtabang kanato nga mas mahisama Kanila.”11 Atong ikonsiderar ang tulo ka importanteng responsibilidad sa pagkaginikanan nga gihulagway sa mga propeta ug apostoles nga makatabang nato nga maestablisar ang taas nga kultura sa ebanghelyo diha sa atong mga panimalay.

Una: Pagtudlo nga Gawasnon

Ang Langitnong Amahan mitudlo ni Adan mahitungod kang Jesukristo ug sa Iyang doktrina. Siya mitudlo kaniya “sa pagtudlo niini nga mga butang sa gawasnon nga paagi ngadto sa [iyang] mga anak.”12 Sa laing pagkasulti, ang Langitnong Amahan mitudlo ni Adan sa pagtudlo niini nga mga butang nga gawasnon, madagayaon, ug walay pagpugong.13 Ang mga kasulatan nagsulti kanato nga “Si Adan ug si Eva mihimaya sa ngalan sa Dios, ug sila mihimo sa tanan nga mga butang nga mahibaloan ngadto sa ilang anak nga mga lalaki ug sa ilang anak nga mga babaye.”14

Atong tudloan ang atong mga anak sa madagayaong paagi kon kita mogahin og makahuloganong panahon uban kanila. Kita motudlo nga walay pagpugong kon maghisgot og sensitibo nga mga hilisgotan sama sa paggamit og mga gadget, paggamit og mga kapanguhaan nga gihimo sa Simbahan nga maanaa.15 Kita motudlo nga gawasnon kon kita magtuon sa mga kasulatan uban sa atong mga anak gamit ang Dali, Sunod Kanako ug motugot sa Espiritu nga mao ang magtutudlo.

Ikaduha: Modelo sa Pagkadisipulo

Sa basahon ni Juan, atong mabasa nga sa dihang daghang mga Judeo ang nangutana sa Manluluwas mahitungod sa Iyang pamatasan, si Jesus mipunting sa atensyon ngadto sa Iyang modelo, ang Iyang Amahan. Siya mitudlo, “Ang Anak walay mahimo sa iyang kaugalingon, nagbuhat lamang siya sa nakita niya nga gibuhat sa iyang Amahan: ang gibuhat sa Amahan, gibuhat usab sa Anak.”16 Mga ginikanan, unsa ang kinahanglan natong modelo sa atong mga anak? Pagkadisipulo.

Isip mga ginikanan, makatudlo kita sa kaimportante sa pag-una sa Dios kon kita maghisgot sa unang sugo, apan atong gisunod kini kon atong ihiklin ang kalibotanong mga makabalda ug balaanon ang adlaw nga Igpapahulay matag semana. Kita makatudlo sa kaimportante sa mga pakigsaad diha templo kon kita maghisgot mahitungod sa doktrina sa celestial nga kaminyoon, apan kita magsunod niini kon kita motahod sa atong mga pakigsaad, motratar sa atong kapikas nga may dignidad.

Ikatulo: Dapita sa Paglihok

Ang hugot nga pagtuo kang Jesukristo kinahanglang mao ang kinauyokan sa mga pagpamatuod sa atong mga anak, ug kini nga mga pagpamatuod kinahanglang moabot sa matag bata pinaagi sa indibidwal nga pagpadayag.17 Aron matabangan ang atong mga anak sa pagtukod sa ilang mga pagpamatuod, kita mag-awhag kanila sa paggamit sa ilang kabubut-on sa pagpili sa unsay matarong18 ug pag-andam kanila alang sa tibuok kinabuhi diha sa dalan sa pakigsaad sa Dios.19

Atong dasigon sa maalamong paagi ang matag usa sa atong mga anak sa pagdawat sa imbitasyon ni Presidente Nelson sa pag-ako sa responsibilidad sa iyang kaugalingong pagpamatuod kang Jesukristo ug sa Iyang ebanghelyo—sa pagtrabaho niini, sa pag-amuma niini aron kini motubo, sa pagpalambo niini gamit ang kamatuoran, ug sa dili paghugaw niini sa sayop nga mga pilosopiya sa dili matuohon nga mga lalaki ug mga babaye.20

Matarong, Tinuyo nga Pagkaginikanan

Ang balaanong mga katuyoan sa atong Langitnong Amahan isip usa ka ginikanan gipahibalo sa usa ka pagpadayag nga gihatag ngadto kang Moises: “Kay tan-awa, mao kini ang akong buhat ug ang akong himaya—ang pagpahinabo sa pagka-imortal ug sa kinabuhi nga dayon sa tawo.”21 Si Presidente Nelson midugang, “Ang Dios mobuhat sa tanan nga Iyang mahimo, gawas lang sa paglapas sa inyong kabubut-on, aron motabang kaninyo nga dili mapakyas sa kinadak-an nga mga panalangin sa tanang kahangtoran.”22

Isip mga ginikanan, kita mga tinugyanan sa Dios sa pag-amuma sa atong mga anak.23 Kinahanglan natong buhaton ang tanan kutob sa atong mahimo sa pagmugna og palibot diin ang atong mga anak makabati sa Iyang balaanong impluwensya.

Ang Langitnong Amahan wala gayod magtinguha nato isip mga ginikanan nga maglingkod ra sa daplin isip mga tumatan-aw, nga magtan-aw sa espirituwal nga kinabuhi sa atong mga anak nga mabutyag. Tugoti ko nga ihulagway kini nga ideya sa tinuyo nga pagkaginikanan nga adunay personal nga kasinatian. Sa dihang nagtambong ko sa Primary sa usa ka gamay nga branch sa Guatemala, ang akong mga ginikanan misugod sa pagtudlo kanako mahitungod sa bili sa patriyarkal nga mga panalangin. Ang akong inahan migahin og panahon sa pagpakigbahin sa iyang kasinatian sa pagdawat sa iyang gipakabahandi nga patriyarkal nga panalangin. Gitudloan ko niya sa doktrina nga may kalabotan sa patriyarkal nga mga panalangin, ug siya mipamatuod sa gisaad nga mga panalangin. Ang iyang tinuyo nga pagkaginikanan midasig nako nga makabaton og tinguha aron makadawat sa akong patriyarkal nga panalangin.

Sa dihang 12 anyos ko, ang akong mga ginikanan mitabang nako sa pagpangita og usa ka patriyarka. Kinahanglan kini tungod kay walay patriyarka sa district diin kami nagpuyo. Mibiyahe ko ngadto sa usa ka patriyarka nga anaa sa stake nga 156 kilometros (97 ka milya) ang gilay-on. Klaro nakong nahinumdoman dihang ang patriyarka mipandong sa iyang mga kamot sa akong ulo aron sa pagpanalangin kanako. Nasayod ko pinaagi sa gamhanang espirituhanong pagkompirma, sa walay pagduhaduha, nga ang akong Langitnong Amahan nakaila nako.

Para sa usa ka 12-anyos nga batang lalaki gikan sa usa ka gamay nga lungsod, kana mahinungdanon alang kanako. Ang akong kasingkasing mibati ngadto sa akong Langitnong Amahan nianang adlawa tungod sa tinuyo nga pagkaginikanan sa akong inahan ug amahan, ug ako mapasalamaton kanila sa kahangtoran.

Si Sister Joy D. Jones, kanhi Kinatibuk-ang Presidente sa Primary, mitudlo: “Dili kita makahulat alang sa pagkakabig nga mahitabo lamang ngadto sa atong mga anak. Ang wala damha nga pagkakabig dili baroganan sa ebanghelyo ni Jesukristo.”24 Ang atong gugma ug dinasig nga mga pagdapit makahimo og kalainan sa paagi nga ang atong mga anak mogamit sa ilang kabubut-on. Si Presidente Nelson mihatag og gibug-aton, “Walay laing buhat nga mas importante kay sa matarong, mainampingong pagkaginikanan!”25

Panapos

Mga ginikanan, kini nga kalibotan puno sa mga pilosopiya, mga kultura, ug mga ideya nga nag-indigay alang sa atensiyon sa atong mga anak. Ang dako ug lapad nga gambalay nag-anunsyo sa pagkamiyembro niini kada adlaw gamit ang labing bag-o nga mga channel sa media. “Apan diha sa gasa sa iyang Anak nga Lalaki,” ang propeta nga si Moroni mitudlo nga, “ang Dios miandam og usa ka labing maayo nga paagi.”26

Samtang kita makigtambayayong sa Dios pinaagi sa mga pakigsaad ug mahimong Iyang mga tinugyanan sa pag-atiman sa atong mga anak, Siya mobalaan sa atong mga intensyon, modasig sa atong mga pagtulon-an, ug mopugong sa atong mga pagdapit aron “ang a[t]ong mga anak mahimo nga masayod sa unsa nga tinubdan sila mahimo nga mangita alang sa kapasayloan sa ilang mga sala.”27 Sa ngalan ni Jesukristo, amen.

Mubo nga mga Sulat

  1. Tan-awa sa Salmo 127:3.

  2. Johnny Welch, “The Puppet,” gi-reproduce sa inspire21.com/thepuppet; tan-awa usab sa Johnny Welch, Lo que me ha enseñado la vida (1996).

  3. Kini ingon og usa ka makahahadlok nga buluhaton, apan sama sa giingon ni Elder Jeffrey R. Holland, “Uban sa tabang sa Langitnong Amahan atong mapasunod ang dugang pa nga kabilin sa pagkaginikanan kay sa atong gituohan” (“The Hands of the Fathers,” Liahona, Hulyo 1999, 18).

  4. Russell M. Nelson, “Thou Shalt Have No Other Gods,” Ensign, Mayo 1996, 15.

  5. Dallin H. Oaks, “Ang Kultura sa Ebanghelyo,” Liahona, Mar. 2012, 22.

  6. Russell M. Nelson, “Gikinahanglan ang mga Tigpasiugda og Kalinaw,” Liahona, Mayo 2023, 99.

  7. Dallin H. Oaks, “Ang Kultura sa Ebanghelyo,” 22.

  8. Dallin H. Oaks, “Ang Kultura sa Ebanghelyo,” 22.

  9. Tan-awa sa Moroni 10:5.

  10. Russell M. Nelson, “Ang Mahimong Labing Dalaygon nga mga Santos sa Ulahing mga Adlaw,” Liahona, Nob. 2018, 113.

  11. Pagkakabig mao ang Atong Tumong,” sa Dali, Sunod Kanako—Alang sa mga Indibidwal ug mga Pamilya: Bag-ong Tugon 2023, v.

  12. Moises 6:58.

  13. Tan-awa sa American Dictionary of the English Language, “freely,” webstersdictionary1828.com/Dictionary/freely.

  14. Moises 5:12.

  15. Tan-awa sa “Taking Charge of Technology” ug sa Alang sa Kalig-on sa mga Kabatan-onan: Usa ka Giya sa Paghimo og mga Pagpili (2022), Gospel Library.

  16. Juan 5:19.

  17. Tan-awa sa “Mateo 16:17–18. Indibidwal nga Pagpadayag Gikinahanglan alang sa usa ka Pagpamatuod ni Jesukristo,” sa Bag-ong Tugon Manwal sa Estudyante (2018), 52.

  18. Tan-awa sa Dale G. Renlund, “Magpili Kamo Niining Adlawa,” Liahona, Nob. 2018, 104: “Ang tumong sa atong Langitnong Amahan sa pagkaginikanan dili ang pagbuhat sa Iyang mga anak sa unsay matarong; kini ang pagpili sa Iyang mga anak sa pagbuhat sa matarong ug sa kataposan mahimong sama Kaniya.”

  19. Tan-awa sa “Apendiks: Pag-andam sa Inyong Mga Anak nga Maanaa sa Dalan sa Pakigsaad sa Dios sa Tibuok Kinabuhi,” sa Dali, Sunod Kanako—Alang sa mga Indibidwal ug mga Pamilya: Bag-ong Tugon 2023, Gospel Library.

  20. Tan-awa sa Russell M. Nelson, “Buntoga ang Kalibotan ug Pangita og Kapahulayan,” Liahona, Nob. 2022, 97.

  21. Moises 1:39. Niini nga bersikulo, si Jesukristo namulong alang sa Langitnong Amahan.

  22. Russell M. Nelson, “Mga Pagpili alang sa Kahangtoran” (tibuok kalibotan nga debosyonal alang sa mga young adult), Mayo 15, 2022, Gospel Library.

  23. Tan-awa sa Russell M. Nelson, “Kaluwasan ug Kahimayaan,” Liahona, Mayo 2008, 10: “Ayaw sulayi pagkontrolar ang inyong mga anak. Hinoon, paminawa sila, tabangi sila nga makakat-on sa ebanghelyo, dasiga sila, ug giyahi sila ngadto sa kinabuhing dayon. Kamo mga tinugyanan sa Dios diha sa pag-amuma sa mga anak nga gisalig Niya nganha kaninyo. Tugoti nga ang Iyang balaanong impluwensya magpabilin sa inyong mga kasingkasing samtang kamo nagtudlo ug nag-agni.”

  24. Joy D. Jones, “Importanting mga Panag-istoryahay,” Liahona, Mayo 2021, 12.

  25. Russell M. Nelson, “Ang Igpapahulay Usa ka Kahimut-an,” Liahona, Mayo 2015, 131.

  26. Ether 12:11.

  27. 2 Nephi 25:26.