Ch’ol 3: Tzolok 2—Lix k’uub’anb’il na’leb’ li qaChoxahil Yuwa’ re li kolb’a-ib’
“Ch’ol 3: Tzolok 2—Lix k’uub’anb’il na’leb’ li qaChoxahil Yuwa’ re li kolb’a-ib’,” Jultika Lin Evangelio: Jun tenq’anel hu re xwotzb’al lix evangelio li Jesukristo (2023)
“Ch’ol 3: Tzolok 2,” Jultika Lin Evangelio
Ch’ol 3: Tzolok 2
Lix k’uub’anb’il na’leb’ li qaChoxahil Yuwa’ re li kolb’a-ib’
Jalam-uuch
estatua re Kristo
Eb’ li kristiaan maare te’xpatz’
Kʼaʼru rajom li yuʼam aʼin?
B’ar xinchal chaq?
Ma wan jun li Dios li nikinixra? Chan ru naru naweek’a naq nikinixra?
Chan ru naru ninpaab’ naq wan jun li Dios naq nak’ulman naab’al li maa’usilal?
K’a’ut naq wan naq jwal ch’a’aj li yu’am? Chan ru naru tintaw inkawilal chiruheb’ li hoonal a’an?
Chan ru naru tinchaab’ilo’q?
K’a’ru taak’ulmanq chirix naq tinkamq?
Lix evangelio li Jesukristo li k’ojob’anb’il wi’chik nokoxtenq’a chixsumenkileb’ li xninqal ru patz’om re li qaam. Rik’in li evangelio, nokotzolok chirix li qachoxahilal ut li qajunelikil eechanihom jo’ ralal xk’ajol li Dios. Li evangelio naxk’e qayo’onihom ut nokoxtenq’a chixtawb’al tuqtuukilal, sahil ch’oolejil, ut xyaalal li qayu’am. Xyu’aminkil li evangelio nokoxtenq’a chi k’iik ut chi kawuuk naq neke’qak’ul li ch’a’ajkilal re li yu’am a’in.
Li Dios naraj li k’a’ru q’axal chaab’il choq’ reheb’ li ralal xk’ajol ut naraj xk’eeb’al li xninqal ru rosob’tesihom qe, a’an li koleʼk chiru li kamk ut li junelik yuʼam (chi’ilmanq Moises 1:39; Tzol’leb’ ut Sumwank 14:7). Xb’aan naq nokoxra, a’an kixk’uub’ jun na’leb’ re naq tooruuq chixk’ulb’aleb’ li osob’tesihom a’an. Sa’eb’ li loq’laj hu, li na’leb’ a’in k’ab’a’inb’il li k’uub’anb’il na’leb’ re li kolb’a-ib’, li nimla k’uub’anb’il na’leb’ re sahil ch’oolejil, ut li k’uub’anb’il na’leb’ re li tojb’al-ix (chi’ilmanq Alma 42:5, 8, 11, 13, 15, 16, 31).
Sa’ lix k’uub’anb’il na’leb’ li Dios, chiqajunilo nokob’eek chiru li yu’am naq maji’ nokoyo’la, li yo’laak, li yu’am sa’ ruchich’och’, li kamk, ut li yu’am chirix li kamk. Li Dios kixkawresi li naqaj ru chiru li b’eenik a’in re naq chirix naq tookamq, tooruuq chi q’ajk rik’in a’an ut taqak’ul xtz’aqalil li sahil ch’oolejil.
Li Jesukristo wan sa’ xyi lix kʼuubʼanbʼil naʼlebʼ li Dios. Rik’in lix tojb’al rix li maak ut li wakliik chi yo’yo, li Jesus kixk’e chi uxmank naq laa’o tooruuq chi kole’k chiru li kamk ut chixk’ulb’al li junelik yu’am.
Chiru li qayu’am sa’ li ruchich’och’, ink’a najultiko’ qe li qayu’am naq maji’ nokoyo’la. Ut ink’a’ naqataw ru chi tz’aqal li yu’am chirix li kamk. A’b’anan, li Dios kixk’utb’esi k’iila na’leb’ chirixeb’ li raqal a’in re li qab’eenik. Eb’ li na’leb’ a’in neke’xk’e jun nawom tz’aqal re xtawb’al ru k’a’ru aj-e li yu’am, re xk’ulb’al li sahil ch’oolejil, ut re xyo’oninkil li chaab’ilal li taachalq chalel. Li nawom a’in a’an jun loq’laj b’ihomal li nokoxb’eresi naq wanko sa’ ruchich’och’.
Li na’leb’ choq’ re li k’utuk
Sa’ li raqal a’in wan jun tusleb’aal li tatxtenq’a chixkawresinkil aawib’ re k’utuk. Wankeb’ ajwi’ reetalileb’ li patz’om ut b’oqom naru nakawoksi.
Naq nakakawresi aawib’ re k’utuk, k’oxla rik’in tijok lix wanjik ut li rajom ru sa’ musiq’ej li junjunq chi kristiaan. Sik’ ru li k’a’ru jwal taatenq’anq sa’ li k’utuk. Kawresi aawib’ re naq tatruuq chixch’olob’ankileb’ li aatin ink’a’ te’xtaw ru li kristiaan. K’uub’ aana’leb’ a’ yaal li hoonal taawanq re k’utuk, ut chijultiko’q aawe naq ink’a’ naab’al hoonal te’b’ayq li tzolok.
Sik’eb’ ru li raqal re li loq’laj hu taawoksi naq tatk’utuq. Wankeb’ naab’aleb’ li chaab’il raqal sa’ li tasal “Xk’ojob’ankil li tzol’leb’” sa’ li raqal a’in.
K’oxla k’a’ruheb’ li patz’om taawoksi naq tatk’utuq. K’uub’ k’a’ruheb’ li b’oqok taak’e li taareek’asi li junjunq chi kristiaan chi k’anjelak.
Ka’jultikaheb’ lix yeechi’inb’il osob’tesihom li Dios, ut wotz lix nawom aach’ool chirix li k’a’ru nakak’ut.
Jalam-uuch
eb’ li misioneer neke’xtzol jun junkab’al
Li naru nakak’ut chiruheb’ li kristiaan sa’ 15-25 k’asal
Sik’ ru jun malaj wiib’ oxib’ reheb’ li jolomil na’leb’ a’in chirix li k’uub’anb’il na’leb’ re li kolb’a-ib’. Lix k’ojob’ankil li tzol’leb’ choq’ reheb’ li jolomil na’leb’ naru neke’tawman chirix li tusleb’aal a’in.
Li yu’am naq maji’ nokoyo’la: Li rajom li Dios ut lix k’uub’anb’il na’leb’ choq’ qe
Koowan rik’in li Dios naq maji’ nokoyo’la sa’ ruchich’och’. Laa’o komono sa’ lix junkab’al a’an. A’an naxnaw qu ut nokoxra.
Li Dios kixk’uub’ jun na’leb’ choq’ re lix sahil qach’ool ut re naq tooruuq chi xik chi uub’ej chiru li yu’am a’in ut chi junelik q’e kutan.
Saʼ li qayuʼam naq majiʼ nokoyoʼla, kiqasikʼ ru xtaaqenkil lix kʼuubʼanbʼil naʼlebʼ li Dios. Ki’ajman ru naq toochalq sa’ ruchich’och’ re naq tooruuq chi xik chi uub’ej sa’ li qajunelikil b’eenik.
Li Jesukristo wan sa’ xyi lix kʼuubʼanbʼil naʼlebʼ li Dios. A’an naxb’aanu naq tooruuq chi numtaak sa’ xb’een li kamk ut chixk’ulb’al li junelik yu’am.
Li Yoʼobʼtesink
Chi b’eresinb’il xb’aan li Dios, li Jesukristo kixyo’ob’tesi li ruchich’och’.
Lix tʼanik laj Adan ut li xEva
Laj Adan ut xEva, a’aneb’ li xb’een musiq’ejil ralal xk’ajol li Dios li ke’chal sa’ ruchich’och’. Li Dios kixyo’ob’tesi xtib’eleb’ ut kixk’eheb’ sa’ li Awimq Eden.
Laj Adan ut xEva ke’xq’et li chaq’rab’, ke’isiik sa’ li awimq, ut ke’isiik chiru rilob’aal li Dios. A’in nawb’il ru jo’ li t’ane’k.
Chirix li t’ane’k, laj Adan ut xEva ke’ru chi kamk. Jo’kan ajwi’ ke’ru chi tzolok, chi k’iik, ut chi wank xkok’al. Ke’ru ajwi’ chireek’ankil li rahil ch’oolej, chi maakob’k, ut chi kamk.
Li t’ane’k aajel ru choq’ re li winqilal. Xb’aan li t’ane’k, kooru chi yo’laak sa’ ruchich’och’ ut chi xik chi uub’ej sa’ lix k’uub’anb’il na’leb’ li qaChoxahil Yuwa’.
Li qayu’am sa’ li ruchich’och’
Jo’ xcha’al lix k’uub’anb’il na’leb’ li Dios, ki’ajman ru naq toochalq sa’ li ruchich’och’ re xk’ulb’al li qatib’el, re tzolok, ut re k’iik.
Sa’ li ruchich’och’, naqatzol b’eek rik’in paab’aal. A’b’anan, li qaChoxahil Yuwa’ ink’a’ kooxkanab’ qajunes. A’an kixk’e naab’aleb’ li maatan ut b’eresihom re qatenq’ankil chi q’ajk rik’in a’an.
Lix tojb’al rix li maak xb’aan li Jesukristo
Chiqajunilo nokomaakob’k, ut chiqajunilo tookamq. Xb’aan naq li Dios nokoxra, a’an kixtaqla li Jesukristo, li Ralal, re xtojb’al qix chiru li maak ut li kamk.
Sa’ xk’ab’a’ lix mayej li Jesus re xtojb’al qix, naru te’kuye’q li qamaak ut naru tooch’aje’q chirix li qamaak. Naru te’jalaaq li qach’ool choq’ re li k’a’ru chaab’il naq naqajal qak’a’uxl. A’in naxk’e chi uxmank naq tooruuq chi q’ajk rik’in li Dios ut chixk’ulb’al xtz’aqalil li sahil ch’oolejil.
Sa’ xk’ab’a’ lix waklijik li Jesus chi yo’yo, chiqajunilo toowakliiq chi yo’yo chirix naq tookamq. A’an naraj naxye naq lix musiq’ ut lix tib’el li junjunq chi kristiaan te’junajiiq wi’chik, ut taawanq qayu’am chi junelik rik’in jun qatib’el tz’aqal re ru ut waklijenaq chi yo’yo.
Li Jesukristo naxyeechi’i li k’ojob’ank ch’oolej, li yo’onink, ut li k’irtesink. Lix tojb’al rix li maak a’an tz’aqal reetalil lix rahom. Chixjunil li k’a’ru ink’a’ tiik sa’ li yu’am a’in naru nayiib’aak rik’in lix tojb’al rix li maak xb’aan li Jesukristo.
Li ruchichʼochʼ rehebʼ li musiqʼej
Naq taakamq li qatib’el, li qamusiq’ toj yo’yooq sa’ li ruchich’och’ reheb’ li musiq’ej. A’an a’in jun hoonal re tzolok ut kawresink-ib’ rub’elaj li wakliik chi yo’yo.
Nak’utman lix evangelio li Jesukristo sa’ li ruchich’och’ reheb’ li musiq’ej, ut toj naru took’iiq ut tooxik chi uub’ej.
Li wakliik chi yo’yo, li kolb’a-ib’, ut li taqenaqil loq’al
Chirix li qahoonal sa’ li ruchich’och’ reheb’ li musiq’ej, taa’uxq li wakliik chi yo’yo, jun chik li yokb’ sa’ li qajunelikil b’eenik.
Li wakliik chi yo’yo, a’an lix junajinkil wi’chik rib’ li qamusiq’ ut li qatib’el. Chiqajunilo toowakliiq chi yo’yo ut tz’aqalaq re ru li qatib’el. Taawanq qayu’am chi junelik. Taak’ulmanq a’an b’antiox re lix tojb’al rix li maak xb’aan li Kolonel ut lix waklijik chi yo’yo.
Li raqb’a-aatin ut eb’ li awa’b’ejihom re loq’alil
Naq toowakliiq chi yo’yo, li Jesukristo tixraq aatin chiqix. Ka’ch’in chik ma chixjunileb’ li ralal xk’ajol li Dios te’xk’ul xna’aj sa’ jun awa’b’ejihom re loq’alil.
Us ta toowakliiq chi yo’yo chiqajunilo, moko juntaq’eet ta li junelikil loq’alil taqak’ul. Li Jesus tixraq aatin chiqix a’ yaal li qapaab’aal, li qab’aanuhom, ut lix jalb’al qak’a’uxl sa’ li yu’am a’in ut sa’ li ruchich’och’ reheb’ li musiq’ej. Naru tooq’ajq rik’in li Dios wi tiikaqo chi paab’ank.
Eb’ li patz’om naru nakawoksi rik’ineb’ li kristiaan
Eb’ li patz’om a’in a’aneb’ reetalileb’ li patz’om naru nakawoksi rik’ineb’ li kristiaan. Eb’ li patz’om a’in naru nakate’xtenq’a chi aatinak chi chaab’il ut chixtawb’al ru li rajom ru ut lix na’leb’ jun kristiaan.
Jo’ nakaweek’a, k’a’ru li rajom li yu’am?
K’a’ru naxk’e xsahil aach’ool?
K’a’ruheb’ li ch’a’ajkilal nakawaj wi’ ru xtenq’ li Dios?
K’a’ru aatzolom rik’ineb’ li ch’a’ajkilal ak xanumsi?
K’a’ru nakanaw chirix li Jesukristo? Chan ru naq lix yu’am ut lix k’anjel naxtoch’ laa yu’am?
Eb’ li b’oqok naru nakak’e
Ma taapatz’ re li Dios sa’ tij naq tatxtenq’a chixnawb’al naq yaal li xqak’ut? (Chi’ilmanq “Li k’oxlahom choq’ re li k’utuk: Tijok” sa’ xraqik li tzolok 1.)
Ma tatwulaq sa’ li iglees sa’ li domingo a’in re xtzolb’al xkomon li na’leb’ chirix li xqak’ut?
Ma taawil lix Hu laj Mormon ut ma tattijoq re xnawb’al naq a’an li raatin li Dios? (Naru nakayeheb’ li ch’ol malaj raqal taawaj naq taaril.)
Ma naru taqaxaqab’ junaq kutan re took’ulunq wi’chik?
Jalam-uuch
xjalam-uuch li k’uub’anb’il na’leb’ re li kolb’a-ib’
Xk’ojob’ankil li tzol’leb’
Sa’ li tasal a’in wankeb’ li tzol’leb’ ut li raqal re li loq’laj hu li naru nakatzol re xkawob’resinkil laa nawom ut lix nawom aach’ool chirix li evangelio ut re aatenq’ankil chi k’utuk.
Jalam-uuch
eb’ li chahim
Li yu’am naq maji’ nokoyo’la: Li rajom li Dios ut lix k’uub’anb’il na’leb’ choq’ qe
Laa’o li ralal xk’ajol li Dios, ut koowan rik’in a’an naq maji’ nokoyo’la sa’ ruchich’och’
Li Dios a’an xyuwa’ li qamusiq’. Laa’o tz’aqal ralal xk’ajol a’an, yo’ob’tesinb’ilo jo’ chanru xjalam-uuch. Chiqajunqal wan choxahil wankilal qik’in jo’ ralal xk’ajol li Dios. Li nawom a’in naru nokoxtenq’a chiru li ch’a’ajkilal ut naru nokoxmusiq’a chi chaab’ilo’k.
“Wan jun na’leb’ naqawotz anajwan ut chi junelik, jun na’leb’ li maajun wa tento taasachq sa’ qach’ool, ut jun na’leb’ tento taqab’antioxi. A’an naq chalen chaq xtiklajik laa’at jun ralal malaj xrab’in li Dios, wankeb’ laa musiq’ejil xe’ sa’ li junelik q’e kutan.
“… Li xtawb’al ru li yaal a’in—xtawb’al ru chi tz’aqal ut xk’ulub’ankil—a’an naxjal li qayu’am. Naxxaqab’ xyaalil anihat laa’at, ut maa’ani naru chixmaq’b’al a’an chawu. Jo’kan ajwi’, tento raj tixk’e chaweek’a naq k’a’jo’ xnimal aaloq’al. Sa’ roso’jik, a’an naxk’e jun rajom laa yu’am li sant, chaab’il, ut k’ulub’ej” (M. Russell Ballard, “Children of Heavenly Father” [devocional sa’ li Universidad de Brigham, 3 marzo, 2020], 2, speeches.byu.edu).
Laa’o xqasik’ ru chalk sa’ li ruchich’och’
Li qaChoxahil Yuwa’ nokoxra ut naraj naq toowulaq jo’ chanru a’an. A’an jun winq taqenaq xloq’al rik’in jun xxaqalil nimanb’il xloq’al.
Saʼ li qayuʼam naq majiʼ nokoyoʼla, xqatzol naq li Dios kixk’uub’ jun na’leb’ re naq tooruuq chi wulak jo’ chanru a’an. Jun raqal re lix k’uub’anb’il na’leb’, a’an naq too’elq chaq sa’ li qachoxahil ochoch ut toochalq sa’ li ruchich’och’ re xk’ulb’al li qatib’el. Ki’ajman ajwi’ ru naq taqak’ul qana’leb’ ut taqanimob’resi li qapaab’aal chiru jun hoonal isinb’ilo wi’ chiru rilob’aal li Dios. Ink’a’ taajultiko’q qe li qayu’am rik’in li Dios. A’b’anan, a’an tixkawresi chixjunil li k’a’ru taa’ajmanq ru re naq tooruuq chi q’ajk rik’in.
Tz’aqal aajel ru li xtaql ch’oolej, malaj li ach’ab’aak ut li wankilal re xsik’b’al ru qab’e, sa’ lix k’uub’anb’il na’leb’ li Dios choq’ qe. Sa’ li qayu’am naq maji’ nokoyo’la, chiqajunilo xqasik’ ru xtaaqenkil lix k’uub’anb’il na’leb’ li Dios ut chalk sa’ li ruchich’och’ re naq tooruuq chi xik chi uub’ej sa’ li qajunelikil b’eenik. Xqataw ru naq chiru li qawanjik arin, k’ihaqeb’ li hoonal taqak’ul re k’iik ut re saho’k sa’ qach’ool. Xqataw ajwi’ ru naq taqak’ul li ka’pak’alil. Taqanumsi li aaleek, li yale’k-ix, li rahil ch’oolej, ut li kamk.
Rik’in xsik’b’al ru chalk sa’ li ruchich’och’, xqakanab’ qib’ sa’ ruq’ lix rahom ut lix tenq’ li Dios. Xqapaab’ lix k’uub’anb’il na’leb’ choq’ re li qakolb’al.
Li qaChoxahil Yuwa’ kixsik’ ru li Jesukristo re xtojb’al qix
Li Jesukristo wan sa’ xyi lix kʼuubʼanbʼil naʼlebʼ li Dios. Naq maji’ nokochal sa’ ruchich’och’, xqanaw naq ink’a’ tooruuq chi q’ajk rik’in li Dios qajunes. Li qaChoxahil Yuwa’ kixsik’ ru li Jesukristo, li xb’een yo’lajenaq chiru, re xk’eeb’al chi uxmank naq tooruq chi q’ajk rik’in a’an ut chixk’ulb’al li junelik yu’am.
Li Jesukristo kik’ulub’an. Kixk’ulub’a chalk sa’ li ruchich’och’ ut xtojb’al qix rik’in lix mayej aj tojol-ix. Lix tojb’al rix li maak ut lix waklijik chi yo’yo tixk’e xwankil chi tz’aqlok ru li rajom li Dios choq’ qe.
Temas del Evangelio: “Vida preterrenal,” “Plan de Salvación”
Jalam-uuch
nakub’e li saq’e chiru li palaw
Li Yoʼobʼtesink
Jo’ xcha’al lix k’uub’anb’il na’leb’ li qaChoxahil Yuwa’ taayo’ob’tesiiq li ruchich’och’, b’ar wi’ li musiq’ejil ralal xk’ajol te’xk’ul xtib’eleb’ ut te’xtaw xna’leb’eb’. Na’ajman ru li yu’am sa’ ruchich’och’ re naq tooruuq chi k’iik ut chi wulak jo’ chanru li Dios.
Chi b’eresinb’il xb’aan li Dios, li Jesukristo kixyo’ob’tesi li ruchich’och’ ut chixjunil li yo’yo. Toja’ naq li qaChoxahil Yuwa’ kixyo’ob’tesi li winq ut li ixq jo’ chanru xjalam-uuch a’an. Li Yo’ob’tesink a’an li reetalil lix rahom li Dios ut li rajom naq tooruuq chi k’iik.
Leaving the Garden of Eden [Elk chaq sa’ li Awimq Eden], xb’aan laj Joseph Brickey
Lix tʼanik laj Adan ut li xEva
Rub’elaj li t’ane’k
Laj Adan ut xEva a’aneb’ li xb’een musiq’ejil ralal xk’ajol li qaChoxahil Yuwa’ li ke’chal sa’ li ruchich’och’. Li Dios kixyo’ob’tesi lix tib’eleb’ jo’ chanru xjalam-uuch a’an ut kixk’eheb’ sa’ li Awimq Eden. Sa’ li awimq maak’a’eb’ xmaak, ut li Dios kixch’oolaniheb’.
Naq ke’wan laj Adan ut xEva sa’ li awimq, li Dios kixtaqlaheb’ naq ink’a’ te’xk’ux ru li che’ re xnawb’al ru li us ut li ink’a’ us. Wi te’xpaab’ li taqlahom a’in, te’kanaaq sa’ li awimq. A’b’an, ink’a’ te’ruuq chi k’iik ut tzole’k xb’aan li ka’pak’alil ut li ch’a’ajkilal re li yu’am. Ink’a’ te’xnaw ru li sahil ch’oolejil xb’aan naq ink’a’ te’ruuq chixk’ulb’al li rahil ch’oolej ut li rahilal.
Laj Satanas kiraale laj Adan ut xEva chixk’uxb’al ru li che’, ut ke’xsik’ ru xk’uxb’al. Xmaak a’an, ke’isiik sa’ li awimq ut ke’isiik chiru rilob’aal li Dios. A’in nawb’il ru jo’ li t’ane’k.
Chirix li t’ane’k
Chirix li t’ane’k, laj Adan ut xEva ke’ru chik chi kamk. Ink’a’ chik maak’a’eb’ xmaak, ut ke’xtaw ru ut ke’xk’ul li us jo’ ajwi’ li ink’a’ us. Ke’ru chiroksinkil li xtaql xch’ooleb’ re xsik’b’al ru li us ut li ink’a’ us. Xb’aan naq ke’xnumsi li ka’pak’alil ut li ch’a’ajkilal laj Adan ut xEva, ke’ru chi tzolok ut chi k’iik. Xb’aan naq ke’reek’a li rahil ch’oolej, ke’ru ajwi’ chireek’ankil li sahil ch’oolej. (Chi’ilmanq 2 Nefi 2:22–25.)
Us ta ke’wan xch’a’ajkilal, laj Adan ut xEva ke’reek’a naq osob’tesinb’ileb’ sa’ xwanjikeb’. Jun reheb’ li rosob’tesinkil a’an naq ke’ru chik chi wank xkok’al. Xb’aan a’in, lix komoneb’ chik li ralal xk’ajol li Dios ke’ru chi chalk sa’ ruchich’och’ re te’xk’ul xtib’eleb’.
Laj Adan ut xEva ke’saho’ xch’ool chirixeb’ li rosob’tesihom li t’ane’k. Li xEva kixye, “Wi ta inkʼaʼ xooqʼetok aatin maajun wa raj kiwan qiyajil, ut maajun wa raj kiqanaw ru li us ut li inkʼaʼ us, ut li sahil chʼoolejil re lix tojbʼal qix, ut li junelik yuʼam li naxkʼe li Dios re chixjunilebʼ li nekeʼabʼin chiru” (Moises 5:11; chiʼilmanq ajwiʼ raqal 10).
Temas del Evangelio: “Caída de Adán y Eva,” “Albedrío y responsabilidad”
Li qayu’am sa’ li ruchich’och’
Naab’aleb’ li kristiaan neke’xpatz’, “K’a’ut naq wankin arin sa’ li ruchich’och’?” Aajel ru li qayu’am sa’ li ruchich’och’ jo’ xcha’al lix k’uub’anb’il na’leb’ li Dios choq’ re li qajunelikil k’iijik. Li tz’aqal rajom li qayu’am a’an xkawresinkil qib’ re q’ajk rik’in li Dios ut xk’ulb’al xtz’aqalil li sahil ch’oolejil. Nach’olob’aman arin chan ru naq li yu’am sa’ li ruchich’och’ nokoxkawresi choq’ re a’in.
Jalam-uuch
jun ch’ina al se’se ru
Xk’ulb’al jun qatib’el
Jun rajom li chalk sa’ li ruchich’och’, a’an re xk’ulb’al jun tib’elej taakanaaq wi’ li qamusiq’. Loq’ li qatib’el, jun sachb’a-ch’oolejil xyo’ob’tesihom li Dios. Rik’in li qatib’el, naru naqab’aanu, naqatzol, ut naqanumsi yalaq k’a’ru ink’a’ naru chiru xjunes li qamusiq’. Nokoru chi k’iik jo’ ink’a’ nokoru raj jo’ musiq’ej.
Rik’in naq nakam li qatib’el, naqak’ul li rahilal, li yajel, ut xkomoneb’ chik li yalb’a-ix. A’aneb’ nokohe’xtenq’a chixtzolb’al kuyuk, toq’ob’ank-u, ut xkomon chik li choxahil na’leb’. A’aneb’ xcha’al li qab’eenik re xtawb’al li sahil ch’oolejil. Li xsik’b’al ru li us naq ch’a’aj xb’aanunkil, a’an nokoxtenq’a chixtzolb’al paab’ank, yo’onink, ut rahok chi tz’aqal.
Jun chik rajom li qayu’am a’an re xtzolb’al chan ru roksinkil li xtaql qach’ool rik’in chaab’ilal—re xsik’b’al ru li us. Aajel ru xtzolb’al chan ru roksinkil li xtaql qach’ool rik’in chaab’ilal re wulak jo’ chanru li Dios.
Li qaChoxahil Yuwa’ ut li Jesukristo neke’xk’ut chiqu b’ar wan li us ut neke’xk’eheb’ li taqlahom re qab’eresinkil sa’ li sahil ch’oolejil. Laj Satanas nokoraale re naq taqab’aanu li ink’a’ us xb’aan naq naraj naq taaraho’q tz’aqal qach’ool jo’ a’an. Naru naqasik’ ru li us malaj li ink’a’ us, ut aajel ru a’an sa’ xtzolb’al chan ru roksinkil li xtaql qach’ool (chi’ilmanq 2 Nefi 2:11).
Naq noko’ab’in chiru li Dios, nokok’i ut neke’qak’ul lix yeechi’inb’il osob’tesihom. Naq ink’a’ noko’ab’in chiru, naqanajtob’resi qib’ rik’in a’an ut naqak’ul xq’ajkamunkil li maak. Us ta maare ink’a’ naqak’e reetal sa’ xtiklajik, li maak junelik nak’amok sa’ li rahil ch’oolejil. Chi kok’ aj xsa’, eb’ li rosob’tesihom li ab’ink—ut eb’ lix q’ajkamunkil li maakob’k—ink’a’ neke’k’utun sa’ junpaat ut ink’a’ neke’ilman rik’in xsa’ uhej. A’b’an ch’olch’ookeb’ ru, xb’aan naq tiik ru li Dios.
Us ta naqab’aanu li jwal chaab’il naru chiqu, chiqajunilo nokomaakob’k ut “maak’a’ xloq’al li Dios qik’in” (Romanos 3:23). Li qaChoxahil Yuwa’ naxnaw a’in, jo’kan naq kixkawresi jun b’e re taaruuq taqajal qak’a’uxl re naq tooruuq chi q’ajk rik’in.
Li jalb’a-k’a’uxlej naxk’am lix wankil laj Tojol qix, li Jesukristo, sa’ li qayu’am (chi’ilmanq Helaman 5:11). Naq naqajal qak’a’uxl, nokoch’aje’ chiru li maak rik’in lix mayej li Jesukristo re xtojb’al qix ut rik’in li maatan re li Santil Musiq’ej (chi’ilmanq 3 Nefi 27:16–20). Sa’ xk’ab’a’ li jalb’a-k’a’uxlej naqak’ul li sahil ch’oolejil. Nateeman chiqu xb’ehil li q’ajk rik’in li qaChoxahil Yuwa’, xb’aan naq a’an aj uxtaan. (Chi’ilmanq “Li jalb’a-k’a’uxlej” sa’ tzolok 3.)
Xtzolb’al b’eek rik’in paab’aal
Jun chik rajom li yu’am a’in a’an xnumsinkil li k’a’ru ka’ajwi’ nachal naq jachjooko rik’in li qaChoxahil Yuwa’. Xb’aan naq ink’a’ naqil rilob’aal a’an, tento taqatzol b’eek rik’in paab’aal (chi’ilmanq 2 Korintios 5:6–7).
Li Dios ink’a’ nokoxkanab’ qajunes sa’ li b’eenik a’in. A’an kixk’e li Santil Musiq’ej re qab’eresinkil, qakawob’resinkil, ut qasantob’resinkil. A’an kixk’eheb’ ajwi’ li loq’laj hu, li profeet, li tijok, ut lix evangelio li Jesukristo.
Chixjunil li naqak’ul sa’ li ruchich’och’—li sahil ch’oolej jo’ ajwi’ li rahil ch’oolej, li chaab’ilal ut li rahilal—naru nokohe’xtenq’a chi k’iik naq yooko chixkawresinkil qib’ re q’ajk rik’in li Dios.
Temas del Evangelio: “Vida terrenal,” “Adversidad”
Lix tojb’al rix li maak xb’aan li Jesukristo
Xb’aan lix t’anik laj Adan ut li xEva, wan li maak ut li kamk sa’ qab’een. Ink’a’ nokoru chi numtaak sa’ xb’een xtoch’om li maak ut li kamk qajunes qib’. Sa’ lix k’uub’anb’il na’leb’ li qaChoxahil Yuwa’ re li kolb’a-ib’, a’an kixkawresi chan ru tooruuq chi numtaak sa’ xb’een xtoch ’om li t’ane’k re naq tooruuq chi q’ajk rik’in. Rub’elaj naq kiyo’ob’tesiik li ruchich’och’, a’an kixsik’ ru li Jesukristo re naq taawanq choq’ aj Kolol qe ut aj Tojol qix.
Ka’ajwi’ li Jesukristo taaruuq tixtoj qix chiru li maak ut li kamk. A’an tz’aqal li Ralal li Dios. Maak’a’ xmaak, ut tz’aqal ki’ab’in chiru lix Yuwa’. Kawresinb’il ut k’eeb’il xch’ool chixb’aanunkil li rajom li qaChoxahil Yuwa’.
Re xtojb’al rix li qamaak, li Kolonel kixk’ul rahilal sa’ Getsemani, kikam chiru li krus, ut kiwakli chi yo’yo. Kixk’ul li rahilal maak’a’ xjuntaq’eetankil—toj reetal naq ki’el xkikʼel ruuchil tiqobʼ (chi’ilmanq Tzol’leb’ ut Sumwank 19:18).
Lix tojb’al rix li maak xb’aan li Jesukristo a’an li xnimal ru k’anjel chalen chaq xtiklajik li winq. Rik’in lix mayej aj tojol-ix, li Jesus kixk’e chi k’anjelak lix k’uub’anb’il na’leb’ li Yuwa’b’ej. Chi maak’a’ lix tojb’al rix li maak xb’aan li Jesukristo, maak’a’ tooruuq raj chixb’aanunkil re xkolb’al qib’ chiru li maak ut li kamk (chi’ilmanq Alma 22:12–15).
Lix mayej li qaKolonel a’an li xnimal ru xk’utb’esihom lix rahom choq’ re lix Yuwa’ ut choq’ qe laa’o. “Li xnimal ru, lix teram, li xnimal roq ut lix chamal” lix rahom li Kristo naxq’ax ru li naqataw ru (Efesios 3:18; chi’ilmanq ajwi’ raqal 19).
Jalam-uuch
Li kamk chiru krus, xb’aan laj Harry Anderson
Li Jesukristo kinumta sa’ xb’een li kamk choq’ re chixjunileb’
Naq li Jesukristo kikam chiru li krus, lix musiq’ kijache’ ru rik’in lix tib’el. Sa’ rox li kutan, ke’junajiik wi’chik lix musiq’ ut lix tib’el, chi maajo’q’e chik te’xjach rib’. A’an kixk’utb’esi rib’ chiru naab’aleb’, kixk’ut chiruheb’ naq wan xxaqalil li tibʼ ut bʼaq okenaq li ink’a’ nakam. Lix junajinkil li musiq’ej rik’in li tib’elej a’an li wakliik chi yo’yo nayeeman re.
Jo’ kristiaan, chiqajunilo tookamq. A’b’an, rik’in naq li Jesus kinumta sa’ xb’een li kamk, chixjunileb’ li yo’lajenaqeb’ sa’ ruchich’och’ te’wakliiq chi yo’yo. Li wakliik chi yo’yo a’an jun santil maatan choq’ re chixjunileb’, k’eeb’il sa’ xk’ab’a’ li ruxtaan ut li rusilal li Kolonel. Te’junajiiq xmusiq’ ut xtib’el li kristiaan chixjunjunqaleb’, ut taawanq chi junelik jun qatib’el tz’aqalaq re ru ut waklijenaq chi yo’yo. Chi maak’a’ li Jesukristo, li kamk tixraq raj chixjunil li qayo’onihom chirix li wank wi’chik rik’in li qaChoxahil Yuwa’ (chi’ilmanq 2 Nefi 9:8–12).
Li Jesus naxk’e chi uxk li qach’ajb’al chiru li maak
Re xtawb’al ru li yo’onihom naru naqak’ul rik’in li Kristo, tento taqataw ru li chaq’rab’ re li tiik ruhil na’leb’. A’in li chaq’rab’ li ink’a’ naru najalman li naxk’e xq’ajkamunkileb’ li qab’aanuhom. Li ab’ink chiru li Dios naxk’e li sahil q’ajkamunkil, ut li q’etok aatin naxk’e li rahil q’ajkamunkil. (Chi’ilmanq Alma 42:14–18.) Naq nokomaakob’k, nokotz’ajno’ sa’ musiq’ej, ut maakʼaʼ kʼaʼru tzʼaj naru nawan rikʼin li Dios (chi’ilmanq 3 Nefi 27:19).
Jalam-uuch
Li Kristo natijok sa’ Getsemani, xb’aan laj Harry Anderson
Naq li Jesukristo kixtoj rix li qamaak, a’an kixaqli sa’ qana’aj, kixk’ul rahilal ut kixtoj xtz’aq li qamaak (chi’ilmanq 3 Nefi 27:16–20). Lix k’uub’anb’il na’leb’ li Dios naxk’e xwankil li Jesukristo re xb’aanunkil quuchil—re xaqliik sa’ qayanq laa’o ut li tiik ruhil na’leb’ (chi’ilmanq Mosiah 15:9). Rik’in lix mayej aj tojol-ix, li Jesukristo naru tixk’ul li k’a’ru xk’ulub’ chirix li uxtaan sa’ qak’ab’a’ laa’o naq naqak’anjela li qapaab’aal choq’ re li jalb’a-k’a’uxlej (chi’ilmanq Moroni 7:27; Tzol’leb’ ut Sumwank 45:3–5). “Chi joʼkan li uxtaan naru chixkʼeebʼal li kʼaʼru elajinbʼil xbʼaan li tiik ruhil naʼlebʼ, ut naxsuti qix rikʼin ruqʼ li koleʼk” (Alma 34:16).
Ka’ajwi’ rik’in li maatan re lix tojb’al rix li maak xb’aan li Kolonel ut rik’in xjalb’al li qak’a’uxl naru nokoq’aj rik’in li Dios. Naq naqajal qak’a’uxl, nakuye’ qamaak ut nokoch’aje’ sa’ musiq’ej. Na’isiman li iiq re li qaxutaan chirix li qamaak. Nak’irtesiik li qaam toch’enaq. Nokonujob’resiik rik’in sahil ch’oolejil (chi’ilmanq Alma 36:24).
Us ta moko tz’aqal ta qe qu ut maare toot’ane’q wi’chik, li rusilal, lix rahom, ut li ruxtaan li Jesukristo naxq’ax ru li qasachik, li qamajelal, ut li qamaak. Li Dios junelik yo’oon wan re qaq’alunkil naq naqasik’ a’an ut naqajal qak’a’uxl (chi’ilmanq Lukas 15:11–32). Maak’a’ ut maa’ani “naru taajachoq qe rik’in lix rahom li Dios li wan rik’in li Kristo Jesus, li Qaawa’” (Romanos 8:39).
Li Jesukristo kixkʼul saʼ xbʼeen aʼan li qarahilal, li qach’a’ajkilal, ut lix majelal li qakawilal
Rik’in lix mayej aj tojol-ix, li Jesukristo kixk’ul sa’ xb’een li qarahilal, li qach’a’ajkilal, ut lix majelal li qakawilal. Xb’aan a’in, a’an naxnaw “saʼ li tzʼejwalej chanru xkʼeebʼal xtenqʼankilebʼ lix tenamit joʼ chanru xmajelal lix kawilalebʼ” (Alma 7:12; chi’ilmanq ajwi’ raqal 11). A’an nokoxb’oq, “Chalqex wik’in,” ut naq toochalq rik’in, a’an naxk’e qahilaal, qayo’onihom, qakawilal, qana’leb’, ut qak’irtesinkil (Mateo 11:28; che’ilmanq ajwi’ raqal 29–30).
Naq naqakanab’ qib’ sa’ ruq’ li Jesukristo ut lix tojb’al rix li maak, a’an naru tooxtenq’a chixkuyb’al li yale’k, li yajel, ut li rahilal. Naru naqeek’a xsahil qach’ool, qatuqtuukilal, ut xk’ojob’ankil qach’ool. Chixjunil li k’a’ru ink’a’ tiik sa’ li yu’am a’in naru nayiib’aak rik’in lix tojb’al rix li maak xb’aan li Jesukristo.
Temas del Evangelio: “Jesucristo,” “Expiación de Jesucristo,” “Gracia”
Jalam-uuch
jun junkab’al narula’ani li muqleb’aal
Li ruchichʼochʼ rehebʼ li musiqʼej
Naab’aleb’ li kristiaan neke’xpatz’, “K’a’ru taak’ulmanq chirix naq tinkamq?” Li k’uub’anb’il na’leb’ re li kolb’a-ib’ naxsume li patz’om a’in.
Li kamk a’an xcha’al li” kʼuubʼanbʼil naʼlebʼ aj uxtaan” kixk’uub’ li Dios choq’ qe (2 Nefi 9:6). Li kamk maawa’ a’an xraqik li qawanjik, a’an b’an jun chik yokb’ sa’ li qajunelikil k’iijik. Re wulak jo’ chanru li Dios, tento tookamq ut moqon taqak’ul li qatib’el tz’aqalaq re ru ut waklijenaq chi yo’yo.
Naq taakamq li qatib’el, li qamusiq’ toj yo’yooq sa’ li ruchich’och’ reheb’ li musiq’ej. A’an a’in jun hoonal re tzolok ut kawresink-ib’ rub’elaj li wakliik chi yo’yo. Li nawom naqak’ul sa’ li qayu’am nakana qik’in.
Sa’ li ruchich’och’ reheb’ li musiq’ej, eb’ li ke’xk’ulub’a ut ke’xyu’ami lix evangelio li Jesukristo “nekeʼkʼuleʼ saʼ jun wanjik re sahil chʼoolejil, aʼan hilobʼaal naʼajej yeebʼil re” (Alma 40:12). Li kok’al li ka’ch’ineb’ xyu’am neke’k’ule’ ajwi’ sa’ li hilob’aal na’ajej naq neke’kam.
Eb’ li musiq’ej aran te’hilanq chiru xch’a’ajkilaleb’ ut xrahilaleb’. Toj te’k’iiq sa’ musiq’ej, ut te’xb’aanu lix k’anjel li Dios ut te’k’anjelaq chiruheb’ li ras riitz’in. Te’xk’ut li evangelio chiruheb’ li ink’a’ ke’xk’ul a’an sa’ xyu’ameb’ (chi’ilmanq Tzol’leb’ ut Sumwank 138:32–37, 57–59).
Sa’ li ruchich’och’ reheb’ li musiq’ej, eb’ li ink’a’ ke’ru chixk’ulb’al li evangelio sa’ ruchich’och’, malaj li ke’xsik’ ru ink’a’ xtaaqenkileb’ li taqlahom, taawanq xk’osb’al li rach’ab’ankileb’ (chi’ilmanq Tzol’leb’ ut Sumwank 138:6–37; Alma 40:6–14). A’b’an, xb’aan naq li Dios a’an tiik ru ut aj uxtaan, taak’utmanq lix evangelio li Jesukristo chiruheb’. Wi te’xk’ulub’a ut te’xjal xk’a’uxl, te’toje’q rix chiru lix maakeb’ (chi’ilmanq Tzol’leb’ ut Sumwank 138:58; chi’ilmanq ajwi’ 138:31–35; 128:22). Te’k’ule’q sa’ xtuqtuukilal li hilob’aal na’ajej. Moqon te’xk’ul xna’ajeb’ sa’ jun awa’b’ejihom re loq’alil a’ yaal li ke’xsik’ ru sa’ xyu’ameb’ ut sa’ li ruchich’och’ reheb’ li musiq’ej.
Nokokana sa’ li ruchich’och’ reheb’ li musiq’ej toj reetal naq toowakliiq chi yo’yo.
Li wakliik chi yo’yo, li kolb’a-ib’, ut li taqenaqil loq’al
Li wakliik chi yo’yo
Lix k’uub’anb’il na’leb’ li Dios naxk’e chi uxmank naq tooruuq chi k’iik ut chixk’ulb’al li junelik yu’am. Chirix li qahoonal sa’ li ruchich’och’ reheb’ li musiq’ej, taa’uxq li wakliik chi yo’yo, jun chik li yokb’ sa’ li qajunelikil b’eenik.
Li wakliik chi yo’yo, a’an lix junajinkil wi’chik rib’ li qamusiq’ ut li qatib’el. Chiqajunilo toowakliiq chi yo’yo. Taak’ulmanq a’an b’antiox re lix tojb’al rix li maak xb’aan li Kolonel ut lix waklijik chi yo’yo. (Chi’ilmanq Alma 11:42–44.)
Naq toowakliiq chi yo’yo, taawanq qatib’el tz’aqalaq re ru, maak’a’ chik xrahilal chi moko xyajel. Toonumtaaq sa’ xb’een li kamk, toowanq chi junelik.
Li kolb’a-ib’
Xb’aan naq chiqajunilo toowakliiq chi yo’yo, tookole’q chiqajunilo—malaj taqak’ul li kolb’a-ib’—chiru li kamk. Li maatan a’in nak’eeman qe sa’ xk’ab’a’ li rusilal li Jesukristo.
Naru ajwi’ tookole’q—malaj taqak’ul li kolb’a-ib’—chiru li k’a’ru narelaji li chaq’rab’ re li tiik ruhil aatin xb’aan li qamaak. Li maatan a’in naru chi k’eemank ajwi’ sa’ xk’ab’a’ lix k’ulub’ejil ut li ruxtaan li Jesukristo wi naqajal qak’a’uxl. (Chi’ilmanq Alma 42:13–15, 21–25.)
Li taqenaqil loqʼal
Li taqenaqil loq’al, malaj li junelik yu’am, a’an li sahil ch’oolejil ut loq’al q’axal taqenaq sa’ li choxahil awa’b’ejihom. Li taqenaqil loq’al k’eeb’il ka’ajwi’ reheb’ li k’ulub’eb’ chixk’ulb’al. Li Awa’b’ej Russell M. Nelson kixye, “Li na’elajiman a’an li paab’aal chirix li Qaawa’, li jalb’a-k’a’uxlej, li kub’iha’, li xk’ulb’al li Santil Musiq’ej, ut li tiikilal chixpaab’ankileb’ li k’ojob’anb’il k’anjel ut sumwank re li santil ochoch” (“La salvación y la exaltación,” Liahona, mayo 2008, 9).
Sa’ li taqenaqil loq’al nokowan rik’in li Dios chi junelik sa’ li qajunkab’al. A’an xnawb’al ru li Dios ut li Jesukristo, wulak jo’ chanruheb’ a’an, ut xk’ulb’al li yu’am neke’saho’ wi’ xch’ool.
Li raqb’a-aatin ut eb’ li awa’b’ejihom re loq’alil
Ch’ina na’leb’: Naq tatk’utuq xb’een wa chirixeb’ li awa’b’ejihom re loq’alil, ch’olob’ chi timil timil a’ yaal rajom ru ut xnawom li kristiaan.
Naq toowakliiq chi yo’yo, li Jesukristo tixraq aatin chiqix rik’in tiikilal ut uxtaan. Ka’ch’in chik ma chiqajunilo taqak’ul qana’aj sa’ jun awa’b’ejihom re loq’alil. Us ta toowakliiq chi yo’yo chiqajunilo, moko juntaq’eet ta li junelikil loq’alil taqak’ul (chi’ilmanq Tzol’leb’ ut Sumwank 88:22–24, 29–34; 130:20–21; 132:5).
Eb’ li ink’a’ ke’ru chixtawb’al ru chi tz’aqal ut chixpaab’ankileb’ lix chaq’rab’ li Dios sa’ xyu’ameb’ te’k’ehe’q xhoonal sa’ li ruchich’och’ reheb’ li musiq’ej. Li Jesus tixraq aatin chirix li junjunq chi kristiaan a’ yaal lix paab’aal, lix b’aanuhom, li rajom xch’ool, ut lix jalb’al lix k’a’uxl sa’ li yu’am a’in ut sa’ li ruchich’och’ reheb’ li musiq’ej (chi’ilmanq Tzol’leb’ ut Sumwank 138:32–34, 57–59).
Eb’ li loq’laj hu neke’k’utuk chirixeb’ li choxahil, terrestil, ut teleestil awa’b’ejihom re loq’alil. Chixjunileb’ a’an, a’aneb’ reetalil lix rahom, lix tiiklal, ut li ruxtan li Dios.
Eb’ li neke’xpaab’ li Kristo, neke’xjal xk’a’uxl, neke’xk’uleb’ li k’ojob’anb’il k’anjel re li evangelio, neke’xpaab’eb’ lix sumwank, neke’xk’ul li Santil Musiq’ej, ut neke’kuyuk toj sa’ roso’jik te’kole’q sa’ li choxahil awa’b’ejihom. Te’k’ule’q ajwi’ sa’ li awa’b’ejihom a’in li ani ink’a’ ke’ru chixk’ulb’al li evangelio sa’ xyu’ameb’ a’b’an “keʼxkʼul raj chi anchalebʼ xchʼool” ut ke’xk’ul chi jo’kan sa’ li ruchich’och’ reheb’ li musiq’ej (Tzol’leb’ ut Sumwank 137:8; chi’ilmanq ajwi’ raqal 7). Eb’ li kok’al li ke’kam naq maji’ neke’xket lix chihabʼil li teʼruuq wiʼ chi tenebʼaak (waqxaqib’ chihab’) te’kole’q ajwi’ sa’ li choxahil awa’b’ejihom (chi’ilmanq Tzol’leb’ ut Sumwank 137:10).
Sa’eb’ li loq’laj hu, li choxahil awa’b’ejihom najuntaq’eetaman rik’in lix loq’alil malaj lix lemtz’unkil li saq’e. (Chi’ilmanq Tzol’leb’ ut Sumwank 76:50–70.)
Li kristiaan li chaabʼileb’ xyu’am a’b’an “li moko keʼxkʼul ta re li yaal chʼolobʼanbʼil chirix li Jesus saʼ li tzʼejwalej, aʼut moqon keʼxkʼul,” ebʼ aʼan te’xk’ul xna’ajeb’ sa’ li terrestil awa’b’ejihom (Tzol’leb’ ut Sumwank 76:74). Yaal ajwi’ a’an choq’ reheb’ li ani moko kaweb’ ta xch’ool rik’in li yaal ch’olob’anb’il chirix li Jesus. Li awa’b’ejihom a’in najuntaq’eetaman rik’in xloq’alil li po. (Chi’ilmanq Tzol’leb’ ut Sumwank 76:71–80.)
Eb’ li ke’kana sa’ xmaakeb’ ut ink’a’ ke’xjal xk’a’uxl sa’ li yu’am a’in chi moko ke’xk’ul lix evangelio li Jesukristo sa’ li ruchich’och’ reheb’ li musiq’ej te’xk’ul xmaataneb’ sa’ li teleestil awa’b’ejihom. Li awa’b’ejihom a’in najuntaq’eetaman rik’in xloq’alileb’ li chahim. (Chi’ilmanq Tzol’leb’ ut Sumwank 76:81–86.)
Li tusleb’ aatin a’in a’an reetalil li naru nakak’ut chiru jun kristiaan wi b’ab’ay ajwi’ li hoonal wan. Naq nakawoksi li tusleb’ aatin a’in, sik’ ru jun malaj wiib’ oxib’ li jolomil na’leb’ li taak’ut. Lix k’ojob’ankil li tzol’leb’ choq’ reheb’ li jolomil na’leb’ neke’tawman rub’elaj a’in sa’ li raqal a’in.
Naq yooqat chi k’utuk, patz’on ut ab’in. K’eheb’ li b’oqok li te’xtenq’aheb’ li kristiaan chixtzolb’al chan ru nach’ok rik’in li Dios. Jun b’oqok aajel ru, a’an naq li kristiaan taach’utlaaq wi’chik eerik’in. Jalan jalanq xnajtil li tzolok a’ yaaleb’ li patz’om nakawoksi ut li ab’ink nakab’aanu.
Li naru nakak’ut chiruheb’ li kristiaan sa’ 3-10 k’asal
Chiqajunilo musiq’ejil ralal xk’ajol li Dios. Laa’o komono sa’ lix junkab’al a’an. A’an naxnaw qu ut nokoxra.
Li Dios kixk’uub’ jun na’leb’ choq’ re lix sahil qach’ool ut re naq tooruuq chi xik chi uub’ej chiru li yu’am a’in ut chi junelik q’e kutan.
Jo’ xcha’al lix k’uub’anb’il na’leb’ li Dios, ki’ajman ru naq toochalq sa’ li ruchich’och’ re xk’ulb’al li qatib’el, re tzolok, ut re k’iik.
Li Jesukristo wan sa’ xyi lix kʼuubʼanbʼil naʼlebʼ li Dios. A’an naxk’e chi uxmank naq tooruuq chixk’ulb’al li junelik yu’am.
Chi b’eresinb’il xb’aan li Dios, li Jesukristo kixyo’ob’tesi li ruchich’och’.
Li naqak’ul sa’ ruchich’och’ wan re qatenq’ankil chixkawresinkil qib’ chi q’ajk rik’in li Dios.
Chiqajunilo nokomaakob’k, ut chiqajunilo tookamq. Xb’aan naq li Dios nokoxra, a’an kixtaqla li Jesukristo, li Ralal, re xtojb’al qix chiru li maak ut li kamk.
Chixjunil li k’a’ru ink’a’ tiik sa’ li yu’am a’in naru nayiib’aak rik’in lix tojb’al rix li maak xb’aan li Jesukristo.
Naq taakamq li qatib’el, li qamusiq’ toj yo’yooq. Chiqajunilo toowakliiq chi yo’yo. A’an naraj naxye naq lix musiq’ ut lix tib’el li junjunq chi kristiaan te’junajiiq wi’chik, ut taawanq qayu’am chi junelik rik’in jun qatib’el tz’aqal re ru ut waklijenaq chi yo’yo.
Naq toowakliiq chi yo’yo, li Jesukristo tixraq aatin chiqix. Ka’ch’in chik ma chixjunileb’ li ralal xk’ajol li Dios te’xk’ul xna’aj sa’ jun awa’b’ejihom re loq’alil. Naru tooq’ajq rik’in li Dios wi tiikaqo chi paab’ank.