Seminelí mo e ʻInisititiutí
Akoʻi fekauʻaki mo Sīsū Kalaisi ʻo Tatau Ai Pē pe Ko e Hā ʻOkú Ke Akoʻí


“Akoʻi ʻo Kau kia Sīsū Kalaisi ʻo Tatau ai Pē pe Ko e Hā ʻOkú ke Akoʻí,” Ko e Faiako ʻi he Founga ʻa e Fakamoʻuí: Maʻa Kinautolu Kotoa ʻOku Faiako ʻi he ʻApí pea ʻi he Siasí (2022)

“Akoʻi fekauʻaki mo Sīsū Kalaisi ʻo Tatau Ai Pē pe Ko e Hā ʻOkú ke Akoʻí,” Ko e Faiako ʻi he Founga ʻa e Fakamoʻuí

ʻĪmisi
Ko Sīsū Kalaisi mo ʻEne kau ākongá ʻi he ʻOhomohe Fakaʻosí

Peace I Leave with You [Ko e Melinó ʻOku Ou Tuku Kiate Kimoutolu], tā ʻe Walter Rane

Akoʻi fekauʻaki mo Sīsū Kalaisi ʻo Tatau Ai Pē pe Ko e Hā ʻOkú Ke Akoʻí

ʻOku lahi ha ngaahi meʻa ke akoʻi fekauʻaki mo e ongoongolelei ʻo Sīsū Kalaisi kuo fakafoki maí—ngaahi tefitoʻi moʻoní, ngaahi fekaú, kikité, mo e ngaahi talanoa mei he folofolá. Ka ko e ngaahi vaʻá ni kotoa pē ko e ngaahi vaʻa ia ʻo e fuʻu ʻakau tatau, he ʻoku taha pē ʻa ʻenau taumuʻá: ke tokoniʻi ʻa e kakai kotoa pē ke nau haʻu kia Kalaisi pea hoko ʻo haohaoa ʻiate Ia (vakai, Seilomi 1:11; Molonai 10:32). Ko ia, tatau ai pē pe ko e hā ʻokú ke akoʻí, manatuʻi ʻokú ke akoʻi moʻoni ʻo kau kia Sīsū Kalaisi mo e founga ke hoko ai ʻo hangē ko Iá. ʻE lava ke tokoniʻi koe ʻe he Laumālie Māʻoniʻoní ke ke ako ke ʻiloʻi e ngaahi moʻoni fekauʻaki mo e Fakamoʻuí mo Hono mālohi huhuʻí ʻi he tefitoʻi moʻoni takitaha ʻo e ongoongoleleí, fekaú, mo e akonaki fakaepalōfita (vakai, Sēkope 7:10–11).

ʻOkú ke akoʻi nai fekauʻaki mo e feilaulaú? Fakakaukau ke ke fekumi mo e kau akó ki he founga ʻoku hanga ai ʻe he ngaahi feilaulau ʻoku tau fakahokó ʻo tataki hotau laumālié ki he “fuʻu feilaulau lahi mo fakaʻosi” ʻa e Fakamoʻuí ( ʻAlamā 34:10). ʻOkú ke akoʻi nai fekauʻaki mo e uouangatahá? Fakakaukau ke aleaʻi ʻa e uouangataha naʻe maʻu ʻe Sīsū Kalaisi mo ʻEne Tamaí pea mo ʻEne fakaafe ke tau taha mo Kinauá (vakai, Sione 17). Vakai ki he tefito kotoa pē ʻo e ongoongoleleí ko ha faingamālie ke akoʻi mo ako ai fekauʻaki mo Sīsū Kalaisi.

ʻOku ʻomi foki ʻe he fekau kotoa pē ʻa e faingamālie ko ʻení. ʻOua ʻe tokanga taha pē ki he ngaahi fono ʻo e ongoongoleleí—ako foki ʻo kau ki he Tokotaha Foaki Fonó. Kapau te mou aleaʻi e Lea ʻo e Potó pea ngata pē ʻi he ngaahi meʻa ke fai mo ʻikai fai ʻo e moʻui leleí, ʻe mole meiate koe ʻa e faingamālie ke fakalaulauloto ki he lahi ʻo e tokanga mai ʻa Sīsū Kalaisi kiate kitautolú—ʻa ʻetau lelei fakalaumālié mo fakatuʻasinó fakatouʻosi—ke ʻomi kiate kitautolu ʻa e fono ko ʻení. Tukutaha e tokangá ki he founga ʻoku hanga ai ʻe he loto fiemālie mo e loto vēkeveke ʻa e Fakamoʻuí ʻo tāpuakiʻi kitautolu ʻaki Hono mālohí ke tokoniʻi kitautolu ke tau moʻui ʻaki ʻEne ngaahi fonó. ʻOku fakahaaʻi mai ʻe he fekau kotoa pē ʻokú Ne ʻomi kiate kitautolu ha meʻa fekauʻaki mo ʻEne fakakaukaú mo Hono finangaló mo e lotó—maʻu ha fiefia ʻi hoʻomou ʻiloʻi fakataha ʻení!

Fakamamafaʻi e Sīpinga ʻa Sīsū Kalaisí

Te tau lava ʻo fokotuʻu ʻa Sīsū Kalaisi ko e uho ʻo e akoʻí mo e akó ʻaki ʻetau ʻiloʻi mo fakamamafaʻi ko Ia ʻa e sīpinga haohaoa ʻo e ngaahi tefitoʻi moʻoni kotoa pē ʻo e ongoongoleleí. ʻI heʻetau hoko ko e kau ākongá, ʻoku ʻikai ke tau muimui pē ki he ngaahi tefitoʻi moʻoní—ʻoku tau muimui ʻia Sīsū Kalaisi. ʻI he tukutaha ʻetau tokangá ki he sīpinga haohaoa ʻa e Fakamoʻuí, ʻe fakamoʻoni kiate Ia ʻa e Laumālie Māʻoniʻoní mo ueʻi kitautolu ke tau muimui ʻiate Ia.

Fakakaukauloto angé ʻokú ke akoʻi e tefitoʻi moʻoni ʻo e kātaki ki he ngataʻangá. ʻE lava ke ʻomi ʻe ha fealēleaʻaki fekauʻaki mo e founga ʻoku hoko ai ʻa e Fakamoʻuí ko ha sīpinga ʻo e kātaki ki he ngataʻangá ha ongoʻi ʻapasia lahi kiate Ia. Ko e hā ʻe ala ako mo ongoʻi ʻe kinautolu ʻokú ke akoʻí mei Heʻene sīpingá?

ʻĪmisi
Ko hono fakamoʻui ʻe he Fakamoʻuí ha tangata ʻoku tokoto ʻi he kelekelé

Naʻe tā ʻe he Fakamoʻuí ha sīpinga haohaoa maʻa kitautolu kotoa. Naʻá Ne Fakamoʻui ʻa Kinautolu Kotoa, tā ʻe Michael Malm

Akoʻi fekauʻaki mo e Ngaahi Huafa, Ngaahi Fatongia, mo e Ngaahi ʻUlungaanga ʻo Sīsū Kalaisí

ʻOku lahi e ngaahi huafa ʻo Sīsū Kalaisi ʻi he folofolá. ʻOku fakahaaʻi ʻe he [huafa takitaha] ʻa e taha ʻo Hono ngaahi fatongia ʻi he palani ʻa e ʻOtuá mo akoʻi kitautolu fekauʻaki mo Hono ngaahi ʻulungaanga fakalangí. Mahalo te ke fakakaukau ke vakaiʻi mo e kau akó ʻa e ngaahi meʻa ʻoku akoʻi mai ʻe he ngaahi huafa hangē ko e Lami ʻa e ʻOtuá, Taukapó, Fakahaohaoaʻanga ʻo ʻEtau Tuí, mo e Maama ʻo Māmaní ʻoku nau akoʻi kitautolu fekauʻaki mo Sīsū Kalaisi. ʻIkai ngata aí, ʻi hoʻo tokoniʻi e kau akó ke nau ʻilo lahi ange ki he Fakamoʻuí, ʻo ope atu ʻi he meʻa naʻá Ne folofola ʻaki mo fakahoko ki Hono tuʻunga totonú mo e fatongia ʻokú Ne finangalo ke fakahoko ʻi heʻetau moʻuí. ʻI hoʻomou ako fakataha fekauʻaki mo e tōʻonga mo e ngaahi ʻulungaanga ʻo e Fakamoʻuí, ʻe fakaloloto ʻe he Laumālie Māʻoniʻoní hoʻomou mahinó mo e ʻofa kiate Iá.

Kumi ha Ngaahi Fakataipe ʻOku Fakamoʻoni kia Sīsū Kalaisí

Naʻe folofola ʻa e ʻEikí, “Kuo fakatupu mo ngaohi ʻa e ngaahi meʻa kotoa pē ke fakamoʻoniʻi au” (Mōsese6:63; vakai foki, 2 Nīfai 11:4). ʻI heʻetau fakakaukau ki he foʻi moʻoni ko iá, te tau lava ʻo ako ke mamata ki ha ngaahi fakataipe lahi ʻi he folofolá ʻoku nau fakamoʻoni ki he Fakamoʻuí. ʻOku kau ʻi he ngaahi fakataipe ko ʻení ʻa e ngaahi meʻa hangē ko e maá, vaí, mo e māmá. Ko ʻene mahino pē kiate kitautolu ʻa e fekauʻaki ʻa e ngaahi meʻa ko ʻení mo e Fakamoʻuí, te nau lava leva ʻo akoʻi mai Hono mālohí mo e ngaahi ʻulungāngá. Te ke lava foki ʻo maʻu ha ngaahi faitatau mo e moʻui ʻa e Fakamoʻuí ʻi he moʻui ʻa e kau palōfitá mo e kau tangata mo e kau fafine faivelenga kehe ʻi he folofolá. ʻOku fakahaaʻi ʻe he fekumi ki he ngaahi fakataipé ʻa e ngaahi moʻoni fekauʻaki mo e Fakamoʻuí ʻi he ngaahi feituʻu naʻe ʻikai ke ke mei fakatokangaʻi.