Kapitulo 2

Atong Manluluwas, si Jesukristo

“Hunahunaa kini pag-ayo, karon ug sa kanunay, nga si Jesus mao ang Kristo, ang Anak sa buhi nga Dios kinsa mianhi sa kalibutan aron sa paghalad sa iyang kinabuhi aron kita mabuhi. Kana mao ang kamatuoran, ug mahinungdanon. Niini ang atong hugot nga pagtuo natukod.”

Gikan sa Kinabuhi ni Joseph Fielding Smith

Isip usa ka Apostol, si Presidente Joseph Fielding Smith matinud-anon sa iyang calling isip usa sa “talagsaon nga mga saksi sa ngalan ni Kristo sa tibuok kalibutan” (D&P 107:23). Siya miingon : “Naningkamot ko nga higugmaon Siya, atong Manunubos, labaw sa tanan nga butang. Kini akong buluhaton. Nagbiyahe ko niining tibuok nasud isip usa sa Iyang linain nga mga saksi. Dili ko mahimong linain nga saksi ni Jesukristo kon wala koy sigurado ug positibong kahibalo nga Siya ang Anak sa Dios ug Manunubos sa kalibutan.”¹

Isip amahan, si Presidente Smith ingon ka mapahinunguron usab sa iyang responsibilidad sa pagpamatuod kabahin sa Manluluwas. Niadtong Hulyo 18, 1948, siya misulat ngadto sa iyang mga anak nga sila si Douglas ug Milton, kinsa nagserbisyo isip full-time nga mga misyonaryo. Siya misulat:

“May mga higayon nga molingkod ug mamalandong ko, ug sa akong pagbasa sa mga kasulatan, maghunahuna ko sa misyon sa atong Ginoo, unsay iyang nabuhat alang kanako, ug kon ako kining mabati moingon ko sa akong kaugalingon, dili ko mahimong magmaluibon kaniya. Iya kong hingpit nga gihigugma, sama sa iyang gibuhat sa tanang katawhan, ilabi na niadtong nagserbisyo kaniya, ug kinahanglan nako siyang higugmaon kutob sa akong mahimo, bisan kon kini dili hingpit, nga dili gyud angay. Ang Iyang gugma talagsaon. Wala ko mabuhi sa panahon sa atong Manluluwas; wala usab siya nagpakita kanako. Wala ko kakita niya. Ang Iyang Amahan ug siya mibati nga wala ni nako kinahanglana nga oportunidad. Apan dili kini kinahanglan. Nabati nako ang iyang presensya. Nasayud ko nga ang Balaang Espiritu milamdag sa akong hunahuna ug mipadayag kabahin niya ngari nako, mao nga gihigugma nako ang akong Manunubos, ako naglaum, ug mibati nga kini tinuod, kay sa bisan unsa pa nga butang niining kinabuhia. Dili ni nako maangkon sa laing paagi. Ganahan kong magmatinuoron ngadto kaniya. Nasayud ko nga nagpakamatay siya alang nako, kaninyo ug sa tanang katawhan aron kita mabuhi pag-usab pinaagi sa pagkabanhaw. Nasayud ko nga nagpakamatay siya aron mapasaylo ko sa akong mga binuang nga nahimo, akong mga sala, ug mapasaylo niini. Katalagsaon gyud niini nga gugma. Nasayud niini, higugmaon gyud nako siya, akong Manunubos. Ganahan nako nga mobati og sama niini ang akong mga anak nga nagmisyon. Ganahan nako nga ang akong mga anak ug mga apo mobati usab niini, ug dili mapalayo sa dalan sa kamatuoran ug pagkamatarung.”²

Usa sa mga anak ni Presidente Smith nahinumdom:

“Niadtong bata pa mi, kanunay ming makadungog niya nga mosulti, ‘Kon unta ang katawhan sa kalibutan nakasabut sa mga pagsulay, mga kalisdanan, mga sala nga gidala sa Ginoo sa iyang kaugalingon para sa atong kaayohan.’ Matag higayon nga mopasabut siya niini, motulo ang iyang luha.

“[Kausa] mitapad ko sa akong amahan samtang siya nagtuon, nakaobserbar ko nga lawom siyang namalandong. Nagpanagana ko sa pagsulti, apan sa katapusan siya misulti. ‘O, akong anak, unta kauban ka nako sa miaging Huwebes diin nakigkita ko sa mga Kaigsoonan sa templo. Kon nakadungog pa unta ka nila nga nagpamatuod sa ilang gugma sa Ginoo ug sa Manluluwas, si Jesukristo!’ Ug dayon miduko, ug ang luha midagayday sa iyang nawong ug mitulo ngadto sa iyang sinina. Dayon, human sa daghang segundo, wala kaayo siya mihangad, apan miyango-yango lang, siya miingon, ‘O, gihigugma gyud nako ang akong Ginoo ug Manluluwas nga si Jesukristo!’”³

Mga Pagtulun-an ni Joseph Fielding Smith

Si Jesukristo mao ang Bugtong Anak sa Dios ug Manluluwas sa kalibutan.

Moingon ko, sama ka yano ug kaklaro kutob sa akong mahimo, nga kita nagtuo ni Kristo. Ato siyang gidawat nga walay pagduha-duha isip Anak sa Dios ug ang Manluluwas sa kalibutan.⁴

“Ang tanang kamatuoran naggikan ug mahitungod ni Ginoong Jesukristo, ang Manunubos sa kalibutan.”

Kita nasayud nga ang kaluwasan mahitabo pinaagi ni Kristo; nga siya ang Kinamagulangang Anak sa Amahan sa Kahangturan; nga siya ang napili ug naordinahan nang daan sa konseho sa langit nga mopahigayon sa walay kinutuban ug mahangturon nga pag-ula; nga siya ipakatawo sa kalibutan isip Anak sa Dios; ug siya ang naghatag og kinabuhi ug imortalidad dinhi sa kalibutan pinaagi sa ebanghelyo.

Kita sigurado gyung nagtuo nga si Kristo moabut sa pagtubos sa mga tawo gikan sa temporal ug espiritwal nga kamatayon nga nahinabo sa kalibutan tungod sa Pagkapukan ni Adan ug iyang tubson ang mga sala sa tanang katawhan ubos sa kondisyon nga maghinulsol. …

Kita nagtuo nga pinaagi sa grasya kita maluwas human nato mabuhat ang tanan [tan-awa sa 2 Nephi 25:23], ug ang pagtukod sa pundasyon diha sa pag-ula ni Kristo, ang tanang tawo molihok sa ilang kaluwasan uban sa kahadlok ug pagpangurog sa atubangan sa Dios [tan-awa sa Mga Taga-Filipos 2:12; Mormon 9:27].⁵

Ang kalainan tali kanato ug sa Manluluwas mao nga kita adunay mga amahan nga mga mortal ug sa ingon mamatay. Dili mortal ang Amahan sa atong Manluluwas ug busa dili siya mamatay. Siya adunay gahum nga ihalad ang iyang kinabuhi ug sa pagbawi niini [tan-awa sa Juan 10:17–18], apan kita walay gahum nga magpakamatay ug mabuhi pag-usab. Pinaagi sa pag-ula ni Jesukristo nga atong madawat ang kinabuhing dayon, pinaagi sa pagkabanhaw sa mga patay ug pagkamasulundon sa mga baruganan sa ebanghelyo.⁶

Siya gayud ang bugtong Anak sa Dios, ug pinaagi sa Iyang grasya, ug grasya sa Iyang Amahan, gitubos kita gikan sa sala kon kita maghinulsol. Kita nasayud nga Siya nabanhaw, nga Siya mikayab sa kahitas-an, mipagula sa mga binihag [tan-awa sa Salmo 68:18], ug nahimong tuburan sa kaluwasan niadtong tanan nga motuo, mohinulsol sa ilang mga sala ug modawat Kaniya isip Manunubos sa kalibutan [tan-awa sa Mga Hebreohanon 5:9]. Ang mga Santos sa Ulahing mga Adlaw nagatuo gayud niining mga butanga.⁷

Samtang ang mga tawo mahimong momugna og mga plano, mosunod og mga teyoriya, mopasiugda og kahibulongang mga buhat, ug mosiksik ug motudlo og talagsaong mga doktrina, usa lang ka pagtulun-an ang mahinungdanon, ug dili kita makalimot niini: ang tanang kamatuoran naggikan ug mahitungod ni Ginoong Jesukristo, ang Manunubos sa kalibutan. Atong gidawat siya isip Bugtong Anak sa Amahan diha sa unod, ang bugtong tawo nga nagpakabuhi nga may imortal nga Amahan. Tungod sa iyang katungod sa pagkatawo [birthright] ug sa kahimtang sa iyang pagkatawo nganhi sa kalibutan, siya nahimong Manunubos sa katawhan; ug tungod sa iyang pag-ula kita may pribilehiyo nga makabalik ngadto sa presensya sa atong Amahan, kon kita maghinulsol ug modawat sa dakong plano sa pagtubos diin siya ang tinubdan.⁸

Kita mopamatuod nga ang ebanghelyo ni Jesukristo mao ang plano sa kaluwasan; ug pinaagi sa maulaong sakripisyo sa atong Ginoo ang tanang tawo mabanhaw nga imortal, pagahukman sumala sa iyang mga binuhatan; ug kadtong nagtuo ug nagsunod sa kahingpitan sa balaod sa ebanghelyo mabanhaw usab ngadto sa kinabuhing dayon sa gingharian sa atong Amahan.⁹

Kita nahimong mga anak ni Jesukristo pinaagi sa Iyang Pag-ula ug pinaagi sa atong pakigsaad nga magmasulundon Kaniya.

Ang atong Amahan sa langit mao ang Amahan ni Jesukristo, sa espiritu ug sa lawas. Ang atong Manluluwas ang Unang Natawo diha sa espiritu, ang Bugtong Anak diha sa unod.¹⁰

Siya [si Jesukristo] ang atong Maguwang ug gipasidunggan sa Amahan sa hingpit nga awtoridad ug gahum isip sakop sa halangdong Kapangulohan, ang Amahan, ang Anak, ug ang Espiritu Santo.¹¹

Ang kasulatan nagtudlo nga si Jesukristo mao ang Amahan ug Anak. Ang yanong kamatuoran mao nga siya Anak sa Dios sa pagkahimugso, sa espiritu ug sa unod. Siya Amahan tungod sa buhat nga iyang nahimo.¹²

Ang Manluluwas mahimong atong Amahan, sa paagi nga kini nga termino gigamit sa kasulatan, tungod kay siya naghatag kanato og kinabuhi, kinabuhing dayon, pinaagi sa pag-ula nga iyang gibuhat alang kanato. Sa nindot kaayong instruksyon nga gipamulong ni Haring Benjamin atong mabasa: “Ug karon, tungod sa pakigsaad diin kamo nakahimo kamo pagatawagon nga mga anak ni Kristo, iyang anak nga mga lalaki, ug iyang anak nga mga babaye; kay tan-awa, niining adlawa siya sa espirituhanong paagi nanganak kaninyo; kay kamo nag-ingon nga ang inyong mga kasingkasing nausab pinaagi sa hugot nga pagtuo diha sa iyang ngalan; busa, kamo natawo kaniya ug nahimo nga anak nga mga lalaki ug iyang anak nga mga babaye.” [Mosiah 5:7; tan-awa usab sa mga bersikulo 8–11.]

Mao nga, kita nahimong mga anak, anak nga mga lalaki ug anak nga mga babaye ni Jesukristo, pinaagi sa atong pakigsaad nga magmasulundon ngadto kaniya. Tungod sa iyang balaanong awtoridad ug pagsakripisyo diha sa krus, kita nahimong mga anak sa espirituhanong paagi, ug siya ang atong Amahan.¹³

“Kita nahimong mga anak, anak nga mga lalaki ug anak nga mga babaye ni Jesukristo, pinaagi sa atong pakigsaad nga magmasulundon ngadto kaniya.”

Sama sa mga Nephite sa panahon ni Haring Benjamin, kita usab nga mga Santos sa Ulahing mga Adlaw modala sa atong kaugalingon sa ngalan ni Kristo [tan-awa sa Mosiah 5:1–9; 6:1–2]. Matag semana diha sa sakrament, kita gimandoan, sa pagdala sa iyang ngalan kanunay sa paghinumdom kaniya ug mao usab kana ang gipakigsaad sa mga Nephite nga ilang buhaton.¹⁴

Ang Manluluwas Mismo nagpakita niining dispensasyon, ug kitang tanan makabaton og pagpamatuod kabahin Kaniya.

Atong gidawat si Jesus isip Manunubos sa kalibutan. Kita nasayud … nga Siya Mismo nagpakita niining dispensasyon. Kita wala magsalig sa mga pagpamatuod sa … takus nga mga tawo sa karaang panahon, kinsa nabuhi sa Iyang panahon ug nakig-istorya Kaniya diha sa Iyang pagpangalagad, ug kang kinsa Siya nagpakita human sa Iyang pagkabanhaw. Kita adunay mga saksi nga buhi sa atong panahon, kinsa nakakita Kaniya, kinsa nasayud nga Siya buhi ug nagpamatuod niining kamatuoran ngari kanato ug sa kalibutan. Kita nasayud nga ang ilang pagpamatuod tinuod. Si Joseph Smith wala mag-inusara sa pagpamatuod sa misyon ni Jesukristo niining dispensasyon, kay ang Ginoo nag-andam og uban pang mga saksi kinsa, uban ni Propeta Joseph Smith, nakakita sa Manunubos, nakadawat og instruksyon gikan Kaniya ug nakakita Kaniya sa kalangitan nga naglingkod sa tuong bahin sa Amahan nga gilibutan sa balaang mga anghel. Sila mihatag sa ilang pagpamatuod ngari kanato nga maoy mobuntog sa kalibutan aron ipanghimaraut kadtong dili mopatalinghug niini.

Isip miyembro sa Simbahan, kita usab wala magsalig sa mga pagpamatuod nila ni Joseph Smith, Oliver Cowdery, Sidney Rigdon o uban pa kinsa patay na karon, kinsa niining dispensasyon nakadawat og talagsaong pagpadayag ug mga panan-awon gikan sa Ginoo diin sila nasayud nga si Jesus buhi ug ang Manunubos sa kalibutan. Kita adunay indibidwal nga pagpamatuod nga nadawat gikan sa Espiritu sa Ginoo niadtong nagpakabuhi sumala sa Ebanghelyo. Kon kita nagkinabuhi sumala sa kamatuoran human sa bunyag alang sa kapasayloan sa atong mga sala, ug nakumpirmahan pinaagi sa pagpandong sa kamot diha sa ulo alang sa gasa sa Balaang Espiritu, ang Ginoo indibidwal nga mopadayag kanato nga kining mga butanga tinuod. Kita wala magsalig sa pagpamatuod ni bisan kinsa alang niining kahibalo kay kita nasayud pinaagi sa Espiritu nga si Jesus mao ang Kristo, ang Manunubos sa kalibutan.¹⁵

Kon adunay usa ka butang nga makahatag og kalipay ug kalinaw ug katagbawan sa kasingkasing sa tawo, labaw sa tanan nga akong nahibaloan, mao ang pagpamatuod nga anaa nako, ug anaa kaninyo, nga si Jesukristo mao ang Anak sa Dios. Kini ang kamatuoran nga dili mausab. Ang mga tawo mahimong moataki niini; mobugal-bugal niini; sila modeklarar nga siya dili ang Manunubos sa kalibutan, nga ang iyang misyon dili tinuod, o ang katuyoan niini, pinaagi sa iyang pag-ula, dili makahatag sa tanang mga tawo og kapasayloan sa ilang mga sala kon sila maghinulsol. Sila mahimong dili motuo sa pagkabanhaw, o nga si Kristo Mismo nabuhi pag-usab, sama sa gideklarar sa mga Kasulatan, human siya gipatay sa iyang mga kaaway; bisan pa man niini ang kamatuoran magpabilin. Siya nagpakamatay tungod sa mga sala sa kalibutan, siya nagluwas sa mga tawo gikan sa kamatayon, siya naghatag kanila og oportunidad nga maghinulsol, ug mapasaylo sa sala pinaagi sa ilang pagtuo ug pagdawat sa mga baruganan sa ebanghelyo, ug sa iyang misyon. Kining mga kamatuoran mahinungdanon, kini molungtad; dili kini mawala bisan unsa pay isulti o hunahunaon sa tawo.¹⁶

Hunahunaa kini pag-ayo, karon ug sa kanunay, nga si Jesus mao ang Kristo, ang Anak sa buhi nga Dios kinsa mianhi sa kalibutan aron sa paghalad sa iyang kinabuhi aron kita mabuhi. Kana mao ang kamatuoran, ug mahinungdanon. Niini ang atong hugot nga pagtuo natukod.¹⁷

Kitang tanan magpakabuhi sumala sa kinabuhi ni Jesukristo.

Ang pinakamaayong ehemplo sa mga tawo mao ang Anak sa Dios mismo. Ang iyang kinabuhi hingpit. Maayo niyang pagkabuhat ang tanan ug makasulti sa tanang tawo, “Sunod kamo kanako,” [2 Nephi 31:10] ug kita magpakabuhi sumala sa iyang kinabuhi.

Hatagan ko kamo og sanglitanan gikan sa iyang kinabuhi. Iyang gitudloan ang mga katawhan unsaon sa pag-ampo ug dayon miingon: “Sa pagkatinuod, sa pagkatinuod, Ako moingon nganha kaninyo, kamo kinahanglan nga magbantay ug mag-ampo sa kanunay, tingali unya og kamo matintal sa yawa, ug kamo mabihag ug mahimo nga ulipon kaniya. Ug ingon nga ako nag-ampo uban kaninyo mao usab kamo mag-ampo diha sa akong simbahan, taliwala sa akong mga katawhan nga naghinulsol ug nagpabunyag diha sa akong ngalan. Tan-awa Ako mao ang kahayag; Ako nagpakita og usa ka panig-ingnan alang kaninyo. … Busa, ipakita ninyo ang inyong kahayag aron kini moiwag sa kalibutan. Tan-awa, Ako mao ang kahayag diin kamo mopakita—nga diin kamo nakakita kanako nga mihimo. …” [3 Nephi 18:15–16, 24.]

Tingali ang iyang nindot kaayo nga tambag kabahin niini gihatag ngadto sa Nephite nga mga disipulo. “Unsa nga matang sa mga tawo kamo mahisama?” siya nangutana, ug dayon mitubag: “Sa pagkatinuod Ako moingon nganha kaninyo, gani sama nga Ako mao.” [3 Nephi 27:27]¹⁸

Kita kinahanglang motuo ni Kristo ug magpakabuhi sumala sa iyang kinabuhi. Kita kinahanglang mabunyagan sama nga siya nabunyagan. Kita kinahanglang mosimba sa Amahan sama sa iyang gibuhat. Kita kinahanglang mosunod sa kabubut-on sa Amahan sama sa iyang gibuhat. Kita kinahanglang magbuhat og maayo ug magmatarung sama sa iyang gibuhat. Siya ang atong Ehemplo, ang talagsaong Sulundon sa kaluwasan.¹⁹

Kon kamo adunay problema ug kinahanglang mopili, pagdesisyon nga mangutana una sa kaugalingon, “Unsa kahay buhaton ni Jesus?” Dayon buhata kon unsay iyang buhaton.

Inyong mabati ang hingpit nga kalipay sa iyang presensya ug tuguti nga ang iyang inspirasyon mogiya kaninyo matag adlaw sa inyong kinabuhi kon inyo kining tinguhaon ug magpakabuhi nga takus niini. Ang gugma ni Jesus ug ang makapahupay nga kalig-on sa iyang Balaang Espiritu mahimong mahitabo kaninyo sama sa mga bata nga miduol kaniya sa dihang anaa pa siya dinhi sa kalibutan.²⁰

Moingon ko nga kadtong nagsunod sa iyang ehemplo mahimong sama kaniya ug mahimaya uban kaniya diha sa gingharian sa iyang Amahan; aron makaangkon og pasidungog, gahum, ug awtoridad. Miingon siya sa Nephite nga mga disipulo kinsa kinasingkasing gyud nga misunod kaniya: “… kamo mahisama kanako, ug Ako sama sa Amahan; ug ang Amahan ug Ako usa ra.” [3 Nephi 28:10.] …

Nag-ampo ko nga kita mosunod sa iyang mga tunob ug mosunod sa iyang mga sugo aron kita mahisama kaniya. Kini ang akong tinguha. Unta mao sab ang inyong tinguha.²¹

Mga Sugyot alang sa Pagtuon ug Pagtudlo

Mga Pangutana

Sa inyong hunahuna sa unsang paagi ang mga anak ni Presidente Smith naimpluwensya sa iyang pagpamatuod ug pagpadayag sa iyang gugma sa Manluluwas? (Tan-awa sa “Gikan sa Kinabuhi ni Joseph Fielding Smith.”) Ikonsiderar kon unsay inyong mahimo aron mapalambo ang inyong gugma sa Manluluwas ug mopakigbahin sa inyong pagpamatuod Kaniya.
Si Presidente Smith mideklarar nga “ang tanang kamatuoran naggikan ug mahitungod ni Ginoong Jesukristo” (seksyon 1). Sa unsang paagi kining kamatuoran makaimpluwensya sa atong personal nga kinabuhi? Sa unsang paagi kini makaimpluwensya sa atong panimalay?
Sa unsang paagi nga ang mga pagtulun-an sa seksyon 2 makatabang kaninyo nga makasabut sa inyong relasyon sa Manluluwas? Unsay ipasabut sa pagdala sa inyong kaugalingon sa ngalan ni Kristo?
Mipasidaan si Presidente Smith nga pipila ka mga tawo moataki ug mobugal-bugal sa mga kamatuoran kabahin ni Jesukristo ug sa Iyang Pag-ula (tan-awa sa seksyon 3). Unsaon nato pagpalig-on sa atong pagpamatuod aron kita makabuntog niining mga hagit? Sa unsang paagi ang mga ginikanan makalig-on sa pagpamatuod sa ilang mga anak?
Pamalandungi ang tambag ni Presidente Smith sa pagpangutana “Unsa kahay buhaton ni Jesus?” (seksyon 4). Unsa ang pipila ka piho nga mga paagi nga kita magpakabuhi sumala sa kinabuhi ni Jesukristo? Kon kita mosunod sa Iyang ehemplo, sa unsang paagi kita makaimpluwensya sa uban?

May Kalabutan nga mga Kasulatan

Juan 14:6; 1 Nephi 10:6; Mosiah 3:5–7; Helaman 5:12; 3 Nephi 11:3–7; D&P 34:1–3; 76:22–24; Joseph Smith—Kasaysayan 1:17

Tabang sa Pagtudlo

“[Likayi] ang tintasyon nga mosobra sa paggamit sa materyal. … Kita nagtudlo sa mga tawo, dili ang hilisgutan lang; ug … ang matag leksyon nga gilatid nga akong nakita adunay daghang ikatudlo kay sa atong mapaambit sa gihatag nga oras” (Jeffrey R. Holland, “Teaching and Learning in the Church,” Ensign, Hunyo 2007, 91).