Σε συνεργασία με τον Κύριο

Τους πρώτους μήνες του γάμου μας, η αγαπητή σύζυγός μου εξέφρασε την επιθυμία της να μελετήσει μουσική. Με σκοπό να την ευχαριστήσω, αποφάσισα να οργανώσω μία μεγάλη έκπληξη, μέσα από την καρδιά μου για την αγαπημένη μου. Πήγα σε ένα κατάστημα μουσικών οργάνων και της αγόρασα ένα πιάνο ως δώρο. Με ενθουσιασμό έβαλα την απόδειξη αγοράς σε ένα κουτί με έναν όμορφο φιόγκο και της το έδωσα, αναμένοντας μία εκδηλωτική αντίδραση ευγνωμοσύνης για τον εξαιρετικά στοργικό και περιποιητικό σύζυγό της.

Όταν άνοιξε εκείνο το μικρό κουτί και είδε το περιεχόμενό του, με κοίταξε με λατρεία και είπε: «Ω, αγάπη μου, είσαι υπέροχος! Αλλά επίτρεψέ μου να σου κάνω μία ερώτηση: Αυτό είναι δώρο ή οφειλή;» Αφού συζητήσαμε την έκπληξη, αποφασίσαμε να ακυρώσουμε την αγορά. Ζούσαμε με έναν προϋπολογισμό για φοιτητές, όπως συμβαίνει με πολλούς νεόνυμφους. Αυτή η εμπειρία με βοήθησε να αναγνωρίσω τη σπουδαιότητα της αρχής της πλήρους συνεργασίας στη συζυγική σχέση και πώς η εφαρμογή της θα μπορούσε να βοηθήσει τη σύζυγό μου και εμένα να λειτουργούμε με μία καρδιά και έναν νου¹.

Το αποκατεστημένο Ευαγγέλιο του Ιησού Χριστού διακηρύσσει την αρχή της πλήρους συνεργασίας μεταξύ γυναίκας και άνδρα, τόσο στη θνητή ζωή όσο και στην αιωνιότητα. Μολονότι ο καθένας έχει συγκεκριμένα προσόντα και θεϊκά ορισμένες ευθύνες, η γυναίκα και ο άνδρας εκπληρώνουν εξίσου σχετικούς και ουσιαστικούς ρόλους στο σχέδιο ευδαιμονίας του Θεού για τα τέκνα Του². Αυτό ήταν προφανές από την αρχή, όταν ο Κύριος διακήρυξε «ότι δεν ήταν καλό ο άνθρωπος να είναι μόνος. Γι’ αυτό [έκανε] για αυτόν έναν βοηθό όμοιό του»³.

Στο σχέδιο του Κυρίου, «ένα[ς] βοηθό[ς] όμοιό[ς] του» ήταν μία σύντροφος που θα περπατούσε δίπλα στον Αδάμ σε πλήρη συνεργασία⁴. Στην πραγματικότητα, η Εύα ήταν μία επουράνια ευλογία στη ζωή του Αδάμ. Μέσω της θείας φύσης και των πνευματικών γνωρισμάτων της, ενέπνευσε τον Αδάμ να συνεργαστεί μαζί της για να επιτύχει το σχέδιο ευδαιμονίας του Θεού για όλη την ανθρωπότητα⁵.

Ας συλλογισθούμε δύο θεμελιώδεις αρχές που ενισχύουν τη συνεργασία μεταξύ ενός άνδρα και μίας γυναίκας. Η πρώτη αρχή είναι ότι είμαστε το ίδιο ενώπιον του Θεού⁶. Σύμφωνα με τη διδαχή του Ευαγγελίου, η διαφορά μεταξύ γυναίκας και άνδρα δεν υπερισχύει των αιώνιων υποσχέσεων που έχει ο Θεός για τους υιούς και τις θυγατέρες Του. Ο ένας δεν έχει μεγαλύτερες δυνατότητες για επουράνια δόξα από τoν άλλον στην αιωνιότητα⁷. Ο ίδιος ο Σωτήρας καλεί όλους εμάς, τα τέκνα του Θεού, «να έλθουμε προς Αυτόν και γευτούμε την καλοσύνη Του και δεν απαρνείται κανέναν που έρχεται προς Εκείνον»⁸. Επομένως, σε αυτό το πλαίσιο, όλοι θεωρούμαστε ίσοι ενώπιόν Του.

Όταν οι σύζυγοι καταλαβαίνουν και ενσωματώνουν αυτήν την αρχή, δεν θεωρούν τον εαυτό τους αρχηγό ή υπαρχηγό της οικογένειάς τους. Δεν υπάρχει ανωτερότητα ή κατωτερότητα στη σχέση του γάμου, και κανείς δεν βαδίζει εμπρός ή πίσω από τον άλλον. Περπατούν δίπλα-δίπλα, ως ίσοι, θεϊκοί απόγονοι του Θεού. Γίνονται ένα σε σκέψη, επιθυμία και σκοπό με τον Επουράνιο Πατέρα μας και τον Ιησού Χριστό⁹, καθοδηγώντας μαζί την οικογενειακή μονάδα.

Σε μία ίση συνεργασία «η αγάπη δεν είναι ιδιοκτησία, αλλά συμμετοχή… μέρος αυτής της συνδημιουργίας η οποία αποτελεί την ανθρώπινη κλήση μας»¹⁰. «Με την αληθινή συμμετοχή, οι σύζυγοι ενώνονται συνεργιστικά σε μία “αιώνια κυριαρχίας που “χωρίς εξαναγκασμό” θα ρέει με πνευματική ζωή προς αυτούς και προς τους απογόνους τους “στους αιώνες των αιώνων”»¹¹.

Η δεύτερη σχετική αρχή είναι ο Χρυσός Κανόνας, που διδάχθηκε από τον Σωτήρα στην Επί του Όρους Ομιλία: «Λοιπόν, όλα όσα θέλετε να κάνουν σε σας οι άνθρωποι, έτσι και εσείς να κάνετε σ’ αυτούς»¹². Αυτή η αρχή δείχνει μία στάση αμοιβαιότητας, ανταπόδοσης, ενότητας και αλληλεξάρτησης και βασίζεται στη δεύτερη μεγάλη εντολή: «Θα αγαπάς τον πλησίον σου όπως τον εαυτό σου»¹³. Συγχωνεύεται με άλλα χριστιανικά γνωρίσματα, όπως η μακροθυμία, η ευγένεια, η πραότητα και η καλοσύνη.

Για να κατανοήσουμε καλύτερα την εφαρμογή αυτής της αρχής, μπορούμε να δούμε τον ιερό και αιώνιο δεσμό που καθιέρωσε ο Θεός μεταξύ των πρώτων γονέων μας, του Αδάμ και της Εύας. Έγιναν μία σάρκα¹⁴, δημιουργώντας μία διάσταση ενότητας που τους επέτρεπε να βαδίζουν μαζί με σεβασμό, ευγνωμοσύνη και αγάπη, ξεχνώντας τον εαυτό τους και επιζητώντας την ευημερία ο ένας του άλλου στο ταξίδι τους προς την αιωνιότητα.

Αυτά τα ίδια χαρακτηριστικά είναι εκείνα για τα οποία πασχίζουμε σήμερα σε έναν ενωμένο γάμο. Μέσω της επισφράγισης στον ναό, μία γυναίκα και ένας άνδρας εισέρχονται σε κοινωνία γάμου στην καινούργια και αιώνια διαθήκη. Μέσω της τάξης της ιεροσύνης, τους δίνονται αιώνιες ευλογίες και θεία δύναμη για να χειρίζονται τις οικογενειακές τους υποθέσεις όσο ζουν σύμφωνα με τις διαθήκες που έχουν συνάψει. Από αυτό το σημείο και μετά, προχωρούν αλληλεξαρτώμενοι και σε πλήρη συνεργασία με τον Κύριο, ιδίως όσον αφορά καθεμία από τις θεϊκά καθορισμένες ευθύνες τους της γαλούχησης και της ανάληψης ευθύνης στην οικογένειά τους¹⁵. Η ανατροφή και η ανάληψη ευθύνης είναι αλληλένδετες και αλληλοεπικαλυπτόμενες ευθύνες, πράγμα που σημαίνει ότι οι μητέρες και οι πατέρες «οι δύο σύζυγοι είναι υποχρεωμένοι να βοηθούν εξίσου ο ένας τον άλλο, ως γονείς»¹⁶ και να μοιράζονται μια ισορροπημένη ηγεσία στο σπίτι τους.

«Γαλουχώ σημαίνει αναθρέφω, διδάσκω και υποστηρίζω» τα μέλη της οικογένειας, βοηθώντας τα να «μάθουν τις αλήθειες του Ευαγγελίου και να αναπτύξουν πίστη στον Επουράνιο Πατέρα και τον Ιησού Χριστό» μέσα σε ένα περιβάλλον αγάπης. Αναλαμβάνω ευθύνη σημαίνει «βοηθώ να οδηγηθούν τα μέλη της οικογένειας να επιστρέψουν στην παρουσία του Θεού. Αυτό γίνεται υπηρετώντας και διδάσκοντας με ευγένεια, πραότητα και αγνή αγάπη». Επίσης περιλαμβάνει την «καθοδήγηση των μελών της οικογένειας σε τακτική προσευχή, μελέτη του Ευαγγελίου και σε άλλες πτυχές της λατρείας. Οι γονείς εργάζονται με ενότητα» ακολουθώντας το παράδειγμα του Ιησού Χριστού «για να εκπληρώσουν αυτές τις [δύο μεγάλες] ευθύνες»¹⁷.

Είναι σημαντικό να παρατηρήσουμε ότι η διακυβέρνηση της οικογένειας ακολουθεί το πατριαρχικό πρότυπο, διαφέροντας σε κάποια σημεία από την ηγεσία της ιεροσύνης στην Εκκλησία¹⁸. Το πατριαρχικό πρότυπο απαιτεί οι σύζυγοι να είναι υπόλογοι απευθείας στον Θεό για την εκπλήρωση των ιερών ευθυνών τους μέσα στην οικογένεια. Απαιτεί πλήρη συνεργασία –πρόθυμη συμμόρφωση με κάθε αρχή χρηστότητας και υπευθυνότητας– και παρέχει ευκαιρίες για ανάπτυξη μέσα σε ένα περιβάλλον αγάπης και αλληλοβοήθειας¹⁹. Αυτές οι ειδικές ευθύνες δεν συνεπάγονται ιεραρχία και αποκλείουν οποιοδήποτε είδος κακομεταχείρισης ή ακατάλληλης χρήσεως της εξουσίας.

Η εμπειρία του Αδάμ και της Εύας, αφού έφυγαν από τον Κήπο της Εδέμ, επεξηγεί όμορφα την έννοια της αλληλεξάρτησης μεταξύ μίας μητέρας και ενός πατέρα στην ανατροφή και την καθοδήγηση της οικογένειάς τους. Όπως διδασκόμαστε στο βιβλίο του Μωυσή, εργάστηκαν μαζί για να καλλιεργήσουν τη γη με τον ιδρώτα του προσώπου τους, προκειμένου να παράσχουν για την υλική ευημερία της οικογένειάς τους²⁰. Έφεραν παιδιά στον κόσμο²¹. Επικαλέστηκαν το όνομα του Κυρίου μαζί και άκουσαν τη φωνή Του «από τον δρόμο προς τον κήπο της Εδέμ»²². Αποδέχθηκαν τις εντολές που τους έδωσε ο Κύριος και προσπάθησαν μαζί να τις υπακούσουν²³. Κατόπιν «έκαναν γνωστά [αυτά] στους υιούς και στις θυγατέρες τους»²⁴ και «δεν έπαψαν να επικαλούνται τον Θεό» μαζί όταν τον χρειάζονταν²⁵.

Αγαπητοί αδελφοί και αδελφές μου, η ανατροφή και η ηγεσία είναι ευκαιρίες, όχι αποκλειστικοί περιορισμοί. Κάποιος μπορεί να έχει την ευθύνη για κάτι, αλλά να μην είναι ο μόνος. Όταν οι στοργικοί γονείς καταλάβουν καλά αυτές τις δύο μεγάλες ευθύνες, θα προσπαθήσουν μαζί να προστατεύσουν και να φροντίσουν τη σωματική και ψυχική ευημερία των παιδιών τους. Τα βοηθούν επίσης να αντιμετωπίσουν τους πνευματικούς κινδύνους της εποχής μας γαλουχώντας τα με τον καλό λόγο του Κυρίου, όπως αποκαλύφθηκε στους προφήτες Του.

Μολονότι οι σύζυγοι υποστηρίζουν ο ένας τον άλλον στις θεϊκά καθορισμένες ευθύνες τους, «η αναπηρία, ο θάνατος ή άλλες περιστάσεις μπορεί να απαιτήσουν ατομική προσαρμογή»²⁶. Μερικές φορές ο ένας σύζυγος ή ο άλλος θα έχει την ευθύνη να ενεργεί και στους δύο ρόλους ταυτοχρόνως, είτε προσωρινά είτε μονίμως.

Συνάντησα πρόσφατα μία αδελφή και έναν αδελφό που ο καθένας τους ζει μια τέτοια κατάσταση. Ως μόνοι γονείς, καθένας τους, εντός της οικογενειακής του σφαίρας και σε συνεργασία με τον Κύριο, αποφάσισε να αφιερώσει τη ζωή του στην πνευματική και εγκόσμια φροντίδα των παιδιών του. Τηρούν τις διαθήκες του ναού που συνήψαν με τον Κύριο και δεν έχουν χάσει τις αιώνιες υποσχέσεις Του παρά τα διαζύγια τους. Και οι δύο έχουν επιζητήσει τη βοήθεια του Κυρίου στα πάντα καθώς προσπαθούν συνεχώς να υπομένουν τις δυσκολίες τους και να βαδίζουν στο μονοπάτι της διαθήκης. Εμπιστεύονται ότι ο Κύριος θα φροντίσει τις ανάγκες τους, όχι μόνο σε αυτήν τη ζωή αλλά και σε όλη την αιωνιότητα. Και οι δύο έχουν γαλουχήσει τα παιδιά τους διδάσκοντάς τα με ευγένεια, πραότητα και αγνή αγάπη, ακόμη και όταν βίωναν δύσκολες καταστάσεις στη ζωή. Από ό,τι ξέρω, αυτοί οι δύο μόνοι γονείς δεν κατηγορούν τον Θεό για τις ατυχίες τους. Αντιθέτως, προσβλέπουν με απόλυτη λαμπρότητα ελπίδας και πεποίθησης στις ευλογίες που ο Κύριος έχει φυλάξει γι’ αυτούς²⁷.

Αδελφοί και αδελφές, ο Σωτήρας έθεσε το τέλειο παράδειγμα ενότητας και αρμονίας του σκοπού και της διδαχής με τον Πατέρα μας στους Ουρανούς. Προσευχήθηκε για λογαριασμό των μαθητών Του, λέγοντας: «Ώστε όλοι να είναι ένα. Όπως εσύ, Πατέρα, είσαι σε μένα, κι εγώ σε σένα, για να είναι κι αυτοί ένα μέσα μας… ώστε να είναι ένα, ακριβώς όπως είμαστε ένα»²⁸.

Καταθέτω μαρτυρία σε εσάς ότι όταν εμείς –γυναίκες και άνδρες– συνεργαζόμαστε με αλήθεια και ισότητα, θα απολαμβάνουμε την ενότητα που δίδαξε ο Σωτήρας καθώς εκπληρώνουμε τις θείες ευθύνες στις σχέσεις του γάμου μας. Σας υπόσχομαι, στο όνομα του Χριστού, ότι οι καρδιές θα είναι «συνυφασμένες με ενότητα και με αγάπη ο ένας προς τον άλλον»²⁹, ότι θα βρούμε περισσότερη χαρά στο ταξίδι μας προς την αιώνια ζωή και ότι η ικανότητά μας να υπηρετούμε ο ένας τον άλλον και ο ένας μαζί με τον άλλον θα πολλαπλασιασθεί σημαντικά³⁰. Δίδω τη μαρτυρία μου για αυτές τις αλήθειες στο άγιο όνομα του Σωτήρος Ιησού Χριστού, αμήν.