Xkanab’ankil qib’ chiruheb’ li sumwank neke’uxman sa’ xk’ab’a’ li Jesukristo

Ex raarookil was wiitz’in, nintz’aama naq tooruuq chi ak’ob’resiik sa’ musiq’ej rik’ineb’ lix musiq’anb’il aatineb’ laj jolominel qe chiru xraqik li xamaan a’in ut taaruuq chi saho’k sa’ qach’ool rik’in li nink’ab’a’i laa’in jo’ “xkanab’ankil qib’ chiruheb’ li sumwank neke’uxman sa’ xk’ab’a’ li Jesukristo.” Li kanab’ank-ib’ a’in, a’an xnawb’al chi ch’olch’o naq te’k’ulmanq li osob’tesihom naxyeechi’i li Dios reheb’ li ani neke’roxloq’i lix sumwank ut li jwal aajel ru sa’ xyanq lix ch’a’ajkilaleb’ ru li qakutankil.

Lix kab’lankileb’ li ak’ rochoch li Qaawa’ chiru li ruchich’och’, rub’el xb’eresihom li Awa’b’ej Russell M. Nelson, naxk’eheb’ xsahileb’ xch’ool li komon re li Iglees ut nak’anjelak jo’ reetalil li xnimal ru rawa’b’ejihom li Qaawa’.

Naq ninjultika lin tz’aqonik sa’ xq’axtesinkil li santil ochoch re Feather River, California, sa’ octubre xnume’, ninpatz’ wib’ ma wan naq nanumta xsahil qach’ool chirixeb’ li ak’ santil ochoch sa’eb’ li qatenamit ut qak’aleb’aal ut neke’sach sa’ qach’ool lix santil ajomeb’ li loq’laj sumwank neke’b’aanuman sa’ li santil ochoch.

Chiruheb’ li junjunq chi santil ochoch tz’iib’anb’il jun loq’laj ch’ol aatin: “Santilal re li Qaawa’.”¹ Eb’ li musiq’anb’il aatin a’in a’aneb’ jun b’oqom, naq sa’ li hoonal naq too’ok sa’ lix santil ochoch li Qaawa’, noko’ok sa’ jun loq’laj b’e re tzolok re wulak chi wank choq’ xtaqenaqil ut xsantil moos li Kristo. Naq noko’ok sa’ sumwank rik’in santilal chiru li Dios ut naqateneb’ qib’ chixtaaqenkil li Kolonel, naqak’ul qawankilal re xjalb’al li qaam, x’ak’ob’resinkil li qamusiq’, ut xchaab’ilob’resinkil li qawanjik rik’in a’an. Li yalok q’e a’an naxsantob’resi li qaam ut naxk’ojob’ jun qasumwanjik rik’in li Dios ut li Jesukristo, a’eb’ li neke’xyeechi’i qe naq naru naqak’ul li maatan re li junelik yu’am.² Li k’a’ru naxk’am chaq li loq’laj b’eek a’in a’an naq naqak’ul jun santil ut nimla kawilal sa’ li qayu’am sa’eb’ li qasumwank okenaqo wi’ sa’ xk’ab’a’ li Jesukristo.

Li kanab’ank-ib’ a’in, a’an xnimal xteram li qachoxahil sumwanjik rik’in li Dios ut naru nokoxtenq’a chixnimob’resinkil li qaloq’onihom ut qab’antioxihom choq’ re li Jesukristo ut lix tojb’al rix li maak kixb’aanu. Naxkawob’resi li qaseeb’al chi rahok ut chi k’anjelak chiruheb’ li qas qiitz’in, ut naxkawob’resi li qaam re wank sa’ li tz’aj ruhil ruchich’och’ a’in li yoo chi nimank xq’ojyinal ut xrahilal. Naxk’e qawankil chi numtaak sa’ xb’een riyajil li xkab’ rix ch’oolej ut li ch’a’ajko’k, li xuwak ut li tawaak, li rahilal ut xmaak’a’il li oyb’enihom li naxyal rawb’al li xik’ na’ilok sa’ li qaam, jwal wi’chik naq ch’a’aj li yu’amej b’ar wi’ ninqeb’ li yale’k malaj ch’a’aj ru li hoonal. Jun raqal sa’ li Santil Hu naxk’e qana’leb’ naq noko’ok chi b’eek sa’ xkawil riq’ul li ch’a’ajkilal re li ruchich’och’: “Meetz’eq ut cherix lix kawil eech’ool.”³

Ex raarookil was wiitz’in, eb’ li neke’xkanab’ rib’ chiruheb’ li sumwank neke’ok wi’ sa’ li rochoch li Qaawa’ sa’ xk’ab’a’ li Jesukristo neke’xk’ul xnimal li kawilal li naru naqataw sa’ li yu’am a’in.

Naq naqatzol lix Hu laj Mormon sa’ Kim, Taaqehin chiru li chihab’ a’in, naqak’e reetal chan ru naq laj Nefi kixk’utb’esi li xchaq’al ru xkawil xch’ool chirixeb’ li sumwank naq kixnumsi ch’a’ajkilal, jo’ xtawb’al chaq li perel ch’iich’ bronce jo’ chanru kixtaqla li Qaawa’. Laj Nefi, us ta kiraho’ xch’ool xb’aan lix xiweb’ ut lix maak’a’il xpaab’aaleb’ laj Laman ut laj Lemuel, kikana chi kaw xnawom chirix xnawb’al naq li Qaawa’ tixq’axtesi li perel ch’iich’ reheb’. A’an kixye reheb’ li ras, “Jo’ naq yo’yo li Qaawa’, ut jo’ naq yo’yooko laa’o, ink’a’ tookub’eeq rik’in li qayuwa’ sa’ li yamyookil ch’och’ toj reetal naq taqachoy xb’aanunkil li k’a’ru kooxtaqla wi’ li Qaawa’.”⁴ Sa’ xk’ab’a’ naq laj Nefi kixkanab’ rib’ sa’ ruq’ lix yeechi’ihom li Qaawa’, kiru chixb’aanunkil li k’a’ru kitaqlaak wi’.⁵ Chirix chik a’an, sa’ jun k’utb’esinb’il na’leb’, laj Nefi kiril lix wankilal li kawil ch’oolej a’an naq kixtz’iib’a, “Laa’in aj Nefi kink’e reetal lix wankilal lix Karneer li Dios, naq kikub’e sa’ xb’eeneb’ laj santil paab’anel sa’ lix iglees li Karneer, ut sa’ xb’een lix tenamit li Qaawa’ re li sumwank ut eb’ a’an ke’wan chi kawresinb’il rik’in tiikilal, ut rik’in lix wankil li Dios sa’ nimla loq’alil.”⁶

Wilomeb’ lix raarookil yeechi’ihom ut xwankil li Qaawa’ sa’ xyu’ameb’ li ralal xk’ajol li Dios, ut naxkawob’resiheb’ re xnumsinkil li k’a’ru nachal sa’ li yu’am. Toje’ chaq, li wixaqil kisutq’i chaq sa’ kab’l chirix naq kik’anjelak chaq sa’ li santil ochoch ut kixseraq’i we naq k’a’jo’ naq kitoch’e’ lix ch’ool aran. Naq ki’ok sa’ li rochoch li Qaawa’, kiril jun li winq wan sa’ silla de rueda li yoo chi reek’asinkil rib’ chi timil ut jun li ixq li yoo chi b’eek chi timil rik’in xxuq’, li wiib’ a’an kaweb’ xch’ool chi xik chixloq’oninkil li Qaawa’ sa’ li rochoch. Naq li wixaqil ki’ok b’ar wi’ neke’ux li xb’een k’anjel, kiril jun komon ixq li maak’a’ jun xtel—ut maak’a’ xyijach lix tel jun chik—ut yoo chixb’aanunkil chi chaab’il ut chi loq’ yalaq k’a’ chi k’anjel kik’eeman re.

Naq li wixaqil ut laa’in koo’aatinak chirix li na’leb’ a’an, kiqaye naq ka’ajwi’ li kawil ch’oolej li saq ru ut maak’a’ xb’alaq’ chirixeb’ lix yeechi’ihom li Dios li naxk’e sa’eb’ li santil sumwank noko’ok wi’ rik’in a’an sa’ li rochoch neke’k’ehok re lix mooseb’ li Kristo a’an chi elk sa’eb’ li rochoch chiru li ke, us ta wankeb’ xch’a’ajkilal sa’ tib’elej.

Ex raarookil wamiiw, wi wan k’a’ru nawan qe—ut jun na’leb’ li naru naqanumsi reheb’ li qalal qak’ajol li taatenq’anq raj reheb’ sa’eb’ lix yalb’aleb’ rix anajwan ut chalel—a’an li xkawil ch’oolej chirixeb’ li sumwank noko’ok wi’ sa’ xk’ab’a’ li Jesukristo. Naq te’xtaw li choxahil eechej a’an te’tenq’aaq chi wank jo’ kixyeechi’i li Qaawa’ reheb’ li tiik neke’taaqen re: “A’b’anan eb’ lin tzolom te’xaqliiq sa’eb’ li na’ajej sant, ut ink’a’ te’eek’asiiq.”⁷

Chan ru naq naqak’ul li kawil ch’oolej a’an sa’ xk’ab’a’ li Jesukristo? Nachal rik’in li tuulanil, rik’in xjayalinkil li qayu’am rik’in li Kolonel, wank jo’ chanru neke’xk’ut li na’leb’ re lix evangelio li Jesukristo, rik’in xk’ulb’aleb’ li k’ojob’anb’il k’anjel re kolb’a-ib’ ut taqenaqil loq’al, rik’in roxloq’inkileb’ li sumwank noko’ok wi’ rik’in li Dios sa’ lix santil ochoch.

Sa’ xraqik li raatin sa’ li jolomil ch’utub’aj-ib’ re octubre re 2019, li qaraarookil profeet kixjultika qe jun na’leb’ aajel ru re xtawb’al li kawil ch’oolej chirixeb’ li sumwank, naq kixye: “Li k’ulub’ej sa’ junesal re ok sa’ li rochoch li Qaawa’ naxpatz’ naab’al li kawresink-ib’ sa’ musiq’ej. … Li k’ulub’ej sa’ junesal naraj jun tz’aqal xjalajik li k’a’uxlej ut li ch’oolej re wank jo’ chanru li Qaawa’, re wank chi maak’a’ xb’alaq’, re xk’utb’al rajlal li chaab’ilal, ut re wank jo’ jun santil kristiaan.”⁸ Chi jo’kan, wi taqajal lix kawresinkil qib’ re ok sa’ li santil ochoch, taajalaaq li k’a’ru taqanumsi sa’ li santil ochoch, ut a’an tixjal li qayu’am chirix li santil ochoch. “Toja’ ut naq taanimanq xmetz’ew lix kawilal aach’ool chiru li Dios, ut li tzol’leb’ re li tijonelil taanaq chiru laa waam chanchan li k’ajob’ chalen chaq sa’ choxa.”⁹

Jun obiisp li ninnaw ru na’aatinak chirix lix tzoleb’aaleb’ li kok’al ak ninqeb’ ink’a’ jo’ jun tzolok sa’ li “Tzoleb’aal reheb’ li Kok’al”, a’ b’an jun tzolok re “kawresink-ib’ re xik sa’ li santil ochoch.” Sa’ enero, li obiisp naxb’oqeb’ li komon re li tzoleb’aal ut eb’ laj k’utunel naq te’wulaq sa’ lix oficiin b’ar wi’ neke’xye chan ru te’xnumsi li chihab’ re te’xkawresi rib’ re ok sa’ li santil ochoch. Li obiisp naxk’e xhoonal chirilb’aleb’ li patz’om re xk’eeb’al jun li recomendacion re li santil ochoch, li neke’roksi ajwi’ sa’ xyanqeb’ lix tzolb’aleb’ li kok’al sa’ li Tzoleb’aal reheb’ li Kok’al. Naxb’oqeb’ li kok’al chixkawresinkileb’ rib’ re naq li hoonal naq te’b’oqe’q sa’ lix oficiin li obiisp sa’ li chihab’ jun chik, kawaqeb’ xch’ool a’an, ut kawaqeb’ xch’ool chirixeb’ li sumwank ut kawresinb’ilaqeb’ chixk’ulb’al jun xrecomendacion re ok sa’ li santil ochoch ut ok sa’ lix santil ochoch li Qaawa’. Chiru li chihab’ a’in, li obiisp wankeb’ kaahib’ lix saaj li jwal saheb’ xch’ool, kawresinb’ileb’ ut kaweb’ xch’ool chi xik sa’ li santil ochoch ut xe’raj naq li obiisp taarisi li recomendacion choq’ reheb’ sa’ tz’aqal xtiklajik li ak’ chihab’ sa’ 12:01 k’asal re eq’la.

Li kawresink-ib’ moko ka’aj ta wi’ reheb’ li ani neke’xik sa’ li santil ochoch xb’een wa. Chiqajunilo tento naq junelik kawresinb’ilaqo re xik sa’ li rochoch li Qaawa’. Sa’ jun oqech ninnaw ru, neke’roksi choq’ reheb’ li ch’ol aatin “Jayalinb’il sa’ li ochoch, tenq’anb’il xb’aan li Iglees, ut b’ak’b’ookeb’ rik’in li santil ochoch.” B’ak’b’o¹⁰ a’an jun chaab’il aatin xb’aan naq naraj naxye naq jayalanb’ilat rik’in junaq na’ajej, a’b’an naraj ajwi’ naxye chapok-ib’ malaj t’uyub’ank-ib’ chi anchal. Jo’kan ut naq li wank chi b’ak’b’o rik’in li santil ochoch naxk’e chi uxmank naq li Kolonel naxk’e qab’eresinkil ut qakawilal naq yooko chixsik’b’al xkawil qach’ool chirixeb’ li sumwank na’uxman sa’ xk’ab’a’ li Jesukristo. Jo’kan naq chiqajunilo tento taqachaab’ilob’resi li qajom re wank sa’ lix santil ochoch li Qaawa’, maak’a’ naxye ma najt malaj nach’ wan li santil ochoch.¹¹

Li qaraarookil profeet, li Awa’b’ej Russell M. Nelson, naxjultikaheb’ li na’leb’ a’in qe naq naxye: “Li santil ochoch wan sa’ xch’oolil lix kawob’resinkil li qapaab’aal ut li qamusiq’ejil xaqxookilal, xb’aan naq li Kolonel ut lix tzol’leb’ wankeb’ sa’ xch’oolil li santil ochoch. Chixjunil li nak’utman sa’ li santil ochoch, rik’in li tzol’leb’ ut rik’in li Musiq’ej, naxnimob’resi li qanawom chirix li Jesukristo. Lix k’ojob’anb’il k’anjel nokoxb’ak’ rik’in a’an rik’ineb’ lix loq’laj sumwank re li tijonelil. Ut naq naqapaab’ li qasumwank, a’an naxq’axtesi qe lix wankilal aj k’irtesinel ut aj kawob’resinel. Ut k’a’jo’ naq taqaj ru lix wankilal chiruheb’ li kutan chalel.”¹²

Li Kolonel naraj naq kawresinb’ilaqo re xtawb’al ru, chi saqen, chi tz’aqal re ru chan ru toowanq naq noko’ok sa’ sumwank rik’in li qaChoxahil Yuwa’ sa’ xk’ab’a’ a’an. A’an naraj naq kawresinb’ilaqo re xyu’aminkileb’ li qosob’tesinkil, li yeechi’ihom, ut teneb’ahom; kawresinb’ilaqo re xwaklesinkil li qamusiq’ ut li ajsiik naqaj ru sa’ li yu’am a’in. Ninnaw naq wi li Qaawa’ naril b’ayaq li ajom malaj jun ch’ina yalok q’e rik’in li qajom chixjayalinkil li qayu’am rik’in a’an, ut rik’ineb’ li k’ojob’anb’il k’anjel ut eb’ li sumwank noko’ok wi’ sa’ li rochoch, a’an toorosob’tesi, chi tz’aqal re ru, rik’ineb’ li sachb’a-ch’oolej ut li ruxtaan li neke’qaj ru.

Sa’ li rochoch li Qaawa’ naru nokojala chi taqenaq ut chi sant. Jo’kan ut naq, li hoonal naq noko’el chaq sa’ li santil ochoch, chi jalb’ilo xb’aan li qoyb’enihom rik’ineb’ lix yeechi’ihom li sumwank, chi k’eeb’il qe xwankil li choxa, naqak’am li santil ochoch qik’in sa’ li qochoch ut sa’ li qayu’am. Ninch’olob’ xyaalal cheru naq lix musiq’ li rochoch li Qaawa’ nokoxjal chi tz’aqal.

Naqanaw ajwi’ chalen chaq sa’ li santil ochoch naq wi naqaj naq maak’a’ taaramoq re lix Musiq’ li Qaawa’ sa’ li qayu’am, tento naq maa’ani xik’ taqil sa’ li qach’ool. Xk’eeb’al xna’aj eek’ahom ut k’oxlahom li ink’a’ us sa’ li qaam malaj sa’ qak’a’uxl tooxk’e chixyeeb’al aatin ink’a’ us malaj chi wank chi ink’a’ us, maare sa’ internet malaj sa’ li qochoch, ut narisi lix Musiq’ li Qaawa’ sa’ li qach’ool. Jo’kan ut, b’aanuhomaq usilal, meekanab’ eerib’, k’ehomaq b’an chi nimank lix kawil eech’ool chirix li us.

Lix kab’lankileb’ li santil ochoch chi kok’ aj xsa’ ut sa’ junpaat toj yooq chi sahob’resink ch’oolej, chi musiq’ank, ut chi osob’tesink. Ut aajel wi’chik ru naq wi taqajal lix kawresinkil qib’ re ok sa’ li santil ochoch, taajalaaq li k’a’ru taqanumsi sa’ li santil ochoch, ut a’an tixjal li qayu’am chirix li santil ochoch. Nintz’aama naq li jale’k a’in tixnujob’resi xkawil qach’ool chirixeb’ li qasantil sumwank okenaqo wi’ rik’in li Dios sa’ xk’ab’a’ li Jesukristo. Li Dios yo’yo, li Jesus a’an li qaKolonel ut a’in lix Iglees k’ojob’anb’il wi’chik sa’ xb’een li ruchich’och’. Rik’in oxloq’ ninch’olob’ xyaalaleb’ li na’leb’ a’in, sa’ lix loq’laj k’ab’a’ li Jesukristo, amen.