Aoaoga a Peresitene
Mataupu 7: O Tusitusiga Paia, ‘O Faatanoa Tetele o Vai Faaleagaga’


Mataupu 7

O Tusitusiga Paia, “O Faatanoa Tetele o Vai Faaleagaga”

E faapefea ona avea le suesueina ma le maelega o tusitusiga paia e faatupulaia ai lo tatou ola faaleagaga ma taitaia i tatou i le ola e faavavau?

Faatomuaga

Na malaga Peresitene Haorld B. Lee ma lona faletua o Freda Joan Lee i Europa ma le Nuu Paia i le 1972, e aoao faifeautalai ma tagata o le Ekalesia i mataupu o le talalelei. Sa latou malaga faatasi ma Elder Gordon B. Hinckley ma lona faletua o Marjorie Pay Hinckley. Sa ta’ua e Sister Hinckley: “O se mea mata’ina le vaai atu o agai atu Peresitene Lee i se tulaga. Ina ua matou feiloai ma faifeautalai, e masani lava o le taeao i se falelotu e faatumulia i faifeautalai faamisiona ma faifeautalai faavaitaimi mai lea lava nofoaga. A o ia tulai e lauga atu ia te i latou e le masani ona ia amata i se upu e faafeiloai atu ai poo ni manatu faatomatau, ae susueina tusitusiga paia ma amataina loa se talanoaga. Na faigofie lona faagasolosolo i tusitusiga paia ma o nisi taimi sa faigata ona iloa poo ana lava upu, poo ni upu sii mai. Ina ua maea se fonotaga faapena sa ou fesili atu ia te ia pe na faapefea ona ia taulotoina mau…Na ia mafaufau mo se taimi ona ia faapea mai lea, ‘Ou te le manatu sa ou taulotoina ma le iloa se mau, Masalo ai ona o lo’u faaaogaina tele ua avea ai ma se vaega o a’u ma a’u faaupuga’”1

Aoaoga a Harold B, Lee

Aisea e tatau ai ona tatou suesue i tusitusiga paia?

Pei ona sa manaomia le vai ma o loo manaomiaina pea i aso nei mo le olaga faaletino…, e faapena foi ona manaomia le talalelei a le Alii o Iesu Keriso mo le ola faaleagaga o fanau a le Atua. O lena faamatalaga o loo faailoa mai i le fetalaiga a le Faaola i le fafine i le vaieli i Samaria, na ia faapea atu “…A o se inu i le vai ou te avatu ia te ia, e avea i totonu ia te ia o le vaipuna, e puna i luga i le ola e faavavau.” (Ioane 4:14.)

O faatanoa tetele o le vai faaleagaga, e ta’ua o tusitusiga paia, ua saunia i aso nei ma ua malupuipuia ina ia taumamafa uma i ai ma fafagaina ai faaleagaga, ma ia latou lē fia feinu. Ina ia manatu o tusitusiga paia ua sili ona taua, o loo faailoa mai i le fetalaiga a le Faaola, “E suesue outou i tusi, aua ua outou manatu tou te maua ai le ola e faavavau; o tusi foi ia o loo molimau ia te a’u.” (Ioane 5:39); ma o le mea na tupu i tagata Sa Nifae lea na toe auina atu e aumaia papatusi apamemea o loo i ai tusitusiga paia, e matua taua mo le manuia o tagata. O le faaaogaina o na tusitusiga paia na ta’ua mai i le faamatalaga a Nifae ina ua ia faapea mai, “…auā foi, na ou faatatau tusi paia uma ia te i matou, ina ia aoga e aoaoina ai i matou.” (1 Nifae 19:23.)…Mai lava i nei augatupulaga, o loo matua malupuipuia ma puipuia ma le faaeteete savali mai lo tatou Tama, ma maitau mai o tusitusiga paia i aso nei, e matua mama a’ia’i le mea na puna mai ai, e pei lava foi ona mama a’ia’i le vai e puna a’e i mauga; o le afioga mama a’ia’i foi a le Atua, ma e pito itiiti lava se avanoa e ono eleelea ai, o lena e ala mai i laugutu o perofeta soifua o e ua tofia e taitaiina Isaraelu i o tatou nei aso ma taimi.2

I tisipenisione uma ua tuuina mai e lo tatou Tama ia te i tatou o lana fanau o tusitusiga paia e ala mai i Ana musumusuga e faapoto ai i tatou ina ia manumalo i faaosoosoga e ala i le faatuatua ia te ia. O nei tusitusiga paia “e aoga foi ia e aoao ai, e aoai ai, e faatonu ai, e faapoto ai foi i le amiotonu:” Ina ia atoatoa ai ona lelei le tagata o le Atua, ia matua saunia faalelei i galuega lelei uma lava.” (2 Timoteo 3:16–17.) E matua taua tele tusitusiga paia i le ata o le faaolataga a le Tama, aua o mea na tutupu ua faamaumauina ai, lea na poloaiina ai e le Atua le aveesea o le ola, ina ia mauaina tusitusiga taua aua a aunoa ma lea, o le a pauu ma faatauasoina ana fanau i le pouliuli o le lalolagi [tagai 1 Nifae 4:13].3

I taimi e le’i mamao atu sa sili atu ona tatou popole e faitau faamatalaga e tusia e tagata popoto e uiga i tusitusiga paia. Ae e leai se isi mea e sili atu nai lo le tatou fetagofi i tusitusiga paia ma faitau i ai. …[E] i ai se mea e sili atu ona segia ai, e sili atu lona faaleagaga, o se mea e sili atu lona uiga loloto pe a ou faitauina mai tusitusiga paia lava latou…E leai se isi mea e sili ona taua, sili ona manaomia i aso nei, nai lo le faamaua’aina i totonu o lau fanau le fiafia i tusitusiga paia lava latou.4

Na fautua mai le Matai ia i matou ina ia suesue i tusitusiga paia, aua tatou te maua ai le ala e tau atu i le ola e faavavau, aua ua latou tautino mai ai le ala e e tatau ona ui ai tagata ina ia maua ai le ola e faavavau faatasi ma Ia ma le “Tama o le na auina mai o [Ia]” (Ioane 5:30).5

E faapefea ona fesoasoani lo tatou suesue i le Tusi a Mamona e atinaeina ai ma faatumauina lo tatou ola faaleagaga?

E masani ona foliga mai ia te au upu a le Perofeta o Iosefa Samita i fautuaga e tuuina atu i le usoga, e faamamafaina ai le taua o le Tusi a Mamona, o se faatusa maoae nai lo le toatele o i tatou o pipii atu i ai. Sa ia faapea mai “Na ou ta’u atu i le au uso o le Tusi a Mamona o le tusi pito i sao lea i luga o le fogaeleele, ma o le maa auau lea o la tatou Ekalesia, ma e mafai ona latalata atu ai le tagata le Atua e ala i le ola ai i ona mataupu, nai lo se isi lava tusi” (Talafaasolopito o le Ekalesia, 4:461).

Ia te a’u o lona uiga e le na o tusitusiga nei tatou te maua ai se ata o le sa’o atoatoa o mea moni o le talalelei, ae e ala foi i lenei molimau lona lua e mafai ai ona faamautinoaina atili lo tatou iloa o uiga o aoaoga a le au perofeta anamua, ma faapea foi le Matai ma ona soo a o latou ola ma aoao atu i tagata.6

Afai e manao se tasi e fia latalata atu i le Atua, e mafai ona ia faia e ala i le faitauina o le Tusi a Mamona.7

E…leai se mea sili atu e mafai ona e faia e faatuputeleina ai lou fia taumafa faaleagaga ma faatumauina ai lou faaleagaga nai lo le faitau, ma toe faitau i lea tausaga ma lea tausaga o mea taua o loo aoaoina mai i le Tusi a Mamona. Sa tuuina mai ia te i tatou le atoatoaga o le talalelei e ala mai i le agelu o Moronae ina ia tuuina atu i tagata. Sa i ai, mo se faataitaiga, se tala na faamatalaina ia i matou e Peresitene German E. Ellsworth, o le sa tuuina atu lana molimau i totonu o le malumalu sa i luma o isi au peresitene uma o misiona. Sa ia faamatala mai i tausaga ua mavae atu, sa ia pulefaamalumalu ai i le Misiona i Setete i Matu, sa i ai sana miti poo se faaaliga o loo ia asiasi atu i le Mauga o Kumora ma sa faatumuina i lagona o le mea na tupu ai i le nofoaga paia. O iina na oo ane ai ia te ia se lu’i e le mafaaseseina: “Ia talai atu i le lalolagi le Tusi a Mamona. O le a taitaiina mai ai le lalolagi ia Keriso.”8

Afai e te manao e puipuia tamaiti aoga … mai aoaoga sese a tagata ua ta’ua o tagata atamamai o loo suesue i le Tusi Paia, ia tuu atu ia te i latou se malamalamaaga faavae taua o aoaoga a le Tusi a Mamona. Ia iloiloina ma toe saga iloiloina.

O le a le umi talu ona e le toe faitau i le Tusi a Mamona? Sa faateia laitiiti a’u i se taimi e le mamao tele atu i faatalanoaga ma ni alii se toalua o e sa auai i le matou polokalama faaseminare i ni tausaga ua tuanai atu ma o e ua oo atu i se isi tulaga faafaiaoga, ma ua maua o laua faailoga ua faau’uina. Ua la se’e ese mai i mea moni o le talalelei ma o lea ua la lu’itauina ma finau ma taumafai e faaumatia ma faipona i aoaoga a le Ekalesia.

Sa ou talanoa ia i laua uma, ma ina ua ou fesili atu i lo la faitauina o le Tusi a Mamona, na faapea mai se tasi o i laua ia te au: “Ua tusa ma le sefulufa tausaga talu ona ou le toe faitauina se mea i totonu o le Tusi a Mamona.”

Sa faapea mai le tasi, “Ou te le manatua le taimi mulimuli na ou faitau ai i se mea mai le Tusi a Mamona. Ma o le a faapena i soo se tasi o i tatou, pe afai tatou te le faaauauina le faatumuina o i tatou i aoaoga o lenei tusi ua sili ona taua, lea ua tuuina mai e le Alii ia i tatou mo se mafuaaga—o lona uiga, ia faasa’oina ai mea sese uma ma fevaevaeaiga i o tatou aso e pei foi ona Ia folafola mai i isi taimi.9

Sa ou talanoa ma se alii taua i le Iunivesite o le matou Setete … A’o avea o ia ma tagata o le Ekalesia, sa ia faatupuina i se auala faalilolilo le faateleina o manatu le mautonu sa faamoemoe e faaumatia ai le faatuatua o nei talavou. Sa ia fai mai, “Ou te lei toe faia lava i lenei kuata mulimuli, le Uso e, Lee.”

Ina ua ou fesili atu, “O le a le mea ua suia oe?” sa ia faia se faamatalaga faatupu manatu:

“Mo le luasefulu tausaga sa ou le vaai lava i le Tusi a Mamona, ae sa tuuina mai ia te au se matafaioi i le Ekalesia ou te faia se galuega. O lena galuega na taitaiina ai a’u i le suesueina o le Tusi a Mamona ma le talalelei, ma ua ou toe auai ai i le Ekalesia i nai masina ia ua tuana’i atu. O lea pe a o mai a’u vasega ia te a’u, ua fenumiai ona o aoaoga faafilosofia, ou te faapea atu ia te i latou i se taimi paganoa, ‘O lea, aua nei faapopoleina outou. Ua outou iloa ma ou iloa foi e moni le talalelei ma e sa’o lava le Ekalesia.’”10

O a ni auala e saunia ai e tusitusiga paia se tulaga o le mea moni?

I tausaga e le mamao atu na lolofi mai ai manatu ma filosofia faaleaoaoga, ua fesiligia ai tulaga tuai uma o lotu, o le ola mama ma sootaga faaleaiga. Sa galulue tagata o nei ona po e osofaia talitonuga ma tu masani. …ina ia faaumatia ai le faatuatua i aoaoga faatuatuaina ma ua faamaonia a tusitusiga paia [ae] suia i aoaoga e lei musuiaina, ma sa faia lava e tagata ina ia faatatau i le taimi ma le nofoaga.11

Ou te faapea atu e tatau ona tatou aoaoina o tatou tagata e saili a latou tali i totonu o tusitusiga paia. Maimau pe ana faapea e lava le tofā i tagata taitoatasi e tali atu ai e le mafai ona matou taliina ni fesili sei vagana ua mafai ona matou sailia se tali mai aoaoga faavae i tusitusiga paia! Ma afai tatou te faalogo atu o aoao mai e se tagata se mea e ese mai mea o i tusitusiga paia, e mafai ona tatou tofu iloaina pe sese mea o loo tautalagia—e matua faigofie lava. Peitai, o le mea e leaga ai, e toatele naua i tatou e le o faitau i tusitusiga paia. Tatou te le iloa poo a mea o i ai i totonu, ma o lea tatou te taumatemate ai ma aumaia a tatou lava fa’auigaga e uiga i mea e tatau ona tatou mauaina i totonu o tusitusiga paia lava ia. Ou te manatu o totonu iina o loo i ai se tulaga sili ona mata’utia ma e manaomia ai le tatou puipuiga ma se faaeteetega sili i nei ona po.

Pe a matou fono ma a tatou faifeautalai ma latou fesili mai i ni fesili e uiga i mea e faatatau i le malumalu sa, ou te faapea atu ia i latou pe a ou faaiuina se talanoaga, “Ou te le taliina atu a outou fesili seiloga e mafai ona ou mauaina se tali i tusitusiga paia po o i totonu o tautinoga sa’o a Peresitene o le Ekalesia.”

Ua tuuina mai e le Alii ia i tatou i totonu o tusitusiga paia le auala e tatau ona tatou fuaina ai le moni ma le le moni. Tau ia ina ia tatou taufai uai atu i ana upu: “Ia e ave mea ua uma ona e maua, ua tuuina atu ia te oe i au tusitusiga paia mo se tulafono e taitai ai la’u Ekalesia” (MFF 42:59).12

E i ai pea lava pea se faaosoosoga faapea e alu i luga atu o se mea ua faaalia mai e le Alii ma saili e faaaoga manatunatuga faivavale i nisi o tulaga po o le faatupuina foi o ni lagona faaletagata lava ia i ia aoaoga. Ou te talosia ia e manatua lena mea. Ne’i e tofotofo faasili lou alu nai lo o le mea na faaalia mai e le Alii. Afai e te le iloa, ia ta’u atu e te le iloa; ae aua e te faapea mai e te le iloa pe afai e tatau ona e iloa, aua e tatau ona avea outou ma tagata suesue o le tusitusiga paia. O fesili e uiga i aoaoga o le talalelei a Iesu Keriso e tatau ona taliina, i soo se taimi e mafai ai, mai tusitusiga paia.13

Ua ia te i tatou ni mea ua le mafai ona mauaina e isi ekalesia: o tusi maoae e fa, o le upu moni, pe afai tatou te faitauina uma, e matua manino ma ua lē tatau ai ona tatou sese. Mo se faataitaiga, pe a tatou mananao e iloa le faauigaina o le faataoto i le titania e pei ona faauigaina e le Alii, pau le mea tatou te faia o le faitauina lea o le faaaliga ua lauiloa o le mataupu e 86 o le Mataupu Faavae ma Feagaiga ma tatou maua ai le faauigaina e le Alii. Afai tatou te fia iloa se mea o loo i totonu o aoaoga o le Lauga a Iesu i le Mauga po o le tatalo a le Alii, e mafai ona tatou faitau i le isi faamatalaga ua sili atu ona sa’o i le mataupu e tolu o le Nifae. E tele ni manatu e peiseai e le manino, ua faamanino mai ma faamautinoaina i o tatou mafaufau.14

Aisea e tatau ai ona tatou faaaogaina tusitusiga paia pe a tatou a’oa’o atu le talalelei?

O le matafaioi a i latou o e tatau ona a’oa’o atu i Lana fanau, o le aoaoina lea o mataupu faavae o le talalelei. E lei faauuina i tatou e a’o’ao atu ni lagona lē manino po o ni taumatematega i le mea moni. E lei faauuina i tatou e aoao atu ni filosofia poo faasaienisi o le lalolagi. Ua faauuina i tatou e aoao atu mataupu faavae o le talalelei o loo mauaina lea tusitusiga faavae e fa—o le Tusi Paia, o le Tusi a Mamona, o le Mataupu Faavae ma Feagaiga, ma le Penina Tau Tele.

A tatou mafaufau faapea o iina e gata ai, o lo tatou avanoa le iloa o na mea moni, ma mauaina tusitusiga paia ua sili atu ona atoatoa ua lauiloa i le lalolagi. Na o tagata o le ekalesia e mauaina lena avanoa sili.15

Ua matou talitonu o loo galala o tatou tagata mo le talalelei e le suia, faatasi ma ona upu moni ma malamalamaaga e tele…[Ia] aua nei tatou faia le mea sese o le faatupuina o le lē fiafia [o o tatou tagata]…i o tatou aiga po o vasega i le Lotu e ala lea i le tuuina atu ia i latou o ni inumaga ua suia o le talalelei ae ua tatau ona matua feinu ia malilie mai vaieli o le vai o le ola!…O loo i ai nisi e foliga mai ua galo ia i latou o aupega sili ona malolosi ua tuuina mai e le Alii ia i tatou e tetee atu ai i mea uma ua inosia, o Ana lava tautinoga, o aoaoga faavae manino ma le faigofie o le faaolataga o loo maua i tusitusiga paia. Ua faateia i matou ina ua matou faalogo atu o nisi o o tatou uso o loo i ai i faalapotopotoga ua taua o faalapotopotoga atamamai faalelalolagi…ua latou filifili e faaleaogaina mataupu faatulagaina mo suesuega ona o ni tautalaga eseese sa faia e faatatau i mataupu e itiiti so latou uiga tutusa ma upu moni faavae o le talalelei.16

O mea uma tatou te aoaoina atu i lenei Ekalesia e tatau ona faavae i tusitusiga paia…E tatau ona tatou filifilia a tatou mataupu mai tusitusiga paia, ma soo se mea e i ai sau ata e faapupula ai i tusitusiga paia po o se faaaliga mai le Tusi a Mamona, ia faaaoga, ae aua nei aumaia mai se isi puna a o lea e maua i tusi nei. Tatou te taua ia mea o tusitusiga faavae e fa a le Ekalesia aua e lē suia lava. Afai e te manao e fuaina le mea moni, ia fua faatatau i tusitusiga e fa a le Ekalesia…afai e le maua i tusitusiga paia, e mafai ona e manatu o ni taumatematega. O manatu lava o le tagata ia, pe a tuu i se isi faaupuga; ma afai e feteenai ma mea o i tusitusiga paia, ona e iloa ai lea o le faailoga lena e lē moni. O le tulaga lena e te fuaina ai mea moni uma. Ae afai e te le iloaina tusitusiga faavae, o lona uiga e leai sau fua sa’o e fua ai le mea moni.17

O loo ou mafaufau i tua…e uiga i le ala sa aoaoina ai au i tusitusiga paia a o avea au ma se tamaitiiti o le Peraimeri… Ia manatua, e tupu le faatuatua i le taulogologo atu foi o i le afioga a le Atua lea, pei ona fai mai Paulo [tagai Roma 10:17]…I la’u vasega o le Peraimeri, sa i ai so’u faiaoga lelei tele—e le maoae ona faapea sa ia mauaina ni faailoga o le atoatoa i le tulaga faafaiaoga, ae sa ia te ia se talitonuga. …e faapea ina ia atinaeina lona faatuatua ma le talitonu ia i matou, e tatau ona ia aoaoina i matou i tusitusiga paia.18

Pe o tatou tuputupu ae ea i le molimau ma le faaleagaga e ala i le suesue ma le filifiliga i tusitusiga paia?

Pe o…faateleina pea ea lau molimau e ala i le suesue ma le filifiliga i tusitusiga paia? Pe e i ai sou uiga masani o le faitauina o tusi paia i aso taitasi? Afai tatou te le o faitauina tusitusiga paia i aso taitasi, o lona uiga o loo faaitiitia a tatou molimau, o le a le faateleina le loloto o lo tatou ola faaleagaga. O i tatou lava ia, e tatau ona suesue i tusitusiga paia ma avea o se masani i aso taitasi.19

O le ala e te galueaiina ai le ola faaleagaga [o le] suesue lea i le talalelei.20

Taumafai i totonu o lou aiga, ma aoao atu i isi, ia faaavanoa se taimi o aso taitasi ia maua se itula filemu, e mafaufau loloto ai. Ia i ai le suesueina o tusitusiga paia ia le itiiti ifo i le tolusefulu minute o aso taitasi. I se itula o le taeao po, po o le leva o le po, o se taimi e sili ona fetaui mo au fuafuaga, ia e faatagaina oe e faaaoga se itula e mafaufau loloto ai ma le agaga tatalo i se ala e mafai ai ona e tuuina atu lou mafaufau ma lou agaga i le Atua ma talanoaina ma Ia faafitauli e e lē oo i ai le malamalama o le tagata soifua, ma lē gafatia i le malosi faaletagata.21

Aua nei aunoa se aso ma le faitauina mai nei tusitusiga paia. Ae e le lava le na ona iloa e uiga i Lona soifua ma Ana galuega e ala i le aoao i ai. O le Matai lava na tali atu i le fesili i le ala e mafai ai e se tasi ona iloa o Ia ma Lana mataupu: “Ai se tasi e fia fai lona finagalo, e iloa ai e ia.” (Ioane 7:17.) Pe e te manatu ea o se e pulea mataupu faasaienitisi o se na te lei faia lava ni ana suesuega i totonu o le potu suesue? Pe e te matua gauai atu i ni manatu faitio o se tagata faitio i mea tau musika ae leai sona malamalama tau musika. …? O lea foi la, o se tasi e faapei o oe e manao e “iloa le Atua” e tatau ona avea ma se tasi e faia lona finagalo ma tausia ana poloaiga ma faataitaia uiga lelei sa soifua ai Iesu.22

O loo tatou i ai i le galuega a le Alii. O loo ia te i tatou le aia tatou tatou te maua ai taitaiga faaleagaga, pe afai tatou te ola agavaa. Ua tuuina mai e le Atua ina ia tatou ola ma suesue i tusitusiga paia, ma avea lea o se faitauga masani tatou te faia ma le naunau i ai i aso taitasi, ina ia tatou lē faatalale i tofiga maualuluga ua valaauina ai i tatou i le Malo o le Tama.23

Fautuaga mo Suesuega ma Talanoaga

  • O a auala e manaomia ai tusitusiga paia i lo tatou ola faaleagaga, e pei o le vai i o tatou olaga faaletino? E faapefea ona avea le suesueina o tusi paia e fesoasoani ai ia te i tatou e faatoilaloina ai faaosoosoga?

  • O a auala e taitaiina ai i tatou e le Tusi a Mamona ia Iesu Keriso? E faapefea ona fesoasoani le Tusi a Mamona ia te i tatou ia iloa ai le mea moni mai le sese? E faapea ona avea lou suesueina o le Tusi a Mamona e faaaafiaina ai lou olaga?

  • O a ni mea ua oo ia te oe i le sailia o tali o a outou fesili i tusitusiga paia?

  • Pe a tatou aoao atu, aisea e taua ai le faalagolago i tusitusiga paia ma aoaoga a le au Perofeta?

  • E faapefea ona faia ina ia avea le suesue i tusitusiga paia ma faamuamua i lou olaga? E faapefea ona e faamalosia i lau fanau poo isi tagata o lou aiga e suesue i tusitusiga paia?

  • E faapefea ona faatupulaiaina lo tatou malosi e faataunuuina ai “ia tofiga maualuluga ua valaauina ai i tatou i le malo o lo tatou Tama” i lo tatou suesueina lea o tusitusiga paia?

Faamatalaga

  1. Glimpses into the Life and Heart of Marjorie Pay Hinckley, faatonutonu e Virginia H. Pearce (1999), 21.

  2. I le Conference Report, Oketopa 1943, 101.

  3. Stand Ye in Holy Places (1974), 370.

  4. The Teachings of Harold B. Lee, faatonutonu e Clyde J. Williams (1996), 152–53.

  5. The Teachings of Harold B. Lee, 150.

  6. The Teachings of Harold B. Lee, 154.

  7. The Teachings of Harold B. Lee, 155.

  8. “Restoration of the Gospel,” 1954, Matagaluega o Talafaasolopito, O le Ekalesia a Iesu Keriso o le Au Paia o Aso e Gata Ai, 19–20.

  9. The Teachings of Harold B. Lee, 157.

  10. Ye Are the Light of the World (1974), 105.

  11. Decisions for Successful Living (1973), 11.

  12. The Teachings of Harold B. Lee, 153.

  13. The Teachings of Harold B. Lee, 154.

  14. Ye Are the Light of the World, 109.

  15. Ye Are the Light of the World, 96.

  16. The Teachings of Harold B. Lee, 450–51.

  17. The Teachings of Harold B. Lee, 148–49.

  18. “How Primary Teachers Can Strengthen Their Testimonies,” Konafesi faaletausaga lona 47 a le Peraimeri, 3 Aperila 1953, Matagaluega o Talafaasolopito, O le Ekalesia a Iesu Keriso o le Au Paia o Aso e Gata Ai, 9.

  19. Semina a sui risone, 12 Tesema 1970, Matagaluega o Talafaasolopito, O le Ekalesia a Iesu Keriso o le Au Paia o Aso e Gata Ai, 10.

  20. Faapaiaga o le faatoaga o le uelefea a le Risone o Kalefonia i Saute, 6 Iulaia, Matagaluega o Talafaasolopito, O le Ekalesia a Iesu Keriso o le Au Paia o Aso e Gata Ai.

  21. The Teachings of Harold B. Lee, 152.

  22. The Teachings of Harold B. Lee, 150.

  23. The Teachings of Harold B. Lee, 152.

Na matua fiafia lava Peresitene Harold B. Lee i tusitusiga paia ma na faaaogaina i latou e aoao atu ai le Au Paia. Na ia saunoa mai, “Afai tatou te le o faitauina tusitusiga paia i aso taitasi, o lona uiga o loo faaitiitia a tatou molimau, o le a le faateleina le loloto o lo tatou faaleagaga.”