Ma nakawaj naq sahaq laa ch’ool?

Jo’ kixye li Elder Dale G. Renlund, “li aatin xb’ehileb’ li sumwank nareetaliheb’ li sumwank tento too’ok wi’ re chalk rik’in li Kristo ut xjunajinkil qib’ rik’in. Rik’in li sumwanjik a’an, nokoru chiroksinkil lix junelikil wankil. Natikla li b’e rik’in li paab’aal chirix li Jesukristo ut li jalb’a-k’a’uxlej, ut chirix a’an nachal li kub’iha’ ut li xk’ulb’al li Santil Musiq’ej.”² Naqa’ak’ob’resiheb’ li sumwank a’an rajlal sut naq nakak’ul li loq’laj wa’ak.

Naqatikib’ rik’in li sumwank re li kub’iha’, ut chiru li qayu’am naqab’aanu naab’al chik li sumwank. Li Elder Renlund kixye ajwi’: “Lix b’ehileb’ li sumwank nokoxk’am rik’ineb’ li k’ojob’anb’il k’anjel re li santil ochoch, jo’ li loq’laj tiqib’aak. Li loq’laj tiqib’aak a’an lix maatan li Dios reheb’ li santil sumwank li nokohe’xlaq’ab’ chi tz’aqal rik’in a’an.”³

Wan sut naq naqab’aanuheb’ li sumwank, ink’a’ naqayu’amiheb’. Naq nak’ulman a’an, chan ru naru nokosutq’i sa’ xb’ehil li sumwank? Nawaj xwotzb’al junjunq li eetalil chirix chan ru toosutq’iiq sa’ xb’ehil li sumwank.

Numenaq jun po anajwan, xink’ul jun li esil chirix jun li misioneer li xk’anjelak chaq qochb’een. A’an xye: “Li hoonal a’in ch’a’aj b’ayaq. Li pleetik rik’in li wank sa’ junesal ut li reek’ankil naq maak’a’ intenq’ wulaj wulaj yoo chi ch’a’ajko’k chiwu. Naweek’a naq wankin injunes ut naq wankin sa’ rahilal. Yookin chi tijok re xk’ulb’al xtenq’ li qaChoxahil Yuwa’ re naq wanq intuqtuukilal re tin’elq chi uub’ej chiruheb’ li ch’a’ajkilal. … A’ut naq yookin chi tijok, xweek’a naq li Musiq’ej xye we naq aajel ru naq tintoj lin lajetqil chi tz’aqal re ru. … Xweek’a tz’aqal li Musiq’ej chi kaw, ut sa’ li hoonal ajwi’ a’an xwaj xb’aanunkil. Rik’in wajom re xb’aanunkil, xweek’a naq “wi nakatoj laa lajetqil, chixjunil taawanq chi chaab’il.” Toj wan b’ayaq inch’a’ajkilal re xtawb’al intuqtuukilal, a’b’an wan jun xnawom inch’ool chirix li Kolonel ut naq rik’in lix xyalb’al inq’e chi ab’ink, naru tintaw li tuqtuukilal nawaj sa’ li waam ut sa’ lina k’a’uxl. Ink’a’ naab’al hoonal anajwan xin’ok wi’chik chi xik sa’ li Iglees ut ninsik’ li Musiq’ej sa’ chixjunil li ninb’aanu.”

Anajwan yoo chi usaak. Jo’kan ajwi’ naru nakapatz’ tuqtuukilal re li qaChoxahil Yuwa’, a’b’an lix sumenkil mare anchal ink’a’ jo’ nakawaj laa’at. Rajlal naq taawaj xnawb’al ru li Kolonel ut nakattijok chiru laa Choxahil Yuwa’, laa sumenkil taawulaq.

Li Awa’b’ej Thomas S. Monson kixye:

“Li na’leb’ jwal nim taaqatzol sa’ li yu’amej a’in a’an naq wi li Dios na’aatinak ut laa’o noko’ab’in, rajlal wanqo sa’ tiikilal.”⁴

“Naq too’ab’inq chiruheb’ li taqlahom, taanimanq xsahil qach’ool, chaab’il chik taqeek’a, ut taakotze’q li ch’a’ajkilal sa’ li qayu’am. Seeb’ob’resinbilaqeb’ li qach’a’ajkilal li yooko chiriiqankil, ut taqak’uleb’ li osob’tesink yeechi’inb’il qe xb’aan [li Dios].”⁵

Naq kinb’oqe’ jo’ jun obiisp, yookin chixnumsinkil naab’al li ch’a’aj sa’ lin yu’am. Laa’inin chaq jun li saajil yuwa’b’ej wan chaq 30 chihab’ we, a’b’an wan naab’al lin k’as. Ink’a’ nintaw ru k’a’ru tinb’aanu ut kink’oxla naq maajun wa te’oso’q li ch’a’ajkilal. Lub’luukin xb’aan li k’as ut sa’ li waam. Jo’kan ajwi’ x’ok xkab’ rix inch’ool chirix lin musiq’ejil metz’ew. Sa’ xyanq chixjunil a’an lin awa’b’ej re oqech xk’e lin b’oqb’al. Xinsumela li b’oqe’k, us ta ch’a’aj.

Li wixaqil ajwi’ xnume’ sa’ jun li tz’ilok-ix rik’in li awa’b’ej re oqech, a’b’an ink’a’ xru chixsumenkil rik’in li hehe’, chi moko xsume ink’a’, yaal xyaab’ak. A’an xyaab’ak chiru li jun xamaan, xpatz’ re li qaChoxahil Yuwa’, “K’a’ut naq anajwan?” ut “Ma nakanaw tz’aqal ru li junjunq chi kristiaan?” A’an moko xk’ul ta junaq xsumenkil, a’b’an xink’ojob’aak choq’ obiisp chiru li domingo jun chik. A’an moko xb’aanu ta chik li patz’om a’an re li qaChoxahil Yuwa’, a’b’an kinixtenq’a chiru waqib’ chihab’ sa’ lin k’anjel.

Sa’ li domingo naq ke’xb’antioxi lin k’anjel, li wixaqil kirab’i jun li xyaab’ kuxej naq yoo chi tz’aqonk sa’ li loq’laj wa’ak. Lix yaab’ kuxej kixhasb’a re, “Xb’aan naq ch’a’aj chawu li b’eek, xinb’oq a’an jo’ obiisp re aatenq’ankil ut re naq taab’eeq sa’ aana’aj.” Naq naxjultika li waqib’ chihab’ a’an, xk’e reetal naq chixjunil li ch’a’ajkilal li xqak’oxla naq maajun wa te’oso’q xe’kana chiru li b’e.

Xqatzol naq jo’q’e naqak’oxla naq maji’ xhoonalil re taawanq junaq qak’anjel, maare anchal naq a’an tz’aqal li hoonal re naq wanq junaq qak’anjel. Rajlal naq li Qaawa’ tooxb’oq sa’ junaq li k’anjel, maare seeb’ malaj aalil k’anjel, a’an naril li taqaj ru. A’an naxk’e li qakawilal li taak’anjelaq qe ut wan naab’al li osob’tesink kawresinb’il xb’aan choq’ qe rajlal naq nokok’anjelak rik’in paab’aal.

Wan naab’al chik li k’a’aq re ru li najalb’ehink qe chiru lix b’ehil li sumwank. Maak’a’ naxye k’a’ru, toj wan qahoonal re xsutq’isinkil li qach’ool rik’in li qaChoxahil Yuwa’ re xsik’b’al lix tenq’. Li Elder Paul V. Johnson kixk’ut chiqu: “Naq naqataaqe laj tza, naqak’e xwankil a’an. Naq naqataaqe li Dios, a’an naxk’e qawankil.”⁶

Kixye li rey aj Benjamin saʼ lix Hu laj Mormon: “Ut joʼkan wiʼchik, nawaj raj naq chekʼoxla li osobʼtesiik ut li sahoʼk chʼoolej wankebʼ wiʼ li nekeʼpaabʼank rehebʼ lix taqlahom li Dios. Xbʼaan naq kʼehomaq reetal, osobʼtesinbʼilebʼ saʼ chixjunil li kʼaʼaq re ru, re li yuʼam aʼin joʼ ajwiʼ re li musiqʼej; ut wi nekeʼkuyuk chi tiikebʼ chi paabʼank toj saʼ rosoʼjik, nekeʼkʼuleʼ chaq saʼ choxa, re naq chi joʼkan teʼruuq chi wank rikʼin li Dios saʼ sahil chʼoolejil li maajoʼqʼe naʼosoʼ.”⁷

Li wixaqil naxye naq li qasumlajik nokoxlaq’ab’ ut xb’aan a’an naru xb’aanunkil junjunq li k’a’aq re ru li moko naru ta chaq xb’aanunkil xjunes. Qayehaq, naq toj saaj chaq, ch’a’aj choq’ re elk sa’ q’ojyin, a’b’an anajwan ink’a’ chik xb’aan naq nawochb’eeni chik laa’in. A’an ka’ch’in b’ayaq lix teram ut ink’a’ naru xtawb’al li k’a’aq re ru wan chi terto wi ink’a’ naroksi junaq li tem malaj junaq li eeb’, a’b’an ninru laa’in xb’aan naq nim lin teram chiru. Xk’ulb’al sa’ qab’een lix iiqleb’ li Kolonel chanchan a’an. Naq naqanach’ob’resi qib’ rik’in a’an, naru naqab’aanu li k’a’aq re ru li ink’a’ raj tooruuq chixb’aanunkil qajunes qib’, xb’aan naq a’an naru xb’aanunkil chixjunil li k’a’aq re ru.

Li Elder David A. Bednar kixye: “Lix b’aanunkil ut xyu’aminkileb’ li loq’laj sumwank nokoxlaq’ab’ rik’in li Qaawa’ Jesukristo. Li Kolonel yoo chiqab’oqb’al naq wanqo rik’in ut naq took’anjelaq sa’ wiib’al qochb’een a’an, us ta lix yalb’al qaq’e moko juntaq’eet ta rik’in li re a’an, ut ink’a’ naru naqajuntaq’eeta. Rajlal naq taqapaab’ a’an ut took’anjelaq qochb’een a’an chiru li qayu’am, relik chi yaal naq lix iiqleb’ moko ra ta ut li riiq moko aal ta.”⁸

Li Awa’b’ej Nelson kixye ajwi’:

“Xjunajinkil eerib’ rik’in li Kolonel naraj naxye naq truuq teeroksi lix metz’ew ut lix wankil aj tojol-ix.”⁹

“Naq neke’qapaab’ li qasumwank rik’in li Dios nokoq’ajkamuuk rik’in choxahil wankilal—wankilal li nokoxtenq’a chixkuyb’al chi chaab’il wi’chik li yale’k, li aaleek, ut li rahilal. Li wankilal a’in naxseeb’ob’resi li qab’e. Eb’ li neke’xyu’ami lix taqenaqil chaq’rab’ li Jesukristo neke’ru chiroksinkil lix taqenaqil wankil.”¹⁰

“Xpaab’ankileb’ [li sumwank] naxseeb’ob’resi li qayu’am! Chixjunil ani li te’ok sa’ sumwank sa’ li kubʼsibʼaal haʼ ut sa’ li santil ochoch—ut li te’paab’anq reheb’—jwal teeb’il wi’chik lix wankil li Jesukristo chiruheb’.”¹¹

Ex inraarookil was wiitz’in, ma nekeraj naq sahaq lee ch’ool? Chexkanaaq sa’ xbʼehil li sumwank. Lee yu’am moko ch’a’ajaq ta, ut naab’alaq lix sahil eech’ool. Li qaKolonel nokoxb’oq: “Chalqex wik’in chejunilex li lub’luukex ut tawajenaqex xb’aan lee riiq, ut laa’in texinhiltasi.”¹² A’an li yo’yookil Kristo. A’an naxk’am li qiiq ut naxb’aanu naq li qayu’am moko ch’a’ajaq ta chik. Sa’ xk’ab’a’ li Jesukristo, amen.