Noda iYau Levu ni Daukaulotu
Na daukaulotu taucoko, sa oti se gauna oqo, era veiqaravi ena vakanuinui ni vakavinakataka cake na bula ni tamata.
Na daukaulotu ni gauna oqo era tomana voli na ivakavuvuli levu ni kena roboti na vuravura ena kilai ni Turaga (raici na Aisea 11:9). Mai vei Eparaama kivei Paula vei Amoni vei Wilford Woodruff, o ira na na daukaulotu ena ivolanikalou eso vakakina ena itukutuku makawa ni Lotu era vakarautaka vakaiira na daukaulotu ni gauna oqo ena ivakaraitaki qaqaco.
Se da lewenilotu daukaulotu, da vakavakarau tiko ki na veiqaravi vakadaukaulotu tudei, veiqaravi tiko vakaulotu, se lesu mai ena kaulotu, eda na rawata na yaloqaqa kei na veivakauqeti mai na ivakaraitaki oqo.
Noda iYau ni Kaulotu ena iVola Tabu kei na Mataniciva Talei
Na daukaulotu ni Veiyalayalati Makawa, vakataki Jona, era a kacivi mera dulaka na domo ni vakaro kivei ira na tamata (raici Isikeli 3:17–19). Eda raica mai na ivakaraitaki nei Jona na bibi ni veivutuni kei na talairawarawa. Na italanoa kei Eparaama e vakatavulici keda me baleta na isema kei na kaukauwa ni Matabete vaka-Melikiseteki.
Na daukaulotu ni Veiyalayalati Vou, vakataki Pita kei Paula, era a cakacaka mera maroroya na ivakavuvuli i Jisu Karisito. Sega ni nakiti, a qai mani yaco me lutu ko vuravura ki na vukitani. A vakalesuya mai na kosipeli na Kalou ena vuku ni Parofita o Josefa Simici. Eda sa cakacaka tiko oqo, me vaka era a cakava na daukaulotu oya, ni maroroya ka wasea na ivakavuvuli i Jisu Karisito.
Jona ena Matasawa e Ninive, mai vei Daniel A. Lewis. A veivutuni o Jona ka laki vunau voli ka vakadeitaka tiko ni sa veiliutaki o Jiova ena veivanua kecega ka sa sega ni vakatautaka na Nona loloma ki na dua ga na vanua se matatamata (raica na Jona 1–4).
© 2002 Daniel A. Lewis
Pita kei Joni e matadra na Veiliutaki e Jerusalemi, mai vei Simon Vedder. Rau a kau mai o Pita kei Joni e matadra na matabose, ka tarogi rau na bete levu, “Keitou a sega beka ni vakarota matua vei kemudou mo dou kakua ni vakatavuvuli ena yaca oqo? ka raica, dou sa vakasinaiti Jerusalemi ena nomudou ivakavuvuli. … Sa qai … vosa ko Pita, Sa kilikili kei keitou me keitou talairawarawa vua na Kalou me kakua ga vei ira na tamata” (Cakacaka 5:28–29).
Lolomataka na Church History Museum
Na iApositolo o Paula, mai vei Karel Skreta. Ena nona ilakolako kei na ivola eso, a boletaka vakaukauwa o Paula na nona ivakadinadina ni iVakabula ena vanua taucoko o Esia Minor kei na vuqa na yasai vuravura ena gauna oya.
BPK, Berlin / Gemaeldegalerie Alte Meister, Staatliche Kunstsammlungen, Dres / Elke Estel / Hans-Peter Klut / Art Resource, NY
Vakalougatataki Eparama [Eparaama] o Melikiseteki, mai vei Walter Rane. A vakalougatataki Eparama o Melikiseteki (raica Na iVakatekivu 14:18–20) ka solia talega vua na matabete (raica na V&V 84:14). Ena dua tale na gauna, a rairai vei Eparama na Turaga, ka kaya, “Au na lesi iko … mo noqu italatala, ka mo vunautaka yani na yacaqu ki na vanua vou ko ya. … ia era na kalougata na nomu kawa ena vukumu, raica era na kauta yani na veivakalougatataki oqo kei na ilesilesi vakamatabete ki na veimatanitu” (Eparaama 2:6, 9).
Lolomataka na Church History Museum
Noda iYau ni Kaulotu ena iVola i Momani
O Alama, Amuleki, ratou na luvei Mosaia tagane, kei Samuela na Leimani e sa vica walega na daukaulotu ivakaraitaki cecere ka da kunea ena iVola i Momani. Eda raica mai vei ira na ivakaraitaki ni veivutuni, vakabauta, talairawarawa, kei na yaloqaqa. Vakataki ira, sa rawa ni da vakararavi ki na veivakauqeti kei na ivakatakila mai vua na Kalou me tubera na noda veiqaravi vakadaukaulotu.
Amoni e matai Tui Lamonai, mai vei Gary L. Kapp. O Amoni, e dua na luvei Mosaia tagane, a vakabula na qelenisipi nei Tui Lamonai. Ni tarogi Amoni na tui ke a talai mai vua na Kalou, a tukuna o Amoni ni okoya e dua na tamata ka sa kacivi mai na Yalo Tabu me vakatavulica na kosipeli “kivei ira na tamata i [Lamonai], ka me ra kila na ivakavuvuli dina ka dodonu” (Alama 18:34).
© Gary L. Kapp, ena sega ni rawa ni lavetaki
E Kauta Mai na iTukutuku Vinaka ki na Yaloqu, mai vei Walter Rane. A veisiko e dua na agilosi vei Samuela na Leimani ka kauta mai na itukutuku vinaka ki na yalo i [Samuela]” me baleta na lako mai ni iVakabula (Ilamani 13:6–7). Me tiki ni nona veikacivi ni vunau vei ira na Nifai, a kabata cake o Samuela na lalaga ni koro e Saraemala ka wasea na itukutuku vinaka oqo vei ira na tamata.
Lolomataka na Church History Museum
Noda Daukaulotu Taukeni ena Vunau kei na Veiyalayalati
Ni cava na Vakalesuimai ni kosipeli, sa gadrevi vakaidina na daukaulotu. Na daukaulotu vakataki Dan Jones, Orson Hyde, kei Parley P.Pratt era a wasea na iVola i Momani kei na kosipeli i Jisu Karisito. Eso, vakataki Samuel na taci Josefa na Parofita, era a veiqaravi volekata ga na nodratou itikotiko. Eso tale era lako vakayawa mera wasea na kosipeli ki na vanua vakataki Thailand, na Sandwich Islands (Hawaii), Denmark, kei Igiladi.
O ira na daukaulotu makawa oqo era dau veiqaravi vakadaulotu tu vakabalavu ka vakavuqa. Era biuti ira tu yani na itubutubu, daudomoni, watidra, luvedra, kei na makubudra me vakataki keda ga. Era veiqaravi vakaivakaraitaki ni vakabauta, yaloqaqa, talairawarawa, yalovosota, kei na gugumatua vei keda edaidai.
Dauvunau ni Momani, mai vei Arnold Friberg, tauri mai na dua na imatai mai vei Christen Dalsgaard. Na iyaloyalo oqo ni dua na daukaulotu makawa ni Yalododonu Edaidai ka vakatavulica tiko na kosipeli i Jisu Karisito ki na dua na matavuvale mai Denmark ka ra kumuni vata toka ena nodratou itikotiko, e sa mataqali vata kei na sasaga vata ga e a dau caka ena ika 19 ni senituri. Era veivakatavulici talega na daukaulotu ena ilesu ni sala se ena olo ni soqoni e tauni.
© IRI, loloma nei Arnold Friberg
Vakavakarau o Wilford Woodruff ki na Veipapitaisotaki e Benbow Farm, mai vei Richard A. Murray. A tuberi Wilford Woodruff na Turaga ena gauna ni 1840 ki na loga ni teitei e Herefordshire, Igiladi. “Era tu e kea na tamata ka ra masuta voli tiko mai na ivalavala makawa ni veika,” a vola o Wilford. “Na kena vatuka, au a papitaisotaka e ononadrau ena imatai ni tolusagavulu na siga au yaco yani kina e kea. … Au a kauta mai e tinikawalu na drau ki na Lotu ena cakacaka ni walu na vula ena vanua oya. Baleta na cava? Baleta ni sa tiko na tamata ka ra sa vakarautaki tu ki na Kosipeli” (“Discourse,” Deseret Weekly, Nov. 7, 1896, 643).
Taracake na Noda iYau ni Kaulotu
Mai na gauna a kacivaka kina o Peresitedi Thomas S.Monson ena koniferedi raraba ni Okotova 2012 ni sa rawa ni ra gole ki na kaulotu na cauravou kei na goneyale ena yabaki e lailai sobu, e lewe tini vakaudolu na Yalododonu Edaidai era sa vakasinaita na buturara ni kaulotu.
Ena koniferedi raraba ni Epereli 2013, a tomana o Elder Neil L. Andersen ena Kuoramu ni iApositolo Le Tinikarua na nona ivakadinadina ni cakacaka vakadaukaulotu ka vakauqeti keda yadua meda yaco meda tiki bibi ni cakamana yaco tiko oqo ni noda veivuke ena nodra kunei o ira era sa vakarau tu mera rogoca na kosipeli: “Me vaka na nona veivakauqeti vakaidina na Turaga mera veiqaravi vakadaukaulotu e vuqa, e sa vakayadrata tale tikoga na vakasama o Koya ka tadolava tiko na loma ni vuqa na tamata vinaka ka yalodina mera ciqomi ira na Nona daukaulotu. Ko sa kilai ira oti tu se o ni na qai kilai ira. Era sa tiko ena nomu matavuvale ka bula voli ena yasa ni nomu itikotiko. Era lako siviti iko ena tolonisala, dabe volekati iko e koronivuli, ka semati kivei iko ena kompiuta” (“E dua na Cakamana,” Liaona, Me 2013, 78).
Era a papitaisotaka na daukaulotu yaco vou yani na lewenivanua e Sandwich Islands (Hawaii) me tekivu mai na 1851. Na itaba oqo a tauri balavu toka mai na kena tikinisiga.
Me kakua ni lavetaki
Painiataka na iWase ni Sala, mai vei Ken Spencer. Rau wasea na daukaulotu oqo na kosipeli kivua e dua na turaga ena mata ni sitoa ni ivola e New Brunswick, New Jersey, Amerika.
Lolomataka na Church History Museum
Daukaulotu Tawayali, mai vei Juei Ing Chen. O ira na lewe ni Lotu e Taiwan, me vakataki ira ga na lewenilotu daukaulotu ena veivanua, era saga mera wasea na nodra rekitaka na kosipeli kei na ivolanikalou. Sa koto ena teveli na ivolanikalou; kei na itawatawa karakarawa balavu ka tiko kina na veivola vivigi ka vakaraitaka e dua na iyaloyalo ni Valetabu e Taipei Taiwan.
© IRI, lolomataka o Juei Ing Chen
Era na Seraka na Leimani me vaka na Rosi, mai vei Joselito Jesus Acevedo Garcia. Na iyaloyalo oqo e vesuka na yalo ni cakacaka vakadaukaulotu ena kedra maliwa na tamata vosa vaka-Sipeni. Vakavakarau e rua na daukaulotu me rau vakatavulica na kosipeli ni ra vakayacora voli na tamata na nodra duitavi ni veisiga. Na Valetabu e Lima Peru, dabe koto ena maliwa ni veitikotiko lalai kei na veimanumanu vakaitaukei, era vakaraitaka tiko na tubu ni Lotu.
Lolomataka na Church History Museum
Daukaulotu Yalododonu Edaidai e Sierra Leone, mai vei Emile Wilson. Na imatai na tabana ni kaulotu e Sierra Leone a tauyavutaki e Freetown ena 1 ni Julai, 2007. A yaco o Freetown me ika 3,000 ni iteki ena Lotu ena ika 2 ni Tiseba, 2012.
Lolomataka na Church History Museum