2009
Amata i le Tatalo
Oketopa 2009


Amata i le Tatalo

[O e] Sailia ni tali? Fai mai le tupulaga lenei i Ottawa, Kanata, o le tatalo o le mea lea e amata ai.

A o faamatala mai e Seini e 15 ona tausaga e uiga i le taliina mai o se tatalo, sa amata mai o ia i se faatoesega. Sa faanoanoa o ia e faailoa mai ua toeitiiti atoa le tausaga na seasea ona toe faia ni ana tatalo. Sa le toe ogatasi mea uma i lona olaga—i le aoga, o ana uo, e oo lava foi i le lotu.

Fai mai Seini, i se tasi po, sa manao ai o ia e matamata i se ata tifaga. Sa punou ifo o ia e sue se ata i le fatatusi pito i lalo ae ia vaaia ai se ata o se tasi o tamaloa o lona aiga sa maliu i se faalavelave matautia i se taimi sa le i mamao atu. Sa faafuasei lava ona avea le mamafa o mea uma sa ia popole ai ma mea na manao ai e tagi. “Sa ou iloaina i lena lava taimi ua tatau ona ou tatalo,” na fai mai ai Seini. Sa tootuli ifo o ia i le mea sa i ai ma tatalo.

Sa faamatala e Seini le mauaina o lana tali: “O le taimi lava na uma ai la’u tatalo, na maua ai tali o au fesili. Sa ou lagonaina ua toe lelei mea uma. O le a lelei mea uma. O le a lelei mea uma e uiga i le tamaloa o lo’u aiga. Sa ou iloaina ou te fiafia i le aoga ma au uo. O le taimi lava na uma ai la’u tatalo, sa ou iloaina ai e tatau ona ou alu i le lotu aua o le mea lena sa ou manaomia. Sa matua ou ootia ai lava, ma sa ou lagonaina le toafilemu ma le mafanafana. Ou te iloa e alofa lo’u Tama Faalelagi ia te au ma o le a Ia fesoasoani mai ia te au i nei mea uma.”

Mo Seini, o le tatalo lenei sa manao lava o ia e fai ae peitai sa le’i mafai ona ia faia. I le taimi nei, e oo lava i le mafaufau i ai, na te mauaina lava i taimi uma lena lava lagona o le toafilemu ma le faamautinoaga o lana tali na aumai i le Alii.

O Seini Holt e sau mai Ottawa, o le taulaga matagofie o Kanata lea na fausia i le auvai togavaoa o le vaitafe o Ottawa. Sa talanoa i latou ma ana uo mai le Siteki o Ottawa Ontario i tagata o le mekasini o le Ekalesia e uiga i auala e aafia ai o latou olaga e le tatalo.

O Fea E Maua Mai Ai Tali?

O se tasi o mea mataina na talanoaina e le autalavou a Ottawa o auala na tali mai ai a latou tatalo. O Susana Brook sa fai mai muamua, “Afai e te manao i se tali, e tatau ona e faalogo mo le tali.”

Fai mai Susana o nisi taimi e oo mai ai ana tali i le faitauina o tusitusiga paia. Sa i ai sana faataitaiga lelei: “I se tasi aso, sa ou matua le lavā ai lava, ma sa ou le fiafia ai i tagata uma. Sa ou le fia tautala. Ou te manatua lo’u faitau i tusitusiga paia, ou te le manatua po o gafea, ae na faapea mai, ‘Ia e lotomaualalo.’ Na tau tonu lava i lo’u mafaufau. O la’u tali lena.” (Tagai MFF 112:10.)

O Ariana Keith e faalogo ma le totoa i le lotu. Sa fai mai o ia, “Ou te manatu o le tele o a tatou tatalo e taliina mai e ala i failauga i le lotu.” “Sa i ai se taimi sa ou manao ai i so’u faamanuiaga faapeteriaka. O le vaiaso na sosoo ma le vaiaso na fuafuaina e fai ai lo’u faamanuiaga faapeteriaka, na oo mai ai le peteriaka o le matou siteki e lauga i le matou uarota. Sa ou tatalo malosi e uiga i [lo’u faamanuiaga faapeteriaka], ma o le faalogo atu ia te ia sa matua maoae lava.”

Na fai mai Mackenzie Loftus o ana tatalo e tele lava ina tali mai e ala mai i lona aiga. Sa tatalo o ia e uiga i se filifiliga a lona aiga, ma “sa ou lagonaina i le taimi lava lena le Agaga, ma iloa ai o le faaiuga sa matou faia o le mea sao lea.”

O nisi taimi, e sau sa’o ai lava le tali ia te oe. Ina ua siitia atu Tomasi Faranisisi ma lona aiga i Ottawa, sa manaomia lona faia o ni uo fou i lana aoga fou. Sa tatalo o ia ina ia maua ni ana uo lelei. Fai mai Tomasi, “I se tasi aso na sau ai se tagata o la’u vasega ma fai mai, ‘E te fia sau e feiloai i au uo?’ Ma talu mai lava lena taimi, o loo avea lava i matou o ni uo. Sa fesoasoani tele le tatalo ia te au.”

Na i ai se mea taua na ta’u mai e Dawson Lybbert e uiga i tali i tatalo. Na fai mai o ia, “O nisi taimi e te le maua ai le tali e te faamoemoe e maua mai, ae o le a e maua le tali o loo e manaomia.” Na fai mai o ia, o nisi o taimi e le mafai ona e iloaina i le taimi lava lena, peitai e mafai pe a e toe tepa i ai.

O Se Tasi E Talanoa Atu I Ai

Fai mai le toatele o le tupulaga, e ese le manaia o le i ai o se aiga e tatalo faatasi. E faapitoa le fiafia o Kyffin de Souza i le iloaina e tatalo faatasi lona aiga i afiafi taitasi. “E i ai la matou faatulagaga lea matou te auauai ai e faia le tatalo. Ou te lagona le Agaga, ma ou te iloa afai ou te le o i ai i lo’u aiga, o loo latou tatalo mo au ia ou saogalemu.”

E fiafia lava Bénédicte Bélizaire e tatalo ma ona matua i taeao taitasi. “Ou te alu i le la potumoe, ma matou tatalo ai,” o lana tala lea. “E i ai la’u molimau o loo faatasi mai le Agaga Paia ia te a’u, ma afai e i ai se taimi ou te manaomia ai Lana fesoasoani, o le a ou ole atu i le Tama Faalelagi mo le Agaga Paia.”

Sa fai mai lana uo o Ruta Decady, “E matua taua tele lo tatou iloa o loo faafofoga mai le Tama Faalelagi, pe a fai a tatou tatalo. O loo i ai se tasi iina mo oe.”

E fiafia Katie Cameron i lagona na te mauaina ona o le tatalo. “Pe a ou talanoa atu i le Alii, e pei lava e i ai se tasi o loo manao moni e talanoa mai ia te au. Ou te iloa e mafai ona ou ta’u atu soo se mea ia te Ia.”

O Tatalo e Tuuina Atu mo Isi

O alii talavou—ae maise lava i latou e i le vaitausaga o le ositaulaga e pei o Ronan Filamont, Fereti King, ma Dawson ma Davin Lybbert—na talanoa mai e uiga i le taua ma le tiute paia o le faia o le tatalo o le faamanatuga mo tagata o o latou uarota ma paranesi.

Fai mai Dawson, “O le tataloina o le faamanatuga e te mafaufau atili ai ma le manino e uiga i lona taua. O loo ia te au lenei pule o le perisitua, ma ou te lagona e le mafai ona ou faaaogaina sese.”

O loo manatua e Fereti lona faia o le tatalo o le faamanatuga ina ua faatoa faauuina o ia o se ositaulaga: “Sa faigata i le taimi muamua, ma sa tele ina ou sese. I se tasi taimi sa tatau ai ona ou toe amataina faafia le tatalo. Ae na musumusu mai le Agaga ia te au e le afaina pe faafia ona ou taumafai e fai le tatalo; o le a iu lava ina sa’o lou faiga. Sa manaia lea faalogona.”

O Le Tatalo e Manaomia Ai Ni Sauniuniga

O nisi o talavou na talatalanoa lava e uiga i mea taua e tatau ona latou faia e saunia ai mo se tatalo. E i ai se mau a Matt Larson o loo faapipii i le puipui o lona potumoe, Mataupu Faavae ma Feagaiga 78:19: “O le talia fo’i mea uma ma le faafetai o le a faamamaluina; o mea foi o lenei lalolagi o le a faaopoopoina atu ia te ia, e taisautuaselau, ioe, e sili atu lava.” E faamanatu atu ai ia te ia, ia loto faafetai mo mea ua tuuina mai e le Alii ia te ia. Na te iloa o le loto faafetai e tatau ona avea ma se vaega o ana tatalo.

Fai mai Nick Moolenbeck, “E le aoga le tatalo pe afai na o lo’u ole atu e aunoa ma se manatu mamafa i ai ma tuu atoa i ai lo’u loto ma le agaga.”

O Le Mana Faavavega o le Tatalo

E i ai se tala maoae a Siela Lybbert e uiga i le tatalo. I le lua o ona tausaga, na tu ai se solofanua i lona lima. Sa motu ese lona limamatua, ae o nisi o ona tamatamailima sa mavaevae. Sa ave faanatinati o ia e ona matua mai lea falemai i lea falemai i le sailia o se fomai tipitipi e malie na te faia se taotoga lea na foliga mai e matua le mafai lava ona toe faaleleia ai lona lima. Na fai mai o ia, “Sa fai mai se tasi o fomai i ou matua sa leai se tatalo a le fomai tipitipi e mafai ona manuia se taotoga. Sa fai atu lo’u tina ia te ia, e le’i maua e le fomai tipitipi se tatalo se tasi—ae o ni tatalo se tele. Sa telefoni atu lo’u tina i le malumalu e faaopoopo atu lo’u igoa i le lisi o igoa mo talosaga.”

I le taimi nei, i le 13 o ona tausaga, o loo ia Siela se lima o loo gaoioi lelei. O loo gaoioi lelei lona limamatua, ma faalala a’e ina ia vaai atu i ai isi teineiti o lana uarota. Latou te le’i faalogo lava i le tala. Na pau lava le mea sa latou vaai i ai i le lima o Siela o se maila laitiiti e tau le iloa, i le pito i lalo o lona limamatua. O le taunuuga na foliga mai e matua ofoofogia lava.

Na faapea mai Siela, “Ou te lagona le fiafia i lou iloaina lea o mea e mafai ona faia e le tatalo mo au. O se mea matagofie lea i lo’u olaga.”

Sa foliga mai sa ioe tagata uma ina ua faapea mai Kale Loftus, “O le tatalo o se mausa maoae lea ia mauaina.”

Luga: Bridgitte Leger, Jenni Holt, Dawson Lybbert, Dayna Conway, Rebekah Wagoner, ma Alexander Richer-Brule, faatasi ai ma nisi o le autalavou mai le Siteki a Ottawa Ontario (tauagavale), ia iloa o le fesoasoani mai le Tama Faalelagi ua na o sina tatalo lava e mamao ese ai.

Luga, mai le pito i luga: Sa ioe Fred King ma Ronan Filamont o le tatalo o le faamanatuga e paia ma e tatau ona faia ma le migao. E faafetai ia Kyffin de Souza mo tatalo faaleaiga.

E tatalo le autalavou mai Ottawa mo le toafilemu i taimi o faigata, mo se fesoasoani i meaaoga ma uo, ma mo faamanuiaga latou te manaomia. Latou te iloa e tali mai le Tama Faalelagi i a latou tatalo. “O nisi taimi e te le maua ai le tali e te faamoemoe e maua mai,” na faapea mai ai Dawson Lybbert, “ae o le a e maua le tali o loo e manaomia.”

Luga: Ae le’i tatalo Matt Larson na te faitauina se mau o loo faapipii i le puipui o lona potumoe, ma na fai mai Nick Moolenbeck o le tatalo e manaomia ai se taumafaiga.

Luga, mai le tauagavale: E ioe Ruth Decady, Katya Gallant, ma Bénédicte Bélizaire o se manatu lelei le ole atu i le Tama Faalelagi e auina mai le Agaga Paia. Lalo: E fiafia Katie Cameron, Carolyn Albers, ma Siela Lybbert i lagona latou te mauaina pe a latou tatalo.

Faalogologo, saunia e Michael Jarvis Nelson

Ata na pueina e Janet Thomas