2023
Ang Inyo bang mga Kinaiya sa Pagsagubang Nagtabang o Naghatag og Kadaot Kaninyo?
Agosto 2023


“Ang Inyo bang mga Kinaiya sa Pagsagubang Nagtabang o Naghatag og Kadaot Kaninyo?,” Liahona, Ago. 2023.

Mga Young Adult

Ang Inyo bang mga Kinaiya sa Pagsagubang Nagtabang o Naghatag og Kadaot Kaninyo?

Nagtuo ko nga ang akong dili maayo nga mga batasan nakatabang nako, apan kini nagpugong kanako nga makapadayon sa akong kinabuhi.

Imahe
hulagway ni Jesukristo

No Harm Can Befall with My Comforter Near [Walay Kadaot nga Mahitabo Kon Naa sa Duol ang Akong Maghuhupay],ni Michael Malm dili mahimong kopyahon

Nagdako ko nga naghunahuna og dili komportable nga mga emosyon sama sa pagkaguol ug kahigawad [frustration] mga butang nga gikahadlokan, gipakig-awayan, ug gilikayan. Apan sa tinuod, ang tanan natong mga emosyon kabahin sa atong kasinatian sa kinabuhi. Ug kini ang maalamon nga mga magtutudlo ug talagsaon nga hinungdan sa pagtabang kanato sa paglambo. Si Elder Neal A. Maxwell (1926–2004) sa Korum sa Napulong Duha ka Apostoles nagtudlo, “Ang mortalidad naghatag kanato og daghang mga oportunidad nga mahimong mas sama kang Kristo: una, pinaagi sa malampusong pagsagubang niining … mga hagit sa kinabuhi.”1

Kitang tanan nagkinahanglan og mga himan sa pagtabang kanato sa pag-atubang sa mga pagsulay sa kinabuhi ug sa nag-uban nga mga emosyon. Ang mga mikanismo sa pagsagubang mao ang mga sundanan sa pamatasan nga atong magamit sa pagtabang kanato nga atubangon ang makaugtas nga mga sitwasyon ug ang mga pagbati nga dili maayo. Kini maglakip sa mga butang sama sa pagkalinga sa imong kaugalingon gikan sa mga problema o pagsugid sa usa ka problema ngadto sa usa ka higala.2

Sa dakong bahin sa akong kinabuhi, gisulayan nako nga kontrolon ang akong mga pagbati, sama sa pagpalinga sa akong kaugalingon gikan sa malisod nga mga emosyon o sa pagbaliwala niini aron malikayan ang pag-atubang niini. Sa tanan nakong katuigan sa pagkaten-edyer nakaugmad ko og negatibo nga mga mikanismo sa pagsagubang sama sa pagpaningkamot nga mahingpit ang tanan kay nagtuo ko nga kon dili ko masayop, makalikay ko nga masakitan. Wala usab gayod ako mangayo og tabang tungod sa kahadlok nga makahasol sa uban nga mga tawo.

Apan sa kadugayan akong nakat-onan nga ang mga batasan nga akong gitinir sulod sa dugay nga panahon nakadaot kanako, wala nagtabang kanako. Akong naamgohan nga ako kinahanglan nga makat-on kon unsaon sa pag-atubang sa akong mga hagit ug mosagubang niini sa mas maayo nga mga paagi.  Nagkinahanglan kini og dakong pagpamalandong sa kaugalingon, pagsiksik, ug pagpraktis aron mawala ang negatibo nga mga pamaagi sa pagsagubang nga akong gigamit sa nangagi nga panahon. Nakaangkon ko og mas dakong pagsabot kon sa unsang paagi ang Pag-ula ni Jesukristo makatabang kanako sa pag-usab ug mamahimong “usa ka bag-o nga nilalang” (2 Mga Taga-Corinto 5:17) uban sa tabang ni Kristo. Ako karon nagkat-on sa pagsagubang sa malisod nga mga emosyon sa paagi nga makatabang kanako sa paggamit sa akong mga hagit nga mahimong mas sama ni Kristo.

Pag-ugmad og Himsog nga mga Mikanismo sa Pagsagubang

Ang problema sa dili maayo nga mga mikanismo sa pagsagubang mao nga kini mahimong makahatag og alibyo sa mubo nga panahon, apan kini makahimo sa mga problema nga mas mograbe pa sa kadugayan. Ang tanan nga pamatasan sa paglikay mahimong mosangpot ngadto sa adiksiyon ug mga pagkalinga nga mas makapahimo pa nga lisod sa pagsagubang sa mga problema.

Ang mga mikanismo sa pagsagubang kinahanglan dili mahitungod sa paglinga sa imong kaugalingon gikan sa reyalidad o paglikay sa problema nga imong giatubang. Hinuon, kini makatabang kanimo nga makapalagsik pag-usab, makatutok, makapahinumdom kanimo sa imong personal nga pagkatawo, ug makabaton og pagkontrolar nga gikinahanglan sa pag-atubang sa mga sitwasyon ug mga pagbati nga imong makita.3

Diha sa natad sa kahimsog sa pangisip, sa kinatibuk-an adunay duha ka matang sa himsog nga mga mikanismo sa pagsagubang: gibase sa problema (ang paghimo og lakang sa pagsulbad sa imong mga problema) ug gibase sa emosyon (ang pag-usab sa imong paghunahuna sa dili pa moatiman sa imong mga problema aron malikayan ang pagtubag nga gibase sa kahadlok). Ang gibase sa problema nga pagsagubang mahimong maingon sa paghimo og usa ka badyet kon ikaw nakasinate og kaugtas nga pinansiyal. Ang pagsagubang nga gibase sa emosyon mahimong magkinahanglan og panahon sa pag-ehersisyo o pagpaminaw og makapakalma nga musika aron maulian gikan sa malisod nga adlaw.

Isip usa ka sumusunod ni Kristo, akong nasuta nga ako mas nagsalig diha sa mga mikanismo sa pagsagubang nga gibase sa espirituhanon. Kon ang malisod nga mga panahon moabot, ang pagbaton og mahangturon nga panglantaw, pagdangop ngadto sa makapabayaw nga mga kapanguhaan, ug pagsalig diha sa hugot nga pagtuo ni Jesukristo sama lang kaimportante sa uban nga mga mikanismo sa pagsagubang sa paghatag kanimo og kalig-on aron matabangan ka sa pag-atubang sa mga hagit.

Ang tanan nga matang mapuslanon alang sa nagkalain-laing mga kahimtang ug mahimo pa gani nga magsagol.

Ania ang pipila ka mga ehemplo sa maayo nga mga mikanismo sa pagsagubang nga mahimo nimong masulayan:

Gibase sa Espirituhanon:

  • Ang pagdangop ngadto sa makapabayaw nga mga kapanguhaan nga magdala kanimo ngadto ni Kristo, sama sa kasulatan, mga pakigpulong sa komperensiya, ug mga himno

  • Pagbasa sa imong patriyarkal nga panalangin alang sa dugang nga mahangturon nga panglantaw

  • Pag-ampo ug pagpamalandong mahitungod kon unsa kaha ang gustong itabang sa Dios nga imong makat-onan

  • Pagserbisyo sa uban pinaagi sa paghimo sa mga ordinansa sa templo, pagdala og pagkaon ngadto sa usa ka silingan, o pagbuhat sa family history

Gibase sa Problema:

  • Paghimo og lista sa buhatunon ug tagsa-tagsang humanon ang tahas

  • Pag-ugmad og himsog nga mga utlanan sama sa pagbalibad sa mga hangyo nga makahatag nimo og wala kinahanglana nga kaugtas

  • Pagbansay og mas maayo nga pagdumala sa oras pinaagi sa paghimo og lista sa buhatunon, pagtakda og mga tagal, o pagtakda og mga kinutoban sa imong mga device

  • Paghangyo og suporta gikan sa mga minahal, katrabaho, mga lider sa Simbahan, ug sa kasaligan nga mga higala

Gibase sa Emosyon:

  • Paghimo og usa ka makapakalma nga tulumanon sa pag-atiman sa kaugalingon sama sa pag-ehersisyo, paggahin og oras uban sa minahal, o pagkaligo

  • Pagbansay og kapuangod sa kaugalingon pinaagi sa pagpahinumdom sa imong kaugalingon nga ang tanan adunay dili maayo nga mga panahon ug manglimbasog sa lisod nga mga emosyon

  • Pagbansay og pagkamahunahunaon pinaagi sa pagpamalandong, paghimo og usa ka lista sa pagpasalamat, o pagsulat diha sa imong journal

  • Pagtawag og usa ka higala aron makig-istorya ug motabang kanimo nga makita ang mga butang gikan sa lain nga panglantaw

Imahe
mga icon sa usa ka tawo nga naglakaw, nagbasa, ug nag-ampo

Usbon ang Imong mga Kinaiya

Ang pag-usab sa mga nabatasan dili mahitabo sa usa lang kagabi, apan angay lang ang pagkat-on og bag-o, maayo nga mga paagi sa pagsagubang sa mga hagit. Sa matag higayon nga ikaw mopili og usa ka mas maayo nga pagtubag, ang kinabuhi mas mahimong sayon, ug ikaw mahimong mas lig-on sa emosyonal nga paagi, makasarang, ug sama ni Kristo.

Ania ang pipila ka mga sugyot nga nakatabang kanako nga makapalambo og mas maayo nga batasan nga lagmit makatabang kanimo:

Salig sa Langitnong Amahan ug ni Jesukristo alang sa tabang. Si Sister Rebecca L. Craven. Ikaduhang Magtatambag sa Kinatibuk-ang Kapangulohan sa Young Women, miingon: “Pinaagi ni Jesukristo kita nahatagan sa kalig-on sa paghimo og mahangturon nga kausaban. Samtang kita mapainubsanong moduol ngadto Kaniya, Siya modugang sa atong kapasidad sa pag-usab.”4 Ang Dios gustong motabang kanato nga makat-on. Bisan kon kita mobalik ngadto sa daan nga mga batasan o matintal, kita mahimong mahupay sa pagkasayod nga Siya dili mobiya kanato nga mag-inusara nga manglimbasog.

Kita makabuntog sa atong dili maayo nga mga batasan ug mohimo og malungtaron nga kausaban pinaagi sa atong Manluluwas. Si Presidente Russell M. Nelson mitudlo:

“Ang pagbuntog sa kalibotan wala gyod magpasabot nga mahimong hingpit niini nga kinabuhi, ni kini nagpasabot nga ang inyong mga problema mawala lang—tungod kay kini dili mawala. Ug kini wala magpasabot nga kamo dili na makahimo og mga sayop. Apan ang pagbuntog sa kalibotan nagpasabot nga ang inyong pagpakigbatok sa sala modako. Ang inyong kasingkasing malukmay samtang ang inyong hugot nga pagtuo diha ni Jesukristo modako.[tan-awa sa Mosiah 5:7]. …

“… Matag higayon nga kamo magtinguha ug mosunod sa mga pag-aghat sa Espiritu, matag higayon nga kamo mobuhat og bisan unsa nga maayong—mga butang nga dili buhaton “sa kinaiyanhon nga tawo”—kamo nagbuntog sa kalibotan.”5

Hinumdumi nga kamo nalambigit diha sa mga batasan tungod sa usa ka rason. Kamo dili magpadayon sa dili maayo nga mga batasan kon kini wala magpulos kaninyo sa pipila ka mga paagi, bisan kon kana nga “kapuslanan” usa ka sayop nga pagbati sa kalipay o seguridad. Pananglitan, ang akong kalagmitan nga pagkamahingpiton migamit kanako sa pagtabang nga makalikay sa pag-atubang sa akong mga kahadlok mahitungod sa dili maabot ang gilaoman sa uban.

Apan kon akong pasagdan kadtong mga gilaoman, mibati og labihan nga kagaan! Kon nahibalo-an nimo kon unsa nga problema ang imong gilikayan sa imong negatibo nga mga mekanismo sa pagsagubang, makahimo ka og tinuyo nga plano nga mas maayo nga plano aron maproseso ang imong mga pagbati.

Ang pagpangutana sa imong kaugalingon niini nga mga pangutana makatabang nimo nga mahimong makamatngon sa imong kaugalingon ug motubag sa lahi nga paagi:

  • Unsa nga panginahanglan ang gisulayan sa pagtuman niining negatibo nga batasan?

  • Unsa nga emosyon ang nakatabang nako nga malikayan kini nga batasan?

  • Unsa ang mas maayo nga opsiyon nga akong masulayan aron matubag kana nga panginahanglan?

Paghimo og maayong mga batasan nga hamugaway. Himoang kinasayonan nga pagpili ang mas maayo nga mikanismo sa pagsagubang pinaagi sa pagtangtang sa uban nga mga tintasyon o mga babag sa dalan. Ang propesor sa Brigham Young University nga si Jason Whiting sa makausa mipaambit og istorya sa usa ka batan-ong lalaki nga iyang gitambagan nga nanglimbasog batok sa pornograpiya isip usa ka mikanismo sa pagsagubang. Ang lalaki nasayod nga siya mas mabantang sa tintasyon kon siya nag-inusara, naugtas, o gikapoy, busa iyang gilikayan ang mga elektronik nga mga device atol niadtong mga panahoa ug naningkamot hinuon sa pagdangop sa pagsulat og journal, maayo nga pagkatulog, pagbasa sa kasulatan, ug pag-ehersisyo.6 Himoa ang mga butang nga makahatag og kaayohan sa imong kaugalingon ug paghimog mas maayong mga pagpili nga magamit!

Pagmabination sa imong kaugalingon. Kabahin sa pagkatawhanon mao nga makahimo og sayop bisan kon atong gibuhat ang atong labing maayo. Dili ka kinahanglan nga mahimong perpekto sa imong kahanas sa pagsagubang sa usa ka adlaw. Kabahin lang kini sa pagbansay! Kita mahimong mahisama ni Nephi, nga miingon, agig pakisayran ngadto sa iyang mga paningkamot sa pagsulat sa sagradong kasulatan, “Ug karon, kon ako makahimo og sayop … tungod sa kahuyang diin ania kanako sumala sa unod, nga ako mangatarungan sa akong kaugalingon” (1 Nephi 19:6).

Ang kausaban nagkinahanglan og panahon, ug ako nagkat-on pa gihapon mahitungod sa pagsagubang sa mga hagit sa maayo nga paagi. Apan pinaagi sa hugot nga pagtuo, pailob, ug pagbansay, ako nakakita na og talagsaon nga kalamboan sa paagi nga ako modala sa mga kalisdanan. Ako nasayod nga pinaagi sa pagdangop ngadto kang Kristo ug pagtuo sa inyong abilidad sa paglambo, kamo makapalig-on og mas maayo nga batasan nga makatabang kaninyo sa pagpakabuhi og mas malinawon ug kinabuhi nga may tumong.

Mubo nga mga Sulat

  1. Neal A. Maxwell, “Apply the Atoning Blood of Christ,” Ensign, Nob. 1997, 22.

  2. Allaya Cooks-Campbell, “How Coping Mechanisms Help Us Manage Difficult Emotions and Situations,” BetterUp, Peb. 22, 2022, betterup.com/blog/coping-mechanisms.

  3. Amy Morin, “Healthy Coping Skills for Uncomfortable Emotions,” Verywell Mind, Sep. 6, 2022, verywellmind.com/forty-healthy-coping-skills.

  4. Rebecca L. Craven, “Imo na ang Sukli,” Liahona, Nob. 2020, 59.

  5. Russell M. Nelson, “Buntoga ang Kalibotan ug Pangita og Kapahulayan,” Liahona, Nob. 2022, 96–97.

  6. Tan-awa sa Jason Whiting, “Unsaon Nato Pagbuntog sa Puno sa Lawasnong Kaibog nga Kalibotan,” Liahona, Hunyo 2022, 18–19.