Liahona
O Le Faaola o Tagata Uma, o se Talalelei mo Tagata Uma
Mati 2024


“O Le Faaola o Tagata Uma, o se Talalelei mo Tagata Uma,” Liahona, Mat. 2024.

O Le Faaola o Tagata Uma, o se Talalelei mo Tagata Uma

O le talalelei, Togiola, ma le Toetu o Iesu Keriso ua faamanuiaina ai fanau uma a le Atua.

Ata
O Keriso ma le tagata supa

O Keriso ma le Tagata Supa, saunia e J. Kirk Richards, e le mafai ona kopiina

O le talalelei toefuataiina a Iesu Keriso o le, muamua, silisili, ma le faavavau, o le puna o le fiafia tumau, filemu moni, ma le olioli mo tagata uma i nei aso e gata ai. O faamanuiaga e tafe mai le talalelei ma mai le agalelei le faatuaoia o Keriso sa lei fuafuaina lava mo na o ni nai tagata filifilia, anamua pe i aso nei.

Po o le a lava lo tatou le agavaa tatou te lagonaina, ma e ui lava i agasala e ono taumamao ai i tatou mai ia te Ia mo se taimi, ua faamautinoa mai e lo tatou Faaola ia i tatou e faapea “ua faaloaloa mai ona aao ia te i [tatou] i le aso atoa” (Iakopo 6:4), ma valaaulia i tatou uma ia o mai ia te Ia ma lagona Lona alofa.

Faamanuiaga o le Talalelei mo le Lalolagi Uma

O le talalelei a Iesu Keriso ua “toefuataiina i nei aso e gata ai ina ia taulimaina ai … manaoga o malo uma, o ituaiga, gagana, ma tagata i le lalolagi.”1 O le talalelei e sili atu i atunuu ma lanu uma a o sopoia laina faaleaganuu uma e aoao atu ai “ua tutusa tagata uma i le Atua” (2 Nifae 26:33).2 O le Tusi a Mamona o loo tu o se molimau ofoofogia o lenei upumoni.

O lenei talafaamaumau maoae o loo molimau mai ai e manatua e Keriso atunuu uma (tagai i le 2 Nifae 29:7) ma o le a faaali mai “e ia o ia lava ia te i latou uma o e e talitonu ia te ia, … [ma faia] vavega tetele, faailoga, ma mea ofoofogia, i totonu o le fanauga a tagata” (2 Nifae 26:13). I totonu o nei vavega maoae, o faailoga, ma mea ofoofogia o loo i ai le faasalalauina o le talalelei. O lea, tatou te auina atu ai faifeautalai i le lalolagi atoa e molimau atu i ona tala fiafia. Tatou te faasoa atu foi le talalelei ia i latou o siomia i tatou. O le faaaogaina o ki o le perisitua toefuataiina mo e o soifua ma e ua maliliu e faamautinoa ai o le atoatoaga o le talalelei o le a iu ina avanoa mo atalii ma afafine uma a o tatou matua faalelagi i le—tuanai, taimi nei, po o le lumanai.

O le fatu o lenei talalelei—o le savali tutotonu a perofeta uma ma aposetolo ua valaauina i le galuega—e faapea o Iesu o le Keriso ma na afio mai o Ia e faamanuia tagata uma. I le avea ai ma tagata O Le Ekalesia a Iesu Keriso o le Au Paia o Aso e Gata Ai, matou te tautino atu o Lana taulaga togiola e mo le lalolagi uma.

O Le Manaomia o se Togiola e Le I’u ma Faavavau

A o ou alu atu i le salafa o le lalolagi, ou te faia faatalanoaga ma le toatele o tagata eseese o le Ekalesia. Ua musuia au e faalogo i o latou lagona i faamanuiaga o le Togiola a Iesu Keriso i o latou olaga, e tusa lava pe latou te ta’uta’u atu se agasala ua tuanai. E maeu le matagofie o le avanoa i taimi uma o le mafanafana faamamaina o Lana Togiola mo i tatou uma!

“E tatau ona i ai o se togiola,” na tautino atu ai Amoleka, “a leai o le a le maalofia le fano.” O le a tatou “pauu uma ma … leiloa, … vagana ai e ala i le togiola,” lea e manaomia ai “se taulaga e ao ina leai sona gataaga ma e faavavau.” Auā “e le mafai ona i ai o se mea itiiti mai i se togiola e le gata o le a mafai ona lava e totogi mo agasala a le lalolagi” (Alma 34:9, 10, 12).

Na aoao mai foi le perofeta maoae o Iakopo e faapea ona “e pei ona oo mai le oti i tagata uma, … e tatau ona i ai o se mana o le toetu” e aumaia ai i tatou i le afioaga o le Atua (2 Nifae 9:6).

O le agasala ma le oti e manaomia ona faatoilaloina. O le misiona lenei a le Faaola, lea na Ia faamaeaina ma le lototoa mo fanau uma a le Atua.

Ata
Keriso i Ketesemane

Ketesemane, saunia e J. Kirk Richards, e le mafai ona kopiina

O Le Taulaga a lo Tatou Faaola

I Lona po mulimuli i le olaga nei, sa ulufale atu ai Iesu Keriso i le Faatoaga o Ketesemane. O iina, sa Ia tootuli ai i le vaega o iai laau olive ma amata oo ai i le loloto o le tiga lea o le a le mafai lava e oe ma au ona iloaina.

O iina, na amata ai ona Ia tauaveina i Ona lava luga agasala a le lalolagi. Sa Ia lagonaina tiga uma, lototiga, ma le faavauvau, ma sa Ia onosaia tiga ma mafatiaga uma na oo ia te oe, o au, ma tagata uma o e na soifua pe o le a soifua mai. O lenei puapuaga tele ma le lē iu “na oo ia te [Ia], … o lē ua silisili i tagata uma, le gatete ona o le tiga, ma tafe toto ai i pu afu ninii uma” (Mataupu Faavae ma Feagaiga 19:18). E na o Ia lava na mafai ona faia lenei mea.

Leai se ua lelei na’ua

Pe na te ia mafai.

Ona totogi o le sala

Na’o Ia e mafai.3

Ona aveina atu ai lea o Iesu i Kalevaria, ma i le taimi sili ona le tonu i le talafaasolopito o lenei lalolagi, sa faasatauroina ai o Ia. E leai se tasi e mafai ona aveesea Lona soifua mai ia te Ia. I le avea ai ma Alo Pele e Toatasi o le Atua, na ia te Ia le mana e pulea ai le oti faaletino. Sa mafai lava ona Ia tatalo i Lona Tama, ma e oo mai le anoanoai o agelu e faatoilalo ai Ona tagata faasauā ma faaalia ai Lana pule i mea uma. “Ona faapefea lea ona taunuu o tusi,” na fetalai atu Iesu i Ona tagata faalata, “e tatau ona oo ia mea?” (Mataio 26:54).

Ona o le usiusitai atoatoa i Lona Tama—ma le alofa atoatoa mo i tatou—na tuuina mai ai ma le naunautai e Iesu Lona soifua ma faamaeaina Lana taulaga togiola e le iu ma faavavau, lea e amata mai i le olaga ua tuanai seia oo i le lumanai ma le faavavau atoa.

O Le Manumalo a lo Tatou Faaola

Na poloaiina e Iesu Ona Aposetolo e faaauau Lana galuega ina ua mavae Lona maliu. O le a faapefea ona latou faia? O le toatele o i latou sa na o ni faifaiva faatauvaa, ma sa leai se tasi na aoaoina i sunako mo le galuega. I lena taimi, sa foliga mai ua faamoemoeina le Ekalesia a Keriso mo le faaumatiaina. Ae na maua e Aposetolo le malosi e tauave ai lo latou valaauga ma mamanu ai le talafaasolopito o le lalolagi.

O le a le pogai o le oo mai o le malosi mai i ia vaivaiga manino? Na saunoa mai le taitai o le ekalesia Anelekana ma le sikola o Frederic Farrar: “E toatasi, ma e na o le tasi lava le tali e mafai ona i ai —o le toetu mai le oti. O nei suiga tele uma sa mafua ona o le mana o le toetu o Keriso.”4 I le avea ai ma molimau a le Alii toetu, sa iloa e Aposetolo e leai se mea e mafai ona taofia lenei galuega mai le alualu i luma. O la latou molimau o se punavai o le mana lagolago a o faatoilaloina e le Ekalesia anamua mea le lelei uma.

I lenei vaitau o le Eseta, i le avea ai ma se tasi o Ana molimau faauuina, ou te tautino atu e faapea i se taeao po o se tasi o Aso Sa matagofie, na toetu mai ai le Alii o Iesu Keriso mai le oti e faamalosia i tatou ma motusia noataga o le oti mo tagata uma. O loo soifua Iesu Keriso! Ona o Ia, o le oti e le o lo tatou mutaaga lea. O le Toetu o le meaalofa saoloto ma le lautele lea a Keriso i tagata uma.

Ata
O Keriso ma Maria le Makatala i le tuugamau

O Keriso ma Maria i le Tuugamau, saunia e Joseph Brickey

O Mai ia Keriso

O le talalelei ma le Togiola a Iesu Keriso e mo tagata uma—o lona uiga, o tagata uma. Na pau lava le ala tatou te maua ai faamanuiaga atoatoa o le taulaga togiola a le Faaola o le taliaina lea e le tagata lava ia o Lana valaaulia: “O mai ia te au” (Mataio 11:28).

Tatou te o mai ia Keriso pe a tatou faatinoina le faatuatua ia te Ia ma salamo. Tatou te o mai ia te Ia pe a papatisoina i tatou i Lona suafa ma maua le meaalofa o le Agaga Paia. Tatou te o mai ia te Ia pe a tatou tausia poloaiga, maua sauniga, faamamalu feagaiga, opogi aafiaga i le malumalu, ma ola i le ituaiga olaga o soo o Keriso o loo soifua.

E i ai taimi o le a e fetaiai ai ma le lotovaivai ma faanoanoaga. Atonu e momomo lou loto mo oe lava po o se tasi e te alofa i ai. Atonu e mamafatu ia te oe agasala a isi. O mea sese na e faia—atonu o ni mea matuia—atonu e afua ai ona e fefe faapea o le a tuua oe e faavavau e lena filemu ma le fiafia. I taimi faapena, ia manatua e le gata ina sii ese e le Faaola le avega o le agasala ae faapena foi ona “mafatia i tiga ma puapuaga ma faaosoosoga o ituaiga eseese uma” (Alema 7:11), e aofia ai ma o outou tiga! Ona o le mea na Ia uia mo oe, ua Ia silafia patino ai le ala e fesoasoani ai ia te oe a o e taliaina Lana valaaulia e suia ai le olaga: “O mai ia te au.”

E Talisapaia Tagata Uma

Ua faamanino mai e Iesu Keriso o fanau uma a le Tama Faalelagi ua i ai le aia tutusa i faamanuiaga o Lana talalelei ma le Togiola. Ua Ia faamanatu mai ia i tatou o tagata uma “ua faamanuiaina i le tasi e pei o le isi, ma ua leai se tasi ua faasaina” (2 Nifae 26:28).

“Ua Ia valaauina i latou uma ia o mai ia te ia ma taumamafa i lona agalelei; ma e lē teena e ia se tasi e sau ia te ia, e uliuli pe pa’epa’e, e pologa pe saoloto, o tane ma fafine” (2 Nifae 26:33).

“Ua Ia valaauina i latou uma”—o lona uiga o i tatou uma! E le tatau ona tatou tuuina ni faailoga mamasagia ma ni eseesega faafoliga i o tatou lava luga po o isi. E le tatau ona tatou faatūina soo se papupuni i le alofa o le Faaola po o manatu faivavale e faapea e le mafai ona Ia aapa mai ia i tatou po o isi. E pei ona sa ou fai atu muamua, “E le mafai [e se tasi] ona magoto ia maualalo ifo nai lo le malamalama le gata o le Togiola a Keriso e aapa atu ai ia te oe.”5

Nai lo lena, e pei ona sa ma aoaoina ma Sister Holland i ni nai masina a o lei maliu o ia, ua poloaiina i ma’ua ia maua le “alofa mama, o lea alofa mama o le alofa lava lea” (2 Nifae 26:30).6 O le alofa lenei ua faaali mai e le Faaola ia i tatou, auā “e lē faia e Ia se mea vagana ai ua mo le manuia o le lalolagi; ona ua alofa o ia i le lalolagi, e oo ina tuuina mai e ia lona lava soifua ina ia mafai ona ia tosina mai o tagata uma ia te ia” (2 Nifae 26:24).

Ou te molimau atu o le talalelei ma le Togiola a Iesu Keriso e mo tagata uma. Ou te tatalo o le a outou opogi ma le olioli faamanuiaga Na te aumaia.

O Faamatalaga

  1. Howard W. Hunter, “The Gospel—A Global Faith,” Ensign, Nov. 1991, 18.

  2. Tagai Howard W. Hunter, “All Are Alike unto God” (Brigham Young University fireside, Fep. 4, 1979), 1–5, speeches.byu.edu.

  3. E I ai Se Mauga Lanu Vao,” Viiga, nu. 108.

  4. Tagai i le Frederic W. Farrar, The Life of Christ (1994), 656.

  5. Jeffrey R. Holland, “O Le Au Faigaluega i le Tovine,” Liahona, Me 2012, 33.

  6. Jeffrey R. Holland, “A Future Filled with Hope” (faigalotu i le lalolagi atoa mo le autalavou matutua, 8 Ian., 2023), broadcasts.ChurchofJesusChrist.org.