Koniferedi Raraba
E Dua na Yavu Vinaka me Sabaya na Veigauna ena Lako Mai
Koniferedi Raraba ni Epereli 2020


E Dua na Yavu Vinaka me Sabaya na Veigauna ena Lako Mai

Ena veiyabaki sa tu mai, meda vakatara me tosoi keda ka vakauqeti keda na vakavinakataki ni Valetabu e Salt Lake.

iTukutuku Makawa ni Valetabu e Salt Lake

Meda gole lesu tale mada ki na yakavi katakata ni 24 ni Julai, 1847 ena volekata na 2:00 ena yakavi. Ni oti e 111 na siga ni lako a dredre sara vei ira na 148 na lewe ni Lotu era a isevu ni ilawalawa me ra mua ki na ra, a qai yaco yani ki Salt Lake Valley o Brigham Young, na Peresitedi ni Kuoramu ni iApositolo, ni tauvimate tu ka malumalumu ena matetaka ni ulunivanua.

Ni oti e rua na siga, ni sa mamada toka mai na tauvimate, a liutaka o Brigham Young e vica na lewe ni Kuoramu ni iApositolo Le Tinikarua kei na so tale ki na dua na ilakolako ni vakadidike vanua. A vola oqo o William Clayton: “Ni voleka toka ni dua na maile ena vualiku ni keba, keitou sa yaco sara ki na dua na vanua cecere totoka, e tautauvata ka siro sobu yani vakavinaka ki na ra.”1

iVakatakilakila
Sa tu o Brigham Young ena vanua e tara kina na valetabu
iVakatakilakila
Sa tekia tu o Brigham Young na vanua me tara kina na valetabu
iVakatakilakila
Sa teki na vanua me tara kina na valetabu

Ni sa vakadikeva na vanua oqo kei iratou na ilawalawa, a tu vakadua vakasauri o Brigham Young ka cobara na nona ititoko ki na qele, ka kaya, “Oqo na vanua ena tu kina na Valetabu ni noda Kalou.” E dua na nona itokani o Elder Wilford Woodruff, a kaya vakaoqo ni “a curumi [koya] me vaka na livaliva,” ka a teivaka e dua na taba ni kau ena qele me vakatakila na vanua a cobari kina na ititoko nei Peresitedi Young. A qai digitaki e vasagavulu na eka me baleta na valetabu, ka sa lewai me tuvanaki na siti “me sukuwea vinaka ena Vualiku & Ceva, tokalau & ra” ka me toka na valetabu ena kena lomadonu.2

Ena koniferedi raraba ni Epereli 1851, era a digitaka vakalewelevu na lewe ni Lotu me tokoni e dua na vakatutu me tara e dua na valetabu “ki na yaca ni Turaga.”3 Oti e rua na yabaki, ena 14 ni Feperueri, 1853, a vakatabuya na vanua oqo o Heber C. Kimball ena dua na soqoni raraba era a tiko kina e vica na udolu na Yalododonu, ka caka na vakasobuduru ni yavu ni Valetabu e Salt Lake. Ni oti e vica na vula, ena ka 6 ni Epereli, era sa qai vakadavori ka vakatabui na tutu ni vatu lelevu ni valetabu ka caka na kena soqo e matata ka oka kina e dua na matavoleni sotia kei na mataivakatagi kei na maji era liutaka na iliuliu ni Lotu mai na valecavu makawa ki na vanua me tara kina na valetabu, ka a laki tau na kena vosa kei na masu ena va na vatu yadua.

iVakatakilakila
Na yavu ni Valetabu e Salt Lake
iVakatakilakila
Brigham Young

Ena soqo ni vakasobuduru, a nanuma lesu o Peresitedi Young ni a raica e dua na raivotu ena gauna a butuka kina ena imatai ni gauna na vanua ni ratou sa vakadikeva na qele bucabuca, ka kaya kina, “Au a kila kina [e kea], me vaka niu sa kila tu oqo, ni oqo na vanua me na tara kina na valetabu—ni sa tu e mataqu.”5

Ni oti e tini na yabaki, a vakaraitaka kina o Brigham Young na rai vakaparofita oqo ena koniferedi raraba ni Okotova 1863: “Au vinakata meu raica me tara [na] valetabu ena ivakarau ena tudei tu ena mileniumi. Oqo ena sega ni valetabu duadua ga eda na tara; ena vica tale na drau era na tara ka vakatabui vua na Turaga Na valetabu oqo ena kilai me isevu ni valetabu a tara ena veiulunivanua maivei ira na Yalododonu Edaidai. … Au vinakata na valetabu … me ivakaraitaki ni dua na ivakananumi dokai ni nodra vakabauta, gugumatua kei na cakacaka na Yalododonu ni Kalou ena veiulunivanua.”6

iVakatakilakila
Na Valetabu e Salt Lake ni sa tara tiko
iVakatakilakila
Na Valetabu e Salt Lake ni sa tara tiko

Ni raicilesu na itukutuku makawa lekaleka oqo, au qoroya na raiyawa nei Brigham Young—imatai, na nona vakadeitaka, ena kena rawati rawa, ka vakayagataki na ivakarau ni taravale a tu ena gauna o ya kei na kena vanua, me a tara na Valetabu e Salt Lake ena iwalewale me tudei tu ena taucoko ni Mileniumi ka, kena ikarua, na nona parofisaitaka na kena tubu cake na veivaletabu e vuravura raraba, me yaco sara ki na drau na kena iwiliwili.

Na Vakavoutaki ni Valetabu e Salt Lake

Me vakataki Brigham Young, o ira na parofita nikua era wanonova matua tiko na Valetabu e Salt Lake kei ira kece na kena vo ena veitaqomaki cecere. Ena loma ni veiyabaki, na Mataveiliutaki Taumada—ena veigauna sa dau—vakasalataki iratou na Matabisopi Vakatulewa me ratou raica tiko me kaukauwa tikoga na yavu ni Valetabu e Salt Lake. Niu a se veiqaravi tiko ena Matabisopi Vakatulewa, ena nodratou kerekere na Mataveiliutaki Taumada, keitou a cakava e dua na vakadidike raraba ni ituvaki ni Valetabu e Salt Lake, oka kina na kena raici na veika vovou ni tarovi ni yavavala kei na iwalewale ni kena tara.

Oqo e tikini veika e talevi lesu ka vakaraitaki ki na Mataveiliutaki Taumada ena gauna oya: “Ena ituvatuva ni kena tara na Valetabu e Salt Lake, na ijinia vinaka duadua, kei na tamata cakacaka vinaka duadua, na iyaya ni cakacaka ni tara vale, na iyaya me vakaiyayataki kina, kei na ivurevure vagauna tale eso e tiko ea vakayagataki. Vakatekivu mai na kena a vakatabui ena 1893, a tudei qaqa tu na valetabu ka veiqaravi vaka e dua na bikeni ni vakabauta [kei na] inuinui ka sa dua na rarama vei ira na tamata. A vakayacori ena veitaqomaki cecere na kena cicivaki, vakasavasavataki, kei na kena tudei tiko na valetabu me ituvaki vinaka. Na dagona vatu e tuba kei na vuloa e loma ena kena isema e tokona na isa e cake era se tu vinaka. E vakadeitaka na vakadidike walega oqo ni vanua a digitaka o Brigham Young me baleta na valetabu e tu vinaka na kena qele ka ituvaki totoka na kena kaukauwa.”7

A tini na vakadidike ni sa gadrevi na kena vakavinakataki kei na kena vakatorocaketaki me vakavoui ka cokonaki na valetabu, oka kina na vata e tuba kei na delana e cake, na gacagaca ni veiyaya eso, kei na vanua ni papitaiso. Ia, a vakaturi talega me dua tale na kena vakatorocaketaki vakavinaka na itatarovi ni yavavala tekivu mai na yavu ni valetabu ka lako cake.

Na Yavu ni Valetabu

Me vaka o ni sa rogoca oti, o Peresitedi Brigham Young vakai koya a vakaitavi sara vakabibi ena kena tara na yavu ni valetabu taumada, sa taura tu mai na valetabu vakatekivu mai na gauna a vakacavari kina ena 127 na yabaki sa oti. Na ituvatuva ni vakavoutaki na itatarovi ni yavavala me baleta na valetabu era na vakayagataki kina na tekinolaji ni yavu vakai ira yadua, a sega mada ni vakasamataki ena gauna a tara kina. Sa raici tiko kina ni oqo sa gacagaca ni idinia e cecere duadua e ka vou me veitaqomaki mai na uneune.

iVakatakilakila
Na ituvatuva matailalai ni vakavoutaki ni valetabu
iVakatakilakila
Na ituvatuva matailalai ni vakavoutaki ni valetabu

Na tekinolaji oqo, sa veivakatorocaketaki vou, e tekivu sara ga ena yavu e ra ni valetabu, sa vakarautaki kina e dua na veitaqomaki kaukauwa mai na vakacaca ni uneune. Na kena ka dina, e vakaukauwataka na kena itaratara na valetabu me tu kaukauwa, ena gauna mada ga ni yaco ena kena qele kei na kena ituvaki raraba e dua na uneune.

Na kena vakavoutaki na valetabu ena cakacakataki kina na tekinolaji oqo me vaka e ratou a vakaraitaka na Mataveiliutaki Taumada ena yabaki sa oti. Ena ruku ni veidusimaki ni Matabisopi Vakatulewa sa mai tekivu kina na kena tara ena vica na vula sa oti, ena Janueri ni 2020. E namaki tiko mena vakacavari ena loma ni va na yabaki mai oqo.

Vakadeitaki ni Nomu Yavu Vakai Iko

Niu vakasamataka na va na yabaki ni bula e tarava ni Valetabu e Salt Lake ena kena totoka, rokovi, ka cecere, ka vakasakiti dina, au raica kina ni sa dua na gauna ni kena vakavoui ka sega ni gauna me sogo kina! Ena sala vata ga, eda na rairai taroga vakai keda, “Ena rawa vakacava me uqeti keda na kena vakavoutaki raraba na Valetabu e Salt Lake meda dui cakava kina na noda vakavouia, tara vou, sucu vou, vakaukauwataka tale, se vakalesua mai na noda bula vakayalo?”

Ni da raica na yaloda ena rawa me vakatakila mai ni oi keda talega kei na noda vuvale ena rawa me yaga vei keda eso na cakacaka ni kena vakavinakataki kei na vakavoui, vakakina na vakatorocaketaki ni itatarovi ni uneune. Eda rawa ni tekivutaka na cakacaka oqo ena taro:

“E vakacava tu na irairai ni noqu yavu?”

“Na cava so e umanaki tu ena vatu ivakadei vavaku, tudei, kaukauwa era sa tiki tiko ni noqu yavu, sa tiko kina na noqu ivakadinadina?”

“Na cava so na gacagaca vakayavu ni kequ ituvaki vakayalo kei na vakasama ena rawa kina vei au kei na noqu vuvale me keitou tudei tiko ka sega ni yavalati rawa, ka rawa me keitou vorata rawa na veigauna ni yavavala ni vanua kei na sasakurekure kaukauwa ena dau yaco ki na noda bula?”

Na tavuki eso ka tautauvata ki na uneune sa dau dredre meda kila rawa e liu ka ra yaco mai ena kena kaukauwa e duidui—noda veimuayaki ena lomatarotaro kei na vakatitiqa, sotava na rarawa kei na ka dredre, cakacakataka tiko noda dui caka cala vata kei ira na iliuliu ni Lotu, lewenilotu, vunau, se lawatu. Na itataqomaki vinaka duadua me sabaya na lasu vakaoqo e tiko ga ena noda yavu vakayalo.

Na cava beka sa qai noda vatu ivakadei vakayalo ni noda bula yadua ka vakavuvale? Era na rairai ivakavuvuli ni bulataki ni kosipeli e rawarawa, matata, ka talei—o ya na masu vakavuvale, vuli ivolanikalou, tiko e valetabu, na iVola i Momani, kei na vuli kosipeli ena Lako Mai, Mo Muri Au kei na lotu vakamatavuvale. Na ivurevure veivukei eso tale me vaqaqacotaka na nomu yavu vakayalo e rawa ni oka kina na Yavu ni Vakabauta, na ivakaro raraba ni matavuvale, kei “Na Karisito sa Bula Tiko.”

Vei au, na ivakavuvuli era oka tiko ena taro sa veivosakitaki me tiki ni kena ciqomi e dua na ivolatara ni valetabu sa yaco me dua na ivakadei kaukauwa ni dua na yavu vakayalo—vakabibi na imatai ni va na taro. Au raici ira ni ra sa vatu ivakadei vakayalo.

Oi keda, vakakina, eda sa kila tu na taro oqo, ni a wilika vei keda vakayadudua o Peresitedi Russell M. Nelson ena konkiferedi raraba sa oti.

  1. Ko vakabauta ka vakadinadinataka na Kalou, na Tamada Tawamudu; kei na Luvena, o Jisu Karisito; kei na Yalo Tabu?

    iVakatakilakila
    Na Lewe Tolu Vakalou
  2. E dua tiko li na nomu ivakadinadina ni Veisorovaki i Jisu Karisito kei na Nona itavi vaka nomu iVakabula ka Dauveivueti?

    iVakatakilakila
    Na Veisorovaki i Jisu Karisito
  3. E dua tiko li na nomu ivakadinadina ni kena Vakalesui mai na kosipeli i Jisu Karisito?

    iVakatakilakila
    Na Veivakalesuimai
  4. O tokona beka na Peresitedi ni Lotu i Jisu Karisito ni Yalododonu Edaidai ni parofita, daurairai, ka dauvakatakila ka sai koya duadua ga na tamata e vuravura e vakadonui me vakayagataka na idola kece sara ni matabete?8

    iVakatakilakila
    Ira na Parofita

O sa raica beka na sala mo vakadeitaka kina na veitaro oqo ni ra sa gacagaca bibi sara ki na nomu yavu ni bula me vukei mo tara cake ka vaqaqacotaka kina? E vakavulica o Paula vei ira mai Efeso baleta e dua na lotu “sa tara cake e na nodra yavu nai apositolo kei ira na parofita, ia sai koya ko Jisu Karisito sa kenai vakadei ena tutu ni vale; o koya sa sema vata kina na vale taucoko, a sa tubu cake kina me vale tabu ni sa tu vata kei na Turaga.”9

iVakatakilakila
Na valetabu kei na kena yavu kaukauwa

Dua vei ira na noqu gauna rekitaki vakalevu ena noqu bula o ya niu a veikilai ka uqeti maivei ira na lewe ni Lotu e vuravura raraba era sa ivakaraitaki vinaka tiko ni vakabauti Jisu Karisito kei na Nona kosipeli. E vei ira na tamata yadua na yavu kaukauwa ka vakatara mera vorata na veika e rawa ni yavalati ira ena nodra kila deivaki, se cava ga na mosi ni yalo kei na mosi era sotava.

Ena kena matanataki oqo ena noqu bula, au a vosa ena soqo ni veibulu sa oti ni dua na marama goneyalewa vakawati, totoka, gugumatua, ka tina (ka neitou itokani ni vuvale). E a dauqito soka qaqa ena iwasewase naba dua ena gauna a sotava ka vakamau kina kei na watina vuli vuniwai ni bati. Rau a vakalougatataki ena dua na luvedrau yalewa totoka, ka bulicaki vinaka. A valuta qaqa voli mai e vica na mataqali kenisa ena ono na yabaki veibolei. Dina ga ni a sotava tikoga na mosi ni yalo kei na oca ni yago, a nuitaka ga na Tamana Vakalomalagi dauloloma ka ra dau cavuta tiko na nona ilawalawa ena itukutuku raraba na nona qaqanivosa talei: “Sa tiko na Kalou ena ka kecega.”

Ena dua na nona itukutuku raraba a vola kina ni dua a tarogi koya, “Me na dei tikoga vakacava na nomu vakabauta ni ko sotava na mosi ni yalo era voliti iko tu?” A qai sauma ena qaqa ena vosa oqo: “Baleta ni vakabauta ga a kauti au tiko ena loma ni gauna butobuto oqo. Ni tiko na vakabauta e sega ni kena ibalebale ni sega na ka ca me na yaco. Ni tiko noqu vakabauta sa na rawa kina meu vakadinata ni na yaco tale mai na rarama. Na rarama o ya ena ramase cake sara baleta niu sa curuma oti na veika butobuto. Ena levu ga ni butobuto au sa sotava ena veiyabaki, au sa vakadinadinataka na rarama sa levu cake. Au sa raica oti na cakamana. Au sa vakilai ira na agilosi. Au sa kila ni Tamaqu Vakalomalagi sa dau keveti au. E sega na veika oqori me sega ni sotavi ke rawarawa tu ga na bula. Na veisiga ni mataka ni bula oqo e rawa ni tawakilai, ia e sega oqo ena noqu vakabauta. Kevaka au sa digitaka meu kua ni vakabauta au sa digitaka kina meu lako ga ena butobuto. Baleta ni sega na vakabauta, na butobuto duadua ga sa qai tu.”10

Na nona ivakadinadina ni vakabauta tawayavalati rawa vua na Turaga o Jisu Karisito—ena nona vosa kei na nona ivakarau ni bula—sa veivakauqeti vei ira na tamata. E dina ga ni yagona sa malumalumu sara, a laveti ira cake eso mera kaukauwa cake.

Me vakataka na sisita oqo, au nanumi ira e vuqa tale na lewe ni Lotu, era sotia qaqa vakataki koya, era lako voli e veisiga ena vakabauta, era saga mera dina tiko ka tisaipeli yaloqaqa ni noda iVakabula, o Jisu Karisito. Era sa vuli vua na Karisito. Era sa vunautaki Karisito. Era sasagataka mera vakatotomuri Koya. Ke yaco ena nodra yavu ni bula e veisiga me tudei tu se yavavala, na nodra yavu vakayalo sa kaukauwa sara ka sega ni vakayavalati rawa.

Oqo o ira na tamata yalodina era kila vinaka tu na ibalebale bibi ni qaqani sere “Na yavu tudei ni Turaga dokai” kei na “tou dro ga vei Jisu me tou bula mai.”11 Sa dua na ka noqu vakavinavinaka meu veimaliwai vata kei ira era sa vakarautaka e dua na yavu vakayalo sa kilikili kaya ena yaca Yalododonu era sa kaukauwa ka tudei mera vorata rawa e vuqa na veika dredre ni bula oqo.

Au sega ni nanuma ni da rawa me da vakabibitaka tale vakasivia na bibi ni yavu vakaoqo ki na noda bula. Ni ra se gone lailai mada ga, era a vakavulici na noda gone ena Lalai ni ra lagata na ka dina oqo:

Tara nona vale e dela ni vatu,

Sa qai taubina uca. …

Taubi na ucasa waluvumai,

Nona vale satudei.12

Na ivolanikalou sa vaqaqacotaka tale na vunau vakayavu oqo. A vakavulici ira na tamata mai Amerika na iVakabula:

“Dou sa kalougata kevaka dou sa kitaka tiko ga na veika oqo, ni dou sa tara cake e dela ni noqu vatu.

“Ia ko koya vei kemudou sa kitaka e levu cake se lailai sobu mai na veika oqo sa sega ni tara cake ena dela ni noqu uluvatu,ia sa tara ga ena dela ni nuku; ia ni sa tau mai na uca, ka coka na dobui, ka liwa na cagi, ka tabaki ira, era na bale kina.”13

Sa nodra inuinui dina na iliuliu ni Lotu ni kena vakavinakataki sara na Valetabu e Salt Lake ena cau tiko ki na kena vakayacori na gagadre nei Brigham Young me raica “me tara na valetabu ena ivakarau ena tudei tu ena mileniumi.” Ena veiyabaki mai oqo, meda sa vakatara na veivakatorocaketaki oqo ki na Valetabu e Salt Lake me tarai keda ka uqeti keda, na tamata yadua kei na matavuvale, ni o keda talega—vakaibalebale—“meda tara ena ivakarau ena tudei tu ena mileniumi.”

Eda na cakava vakakina ni da sa vakayacora kina na ilesilesi maivei iApositolo o Paula meda “[binia] tu me [noda] na yavu ena yaga ena gauna e muri mai,meda] taura kina na bula sai koya na bula dina.”14 Sa noqu masu vagumatua ni na dei ka qaqa na noda yavu vakayalo, ni noda ivakadinadina baleta na Veisorovaki i Jisu Karisito kei na Nona ilesilesi vaka noda iVakabula kei na Dauveivueti sa na yaco me noda dui vatu ivakadei, o Koya au sa vakadinadinataka ena Yacana, sai Jisu Karisito, emeni.

iDusidusi

  1. William Clayton journal, July 26, 1847, Church History Library.

  2. “At the Tabernacle, Presidents Woodruff and Smith Address the Saints Yesterday Afternoon,” Deseret Evening News, Aug. 30, 1897, 5; “Pioneers’ Day,” Deseret Evening News, July 26, 1880, 2; Wilford Woodruff journal, July 28, 1847, Church History Library, Salt Lake City.

  3. “Minutes of the General Conference of the Church of Jesus Christ of Latter-day Saints, held at Great Salt Lake City, State of Deseret, April 6, 1851,” Deseret News, Apr. 19, 1851, 1.

  4. Raica na “The Temple,” Deseret News, Feb. 19, 1853, 130; “Minutes of the General Conference,” Deseret News, Apr. 16, 1853, 146; “Minutes of the General Conference,” Deseret News, Apr. 30, 1853, 150.

  5. “Address by President Brigham Young,” Millennial Star, Apr. 22, 1854, 241.

  6. “Remarks by President Brigham Young,” Deseret News, Oct. 14, 1863, 5.

  7. Nodratou vosa na Matabisopi Vakatulewa ena Valetabu e Salt Lake vei iratou na Mataveiliutaki Taumada, Okotova 2015.

  8. Raica na Russell M. Nelson, “iOtioti ni Vosa,” Liaona, Nove. 2019.

  9. Efeso 2:20–21.

  10. iTukutuku raraba maivei Kim Olsen White.

  11. “Na Yavu Tudei,” Sere ni Lotu, naba 43.

  12. “The Wise Man and the Foolish Man,” Children’s Songbook, 281; emphasis in original was removed in this instance.

  13. 3 Nifai 18:12–13vakamatatataki.

  14. 1 Timoci 6:19; vakamatatataki.