Kaci, Kakua ni Lutu

Nikua au na via tekivu ena noqu vakadinadinataka na veivakadeitaki taucoko e lomaqu ni dau rogoca na Kalou na noda masu ka sauma ena sala yadua.

Ena vuravura e lako curuma tiko na gauna ni veilecayaki, mosi, rarawa, kei na yalolailai, eda na rairai vakararavi vakalevu cake ki na noda rawa ka kei na veika eda vinakata, vakakina na kila ka kei na veitaqomaki e lako mai vuravura. Oqo e rawa ni vakavuna meda biuta i muri na ivurevure dina ni veivuke kei na veitokoni ka rawa ni vorata na bolebole ni bula oqo.

Au nanuma e dua na gauna au curu kina ivalenibula e na vuku ni dua na tauvimate, ka dredre vei au meu moce. Na gauna au bokoca kina na cina ka butobuto mai na rumu, au raica e dua na ivakatakarakara caliva e dela ni rumu ka kaya, “Kaci, kakua ni Lutu.” Au kurabui, na siga tarava au raica na itukutuku vata ga e tokaruataki ena vica tale na tiki ni rumu.

Na cava e sa rui bibi kina na itukutuku oya? Niu tarogi nasi na tikina oya, e kaya okoya, “Me tarova e dua na vakacalaka e na vakalevutaka na mosi sa tu rawa vei iko.”

Na bula oqo, e kena ivakarau, me kauta mai na veika sotavi mosimosi, eso ena vuku ni yagoda, eso ena vuku ni noda malumalumu se veivakararawataki, eso ena vuku ni vakayagataka na tani na nodra digidigi, kei eso e na vuku ni vakayagataki na noda digidigi.

E tiko tale e dua na iyalayala kaukauwa cake mai ko cakava vakai Koya na iVakabula ni vakarota, “Dou kerekere, ka na soli vei kemudou; dou vakasaqara, ka dou na kunea; dou tukituki,” se kaci, “ka na dolavi vei kemudou”?¹

Na masu sa ivakarau ni veitaratara vata kei na Tamada Vakalomalagi ka vakatarai keda meda “kaci ka kakua ni lutu.” E dina ga, ni tu na veituvaki eso eda nanuma kina ni se sega ni rogoci na kaci baleta ni keda sega ni ciqoma na kena isau vakatotolo se e dua me vaka keda namaka.

Oqo eso na gauna e dau vakavuna na lomaocaoca, rarawa, kei na druka. Ia, kua ni guilecava na ivakaraitaki ni vakabauta na Turaga nei Nifai ena nona kaya, “Me qai sega ni rawa vakacava Vua me vakaroti au, meu taya e dua na waqa?”² Oqo, meu tarogi iko, ena rawa vakacava me sega ni vakaroti iko na Turaga, ka mo kakua ni lutu?

Nuidei ena isaunitaro ni Kalou e kena ibalebale ni da na ciqomi ni Nona sala e sega ni noda sala³ kei “ena yaco na ka kecega ena kena gauna.”⁴

Na kila dei ni keda luve ni dua na Tamada Vakalomalagi dauloloma e dodonu me vakauqeti keda meda “kaci” ena masu ni yalodina vata kei na yalo ni “daumasu tiko ga, ka kakua ni ceguoca; … ia na [noda] cakacaka oqo me na vinaka kina na yalo[datou].”⁵ Vakasamataka mada na yalo ni Tamada Vakalomalagi ni da dau masu ena masu yadua ena yaca ni Luvena, o Jisu Karisito. Sa dua na kaukauwa kei na yalomalua, au vakabauta, ni na vakaraitaki ni da vakayacora vakakina!

Na ivolanikalou e sinai tu ena nodra ivakaraitaki ira era kaci vua na Kalou ka ra sega ni lutu. O Ilamani kei na nona mataivalu, ni ira sotava tiko na nodra ibolebole, “kaci” vua na Kalou, ka talaucaka na yalodra ena masu. Era ciqoma na veivakadeitaki, vakacegu, vakabauta, kei na inuinui, ka rawata na yaloqaqa kei na gugumatua me yacova ni ra sa rawata na nodra takete.⁶

Raitayaloyalotaka mada ni a “kaci” o Mosese ka tagi vua na Kalou ni sa kunei koya ena kedrau maliwa na Wasa Damudamu kei ira na kai Ijipita ni sa voleka me valuti ira yani, se o Eparaama ni talairawarawa ki na ivakaro me cabora na luvena o Aisake.

Au vakadeitaka ni kemuni yadua sa sotava oti ka na sotava na veika ena yaco na “kaci” me isau ni “sega ni lutu.“

Ena tolusagavulu na yabaki sa oti, ni keirau a vakavakarau tiko kei watiqu ki na neirau vakamau vakamatanitu kei na neirau vakamau ena valetabu, keirau a ciqoma e dua na qiri ka tukuna vei keirau ni a bokoci na vakamau vakamatanitu ena vuku ni dua na bese ni cakacaka. Keirau a ciqoma na qiri ni vo e tolu na siga me vakayacori na soqo sa tuvanaki tu. Ni oti e vica na sasaga ena valenivolavola tale eso ka sega ni kunea na ilesilesi sa tu rawa, keirau sa tekivu rarawa ka vakatitiqa ni na rawa ni keirau vakamau me vaka na kena ituvatuva.

Keirau a “kaci,” kei na noqu itau, ka sovaraka yani na yaloi keirau vua na Kalou ena masu. Kena itinitini, e dua a tukuna vei keirau e dua na valenivolavola ena dua na tauni lailai ena taudaku ni koro ka dua na veikilai kei turaganikoro. Keirau sega ni vakawelewele, keirau lai sikovi koya sara ka tarogi koya ke rawa ni keirau vakamau. Keirau mai marau, ni sa vakadonua kina. A vakamatatataka vei keirau na nona sekeriteri ni dodonu me keitou taura e dua na sitivikiti ena siti koya ka solia kece na ivolatukutuku ni bera na sigalevu ka tarava.

Ena siga ka tarava, keirau toki ki na tauni lailai ka gole ki na siteseni ni ovisa me keirau kerea na ivolatukutuku e gadrevi. Keirau kurabui ni kaya na vakailesilesi ni na sega ni solia vei keirau, baleta ni vuqa na veiwatini gone era sa dro tani mai na nodra matavuvale me ra vakamau vuni ena tauni oya, ka sega sara ga ni neirau kisi. Mai sobuti keirau tale na rere kei na rarawa.

Au nanuma na noqu mai “kaci” lo vua na Tamaqu Vakalomalagi meu kakua kina ni lutu. Au ciqoma e dua na ivakatakilakila matata ena noqu vakasama, ni kaya wasoma, “iVolatara ni valetabu, ivolatara ni volatabu.” Au a taura sara na noqu ivolatara ni valetabu ka solia vua na vakailesilesi, ki na veilecayaki nei noqu itau.

Sa dua na ka keirau kurabui kina ni keirau rogoca ni kaya na vakailesilesi, “Na cava o sega ni tukuna kina vei au ni o Lotu i Jisu Karisito ni Yalododonu Edaidai? Au kila vakavinaka na nomudrau lotu. Sa tekivu sara okoya me vakarautaka na ivolatukutuku. Keirau kurabui vakalevu cake ni biuta na siteseni na vakailesilesi ka sega ni tukuna e dua na ka.

Sa oti e limasagavulu na miniti, ka sega ni lesu tale mai. Sa 11:55 ena mataka, ka sa taura ga me yacova na sigalevu me keirau kauta kina na pepa. Vakasauri ga sa rairai mai kei na dua na luveni koli totoka ka tukuna vei keirau ni oqo e dua na iloloma ni vakamau ka solia vei keirau vata kei na ivolatukutuku.

Keirau cici sara yani ki na valenivolavola ni turaganikoro, vata kei na neirau ivolatukutuku kei na neirau koli vou. Ka keirau raica sara e dua na lori vakadonui e lako tiko mai vei keirau. Au tu vakadua e matana. Mai kele na motoka, ka keirau raici vunivola e loma. Ni raici keirau, ka kaya o koya, “Drau vosota sara; au sa tukuna oti vei kemudrau, me yaco na sigalevu. Sa dodonu meu gole ki na dua tale na itavi.”

Au vakayalomalumalumutaki au ena vakanomodi, “kaci” ena yaloqu taucoko vua na Tamaqu Vakalomalagi, ka kerea tale na veivuke meu “kakua ni lutu.” Vakasauri, mai yaco na cakamana. Tukuna vei keirau na sekeriteri, “Sa dua na koli totoka dina sa tu vei kemudrau.” Na vanua cava au rawa ni kunea kina e dua vakaoqori vei luvequ?

“Qo me sa nomu” keirau sauma yani vakatotolo.

A raici keirau mai ena kurabui na sekeriteri ka kaya, “Io, tou lako ki na valenivolavola ka tuvanaka.”

Ni oti e rua na siga, keirau a vakamau vakamatanitu kei Carol, me vaka na kena ituvatuva, keirau qai vauci ena Valetabu e Lima Peru.

E dina sara, e dodonu meda nanuma tiko ni “kaci” sa ka ni vakabauta kei na cakacaka—na vakabauta me da kila ni tiko e dua na Tamada Vakalomalagi ka dau sauma na noda masu me vaka na Nona vuku tawayalani, ka qai, cakacaka me salavata kei na veika eda kerea. Kaci—ena masu—e dua na ivakatakilakila ni nuinui. Na masu e rawa ni ivakatakilakila ni noda inuinui—ia na cakacaka ni oti na masu sa ivakatakilakila ni noda vakabauta e ka dina, na vakabauta e vakatovolei ena gauna ni mosi, rere, se rarawa.

Au vakatura mo vakasamataka na veika oqo:

1. Dau nanuma na Turaga me imatai ni nomu digidigi ni veivuke.

2. Kaci, kakua ni Lutu. Vuki ki vua na Kalou ena masu yalodina.

3. Ni sa oti na masu, cakava na veika kece mo rawata kina na veivakalougatataki o sa masulaka.

4. Vakayalomalumalutaki iko mo ciqoma na isau ena Nona gauna kei na Nona sala.

5. Kakua ni cegu! Toso tiko ga ki liu ena salatu ni veiyalayalati ni o waraka tiko e dua na isau.

De dua e tiko e dua ena gauna oqo, ena vuku ni ituvaki, e vaka me sa vakarau lutu ka na vinakata me “kaci” me vakataki Josefa Simici ena nona kailavaka yani, Oi kemuni na Kalou, ko ni sa tiko evei? … A cava na kena dede ko ni na tarova tiko kina na ligamuni,?”⁷

Ena ituvaki mada ga vakaoqo, masu ena “igu vakayalo,” me vaka e vakavulica o Peresitedi Nelson,⁸ baleta ni dau rogoci tu ga na nomu masu!

Nanuma na sere ni lotu oqo:

Ni da masu, eda na vakila na loloma ni Tamada Vakalomalagi, o koya ka tala mai na Luvena e Duabau ga me mai vakamamadataka na noda icolacola, baleta kevaka eda “tagi vua na Kalou,” au vakadinadinataka ni da na sega ni lutu. Ena yaca i Jisu Karisito, emeni.