2021
“Dili na Ko usa ka Bata, Lo”
Marso 2021


Nagkatigulang nga Matinud-anon

“Dili na Ko usa ka Bata, Lo”

Ang paggahin og panahon uban sa akong gamayng apo nga babaye naghatag og gibug-aton sa katahum sa kasamtangan ug makapabalik sa mga panumduman sa nangagi.

Imahe
a smiling little girl

Mga paghulagway pinaagi ni Carolyn Vibbert

Ang akong apo nga babaye nga si Lily bag-ohay lang nga nagkwatro anyos, apan ako lang gihapon siyang tawagon sa iyang angga sa gamay pa siya nga bata: “Baby Lils.” Kon akong buhaton, pahinumduman ko niya nga, “Dili na ko usa ka bata, Lo.”

Mahimong husto siya, apan nanghinaut ko nga dili. Nakahukom ko nga kon ipadayon nako ang pagtawag niya og Baby Lils, tingali dili siya motubo og paspas kaayo. Mao nga magpadayon ko sa pagtawag niya og Baby Lils, bisan hangtud nga siya moabut na sa panuigon nga mosugod na sa pagdrayb.

Siyempre, nasayud ko nga dili nako kapugngan ang kapaspas sa mga adlaw, mga bulan, ug mga tuig. Gisulayan ko kana sa akong kaugalingong mga anak … ug napakyas. “Ang among mga kinabuhi [milabay],” sama sa gisulti ni Jacob, “ingon kini ngari kanamo nga usa ka damgo” (Jacob 7:26). Nahibaloan na lang nako, nga ang kamanghuran namong anak nga lalaki mahimo nang usa ka misyonaryo, mobiya sa akong asawa ug nako diha sa usa ka balay nga puno sa bakanting mga kwarto ug ang panumduman sa pagkabata.

Bag-o lang nakadungog ko og usa ka karakter diha sa usa ka salida nga nag-ingon, “Ang edad mopalawom sa tanang pagbati.” Motuo ko nga tinuod kana. Sa higayon nga ikaw mabuhi og katunga sa siglo o lapas pa, nakasinati na ka og daghang kalipay sa kinabuhi ug mga kasub-anan. Ang gugma motubo uban sa pagkawala, ug ikaw nasayud nga ang kalipay hangtud sa hangtud moabut diha sa sunod nga kinabuhi, dili niining kinabuhia.

Samtang motan-aw ko sa panagway ni Lily, naghunahuna ako kon unsa kaha nga mga disyerto ang iyang latason, unsa nga mga palas-anon ang iyang dad-on, ug unsa nga mga kasakit sa lawas ang iyang antuson (tan-awa sa 2 Mga Taga-Corinto 12:7). Ako nag-ampo nga ang Ginoo manalipod kaniya, bisan sulod sa pipila lang ka tuig, gikan niadtong mortal nga mga leksyon nga importante sa atong espirituhanon ug emosyonal nga paglambo. Ako nag-ampo nga Siya molig-on kaniya kon kadtong mga pagsulay moabut, ingon nga kini moabut kanatong tanan.

Hinoon, alang sa pagkakaron, ako misalikway sa maong mga hunahuna. Naningkamot ko nga dili kaayo maghunahuna kabahin sa umaabut. Dili ko gustong mataligam-an ang katahum sa pagkakaron.

“Dakpa ko, Lo,” miingon si Lily samtang modagan palayo.

Ako siyang gukuron gikan sa usa ka kwarto ngadto sa sunod. Ang iyang nindot nga pagkatawa daw musika, ug ang iyang maanyag nga panagway usa ka kahayag sa adlaw. Sa usa ka daklit, ang 25 ka tuig nahanaw. Ako karon nahinumdom na usab sa nanglabayng panahon, uban sa inahan ni Lily, ang akong anak nga babaye. Kwatro anyos usab siya. Ug sama ni Lily, moagik-ik siya samtang ako siyang gukuron sa tibuok balay.

Unya laing pang panumduman ang naabut. Niadtong 1974 kadto, ug ang akong mga igsoong lalaki ug ako mibisita sa among apohan nga lalaki nga si Curtis Ellsworth. Mao kadto ang katapusang higayon nga ako makakita kaniya niining kinabuhia. Mamatay na siya sa dili madugay, sa edad nga 90, samtang ako nagserbisyo og usa ka misyon sa Guatemala.

Niining higayuna gikan sa nangagi, naghunahuna ko: “Unsa kaha ang gihunahuna ni Lolo Ellsworth samtang nagtan-aw siya kanamo nga iyang kaliwatan? Nahinumduman ba niya sa dihang ang iyang kaugalingong mga anak gagmay pa? Nabalaka ba siya sa among kaugmaon? Amo ba siyang gipahinumduman nga ang kinabuhi paspas kaayong molabay?”

Sa among pagpanamilit nianang dugay nang higayon, nahinumdom ko nga si Lolo Ellsworth mihilak. Sulod sa mga dekada naghunahuna ko kon ngano. Karon siguro nasayud na ko.