2023
Ko e Fanga Kiʻi Matalaʻi Siolaʻā ʻa ʻEniselaá
ʻEpeleli 2023


“Ko e Fanga Kiʻi Matalaʻi Siolaʻā ʻa ʻEniselaá,” Liahona, ʻEpeleli 2023.

Leʻo ʻo e Kau Māʻoniʻoni ʻi he Ngaahi ʻAho Kimui Ní

Ko e Fanga Kiʻi Matalaʻi Siolaʻā ʻa ʻEniselaá

ʻOku ou houngaʻia ʻi he fanafana ʻa e Laumālie Māʻoniʻoní, ʻa ia naʻá ne akoʻi mai ʻoku ʻafioʻi ʻe he ʻOtuá ʻa ʻEne fānaú.

ʻĪmisi
maka faʻitoka mo e matalaʻi siolaʻā ʻi hono tafaʻakí

Tā Fakatātā ʻa Dilleen Marsh

ʻI ha efiafi Tokonaki ʻe taha ʻi he 2009, naʻá ku tangutu ai mo hoku hoa faifekau ko Sisitā ʻAlisoni Veveá ʻi ha falelotu ʻo mamata ʻi he Fakataha Lahi ʻa e Fineʻofá. Naʻá ku fakakaukau kia ʻEniselā, ko ha fefine ne ma tokoni ke teuteu ki he papitaisó.

ʻI he taʻu ʻe ua kimuʻá, naʻe fakapoongi e foha ʻo ʻEniselaá. Naʻe ʻikai maʻu ngāue ʻa ʻEniselā he taimí ni, pea neongo naʻá ne fiefia ke papitaiso, ka naʻá ne faʻa ongoʻi tuenoa mo loto-mafasia. ʻI he efiafi ko iá kimuʻa pea fai e fakamafolá, ne u lotua mo Sisitā Vevea ha ueʻi fakalaumālie ke ma ʻilo e founga ke tokoni ai kia ʻEniselaá.

ʻI he lea ʻa Palesiteni Henelī B. ʻAealingí, ne u ongoʻi ʻoku tonu ke u foaki ha meʻa kia ʻEniselā. Ka ko e hā? Naʻe fakahā mai leva ʻe he Laumālié, “ʻOku fiemaʻu matalaʻiʻaku ʻa ʻEniselā.” ʻI he taimi ko iá, naʻe lolotonga vahevahe ʻe Palesiteni ʻAealingi ha talanoa fekauʻaki mo ha fefine naʻe ueʻi ke ʻave ha matalaʻiʻakau ki ha Fineʻofa.1 Naʻe fakapapauʻi mai kiate au ʻe heʻene talanoá, naʻe fiemaʻu matalaʻiʻakau ʻa ʻEniselā neongo pe ko e fakataumuʻá ki he hā.

Hili e fakamafolá, ne u talaange ki hoku hoá e meʻa kuo fanafana mai ʻe he Laumālié kiate aú. Naʻe ʻikai ke ma toe tatali, ka naʻá ma lele ki he falekoloa ofi tahá. Lolotonga ʻema sio ki he fanga kiʻi matalaʻiʻakau ne ʻikai loko lahi ʻi he falekoloá, ne u toʻo hake ha haʻinga matalaʻi teisi.

Naʻe pehē mai ʻa Sisitā Vevea, “Mahalo pē ʻikai. Fēfē ʻa e matalaʻi siolaʻaá?”

Naʻá ku fakamahinoʻi ange ʻene totongi mamafa angé, ka naʻe vili pē hoku hoá. Naʻá ne pehē mai, “ʻOku ou ongoʻi ʻoku totonu ke ta ʻai e matalaʻi siolaʻaá.”

Hili ha taimi siʻi mei ai ne ma tuʻu ʻi he fakafaletolo ʻo ʻEniselaá mo e ʻū matalaʻi siolaʻaá. ʻOku ʻikai ke u manatuʻi e feakafeʻiloaki ne fai ʻi hono fakaava e matapaá. ʻOku ou manatuʻi pē e lotomataʻia ʻa ʻEniselaá.

Naʻe fakamatala ʻa ʻEniselā ʻokú ne ui ʻene fānaú takitaha ko ʻene “fanga kiʻi matalaʻi siolaʻā.” Ko e taimi kotoa pē ʻokú ne ʻaʻahi ai ki he faʻitoka ʻo hono fohá, ʻokú ne tuku ha ʻū matalaʻi siolaʻā ʻi hono maka fakamanatú. Ka ʻi he ʻaho kimuʻá, naʻá ne ʻalu ʻataʻatā pe ki ai. Neongo ʻene ngaahi fekumí, ka naʻe ʻikai ke ne maʻu ha matalaʻi siolaʻā ʻi ha feituʻu. Naʻá ne palani leva ke foki ki he faʻitoká ʻi he ʻaho hono hokó ke hoko atu ʻene tukufakaholó.

Naʻe ngāue ʻa e Laumālié ʻi he efiafi ko iá ʻo fakafou ʻia Palesiteni ʻAealingi, ko hoku hoá, pea mo au ke ma ʻave ha pōpoaki ʻo e ʻofá kia ʻEniselā mei heʻene Tamai Hēvaní. ʻOku ou houngaʻia ʻi he ngaahi fanafana ʻa e Laumālie Māʻoniʻoní. Naʻe ne akoʻi au ʻi he kamata ʻeku ngāue fakafaifekaú ʻoku ʻafioʻi ʻe he ʻOtuá ʻa ʻEne fānaú pea ʻokú Ne mateuteu maʻu pē ke tokoniʻi kitautolu ke fakahoko ʻEne ngāué.