Η διαρκής επιρροή των δασκάλων

Ίσως ο δάσκαλος που εσείς και εγώ θυμόμαστε καλύτερα είναι αυτός που μας επηρέασε περισσότερο. Μπορεί να μην είχε χρησιμοποιήσει πίνακα ούτε να είχε αποκτήσει πτυχίο, αλλά τα μαθήματά της ήταν παντοτινά και το ενδιαφέρον της γνήσιο. Ναι, μιλώ για τη μητέρα. Και ταυτοχρόνως, συμπεριλαμβάνω επίσης τον Πατέρα. Στην πραγματικότητα, κάθε γονέας είναι δάσκαλος.

Ο Πρόεδρος Ντέιβιντ ΜακΚέι μας υπενθύμισε ότι «η σωστή εκπαίδευση της παιδικής ηλικίας είναι η πιο ιερή υποχρέωση του ανθρώπου», επειδή ένα τέκνο προέρχεται από τον Πατέρα αγνό και γλυκό «“ένα αμόλυντο δημιούργημα από το στίγμα του κόσμου, απαίδευτο από την αδικία του, ακούραστο από τις κούφιες απολαύσεις του, ένα ον φρέσκο από την πηγή του φωτός, με κάτι από την παγκόσμια λάμψη του σε αυτό. Αν η παιδική ηλικία είναι αυτή, πόσο άγιο είναι το καθήκον να φροντίσουμε ώστε στην περαιτέρω ανάπτυξή της δεν θα είναι άλλη”». (Improvement Era, Μάιος 1930, σελ. 480.)…

Ο καλύτερος χρόνος για διδασκαλία περνά γρήγορα. Οι ευκαιρίες χάνονται. Ο γονέας που αναβάλει την επιδίωξη της ευθύνης του ως δασκάλου μπορεί, στα επόμενα χρόνια, να αποκτήσει πικρή εσώτερη γνώση σύμφωνα με την έκφραση του Γουίτιερ: «Από όλα τα λυπηρά λόγια της γλώσσας ή της πένας, τα πιο λυπηρά είναι τα εξής: “Θα μπορούσε να ήταν”». (Τζων Γκρίνλιφ Γουίτιερ, «Μοντ Μούλλερ»)…

Μητέρες και πατέρες, συνειδητοποιείτε ότι φτιάχνουμε το εκμαγείο μέσα στο οποίο θα ριχτεί η ζωή της νεολαίας μας; Για να διδάξουμε τα παιδιά μας, πρέπει να είμαστε κοντά στα παιδιά μας και το μέρος να πλησιάσουμε τα παιδιά μας είναι στο σπίτι. Έχουμε την ευθύνη να θέσουμε ενώπιόν τους το σωστό παράδειγμα.

Νομίζω ότι ποτέ δεν έχω διαβάσει μία πιο δηκτική στηλίτευση από τον Κύριο παρά αυτήν που βρίσκεται στο βιβλίο του Ιακώβ στο Βιβλίο του Μόρμον, όπου ο Κύριος είπε: «Ιδού, έχετε… συντρίψει τις καρδιές των τρυφερών σας γυναικών, και χάσατε την εμπιστοσύνη των παιδιών σας, εξαιτίας του κακού σας παραδείγματος ενώπιόν τους». (Ιακώβ 2:35.) Αν ο Κύριός μας θα μας στηλίτευε τόσο, επειδή ήμασταν ένα κακό παράδειγμα, δεν είναι λογικό να υποθέσουμε ότι θα μας επιδοκίμαζε, αν ήμασταν εμπρός στα παιδιά μας ένα σωστό παράδειγμα; Και μετά μπορούμε να αναπολούμε, όπως έκανε ο Ιωάννης, όταν δήλωσε: «Μεγαλύτερη χαρά απ’ αυτό δεν έχω, από το να ακούω ότι τα δικά μου παιδιά περπατούν μέσα στην αλήθεια». (Γ΄ Ιωάννου 1:4.)

Εάν κάποιος γονέας χρειάζεται επιπρόσθετη έμπνευση για να αρχίσει το έργο διδασκαλίας που του δόθηκε από τον Θεό, ας θυμηθεί ότι ο πιο ισχυρός συνδυασμός συναισθημάτων στον κόσμο δεν προκαλείται από μεγάλα κοσμικά γεγονότα ούτε βρίσκεται σε μυθιστορήματα ή βιβλία ιστορίας – αλλά απλώς από έναν γονέα που ατενίζει ένα παιδί που κοιμάται. Αυτή η ένδοξη βιβλική περικοπή, «δημιουργημένη κατά την εικόνα του Θεού», θα αποκτήσει νέο και ζωντανό νόημα καθώς ένας γονέας επαναλαμβάνει αυτήν την εμπειρία. Το σπίτι θα γίνει ένα καταφύγιο που ονομάζεται ουρανός και οι στοργικοί γονείς θα διδάξουν τα παιδιά τους «να προσεύχονται και να βαδίζουν σωστά ενώπιον του Κυρίου». (Δ&Δ 68:28)⁸.

Υπάρχουν εκείνοι που ευχαριστούνται να καταστρέφουν την πίστη παρά να χτίζουν γέφυρα προς την καλή ζωή… Εφόσον δεν μπορούμε να ελέγχουμε την αίθουσα διδασκαλίας, μπορούμε τουλάχιστον να προετοιμάσουμε τον μαθητή. Ρωτάτε «Πώς;» Απαντώ: «Παρέχετε έναν οδηγό για τη δόξα του επουράνιου βασιλείου του Θεού, ένα βαρόμετρο για να διακρίνει μεταξύ της αλήθειας του Θεού και των θεωριών των ανθρώπων».

Πριν από αρκετά χρόνια κρατούσα στο χέρι μου έναν τέτοιον οδηγό. Ήταν ένα τεύχος των γραφών… που περιείχε το Βιβλίο του Μόρμον, το Διδαχή και Διαθήκες και το Πολύτιμο Μαργαριτάρι. Το βιβλίο αυτό ήταν ένα δώρο από έναν στοργικό πατέρα προς μια όμορφη, ώριμη κόρη, η οποία ακολούθησε προσεκτικά τη συμβουλή του. Στην εσωτερική λευκή σελίδα ο πατέρας της είχε γράψει αυτά τα εμπνευσμένα λόγια:

«Δευτέρα 9 Απριλίου 1944

»Στην αγαπημένη μου Μορίν,

»Για να έχεις ένα σταθερό μέτρο βάσει του οποίου να κρίνεις ανάμεσα στην αλήθεια και τα σφάλματα των φιλοσοφιών των ανθρώπων και έτσι να αυξάνεσαι σε πνευματικότητα καθώς μεγαλώνεις σε γνώση. Σου δίνω αυτό το ιερό βιβλίο για να το διαβάζεις συχνά και να το αγαπάς σε όλη τη ζωή σου.

»Με αγάπη, ο πατέρας σου,

Χάρολντ Λη»⁹.

Ας στραφούμε στον δάσκαλο που συναντούμε συνήθως την Κυριακή – τον δάσκαλο της Εκκλησίας. Σε ένα τέτοιο περιβάλλον, η ιστορία του παρελθόντος, η ελπίδα του παρόντος και η υπόσχεση του μέλλοντος, όλες συναντώνται… Ο δάσκαλος κρίνεται από τους μαθητές του – όχι μόνο από το τι και πώς διδάσκει, αλλά επίσης από το πώς ζει.

Ο Απόστολος Παύλος συνεβούλευσε τους Ρωμαίους: «Εσύ, λοιπόν, που διδάσκεις τον άλλον, τον εαυτό σου δεν τον διδάσκεις; Εσύ που κηρύττεις να μη κλέβουν, κλέβεις;

»Eσύ που λες να μη μοιχεύουν, μοιχεύεις;» (Προς Ρωμαίους 2:21-22.)

Ο Παύλος, αυτός ο εμπνευσμένος και δυναμικός δάσκαλος, μας παρέχει ένα καλό παράδειγμα¹⁰.

Όταν ήμουν μικρό αγόρι είχα την εμπειρία της επιρροής μιας ιδιαίτερα αποδοτικής και εμπνευσμένης δασκάλας, η οποία μας άκουγε προσεκτικά και μας αγαπούσε. Το όνομά της ήταν Λούσυ Γκερτς. Στην τάξη μας του Κατηχητικού, μας δίδαξε σχετικά με τη δημιουργία του κόσμου, την Πτώση του Αδάμ, την εξιλεωτική θυσία του Ιησού. Έφερε στην τάξη της ως επίτιμους καλεσμένους τον Μωυσή, τον Ιησού του Ναυή, τον Πέτρο, τον Θωμά, τον Παύλο και, φυσικά, τον Χριστό. Μολονότι δεν τους είδαμε, μάθαμε να τους αγαπούμε, να τους τιμούμε και να τους μιμούμαστε.

Ποτέ άλλοτε δεν ήταν τόσο δυνατή η διδασκαλία της, ποτέ η απήχησή της δεν είχε τόση διάρκεια, όσο ένα πρωινό Κυριακής, όταν με θλίψη ανακοίνωσε το θάνατο της μητέρας ενός συμμαθητή μας. Μας είχε λείψει ο Μπίλλυ εκείνο το πρωί, όμως δεν ξέραμε τον λόγο της απουσίας του.

Το μάθημα περιείχε το θέμα: «Mακάριο είναι το να δίνει κάποιος μάλλον, παρά να παίρνει» (Πράξεις 20:35). Στα μισά του μαθήματος, η δασκάλα μας έκλεισε το εγχειρίδιο και άνοιξε τα μάτια και τα αφτιά μας και την καρδιά μας στη δόξα του Θεού. Μας ρώτησε: «Πόσα χρήματα έχουμε στο ταμείο της τάξης μας για διασκέδαση;»

Οι ημέρες της κατάθλιψης παρότρυναν μία περήφανη απάντηση: «Τέσσερα δολάρια και εβδομήντα πέντε σεντς».

Στη συνέχεια, ακόμη πιο ευγενικά, υπέδειξε: «Η οικογένεια του Μπίλλυ έχει οικονομικές δυσχέρειες και μεγάλη θλίψη. Τι θα λέγατε για την πιθανότητα να επισκεφθούμε τα μέλη της οικογένειας σήμερα το πρωί και να τους δώσετε τα χρήματα του ταμείου σας;»

Πάντα θα θυμάμαι τη μικρή ομάδα να βαδίζει εκείνα τα τρία τετράγωνα της πόλης, να εισέρχεται στο σπίτι του Μπίλλυ, να χαιρετά τον ίδιο, τον αδελφό, τις αδελφές και τον πατέρα του. Αισθητή ήταν η απουσία της μητέρας του. Πάντοτε θα θυμάμαι τα δάκρυα που γυάλιζαν στα μάτια όλων καθώς ο άσπρος φάκελος που περιείχε τα πολύτιμα χρήματά μας για αναψυχή, πέρασαν από το εύθραυστο χέρι της δασκάλας μας στο χέρι του πατέρα που τα είχε ανάγκη και θρηνούσε.

Γυρίσαμε σχεδόν τρέχοντας πίσω στην εκκλησία. Η καρδιά μας ήταν πιο ανάλαφρη από ποτέ, η χαρά μας πληρέστερη, η κατανόησή μας βαθύτερη. Μία δασκάλα εμπνευσμένη από τον Θεό είχε διδάξει στα αγόρια και τα κορίτσια της ένα αιώνιο μάθημα ουράνιας αλήθειας: «Είναι περισσότερο ευλογημένο να δίνεις παρά να λαμβάνεις».

Θα μπορούσαμε να είχαμε παραφράσει τα λόγια των μαθητών στον δρόμο προς Εμμαούς: «Δεν καιγόταν μέσα μας η καρδιά μας… όταν [εκείνη] μας εξηγούσε τις γραφές;» (Κατά Λουκάν 24:32).

Η Λούσυ Γκερτς ήξερε τον καθέναν από τους μαθητές της. Ανελλιπώς καλούσε εκείνους που έχαναν κάποιο μάθημα Κυριακής ή εκείνους που απλώς δεν παρευρίσκοντο. Γνωρίζαμε ότι νοιαζόταν για εμάς. Κανένας μας δεν ξέχασε ποτέ την ίδια ή τα μαθήματα που δίδασκε¹¹.

Εικόνα

Η Λούσυ Γκερτς και η τάξη της Προκαταρκτικής της, συμπεριλαμβανομένου του Τόμας Μόνσον

Η τάξη στην εκκλησία προσδίδει ζωτική διάσταση στην εκπαίδευση κάθε παιδιού και νέου. Σε αυτό το περιβάλλον κάθε δασκάλα μπορεί να προσεγγίσει δίνοντας μια ανοδική ώθηση σε αυτούς που ακούν προσεκτικά τα μαθήματά της και αισθάνονται την επιρροή της μαρτυρίας της Στην Προκαταρκτική, στο Κατηχητικό, στις συγκεντρώσεις Νέων Γυναικών και σε εκείνες της Ααρωνικής Ιεροσύνης, καλά προετοιμασμένοι δάσκαλοι, κεκλημένοι υπό την έμπνευση του Κυρίου, μπορούν να αγγίξουν κάθε παιδί, κάθε νέο και να παρακινήσουν όλους να «αναζητ[ούν] από τα καλύτερα βιβλία λόγια σοφίας. [Να] αναζητ[ούν] μάθηση, δηλαδή με μελέτη και επίσης με πίστη» [Διδαχή και Διαθήκες 88:118]. Ένας λόγος ενθάρρυνσης εδώ και μία πνευματική σκέψη εκεί μπορούν να επηρεάσουν μία πολύτιμη ζωή και να αφήσουν ένα ανεξίτηλο αποτύπωμα σε μία αθάνατη ψυχή…

Η ταπεινή και εμπνευσμένη δασκάλα στην τάξη της Εκκλησίας μπορεί να ενσταλάξει στους μαθητές της αγάπη για τις γραφές… Η δασκάλα μπορεί να φέρει τους Αποστόλους της αρχαίας εποχής και τον Σωτήρα του κόσμου όχι μόνον μέσα στην τάξη, αλλά επίσης μέσα στην καρδιά, στον νου και στην ψυχή των παιδιών μας¹².

Ποιος είναι ο δάσκαλος που θυμάστε καλύτερα από τη νεότητά σας; Θα υπέθετα ότι κατά πάσα πιθανότητα ήταν αυτός που ήξερε το όνομά σας, που σας καλωσόρισε στην τάξη, που ενδιαφερόταν για εσάς ως άτομο και που πραγματικά νοιαζόταν. Όταν ένας ηγέτης βαδίζει στο μονοπάτι της θνητότητας παράλληλα με έναν πολύτιμο νέο, αναπτύσσεται ένας δεσμός δέσμευσης μεταξύ τους, που προστατεύει τους νέους από τους πειρασμούς της αμαρτίας και τους κρατά να περπατούν σταθερά στο μονοπάτι που οδηγεί εμπρός, προς τα πάνω και ακλόνητα στην αιώνια ζωή. Χτίστε μία γέφυρα για κάθε νέο¹³.

Συμπεριφερθείτε [στους φοιτητές] με αξιοπρέπεια και δώστε τους το καλύτερο δυνατό. Δεν διδάσκετε μόνο ένα θέμα. Διαπλάθετε επίσης την ανθρώπινη φύση. Ανάβετε το λυχνάρι της μάθησης, ώστε οι μαθητές σας να καταλαβαίνουν καλύτερα την επίγεια αποστολή τους. Εσείς, μέσω του πνεύματός σας, της πίστης σας και της αγάπης σας, θα ευλογείτε τις γενεές που θα γεννηθούν. Οι ευκαιρίες σας δεν διαφέρουν από τον Μέγα Διδάσκαλο – τον Ιησού Χριστό, τον Υιό του Θεού¹⁴.

Συχνά η βαθιά επιρροή που έχει μία ζωή στη ζωή των άλλων δεν αναφέρεται ποτέ και, περιστασιακά, είναι ελάχιστα γνωστή. Αυτή ήταν και η εμπειρία μίας δασκάλας κοριτσιών, δώδεκα ετών… Δεν είχε δικά της παιδιά, αν και εκείνη και ο σύζυγός της λαχταρούσαν πολύ να αποκτήσουν παιδιά. Η αγάπη της εκφράστηκε μέσω της αφοσίωσης στα ξεχωριστά κορίτσια της καθώς τους δίδασκε αιώνιες αλήθειες και μαθήματα της ζωής. Κατόπιν ήρθε η ασθένεια και ακολούθησε ο θάνατος. Ήταν μόνο είκοσι επτά.

Κάθε χρόνο, την Εθνική Ημέρα Μνήμης, τα κορίτσια της έκαναν ένα προσκύνημα προσευχόμενα δίπλα στον τάφο της δασκάλας τους. Πρώτα ήταν επτά, μετά τέσσερεις, έπειτα δύο, και τελικώς μόνον μία, η οποία συνέχιζε την ετήσια επίσκεψη, βάζοντας πάντοτε στον τάφο ένα μπουκέτο από ίριδες – σύμβολο εγκάρδιας ευγνωμοσύνης. Φέτος [1981] σηματοδοτήθηκε η εικοστή πέμπτη επίσκεψή της στον τόπο ανάπαυσης της δασκάλας της. Σήμερα η ίδια είναι δασκάλα κοριτσιών. Δεν είναι να απορεί κανείς που είναι τόσο επιτυχημένη. Αντικατοπτρίζει την αντανάκλαση της δασκάλας από την οποία προήλθε η έμπνευσή της. Η ζωή που έζησε εκείνη η δασκάλα, τα μαθήματα που δίδαξε εκείνη η δασκάλα, δεν είναι θαμμένα κάτω από την ταφόπλακα που σημειώνει τον τάφο της, αλλά εξακολουθούν να ζουν στην προσωπικότητα που βοήθησε να διαμορφωθεί και τη ζωή που τόσο ανιδιοτελώς εμπλουτίζει. Κάποιος θυμάται έναν άλλον μέγα διδάσκαλο, τον Κύριο. Κάποτε, με το δάκτυλό Του, έγραψε στην άμμο ένα μήνυμα. (Βλ. Κατά Ιωάννην 8:6.) Οι άνεμοι του χρόνου έσβησαν για πάντα τα λόγια που έγραψε, αλλά όχι τη ζωή που έζησε¹⁵.

Πάντοτε θα πρέπει να θυμόμαστε ότι δε διδάσκουμε μόνο με τα λόγια. Διδάσκουμε, επίσης, με το ποιοι είμαστε και πώς ζούμε¹⁶.

Υπάρχει ένας διδάσκαλος του οποίου η ζωή επισκιάζει όλους τους άλλους. Δίδαξε για τη ζωή και τον θάνατο, για το καθήκον και τον προορισμό. Δεν έζησε για να τον υπηρετούν, αλλά για να υπηρετεί. Όχι για να λάβει, αλλά για να δίνει. Όχι για να σώσει τη ζωή του, αλλά για να τη θυσιάσει για τους άλλους. Περιέγραψε μία αγάπη πιο όμορφη από τη λαγνεία, μία φτώχια πλουσιότερη από θησαυρό. Ειπώθηκε γι’ αυτόν τον διδάσκαλο ότι δίδασκε με εξουσία και όχι όπως οι γραμματείς. Μιλώ για τον Μέγα Διδάσκαλο, τον Ιησού Χριστό, τον Υιό του Θεού, τον Σωτήρα και Λυτρωτή όλης της ανθρωπότητας.

Όταν αφοσιωμένοι δάσκαλοι ανταποκρίνονται στην ευγενή Του πρόσκληση: «Ελάτε, μάθετε από εμένα», γίνονται κοινωνοί της ουράνιας δυνάμεώς Του¹⁷.

Καθώς διδάσκουμε τους άλλους, είθε να ακολουθούμε το παράδειγμα του τέλειου διδασκάλου, του Κυρίου και Σωτήρα Ιησού Χριστού. Άφησε τα ίχνη των ποδιών του στην άμμο της παραλίας, όμως άφησε τις αρχές της διδασκαλίας Του στην καρδιά και στη ζωή όλων εκείνων τους οποίους δίδαξε. Δίδαξε τους μαθητές του εκείνης της εποχής – και σε μας λέει τα ίδια λόγια: «Εσύ, ακολούθα με» (Κατά Ιωάννην 21:22).

Είθε να προχωρούμε με το πνεύμα της υπάκουης ανταπόκρισης, ώστε να μπορεί να λεχθεί για τον καθέναν από εμάς, όπως ειπώθηκε για τον Λυτρωτή: «Ότι ήρθες Δάσκαλος από τον Θεό» (Κατά Ιωάννην 3:2)¹⁸.

Εικόνα

Ο Ιησούς Χριστός διδάσκει

• Ο Πρόεδρος Μόνσον δίδαξε ότι οι γονείς έχουν ιερή υποχρέωση να διδάσκουν τα παιδιά τους (βλ. τμήμα 1). Ποια είναι μερικά σημαντικά πράγματα που μάθατε από τη μητέρα ή τον πατέρα σας; Εάν είστε γονέας, τι ελπίζετε ότι θα μάθουν τα παιδιά σας από εσάς; Τι έχετε μάθει σχετικά με τον τρόπο διδασκαλίας των παιδιών; Γιατί ο τρόπος που θέτουμε το σωστό παράδειγμα είναι ουσιώδης για τη διδασκαλία των παιδιών; Πώς μπορούν οι γονείς να βοηθήσουν τα παιδιά τους να αποκτήσουν δυνατή πίστη;

• Επανεξετάστε την ιστορία του Προέδρου Μόνσον για τη δασκάλα του Κατηχητικού (βλ. τμήμα 2). Τι μπορούμε να μάθουμε από αυτήν την ιστορία για να μας βοηθήσει να είμαστε καλύτεροι δάσκαλοι; Πώς μπορούμε να διδάσκουμε το Ευαγγέλιο με μεγαλύτερη δύναμη – είτε στο σπίτι, σε μια τάξη είτε σε άλλο περιβάλλον;

• Επανεξετάστε τα χαρακτηριστικά των καλών δασκάλων που σκιαγράφησε ο Πρόεδρος Μόνσον (βλ. τμήμα 3). Συλλογιστείτε μερικούς από τους δασκάλους σας που έχουν αποτελέσει παράδειγμα αυτών των ιδιοτήτων. Γιατί αυτοί οι δάσκαλοι επηρέασαν τη ζωή σας; Ως δάσκαλοι, πώς μπορούμε να «χτίσουμε μία γέφυρα» με εκείνους που διδάσκουμε; Πώς μπορούμε να «ανάψουμε το λυχνάρι της μάθησης»;

• Τι μπορούμε να μάθουμε από το παράδειγμα του Σωτήρος ως διδασκάλου; (Βλ. τμήμα 4.) Τι σημαίνει να διδάσκουμε με τον τρόπο του Σωτήρος; Γιατί είναι σημαντικό να εστιάζουμε στον Σωτήρα όταν διδάσκουμε το Ευαγγέλιο;

Έξοδος 4:10-12, Νεφί Β΄ 33:1, Άλμα 17:2-3, 31:5, Διδαχή και Διαθήκες 11:21, 42:12-14, 88:77-80

«Για να είστε δάσκαλος σαν τον Χριστό, ίσως το πιο σημαντικό πράγμα που μπορείτε να κάνετε είναι να ακολουθείτε το παράδειγμα υπακοής του Σωτήρος και να ζείτε το Ευαγγέλιο με όλη σας την καρδιά… Δεν χρειάζεται να είστε τέλειοι, απλώς να προσπαθείτε επιμελώς – και να επιζητείτε συγχώρηση μέσω της Εξιλεώσεως του Σωτήρος όποτε παραπαίετε» (Διδάσκοντας με τον τρόπο του Σωτήρος [2016], 13).