Naru taqab’aanu li chaab’il wi’chik ut toowanq chi chaab’il wi’chik

Ex was wiitz’in raarookex inb’aan, nasaho’ inch’ool rilb’al li nimla ch’utam a’in re lix teep li Qaawa’ reheb li neke’k’amok re li tijonelil. K’a’jo’ naq wan eewankil chixb’aanunkil li chaab’ilal! Nekexqara. Nokotijok cherix. Ut k’a’jo’ naq nekexqab’antioxi.

Sa’eb’ li kutan a’in, wanjenaqin chixk’oxlankil li na’leb’ kixk’e li Qaawa’ rik’in xtz’uumal re li profeet aj Jose Smith: “Maak’a’ chik chaye, ka’ajwi’ li jalb’a-k’a’uxlej chiru li tasal tenamit a’in.”¹ Li aatin a’in ka’sutinb’il k’iila sut sa’eb’ li loq’laj hu.² Naxk’e chiqapatz’: “Ma yaal naq chixjunileb’ neke’raj ru xjalb’aleb’ xk’a’uxl?” Lix sumenkil, a’an yaal ajwi’.

Wankeb’ naab’al li neke’k’oxlank re naq li jalb’a-k’a’uxlej a’an jun tojb’a-maak—li k’a’ru ka’ajwi’ naqab’aanu naq q’axal ra li wanko wi’. A’ut li na’leb’ a’in naq a’an jun tojb’a-maak, k’uub’anb’il xb’aan laj Satanas. A’an naxyal xq’e chiqaramb’al chi ilok chiru li Jesukristo,³ li xaqxo chi teeto lix tel,⁴ ut naraj ut naroyb’eni qak’irtesinkil, xkuyb’al qamaak, qach’ajb’ilob’resinkil, xk’eeb’al qakawilal, xsaqob’resinkil qu, ut qasantob’resinkil.

Li aatin jalb’a-k’a’uxlej sa’ li Ak’ Chaq’rab’ sa’ Griego a’an metanoeo. Li xb’een jachal re li aatin a’an, meta- naraj naxye “jalok.” Lix raqik li aatin -noeo wan rilom rik’ineb’ li aatin sa’ Griego li neke’raj xyeeb’al “k’a’uxlej,” “nawom,” “musiq’ej,” ut “musiq’ank.”⁵

Chi jo’kan, naq li Jesus naxye eere malaj we laa’in naq “taqajal qak’a’uxl,”⁶ yoo chiqab’oqb’al chixjalb’al li qak’a’uxl, li qanawom, li qamusiq’—ut toj reetal chan ru nokomusiq’ak. Yoo chixpatz’b’al naq taqajal chan ru nokorahok, nokok’oxlak, nokok’anjelak, naqanumsi li qahoonal, chan ru nokowan rik’ineb’ li qixaqil, chan ru naqatzoleb’ li qakok’al, ut chan ru ajwi’ naqil li qatib’el.

Maak’a’ wan li q’axal na’ach’ab’ank, nachaab’ilob’resink, ut li q’axal aajel ru choq’ re li qab’eenik chi uub’ej, chiru xk’anjelankil rajlal, wulaj wulaj, li jalb’a-k’a’uxlej. Li jalb’a-k’a’uxlej maawa’ jun na’leb’ li nak’ulman, a’an jun k’anjel nab’aanuman. A’an xlawil li sahil ch’oolejil ut li k’ojk’ookil ch’oolej. Chi junajinb’il rik’in li paab’aal, li jalb’a-k’a’uxlej naxte chiwu lix wankil lix tojb’al rix li maak xb’aan li Jesukristo.⁷

Maak’a’ naxye ma ak yalb’il aaq’e chi b’eek sa’ xb’ehil li sumwank, malaj maare xattichk’ok malaj xat-el sa’ xb’ehil li sumwank, malaj maare ink’a’ naru nakawil xb’ehil li sumwank sa’ li wankat wi’, nintz’aama chawu naq chajal aak’a’uxl. Chayal li wankilal ut metz’ew li nachal rik’in li jalok k’a’uxlej wulaj wulaj—xchaab’ilob’resinkil b’ayaq wulaj wulaj laa b’aanuhom ut laa wanjik.

Naq naqasik’ ru xjalb’al qak’a’uxl, naqasik’ ru jalaak. Naqakanab’ li Kolonel chiqajalb’al re naq laa’aqo li q’axal chaab’il li naru chiqu. Naqasik’ ru nimank sa’ musiq’ej ut xk’ulb’al li sahil ch’oolejil—li sahil ch’oolejil re toje’k qix xb’aan a’an.⁸ Naq naqasik’ ru xjalb’al qak’a’uxl, naqasik’ ru wank jo’ chanru li Jesukristo!⁹

Ex was wiitz’in, aajel ru naq chaab’ilaq wi’chik li naqab’aanu ut chaab’ilaq wi’chik chan ru wanko, xb’aan naq wanko sa’ jun li pleet. Tz’aqal yaal li pleet rik’in li maak. Laj xik’ ilol qe yoo chixnimob’resinkil kaa sut lix k’anjel re xpo’b’al lix nawom qach’ool ut xramb’al lix k’anjel li Qaawa’. Yoo chixk’eeb’al kawil k’anjeleb’aal re pleet reheb’ li neke’taaqenk re, re toohe’xram chixk’ulb’al lix sahil ch’oolejil ut lix rahom li Qaawa’.¹⁰

Li jalb’a-k’a’uxlej a’an li laaw re xkolb’al qib’ chiru li rahilal li nachal xb’aaneb’ lix ra’al laj tza. Li Qaawa’ ink’a’ narelaji naq tz’aqalaq qe qu sa’ li na’ajej wanko wi’ sa’ li qajunelikil b’eenik. A’ut naraj naq yooqo chixsaqob’resinkil qu rajlal. Li jalb’a-k’a’uxlej wulaj wulaj a’an li b’e re xsaqob’resinkil qu, ut naq saqob’resinb’il qu, nachal li wankilal. Wi wanko chi saq qu, naru toowanq choq’ kawil k’anjeleb’aal sa’ ruq’ li Dios. Lix jalb’al qak’a’uxl—lix saqob’resinkil qu—tixk’e qawankil re tootenq’anq sa’ xch’utub’ankil Israel.

Li Qaawa’ kixk’ut chiru li profeet aj Jose Smith “naq li xkʼulubʼil li tijonelil chi junajwa wan chi bʼakʼbʼil rikʼin lix wankilal li choxa, ut naq lix wankilal li choxa inkʼaʼ naru xbʼeresinkil chi moko xchʼeʼbʼal, kaʼajwiʼ rikʼin li naʼlebʼ re tiikilal.”¹¹

Naqanaw k’a’ru li tixk’e chiqak’ul xnimal chik li wankilal li nachal chaq sa’ choxa. Naqanaw ajwi’ k’a’ru li taaramoq re qab’eenik—li k’a’ru tento taqakanab’ re taaruuq taqak’ul xnimal chik li wankilal nachal chaq sa’ choxa. Ex was wiitz’in, rik’in tijok chesik’ xtawb’al ru k’a’ru naramok eere chixjalb’al eek’a’uxl. Chek’e reetal k’a’ru li naxaqab’ank eere naq teeraj xjalb’al eek’a’uxl. Toja’ naq chejal! Chejal eek’a’uxl! Chiqajunilo naru taqab’aanu li chaab’il wi’chik, ut toowanq chi chaab’il wi’chik chiru junxil.¹²

Wankeb’ junjunq li na’leb’ chan ru nokoru chi chaab’ilo’k. Jun reheb’, a’an chan ru naqoxloq’iheb’ li qajunxaqalil. Sachb’a-ch’oolej choq’ we lix junxaqalileb’ li kristiaan. Yo’ob’tesinb’il chi q’axal chaab’il, ut aajel ru a’an re taqak’ul li choxahil chaab’ilal li naru naqak’ul. Ink’a’ nokoru chi xik chi uub’ej wi maak’a’ qik’in. Rik’in xk’eeb’al qe li maatan re li tz’ejwalej, li Dios xooxkanab’ chi b’eek chiru li b’e re wank jo’ chanru a’an.

Laj Satanas naxtaw ru a’in. Naraho’ xch’ool naq sa’ xk’ab’a’ li q’etok paab’aal kixb’aanu rub’elaj li yu’am a’in, maajo’q’e taaruuq chixk’ulb’al li chaab’ilal a’in, ut xb’aan a’an wan chi sowenink ut chi kaqalink rajlal. Chi jo’kan, naab’aleb’, maare lix k’ihaleb’ li aaleek li naxk’e sa’ li qab’e a’an re taqamux li qatib’el, malaj xtib’eleb’ li qas qiitz’in. Rik’in naq laj Satanas ra nareek’a’ xb’aan naq maak’a’ xjunxaqalil, taaraj naq ra taqeek’a sa’ xk’ab’a’ li qajunxaqalil.¹³

Laa junxaqalil a’an jun santil ochoch, yiib’anb’il re taawanq choq’ rochochil aamusiq’ li wan chi junelik.¹⁴ Aajel ru xk’uulankil li santil ochoch a’an. Anajwan ut, ninpatz’ eere, ex was wiitz’in, sa’ xtiqib’ankil ut xtusub’ankil eejunxaqalil, ma k’eek’o eech’ool chi rahe’k xb’aan li ruchicho’ch’, ut ink’a’ xb’aan li Dios? Li k’a’ru nekesume naxk’ut chiru li Dios k’a’ru nekereek’a chirix li chaq’al ru maatan a’in li kixk’e eere. Sa’ roxloq’inkil li qajunxaqalil, ex was wiitz’in, nink’oxla naq naru taqab’aanu li chaab’il wi’chik, ut naru nokowan chi chaab’il wi’chik.

Jun chik na’leb’ chan ru naru naqab’aanu li chaab’il wi’chik ut toowanq chi chaab’il wi’chik, a’an chan ru naqoxloq’iheb’ li ixq sa’ li qayu’am, jo’eb’ li qixaqil, eb’ li qarab’in, eb’ li qana’, ut eb’ li qanab’.¹⁵

Wiib’ oxib’ po chaq, xink’ul jun li hu taqlanb’il chaq xb’aan jun li komon ixq, li xraho’ wi’ inch’ool. A’an xtz’iib’a a’in: “Eb’ lin ko’ ut laa’in naqeek’a naq sa’ xsik’b’al qahoonal rik’in li qab’eelom ut qayum, wanko chi pleetik rajlal rik’in li na’leb’ chirix li b’olotzik, rik’in li b’atz’unk chiru ulul ch’iich’, rik’in li na’leb’ chirix tumin, ut rik’in li na’leb’ank chirix ut ilok chiru k’iila paay chi b’atz’unk nab’atz’uman chi tojb’il. Naweek’a naq ink’a’ chik wanko chi ilb’il xb’aan li qab’eelom ut li qayum xb’aan naq wulaj wulaj k’ojk’ookeb’ chirilb’al li b’olotzik ut li b’atz’unk.”¹⁶

Ex was wiitz’in, lee teneb’ankil li q’axal nim ut q’axal aajel ru jo’ aj k’amol re li tijonelil, a’an xraab’al ut rilb’al eerixaqil. Chexwanq sa’ junajil rik’in a’an. Chexwanq choq’ ochb’een chiru. Cheb’aanu li taa’ajmanq re taaraj wank choq’ aawochb’een. Maajun chik ajom sa’ li yu’am a’in tento taawanq wi’chik xwankil chiru li wank sa’ junelikil junajil rik’in a’an. Maak’a’ li wan chiru television, li celular, malaj chiru li ulul ch’iich’ wan wi’chik xwankil chiru lix sahil xch’ool a’an. Tz’ilomaq rix chan ru nekenumsi lee hoonal ut k’a’ru li nekeyal wi’ eemetz’ew. Rik’in a’an teenaw b’ar wan lee ch’ool. Chextijoq re naq lee raam taawanq sa’ junajil rik’in raam lee rixaqil. Chesik’ xsahil xch’ool a’an. Chesik’ eena’leb’ rik’in a’an, ut chex’ab’inq. Li na’el chaq rik’in a’an tixchaab’ilob’resi li na’el chaq eerik’in laa’ex.

Wi na’ajman ru naq teejal eek’a’uxl chirix chan ru wankex rik’ineb’ li ixq li wankeb’ chek’atq, chetikib’ anajwan. Jo’kan ajwi’, chijultiko’q eere naq tento sa’ eeb’een laa’ex xtenq’ankileb’ li ixq li wankeb’ sa’ lee yu’am chixk’ulb’aleb’ li osob’tesink li neke’chal rik’in xyu’aminkil li chaq’rab’ re li saq ru ch’oolej kixk’e li Qaawa’. Maamin chi’uxq naq sa’ eek’ab’a’ laa’ex jun ixq ink’a’ naru chixk’ulb’al li osob’tesiik sa’ li santil ochoch.

Ex was wiitz’in, chiqajunilo tento taqajal qak’a’uxl. Tento toowakliiq chaq sa’ li sofa, taqakanab’ li television, ut taa’ajq qu chiru li musiq’ejil wara. Ak xtaw xq’ehil naq taqak’e chiqix lix kolb’a-ib’ aq’ li Dios, re tooruuq chi tz’aqonk sa’ li k’anjel q’axal aajel ru sa’ li ruchich’och’. Ak xtaw xq’ehil naq “taqach’ik li qasetleb’ ch’iich’, ut tooq’oloq chi anchal qametz’ew, qak’a’uxl, ut qakawilal.”¹⁷ Eb’ lix wankilal li maa’usilal maajun wa wanjenaqeb’ chi pleetik chi kaw jo’ anajwan. Jo’ lix moos li Qaawa’, ink’a’ naru nokowan chi warenaq naq yoo chi uxk li pleet a’in.

Lee junkab’al neke’raj ru jolomiik eeb’aan ut rahe’k eeb’aan. Lee molam ut eb’ li wankeb’ sa’ lee teep malaj uq’ej neke’raj ru eekawilal. Chixjunileb’ li neke’nawok eeru aajel ru naq te’xnaw k’a’ru naxb’aanu ut chan ru naq wan jun tz’aqal xtzolom li Qaawa’.

Ex was wiitz’in raarookex inb’aan, sik’b’il eeru xb’aan li qaYuwa’ re texchalq sa’ li ruchich’och’ sa’ li xnimal ru kutan a’in, sa’ xk’ab’a’ lix kawil xch’ool eemusiq’ naq maji’ nekexyo’la. Laa’ex xkomonex li winq q’axil chaab’il ut q’axal kaweb’ xch’ool li chalenaqeb’ sa’ ruchich’och’. Laj Satanas naxnaw anihex anajwan ut anihex chaq naq maji’ nekexyo’la, ut naxtaw ru li k’anjel li tento taab’aanumanq rub’elej naq taasutq’iiq li Kolonel. Chirix xk’anjelankil lix b’alaq’il na’leb’ chiru k’iila mil chihab’, laj tza ak xtawom xna’leb’ ut ink’a’ naru xramb’al.

A’b’anan, li tijonelil li k’amb’il qab’aan kaw wi’chik chiru chixjunil lix b’alaq’il na’leb’ laj tza. Nintz’aama cheru naq laa’aqex winq ut saaj winq li ajb’ileb’ ru xb’aan li Qaawa’. Chejayali eerib’ re naq wulaj wulaj teek’e xna’aj li jalb’a-k’a’uxlej sa’ eeyu’am, re texruuq chixk’anjelankil li tijonelil rik’in xnimal chik li wankilal chiru li wanjenaq junxil. Ka’ajwi’ chi jo’ka’in naq teek’uula eerib’ ut eejunkab’al chi kolb’il sa’ musiq’ej sa’eb’ li ch’a’ajkil kutan li chalkeb’ re.

Li Qaawa’ narajeb’ ru li chaab’il winq li neke’xk’oxla wi’chik xchaab’ilaleb’ li ras riitz’in chiru xchaab’ilaleb’ a’an. Narajeb’ ru li winq li k’eek’ookeb’ xch’ool chirab’inkil xyaab’ xkux li Musiq’ej chi saqen ru. Narajeb’ ru li winq re sumwank, li neke’xpaab’eb’ lix sumwank chi anchaleb’ xch’ool. Narajeb’ ru li winq li k’eek’ookeb’ xch’ool naq te’xk’uula rib’eb’ chi saq ru xch’ooleb’ sa’ tz’ejwalej—eb’ li winq k’ulub’ejeb’ li te’ruuq chi b’oqe’k sa’ junpaat chixk’eeb’aleb’ li osob’tesink chi saqeb’ ru xch’ool, chi ch’ajb’ileb’ xk’a’uxl, ut chi chaab’ileb’ li ruq’. Li Qaawa’ narajeb’ ru li winq li k’eek’ookeb’ xch’ool chixjalb’al xk’a’uxleb’—eb’ li winq li yalb’ileb’ x’qe chi k’anjelak ut chi tz’aqonk sa’ li teep chi aj k’amol tijonelil re li Qaawa’, li k’ulub’ejeb’ chi k’anjelak.

Nekexwosob’tesi re texwanq choq’ eb’ li winq a’an. Nekexwosob’tesi rik’in xkawilal eech’ool re naq wulaj wulaj teejal eek’a’uxl ut teetzol chan ru xk’anjelankil chi tz’aqal lix wankil li tijonelil. Nekexwosob’tesi re naq teewotz lix rahom li Kolonel rik’in eerixaqil ut eekok’al ut rik’in chixjunileb’ li neke’xnaw eeru. Nekexwosob’tesi re teeb’aanu li chaab’il wi’chik, ut re texwanq chi chaab’il wi’chik. Ut nekexwosob’tesi re naq sa’ xyalb’al eeq’e chixb’aanunkil chi jo’kan, teek’ul li sachb’a-ch’oolej sa’ lee yu’am.

Yalb’il qaq’e sa’ lix k’anjel li Nimajwal Dios. Li Jesus a’an li Kristo. Laa’o lix mooseb’. Ninch’olob’ xyaalal a’an sa’ xk’ab’a’ li Jesukristo, amen.