Jolomil ch’utub’aj-ib’
Jun yo’yookil aj yehol nawom chirix li yo’yookil Kristo
Jolomil ch’utub’aj-ib’ re abril 2020


Jun yo’yookil aj yehol nawom chirix li yo’yookil Kristo

Lix nimal ru esil sa’ lix Hu laj Mormon naxk’ojob’ wi’chik qanawom chirix li Jesukristo jo’ aj Kolol qe chiqajunilo.

Sa’ xtiklajik li saq’ehil re 2017, yookeb’ chixk’utb’esinkil li ak’ santil ochoch re París, Francia, naq xchal jun winq li ra xch’ool. Kixye naq wan rochoch chixk’atq li santil ochoch ut kixye naq ink’a’ raj kirak naq kikab’laman li santil ochoch aran. Kixseraq’i naq sa’ jun kutan, kiril sa’ lix ventaan naq yookeb laj kab’lanel chixkub’sinkil jun li estatua re li Jesus, chanchan naq yoo chaq chi kub’eek sa’ choxa, toj reetal naq kihilan chiru li santil ochoch. Li winq kixye naq sa’ li hoonal a’an kijala xk’a’uxl chirix li qa’iglees. Kixk’e reetal naq laa’o naqataaqe li Jesukristo ut kixpatz’ xkuyb’al lix maak xb’aan li rahob’tesink li maare xb’aanu chaq.

Jalam-uuch
li estatua nak’ehe’ sa’ li santil ochoch re París Francia

Li estatua re li Christus, li narutz’u’uji xch’och’il li santil ochoch re París ut xkomoneb’ chik lix ch’och’ li Iglees, naxch’olob’ xyaalal li qarahom choq’ re li Kolonel. Li estatua a’an xpech’e’ xb’een sut xb’aan laj Bertel Thorvaldsen sa’ li chihab’ 1820—a’an ajwi’ xq’ehil li xb’een k’utb’esink. Jalan chi us li estatua a’an chiru xkomoneb’ chik sa’ li kutankil a’an, xb’aan naq neke’xk’utb’esi xrahilal li Kristo sa’ li krus. Lix estatua laj Thorvaldsen naxk’utb’esi li yo’yookil Kristo, li kixq’ax ru li kamk, ut li nokoxb’oq chi teeto lix tel. Ka’ajwi’ li reetalil xk’ob’olal sa’ ruq’, sa’ roq, ut sa’ xk’atq naxk’utb’esi li nimla rahilal kixkuy choq’ qe.

Jalam-uuch
eb’ li ruq’ li Kolonel sa’ li Christus

Maare jun xyaalal naq laa’o, li komon re lix Iglees li Jesukristo reheb’ laj Santil Paab’anel sa’ Roso’jikeb’ li Kutan naqara li estatua a’an, a’an xb’aan naq naxjultika qe li naxye sa’ lix Hu laj Mormon chirix lix k’ulunik li Kolonel sa’ li ch’och’ America:

Jalam-uuch
li Jesukristo narulaʼani li chʼochʼ America

“Ut k’ehomaq reetal, ke’ril jun Winq chi kub’eek chaq sa’ choxa; ut jutju sa’ jun saqi b’aatal; ut kikub’e chaq ut kixaqli sa’ xyiheb’. …

“Ut kikʼulman naq aʼan kixyeʼ li ruqʼ ut kiraatina li tenamit, ut kixye:

“Kʼehomaq reetal, laaʼin li Jesukristo, …

“… Kin’uk’ak chire li k’ahil sek’ a’an li kixk’e chaq we li Yuwa’b’ej, ut kinnima xloq’al li Yuwa’b’ej rik’in xk’ulb’al sa’ inb’een lix maak li ruchich’och’.”1

Chirix a’an kixb’oqeb’ li junjunq chi winq, li ixq ut li kok’al chixch’ikb’aleb’ li ruq’ sa’ xk’atq xsa’ ut chixch’e’b’al xk’ob’olal li klawx sa’ ruq’ ut sa’ roq, re naq te’xnaw naq a’an li Mesias, li oyb’eninb’il chaq najter.2

A’an li xnimal ru esil wan sa’ lix Hu laj Mormon. Chixjunil li “chaab’il esilal” re li evangelio na’ilman naq li Kolonel, naxye’ li “ruq’ aj uxtaan”3 re qab’oqb’al chi chalk rik’in a’an, ut chi osob’tesiik xb’aan lix tojb’al rix li maak.

Lix nimal ru esil sa’ lix Hu laj Mormon naxk’ojob’ wi’chik qanawom chirix li Jesukristo jo’ aj Kolol qe chiqajunilo. Li na’leb’ a’in na’ilman chalen sa’ xtiklajik li hu toj sa’ xraqik. Xmaak li q’etok paab’ank ut xmajelal li na’leb’ junxil, kisachman li tz’aqal yaal chirix li k’anjel kixb’aanu li Kristo sa’ Getsemani ut sa’ Golgota. K’a’jo’ tana’ naq kisaho xch’ool laj Jose Smith naq kixjaltesi ru 1 Nefi, ut kixtaw li xchaq’al ru yeechi’ihom a’in: “Eb’ li tz’iib’anb’il esil a’in [lix Hu laj Mormon] … te’xxaqab’ xyaalalil li xb’een [li Santil Hu] … ut tixk’e chi nawe’k li saqen ru ut loq’il na’leb’ li ki’isiik chaq chi sa’; ut tixk’e chixnaweb’ chixjunileb’ li junkab’al, aatinob’aal, ut teepal, naq lix Karneer li Dios a’an li Ralal li Junelik Yuwa’b’ej, ut laj Kolol re li ruchich’och’, ut naq chixjunileb’ li winq tento te’chalq rik’in, malaj ut ink’a’ te’ruuq chi kole’k.”4

Nujenaq lix Hu laj Mormon rik’in li na’leb’ saqen ru chirix lix tojb’al rix li maak kixb’aanu li Kolonel. Naq tin’aatinaq chirixeb’ li na’leb’ a’an, k’oxla chan ru ak xe’xjal laa yu’am, malaj chan ru toj taaruuq te’xjal.

  1. Lix tojb’al rix li maak xb’aan li Jesukristo a’an jun maatan nak’eeman reheb’ chixjunil li ani ak xe’wan, li toj wankeb’ anajwan, ut eb’ li ani te’wanq sa’ xb’een li ruchich’och’.5

  2. Rochb’een xpaqonkil li qamaak, li Kristo kixk’ul ajwi’ lix rahil qach’ool, li qamajelal, li qayajel, ut eb’ li ch’a’ajkilal re li yu’am a’in. Maajun li yot’e’k, rahilal, malaj rahil ch’oolejil li ink’a’ ta raj kixnumsi a’an sa’ qak’ab’a’.6

  3. Lix mayej li Kolonel nokoxtenq’a chixq’axb’al ru li rahilal re li xt’anik laj Adan, ut li kamk li naqak’ul xb’aan. B’antiox re li Kristo, chixjunileb’ li yo’lajenaqeb’ sa’ li ruchich’och’, maak’a’ naxye ma tiikeb’ ta xch’ool, te’junajiiq wi’chik xtib’el rik’in xmusiq’ xb’aan xwankilal li wakliik chi yo’yo7 ut te’q’ajq rik’in li Dios re naq “te’raqe’q aatin chirixeb’ jo’ chanru lix b’aanuhomeb’.”8

  4. A’b’anan, xk’ulb’al chixjunil li usilal re lix tojb’al rix li maak naraj naq taqayal qaq’e chixyu’aminkil9 li “tzol’leb’ re li Kristo.”10 Sa’ lix matk’, laj Lehi kiril li “li laatz’ ut ka’ch’in ruhil b’e”11 li nawulak toj sa’ xtoonal li che’ re li yu’am. Li ru, li nareetali lix rahom li Dios li k’utb’esinb’il sa’ lix tojb’al rix li maak, a’an “li q’axal wi’chik loq’ ut q’axal wi’chik atawal ru … ut a’an li q’axal nim reheb’ chixjunil li maatan re li Dios.”12 Re xk’ulb’al ru li che’, tento taqapaab’ li Jesukristo, taqajal qak’a’uxl, “too’ab’inq chiru li raatin li Dios,”13 taqak’ul li k’ojob’anb’il k’anjel sa’ santil ochoch, ut tookanaaq sa’ sumwank toj sa’ xraqik qayu’am.14

  5. Rik’in lix tojb’al rix li maak, li Kristo moko ka’ajwi’ ta narisi li qamaak; naxk’e aj b’an wi’ qawankilal chixtz’eqb’al “li ruchich’och’il winq,”15 chi chaab’ilo’k “chi junjunqil li raqal,”16 ut chi k’iik sa’ santilal17 re naq sa’ junaq kutan tz’aqlaq qe qu jo’ xjalam-uuch li Kristo,18 ut k’ulub’ejaqo chi wank rik’in li Dios19 ut chireechaninkil chixjunil li chaab’ilal sa’ lix awa’b’ejihom.20

Jun chik li na’leb’ sa’ lix Hu laj Mormon, a’an naq us ta wan xwankil lix tojb’al rix li maak choq’ re chixjunileb’ li kristiaan, wan ajwi’ xwankil sa’ qayu’am chiqajunjunqal.21 Jo’ chanru naq li Jesus kixb’oqeb’ laj Nefita chixch’e’b’al xtib’el chixjunjunqaleb’, kikam choq’ qe chiqajunjunqal, anchal choq’ aawe laa’at aajunes, malaj laa’in injunes. Nokoxb’oq chiqajunjunqal chixk’ulb’al li xnimal ru usilal sa’ lix tojb’al rix li maak.22

Naqil naq xtojman rix li qamaak chiqajunjunqal naq naqak’e reetal xyu’ameb’ li ani wankeb’ sa’ lix Hu laj Mormon. Aran wan resil laj Enos, laj Alma, laj Tzeesrom, li rey Lamoni ut li rixaqil, ut lix tenamit li rey aj Benjamin. Li resilal lix paab’aaleb’ ut lix nawomeb’ neke’xk’utb’esi chiqu naq taaruuq taajale’q li qach’ool, jo’ ajwi’ li qayu’am, xb’aan li ruxtaan li Qaawa’.23

Li profeet aj Alma kixpatz’ a’in reheb’ lix tenamit: A’an kixye, “Wi xeyal jun xjalajik eech’ool, ut wi xereek’a xb’ichankil li b’ich re rahok li natojok ix, ninpatz’, ma jo’kan nekexru chireek’ankil anajwan?”24 Aajel ajwi’ ru xpatz’b’al a’an anajwan, xb’aan naq toj naqaj ru naq lix wankilal li Qaawa’ toorochb’eni, tooxmusiq’a, ut tooxjal wulaj wulaj.

Lix patz’om laj Alma naru ajwi’ nayeeman chi jo’ka’in: jo’q’e xaweek’a xwankilal lix tojb’al rix li maak sa’ laa yu’am? A’in nak’ulman naq nachal jun xsahil aach’ool li “q’axal nim ut q’axal ki’ ”25 ut naxye aawe naq kuyb’il aamaak; malaj naq nachal aametz’ew chixkuyb’al laa ch’a’ajkilal; malaj naq naq’uno’ laa ch’ool ut nakakuy xmaak li ani xatxrahob’tesi. Malaj ut maare xniman laa wankilal chi rahok ut chi tenq’ank, malaj yookat chi jale’k xb’aan li santob’resiik, jo’ chanru xna’leb’ li Kolonel.26

Ninch’olob’ xyaalal naq na’ux a’in sa’ qayu’am chi tz’aqal yaal, ut naq naru toojale’q xb’aan xpaab’ankil li Jesukristo ut lix tojb’al rix li maak. Lix Hu laj Mormon naxtuqub’ ru ut naxnimob’resi li qanawom chirix li xnimal ru maatan a’in. Naq yooqex chixtzolb’al li hu a’in, teerab’i li raatin li yo’yookil Kristo li nab’oqok eere chi chalk rik’in a’an. Ninyeechi’i eere naq wi teetaaqe li Jesukristo, taa’ok lix wankilal sa’ lee yu’am. Rik’in lix wankilal li Santil Musiq’ej, li Kolonel texxjal wulaj wulaj “toj reetal li tz’aqal kutan”27 ut jo’ kixye a’an, “teeril li wilob’aal ut teenaw naq wankin.”28 Sa’ xk’ab’a’ li Jesukristo, amen.