’Āmuira’a rahi
’A ’oa’oa maita’i na
’Āmuira’a rahi nō ’Ātopa 2020


’A ’oa’oa maita’i na

Tō tātou fa’aro’o ’āueue ’ore i roto i te ha’api’ira’a tumu o te ’evanelia a Iesu Mesia e arata’i i tō tātou mau ta’ahira’a ’āvae ’e e hōro’a mai i te ’oa’oa ia tātou.

I te mau mahana hope’a o tōna orara’a i te tāhuti nei, ’ua paraparau Iesu Mesia i tāna mau ’āpōsetolo i te mau hāmani-’ino-ra’a ’e te mau tāmatara’a tā rātou e fa’aruru. 1 ’Ua ’ōpani ’oia nā roto i teie ha’apāpūra’a rahi : « E pohe tō ’outou i teie nei ao : E fa’aitoito rā, ’ua riro te rē o teie nei ao iā’u ».(Ioane 16:33) Terā te poro’i a te Fa’aora i te mau tamari’i ato’a a tō tātou Metua i te ao ra. E parau ’āpī maita’i te reira nō tātou tāta’itahi i roto i tō tātou orara’a tāhuti nei.

’Ia ’oa’oa maita’i, ’o te hō’ē ato’a ïa ha’apāpūra’a e hina’arohia i roto i te ao, i reira ho’i tō te Mesia tei ti’afa’ahou tonora’a i tāna mau ’āpōsetolo. « ’Ua ’ati mātou i te pohe », te parau ïa a te ’āpōsetolo Paulo i tō Korinetia i muri a’era, « ’aita rā i apiapi ; ’ua pe’ape’a mātou ’aita rā i ahoaho ; ’ua hāmani-’ino-hia, ’aita rā i fa’aru’e-roa-hia ; ’ua hurihia i raro, ’aita rā i pohe roa ».(2 Korinetia 4:8–9)

Hōho’a
’Ua tāvini Iesu hō’ē ’e hō’ē

E piti tauatini matahiti i muri mai, tātou ato’a, « ’ua ’ati tātou i te pohe », ’e e hina’aro ato’a tātou i te reira poro’i ’eiaha nō te ha’aparuparu, nō te ’oa’oa maita’i rā. E here ’e e ha’ape’ape’ara’a ta’a ’ē tō te Fatu nō tāna mau tamāhine faufa’a rahi. ’Ua ’ite ’oia i tō ’outou mau hina’aro ’e te mau mea tā ’outou e tītau ra, ’e tō ’outou mau mata’u. E mana hope tō te Fatu. ’A ti’aturi iāna.

’Ua ha’api’ihia i te peropheta Iosepha Semita ē, « E ’ore roa e ti’a i te mau ’ohipa, ’e te mau ’ōpuara’a, ’e te mau hina’aro tumu ’o te Atua ’ia fa’a’orehia, e ’ore ato’a ho’i e mou ».(Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau 3:1) I tāna mau tamari’i e ’ati nei, ’ua hōro’a mai te Fatu i teie mau ha’apāpūra’a rarahi :

« Inaha ’o teie ho’i te parau a te Fatu ia ’outou, ’o ’outou ’o tā’u mau tāvini nei.

« Nō reira, ’ia ’oa’oa, ’e ’eiaha e mata’u, nō te mea tei pīha’i iho ïa vau, ’o te Fatu, ia ’outou na, ’e e ti’a noa ho’i i pīha’i iho ia ’outou na ; ’e e fa’a’ite atu ’outou i te parau nō’u nei, ’oia ’o Iesu Mesia, ’oia te Tamaiti a te Atua Ora, ’e i vai na ho’i au, ’e tē vai nei ā vau, ’e e riro ho’i au i te tae mai ra ».(Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau 68:5–6)

Tē ti’a nei te Fatu i pīha’i iho ia tātou, ’e ’ua parau ’oia :

« ’E ’o tā’u e parau atu nei i te ta’ata hō’ē ra tē parau atu nei au i te reira i te mau ta’ata ato’a ra, ’a ’oa’oa na e te mau tamari’i ri’i ; nō te mea tei rotopū ïa vau ia ’outou na, ’e ’aita vau i fa’aru’e atu ia ’outou ».(Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau 61:36)

« Nō te mea i muri mai i te mau ’ati e rave rahi ra e tae mai ïa te mau ha’amaita’ira’a ».(Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau 58:4)

Te mau tuahine, tē fa’a’ite pāpū nei au ē, teie mau parau fafau, tei hōro’ahia mai i roto i te mau taime hāmani-’ino-ra’a ’e te mau ’ati o te ta’ata iho, e au ïa te reira nō ’outou tāta’itahi i roto i tō ’outou mau huru orara’a fifi i teie mahana. E mea faufa’a te reira ’e e fa’aha’amana’o te reira ia tātou tāta’itahi ’ia ’oa’oa maita’i ’e ’ia ’oa’oa i roto i te ’īra’a o te ’evanelia, ’a haere ai tātou i mua nā roto i te mau tītaura’a o te tāhuti nei.

Te ’ati ’e te mau tītaura’a, e mau ’itera’a mātarohia te reira nō te tahuti nei. E tuha’a faufa’a te pāto’ira’a i roto i te fa’anahora’a hanahana, nō te tauturu ia tātou ’ia tupu i te rahi, 2 ’e i roto i te reira fa’anahora’a, ’ua ha’apāpū mai te Atua ia tātou ē, i te roara’a o te tau, e’ita te pāto’ira’a e upo’oti’a i ni’a ia tātou. E upo’oti’a tātou maoti tāna tauturu, tō tātou ha’apa’o ’e te tāmau māite. Mai te orara’a tāhuti nei, nō te hō’ē tau poto noa te mau ’ati ato’a. I roto i te mau ’aimārōra’a nā mua a’e i te hō’ē tāma’i fifi rahi, ’ua fa’aha’amana’o te peresideni o te mau Hau Amui nō Marite, ’o Abraham Lincoln ma te pa’ari i tōna mau ta’ata, i te parau pa’ari tahito ra ē, « teie ato’a, e pe’e ato’a ». 3

Mai tā ’outou i ’ite, te mau ’ati o te tāhuti nei tā’u e parau nei—nō reira ho’i e mea fifi roa ’ia ’oa’oa maita’i— i te tahi taime, tē tae mai nei te reira i ni’a ia tātou pā’āto’a, ’e e rave rahi atu, mai te rahira’a e fa’aruru nei i teienei i te tahi o te mau ’ino rahi o te ma’i pe’e, te TOVI-19. ’Oia ato’a i te mau Hau ’Āmui nō Marite, e rave rahi mirioni ’o tē fa’aruru nei i te hō’ē pu’e tau au ’ore ’e te mārōra’a ’o tē tupu nei, i te mau taime ato’a, i te tau mā’itira’a o te peresideni o te hau fenua, terā rā, teie te pu’e tau fifi roa a’e tā te feiā pa’ari a’e i rotopū ia tātou e ha’amana’o nei.

Nō te ta’ata tāta’itahi, tē ’aro nei tātou tāta’itahi i te tahi o te mau ’ati e rave rahi o te tāhuti nei, mai te orara’a veve, te hi’o-’ē-ra’a i te nūna’a ’ē, te ea ’ino, te ’erera’a i te ’ohipa ’aore rā, te ’ino’ino, te mau tamari’i fa’aro’o ’ore, te mau fa’aipoipora’a ’ino ’aore rā, ’aita e fa’aipoipora’a, ’e te mau fa’ahope’ara’a o te hara—tā tātou iho ’aore rā, tā vetahi ’ē.

Terā rā, i roto i te reira mau mea ato’a, tei ia tātou te parau a’o nō te ra’i ra ’ia fa’aitoito ’e ’ia ’imi i te ’oa’oa i roto i te mau parau tumu ’e i te mau parau fafau o te ’evanelia ’e i te mau hotu o tā tātou mau ’ohipa. 4 ’Aita i taui te reira parau a’o, nō te mau peropheta ’e nō tātou pā’āto’a. ’Ua ’ite tātou i te reira nā roto i te mau ’itera’a ’o te feiā tei nā mua atu ia tātou ’e i te mau mea tā te Fatu i parau ia rātou.

Hōho’a
Taea’e Iosepha

’A ha’amana’o na i te huru orara’a o te peropheta Iosepha Semita. Nō ni’a i te parau nō te mau ’ati, e orara’a veve tōna, te hāmani ’ino, te pe’ape’a, te mau pe’ape’a o te ’utuāfare, ’e te maratiri i te hope’a roa. ’A vai ai ’oia i roto i te fare tāpe’ara’a, ’ua fa’aruru tāna vahine ’e te mau tamari’i ’e te tahi atu feiā mo’a i te mau ’ati fāito ’ore ’a ti’avaruhia ai rātou i rāpae ia Missouri.

’A tāparu ai Iosepha ’ia tāmarūhia tōna ’ati, ’ua pāhono mai te Fatu :

« E tā’u tamaiti, ’ia hau mai na tō ’oe ’ā’au ; e vai poto noa mai te ’oe ’enemi ’e tō ’oe mau ’ati ho’i ;

« ’Ei reira, mai te mea e fa’a’oroma’i māite ’oe i te reira, e fa’ateitei mai te Atua ia ’oe i te vāhi teitei roa ra ».(Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau 121:7–8

Teie te parau a’o mure ’ore nōna iho, tei tauturu i te peropheta Iosepha ’ia tāmau noa i te fa’a’ite i te huru ’oa’oa ’e te here ’e te ha’apa’o i tōna mau ta’ata. ’Ua ha’apūai te reira mau huru i te feiā fa’atere ’e te mau pionie tei pe’e atu, ’e e nehenehe ato’a e ha’apūai ia ’outou.

Hōho’a
Mau misiōnare mātāmua e haere ra nā roto i te hiona hōhonu

’A feruri i te reira mau melo mātāmua ! ’Ua arata’ihia rātou i terā vāhi ’e terā vahi. I te pae hope’a, ’ua fa’aruru rātou i te mau tītaura’a nō te ha’amaura’a i tō rātou mau fare ’e i te ’Ēkālesia i roto i te hō’ē medebara. 5 E piti matahiti i muri iho i te taera’a te pupu mātāmua o te mau pionie i roto i te ’āfa’a nō Roto Miti Rahi, e ’ere ā tō rātou orara’a i te mea pāpū roa i te reira vāhi. Tei ni’a noa ā te rahira’a o te mau melo i te purūmu nā roto i te mau vāhi pāpū ’aore rā, tē rohi ra ’ia roa’a te mau rāve’a tauturu nō te terera’a. Noa atu rā i te reira, ’ua vai noa te ti’aturira’a ’e te ’oa’oa i roto i te feiā fa’atere ’e te mau melo.

Noa atu ē, ’aita rātou i pārahi atura i roto i tō rātou mau fare ’āpī, i te ’āmuira’a rahi o te ’āva’e ’Ātopa 1849, ’ua tonohia te hō’ē pupu misiōnare ’āpī i Scandinavia, i Farani, i Heremani, i Italia ’e i Patifita apato’a. 6 ’Ua mana’ohia ē, ’ua topa roa rātou i raro roa, ’ua ti’a rā te mau pionie i te mau fāito teitei ’āpī. ’E e toru noa matahiti i muri a’e, ’ua pi’i-fa’ahou-hia e 98 nō te ha’amata i te ha’aputuputu ia ’Īsera’ēla. ’Ua fa’ata’a mai te hō’ē o te mau ti’a fa’atere o te ’Ēkālesia ē, e ’ere teie mau misiōni « i te mea roa roa ; penei a’e e 3 ’e tae atu i te 7 matahiti te ta’a-’ē-ra’a te hō’ē ta’ata i tōna ’utuāfare ». 7

E te mau tuahine, tē ha’ape’ape’a nei te Peresidenira’a Mātāmua nō tā ’outou mau tāmatara’a. ’Ua here mātou ia ’outou ’e tē pure nei mātou nō ’outou. I taua ato’a taime ra, tē ha’amāuruuru pinepine nei mātou i te mea ē, tā mātou mau tāmatara’a i te tino nei—ta’a ’ē atu i te mau ’āueuera’a fenua, te mau ’ati auahi, te mau pape pu’e ’e te mau vero mata’i—e mea iti a’e ïa i tei fa’aruruhia e te mau ta’ata tei nā mua atu.

I roto i te mau tāmatara’a, tē vai noa ra teie ha’apāpūra’a nō te ra’i mai « ’a ’oa’oa maitai na, nō te mea e arata’i atu na vau ia ’outou. Nō ’outou te bāsileia ’e te mau ha’amaita’ra’a nō te reira nō ’outou ïa, ’e nō ’outou na te mau faufa’a mure ’ore ra ».(Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau 78:18). Nāhea teie e tupu ai ? Nāhea te reira i te tupura’a nō te mau pionie ? Nāhea te reira e tupu ai i ni’a i te mau vahine o te Atua i teie mahana ? Nā roto i te pe’era’a i te arata’ira’a a te peropheta, « e ’ore roa [tātou] e noa’a i te mau ’ūputa o hade », te nā reira mai ra te Fatu, i roto i te heheura’a i te ’āva’e ’Ēperēra 1830. « ’Oia ïa, e nā te Fatu ra, ’o te Atua, e ha’apurara ’ē atu i te mau mana nō te pōuri mai mua atu ia ’outou, ’e e fa’a’aueue ho’i i te ra’i ’ei maita’i nō ’outou na, ’e i tō tōna i’oa ra hanahana ho’i ».(Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau 21:6) « Nō reira, ’eiaha e mata’u e te nana iti ē ; ’a rave i te ’ohipa maita’i ; ’ia ’āmui noa atu tō te ao nei ’e tō te pō ho’i i te pāto’ira’a ia ’outou, nō te mea ’ia patuhia ’outou i ni’a i tā’u nei papa, e ’ore roa rātou e manuia ».(Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau 6:34)

Nā roto i te mau parau fafau a te Fatu, « e fa’ateitei i tō [tātou] ’ā’au ’e e ’oa’oa » (Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau 25:13), ’e « nā roto i te ’ā’au ’ana’anatae ’e te mata ’oa’oa ho’i » (Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau 59:15), e haere tātou i mua i ni’a i te ’ē’a o te fafaura’a. ’Aita te rahira’a o tātou e fa’aruru nei i te mau fa’aotira’a rarahi, mai te fa’aru’era’a i tō tātou fare nō te tere i te hō’ē fenua ’ite-’ore-hia. I te rahira’a o te taime, tei roto noa tā tātou mau fa’aotira’a i te orara’a mātarohia o te mau mahana ato’a, terā rā, mai tā te Fatu i parau mai : « Nō reira, ’eiaha e rohirohi i roto i te ’ohipa maita’i, nō te mea tē ha’amau atu nei ’outou i te niu nō te hō’ē ’ohipa rahi roa. ’E nā roto i te mau mea iti nei e tupu mai ai tei rahi roa ra ».(Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau 64:33).

E mana ’ōti’a ’ore tō roto i te parau ha’api’ira’a o te ’evanelia a Iesu Mesia i fa’aho’ihia mai. Nā tō tātou fa’aro’o ’āueue ’ore i taua parau ha’api’ira’a ra e arata’i i tō tātou mau ta’ahira’a ’āvae ’e e hōro’a mai i te ’oa’oa ia tātou. E ha’amāramarama te reira i tō tātou vārua ’e e hōro’a ia tātou i te pūai ’e i te ti’aturira’a i tā tātou mau ’ohipa. Te reira arata’ira’a ’e te ha’amāramaramara’a ’e te mana, e mau hōro’a fafauhia mai ïa, tā tātou i fāri’i nō ō mai i tō tātou Metua i te ao ra. Nā roto i te hāro’aro’ara’a ’e te fa’atū’atira’a i tō tātou orara’a i te reira parau ha’api’ira’a, tae noa atu i te hōro’a hanahana o te tātarahapa, e nehenehe tātou e ’oa’oa maita’i, ’a ti’a noa ai tātou i ni’a i te ’ē’a e tae atu ai i te hope’ara’a mure ’ore ra—e putuputura’a ’e e fa’ateiteira’a i pīha’i iho i tō tātou nā metua here i te ao ra.

« Tē fa’aruru nei paha ’outou i te mau tītaura’a teimaha », te ha’api’ira’a ïa a Elder Richard G. Scott. « I te tahi taime, e mea rahi roa, e mea pūai, ’e e riro ’outou i te feruri ē, e’ita e mara’a ia ’outou. ’Eiaha e ’aro i te ao ’outou ana’e. ‘E ti‘aturi ia Iehova ma tō ’ā’au ato’a ; ’eiaha rā e ti’aturi i tō ’oe iho ra ha’apa’o’ [Mateli 3:5]. … ’Ua fa’ata’ahia te orara’a ’ia riro ’ei tāmatara’a, ’eiaha nō te ’ore ’outou e manuia, ’ia manuia rā nā roto i te upo’oti’ara’a ». 8

E tuha’a teie mau mea ato’a nō te fa’anahonahora’a a te Atua te Metua ’e tāna Tamaiti, ’o Iesu Mesia, ’o tā’u e fa’a’ite pāpū nei, ma te pure, ’ia tāmau māite tātou pā’āto’a e tae roa atu i tō tātou tāpaera’a i te ra’i, nā roto i te i’oa ’o Iesu Mesia ra, ’āmene.

Fa’ata’ara’a

  1. Hi’o Ioane 13–16.

  2. Hi’o 2 Nephi 2:11.

  3. Abraham Lincoln, a’ora’a i Wisconsin State Agricultural Society, Milwaukee, 30 nō Tetepa 1859; i roto John Bartlett, Bartlett’s Familiar Quotations18th ed. (2012), 444.

  4. Hi’o Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau 6:31.

  5. Hi’o Lawrence E. Corbridge, « Surviving and Thriving like the Pioneers » Ensign, Tiurai 2020, 23.

  6. Hi’o « Minutes of the General Conference of 6 October 1849 », General Church Minutes Collection, Church History Library, Salt Lake City.

  7. George A. Smith, i roto Journal History of The Church of Jesus Christ of Latter-day Saints, 28 nō ’Ātete 1852, 1, Church History Library, Salt Lake City.

  8. Richard G. Scott, Finding Peace, Happiness, and Joy (2007), 248–49.