’Āmuira’a rahi
Rave i te parauti’a, ’e ’ia hina’aro ho’i i te aroha, ’e te haere ma te ha’eha’a i te aro o tō Atua
’Āmuira’a rahi nō ’Ātopa 2020


Rave i te parauti’a, ’e ’ia hina’aro ho’i i te aroha, ’e te haere ma te ha’eha’a i te aro o tō Atua

Te aura’a o te rave-’āfaro-ra’a, ’o te rave ïa i te mau mea parau-ti’a. E rave tātou ma te tura i te Atua nā roto i te haerera’a ma te ha’eha’a i tōna aro. E rave tātou ma te tura i te tahi atu mau ta’ata nā roto i te hina’arora’a i te aroha.

’Ei feiā ’āpe’e ia Iesu Mesia, ’e ’ei feiā mo’a, tē tūtava nei tātou—’e ’ua fa’aitoitohia ho’i tātou ’ia tūtava—i te rave maita’i a’e ’e i te ha’amaita’i ia tātou. 1 ’Ua ui paha ïa ’outou ia ’outou iho mai iā’u ato’a nei ē : « ’Ua nava’i ānei tā’u e rave ra ? » « E aha atu ā tē rave ? » ’aore rā, « Nāhea vau te ta’ata hapehape e nehenehe ai e manuia nō te ‘pārahi ’e te Atua ato’a i roto i te ’oa’oa hope ’ore ra’ ? » 2

’Ua ui te peropheta o te Faufa’a Tahito ra, ’o Mika, i teie uira’a : « E haere atu vau i mua i te aro o Iehova ma te aha ; ’a ha’api’o ai iā’u iho i raro i te aro o te Atua teitei ? » 3 Tē huru fa’ao’ō’o ato’a ra Mika i te uiui ē e nava’i ānei te mau pūpū iti rahi nō te fa’aho’ona i te hara, i te nā-’ō-ra’a ē : « E māuruuru ānei Iehova i te mamoe oni ’e ’ia tauatini, ’e ’ia ’ahuru [tauatini] i te ’ānāvai mono’i ra ? e hōro’a ānei au i ta’u matahiapo… nō te hara a ta’u vārua ? » 4

E pahono ïa vau, ’aita. E’ita te mau ’ohipa maita’i e nava’i. ’Aita tātou e ’āpī nei i te fa’aorara’a. 5 E’ita ato’a te mau fa’atusiara’a rarahi tā Mika i ’ite ē e’ita e haere, e fa’aora i te hara na’ina’i roa a’e. ’Āhani ’o tā tātou ana’e iho mau rāve’a, e’ita e nehenehe e ti’aturi e ho’i i mua i te aro o te Atua. 6

’Āhani ’aita te mau ha’amaita’ira’a nō ’ō mai i te Metua i te Ao ra ’e ia Iesu Mesia, e’ita roa atu tā tātou ’ohipa e nava’i, e’ita tātou e nava’i ia tātou noa iho. Te parau maita’i rā, ’oia ho’i, maoti Iesu Mesia, ’e nā roto ho’i ia Iesu Mesia tātou e nehenehe ai e nava’i. 7 E fa’aorahia te tā’āto’ara’a o te mau ta’ata i te pohe pae tino maoti te aroha o te Atua, nā roto i te pohe ’e te ti’afa’ahoura’a o Iesu Mesia. 8 ’E mai te mea e fāriu tō tātou ’ā’au i te Atua, e matara ato’a mai te fa’aorara’a i te pohe pae vārua i te mau ta’ata ato’a, « nā roto i te tāra’ehara a te Mesia… nā roto i te ha’apa’ora’a i te mau ture ’e te mau ’ōro’a o te ’Evanelia ». 9 E ti’a ia tātou ’ia fa’aorahia i te hara ma te ti’a mā ’e te ateate i mua i te Atua. Mai tā Mika i parau : « ’Ua fa’a’ite mai [te Atua] ia ’oe, e te ta’ata na, i te mea maita’i ; ’e e aha tā Iehova hina’aro ia ’oe ra maori rā ’o tē rave i te parauti’a, ’e ’ia hina’aro ho’i i te aroha, ’e te haere ma te ha’aha’a i te aro o tō Atua ? » 10

Tē vai nei i roto i te arata’ira’a a Mika, nō te fa’afāriura’a i te ’ā’au i te Atua ’e te manuiara’a nō te fa’aorara’a, e toru mea tū’ati’ati. Rave i te parauti’a, te aura’a ra, e rave ma te tura i te Atua ’e i te tahi atu mau ta’ata. E rave tātou ma te tura i te Atua nā roto i te haerera’a ma te ha’eha’a i tōna aro. E rave tātou ma te tura i te tahi atu mau ta’ata nā roto i te hina’arora’a i te aroha. Nō reira rave i te parauti’a, ’o te rave-mau-ra’a ïa i te fa’auera’a mātāmua ’e te piti e « hina’aro ’oe i tō Atua ia Iehova ma tō ’ā’au ato’a, ’e ma tō vārua ato’a, ’e ma tō mana’o ato’a… [’e] e aroha atu ’oe i tō ta’ata tupu, mai tō aroha ia ’oe iho na ». 11

Rave i te parauti’a ’e haere ma te ha’aha’a i te aro o te Atua ’o te unuhira’a ïa i tāna rima i te ’ino, te ha’apa’ora’a i tāna ra ha’apa’ora’a, ’e te ti’a-pāpū-ra’a i te mea tāna e rave. 12 E fāriu ’ē te ta’ata parauti’a i te hara nō te fāriu mai i ni’a i te Atua, e rave ’oia i te mau fafaura’a ’e ’oia, ’e e ha’apa’o ’oia i tāna mau fafaura’a. E mā’iti te ta’ata parauti’a ’ia ha’apa’o i te mau fa’auera’a a te Atua, ’ia tātarahapa i te taime ’oia e hape ai, ’e ’ia fa’aitoito noa i te tāmata.

I te haerera’a te Mesia ti’afa’ahou i te mau ’āti Nephi ra, ’ua fa’ata’a atu ’oia ē, ’ua monohia te ture a Mose e te hō’ē ture teitei a’e. ’Ua parau ’oia ia rātou ’eiaha e « pūpū fa’ahou mai i… tā ’outou mau tusia, ’e tā ’outou mau tusia tāauahi », e pūpū rā « i te ’ā’au tātarahapa ’e te vārua marū ». ’Ua parau ato’a ’oia : « ’O tē haere mai iā’u ma te ’ā’au tae ’e te vārua marū ra, ’o tā’u ïa e bāpetizo i te auahi ’e te Vārua Maita’i ». 13 I te taime e fāri’i tātou i te hōro’a o te Vārua Maita’i ’e ’a fa’a’ohipa ai i te reira i muri iho i te bāpetizora’a, e ti’a ia tātou ’ia ’oa’oa i te hoara’a tāmau o te Vārua Maita’i ’e ’ia ha’api’ihia i te mau mea ato’a e rave, 14 mai te haerera’a ma te ha’aha’a i te aro o te Atua.

’Ua matara te fa’atusiara’a a Iesu Mesia nō te hara ’e nō te fa’aorara’a pohe pae vārua, i te mau ta’ata ato’a e ā’au tātarahapa ’e te vārua marū. 15 Nā te ’ā’au tātarahapa ’e te vārua marū e tūra’i ia tātou ’ia tātarahapa ma te ’oa’oa i te mau mahana ato’a ’e ’ia tāmata i te riro rahi atu ā mai tō tātou Metua i te Ao ra ’e Iesu Mesia. ’A nā reira ai tātou, e fāri’i tātou i te mana tāmā a te Fa’aora, te mana fa’aora ma’i ’e te mana ha’apūai. ’Aita tātou e rave noa i te parauti’a ’e e haere ma te ha’eha’a i te aro o te Atua, e ha’api’i ato’a rā tātou i te hina’aro i te aroha mai te Metua i te Ao ra te huru ’e mai ia Iesu Mesia.

Mea au roa nā te Atua i te aroha ’e e fa’a’ohipa rahi roa ’oia i te reira. Mai tā Mika i parau ia Iehova : « ’O vai ïa Atua e au ia ’oe ra, i te fa’a’ore i te parauti’a ’ore… e aroha fa’ahou mai ā ’oia ia tātou » ’e « e fa’aru’e pā’āto’a… i [te mau] hara i raro roa i te moana ra ». 16 Te hina’arora’a i te aroha mai te Atua te huru, e mea tū’ati ïa i te rave-ti’a-ra’a ia vetahi ’ē ’e ’eiaha e hāmani ’ino ia rātou.

Tē ’itehia nei te faufa’a rahi ’eiaha e hāmani ’ino ia vetahi ’ē i roto i teie ’ā’amu iti nō Hillel te Peresibutero, e ’aivāna’a ’āti Iuda tei ora i roto i te tenetere mātāmua hou te Mesia. ’Ua ta’ahoa roa hō’ē pīahi a Hillel i te ’ātitirau o te Tōra—nā buka e pae a Mose ’e tō te reira 613 fa’auera’a ’e tae noa atu te mau pāpa’ira’a a te mau rabbi. ’Ua tu’u taua pīahi ra i te ’ōpuara’a ’ia fa’ata’a mai Hillel i te Tōra, i te maorora’a e ti’a mai ’oia i ni’a i te hō’ē noa ’āvae. E ’ere roa paha te fāino o Hillel i te mea maita’i roa, ’ua fāri’i rā ’oia i te ’ōpuara’a. ’Ua fa’ahiti atu ’oia i te Levitiko, i te nā-’ō-ra’a : « ’Eiaha ’outou e tāho’o, ’eiaha e tāiroiro i tō ’outou iho na ; e aroha rā ’outou i te ta’ata tupu mai tō ’outou aroha ia ’outou iho na ». 17 Parau ha’apoto atu ra Hillel ē : « Te mea tā ’oe e hae, ’eiaha e rave i ni’a i tō ta’ata tupu. ’O te Tōra ho’i teie ; te toe’a, e mau ’āparaura’a noa ïa. ’A haere ’e ’a tuatāpapa ». 18

E riro noa te rave-tura-ra’a i te ta’ata ’ei tuha’a nō te hina’arora’a i te aroha. Teie te tahi ’āparaura’a e mea hape noa vau i te fa’aro’ora’a, e rave rahi ’ahuru matahiti i teienei i roto i te rūra’a ma’i nō te fare ma’i ra Johns Hopkins Hospital i Baltimore, i Maryland, i te Fenua Marite. E ta’ata ma’i, ’o Jackson tāne, e ta’ata peu maita’i ’e te mātau-roa-hia e te mau rave ’ohipa o te fare ma’i. I mua a’enei, e rave rahi taime ’oia i te maura’a i te fare ma’i nō te rapa’au i te tahi mau ma’i ’ava. I terā taime, tē ho’i ra Jackson tāne i te fare ma’i nō te tahi mau tāpa’o fa’a’itera’a nō te urara’a te arapa’ia (pancréas) i te ’ohipa inura’a ’ava.

E taime fa’aotira’a ’ohipa teie nōna, ’ua hi’opo’a rā te taote itoito rahi ’e te fa’ahiahia ho’i, te taote Cohen, ia Jackson tāne ’e ’ua tītau ’ia tāpe’ahia ’oia i te fare ma’i. ’Ua fa’a’ue te taote Cohen i te taote Jones, ’oia te taote e ha’amata ra i tāna mau hora ’ohipara’a, ’ia fa’aō ia Jackson tāne i te fare ma’i ’e ’ia ha’apa’o i tāna mau rā’au.

’Ua haere te taote Jones i te hō’ē fare ha’api’ira’a taote tuiro’o ’e nō ha’amata noa ’oia i te tāna ha’api’ira’a teitei roa a’e. Nō te rohirohi o te tau ha’api’ipi’ira’a ’e te iti o te taime ta’otora’a, ’aita te taote Jones i fāri’i i teie anira’a. ’O te pae atu ra teie o te ma’i tāna e fa’aō i te fare ma’i, ’ua amuamu ’oia i mua i te taote Cohen. I tōna ferurira’a, ’aita i tano e tau hora ’oia i te ha’apa’o ia Jackson tāne ’e nāna noa iho ho’i i ’imi i tōna ma’i.

Mea ’ōhie noa te taote Cohen i te muhumuhura’a i tāna pāhonora’a rahi. ’Ua nā ’ō ’oia : « Taote Jones, ’ua riro mai ’oe ’ei taote nō te ’atu’atu i te ta’ata ’ia ora mai rātou. ’Aita ’oe i riro ’ei taote nō te ha’avā ia rātou. ’Aita ’oe e māramarama i te fa’ata’a i te reira ra, e ’ere ïa teie fare ha’api’ipi’ira’a nō ’oe ». I teie fa’atītī’aifarora’a, ’ua ’atu’atu māite ihora te taote Jones ia Jackson tāne ’a mau ai ’oia i te fare ma’i.

’Ua pohe Jackson tāne i teienei. ’Ua riro mai nā taote Jones ’e Cohen ’ei mau taote fa’ahiahia roa. I te hō’ē rā taime faufa’a rahi o tāna ha’api’ipi’ira’a, tītauhia te tahi fa’aha’amana’ora’a nō te taote Jones ’ia rave i te parauti’a, ’ia hina’aro i te aroha ’e ’ia ’atu’atu ia Jackson tāne ma te ’ore e ha’avā iāna. 19

I te roara’a o te tau ’ua fāna’o vau i te fa’aro’ora’a i teie fa’aha’amana’ora’a. Hina’aro i te aroha, te aura’a ra, ’aita tātou e hina’aro noa i te aroha o te Atua nō tātou ; e ’oa’oa ato’a rā tātou i te aroha o te Atua nō vetahi ’ē. ’E e pe’e tātou i tōna hi’ora’a maita’i. « Hō’ē ana’e tō te ta’ata ato’a ti’ara’a i mua i te Atua », 20 ’e tītauhia nō tātou pā’āto’a te rapa’aura’a pae vārua, ’ia tauturuhia mai, ’ia ora tō tātou ma’i. ’Ua parau te Fatu : « ’Eiaha ’outou e mana’o ē, ’ua hau te tahi ta’ata i te tahi, ’e ’eiaha ho’i te tahi ta’ata e mana’o iāna iho ē, ’ua hau ’oia i te tahi ». 21

’Ua fa’a’ite Iesu Mesia i te aura’a ’ia rave i te parauti’a ’e ’ia hina’aro i te aroha. ’Ua haere hua ’oia nā muri i te ta’ata hara, ’ua fa’a’ite ia rātou i te tura ’e te fa’atura. ’Ua ha’api’i ’oia i te ’oa’oa ’ia ha’apa’o i te mau fa’auera’a a te Atua ’e ’ua ’imi i te fa’ateitei i te ta’ata e tāfifi ra ’eiaha rā e fa’ahapa atu. ’Aita ’oia i fa’ahapa i te feiā i ’imi i te fa’ahapa iāna nō te tāvinira’a i te ta’ata tā rātou i hi’o ’ei mea ti’amā ’ore. 22 ’Ua ’ino’ino roa ’oia nō taua mana’o parau-ti’a a te ta’ata iho ’e mai terā noa ā i teienei. 23

Nō te riro mai te Mesia te huru, e rave te ta’ata i te parauti’a ma te rave tura ato’a i te Atua ’e ia vetahi ’ē. Te ta’ata parauti’a, e ta’ata au ïa i roto i tāna mau parau ’e tāna ’ohipa, ’e ’ua ta’a iāna ē, e ’ere ē, e mea ta’a ’ē tō terā ta’ata hōho’a ’e te ti’aturira’a, ’eiaha ïa e hāmani maita’i atu ’e e fa’ahoa. Te ta’ata e rave i te parauti’a, « e’ita tō te hō’ē hina’aro ’ino’ino i te tahi i reira, e hina’aro rā i te pārahi hau noa » 24 te tahi i te tahi.

Nō te riro mai te Mesia te huru, e hina’aro te ta’ata i te aroha. Te ta’ata e hina’aro i te aroha, ’aita ’oia i te mea ha’avā ; e fa’a’ite ’oia i te aumihi ia vetahi ’ē, tei fāna’o ’ore iho ā rā, e mea māuruuru ’oia, ’e te maita’i ’e te tura i ni’a i te ta’ata. E rave teie nau ta’ata i te mau ta’ata ato’a ma te here ’e te māramarama, ma te hi’o ’ore i te huru o te nūna’a ta’ata, te ’āpeni, te ha’apa’ora’a fa’aro’o, te huru fa’ahina’arora’a ta’ata, te fāito faufa’a ’e te ti’ara’a, te ’āti, te mata’eina’a ’aore rā te fenua. E nā ni’a atu te here Huru Mesia i teie nau mea.

Nō te riro mai te Mesia te huru, e mā’iti te ta’ata i te Atua, 25 e mā’iti ’oia ’ia haere ma te ha’aha’a i te aro o te Atua, ’ia ’imi i te mea e au mai ’oia ’e ’ia ha’apa’o i tāna mau fafaura’a iāna ra. Te ta’ata e haere ma te ha’aha’a i te aro o te Atua, e ha’amana’o ïa ’oia i te mea tā te Metua i te Ao ra ’e Iesu Mesia i rave nō rātou.

’Ua nava’i ānei tā’u e rave ra ? E aha atu ā tā’u e rave ? ’O te ’ohipa e rave tātou ’ei pāhonora’a i teie mau uira’a te pū nō tō tātou ’oa’oa i roto i teie orara’a ’e i te mau tau mure ’ore. ’Aita te Fa’aora e hina’aro nei ’ia ha’afaufa’a ’ore tātou i te fa’aorara’a. Noa atu ā ’ua rave tātou i te mau fafaura’a mo’a, e nehenehe tātou e « hi’a atu mai roto atu i te aroha ’e ’ia fa’aru’e i te Atua ora ». Nō reira, ’ei « ara [’e ’ei] pure tu’utu’u ’ore », ’eiaha tātou e topa i roto i te « fa’ahemara’a ». 26

’Oia ato’a, ’aita tō tātou Metua i te Ao ra ’e Iesu Mesia e hina’aro nei ’ia ha’aparuparu noa tātou i mua i te mau mea pāpū ’ore noa i roto i te tere tāhuti nei, ma te uiui ē, ’ua nāva’i ānei tā tātou i rave ’ia fa’aorahia tātou ’e ’ia fa’ateiteihia. E mea pāpū roa ’aita rāua e hina’aro nei ia tātou ’ia ’āehuehu i te mau hape tā tātou i tātarahapa, ma te feruri i te reira ’ei pēpē e’ita e ora, 27 ’aore rā ’ia mata’u rahi roa tātou ’o te turori fa’ahou ā tātou.

E nehenehe tātou e hi’opo’a i tō tātou nu’ura’a. E nehenehe tātou ’ia ’ite ē « ’ua tū’ati te huru orara’a [tā tātou e] pe’e nei i te hina’aro o te Atua » 28 i te taime e rave tātou i te parauti’a, e hina’aro tātou i te aroha ’e e haere tātou ma te ha’aha’a i te aro o te Atua. E ’apo tātou i te hīro’a o te Metua i te Ao ra ’e o Iesu Mesia i roto ia tātou ’e e here tātou te tahi i te tahi.

’Ia nā reira ’outou, e pe’e ’outou i te ’ē’a nō te fafaura’a ma te manuia i te fa’aineine nō te « pārahi ’e te Atua ato’a i roto i te ’oa’oa hope ’ore ra ». 29 E fa’auruhia tō ’outou vārua i te hanahana o te Atua ’e i te māramarama nō te ora mure ’ore. 30 E ’ī ’outou i te ’oa’oa e’ita e nehenehe e parau. 31 Tē parau pāpū nei au ē, tē ora nei te Atua ’e ’o Iesu te Mesia, tō tātou Fa’aora ’e te Tāra’ehara, ’e tē fa’atae mai nei ’oia i tōna aroha ia tātou pā’āto’a, ma te here ’e te ’oa’oa. E ’ere ānei i te mea au ? I te i’oa o Iesu Mesia, ’āmene.