Na Gagadre me Dua na Lotu
E vakatavulica vakamatata na ivolanikalou na vuna kei na kena gadrevi e dua na Lotu me liutaki ka salavata kei na veivakadonui ni noda Turaga o Jisu Karisito.
Ena vuqa na yabaki sa oti, a tekivuna kina o Elder Mark E. Petersen, ena Kuoramu ni iApositolo Le Tinikarua, e dua na vosa ena ivakaraitaki oqo.
“Erau tamata vinaka o Kenneth kei na watina o Lucille, dina ka buladodonu. Erau sega ni dau lako i lotu, erau nanuma ni na veirauti nodrau vinaka ke sega. Erau vakavulici ira na luvedrau ena dina kei na bula savasava ka rau tukuna ni sai koya ga oqori na ka ena cakava vei rau na Lotu.
“Ia, erau kaya tikoga ni ratou gadreva nodratou muanimacawa me baleta na veisoqo ni matavuvale … [ka] na vakasugusugu kina na lako i lotu.”1
Nikua, na noqu itukutuku e baleti ira na tamata vinaka dau nanuma na lotu vaqo era sa sega ni lakova se vakaitavi tiko ena nodra dui matalotu.2 Niu kaya nodra “dui matalotu,” au okata kina na valenilotu, valenilotu ni musulomani, se so tale na matalotu. Eda sa kauwaitaka tiko na kena sa lutu sara vakalevu na lotu vei ira kece oqo ena vanua raraba.3 Kevaka sa mudu noda vakabibitaka noda lotu, se cava ga na iulubale, eda sa biuta tiko noda dui bula vakayalo ena dua na vanua ca, ka sa na lailai sobu kina na veivakalougatataki ni Kalou ena noda vanua ni sa levu na tamata era sa tawasei ira mai Vua.
Noda lakova ka vakaitavi ena dua na lotu ena vukea noda yaco me da tamata vinaka cake ka veivakayarayarataki vakavinaka cake ena nodra bula na tani. Ena lotu eda vakavulici kina ena ivakarau ni kena bulataki na ivakavuvuli vakalotu. Eda veivakavulci vakataki keda. Na ivakaraitaki veivakauqeti sa mana vakalevu mai na dua na ivunau qaqa. Eda vaqaqacotaki ena noda veimaliwai kei ira e tautauvata noda vakasama. Na lako i lotu ka vakaitavi kina, me vaka e tukuna na iVolatabu, na yaloda sa “vakaduavatataki ena loloma.”4
I.
Na ivolanikalou sa solia na Kalou vei ira na vakabauta Vakarisito ena iVolatabu kei na ivakatakila ni gauna oqo e vakavuvulitaka vakamatata na kena gadrevi e dua na lotu. Erau vakaraitaka ruarua ni a tauyavutaka o Jisu Karisito e dua na lotu ka vakasamataka vakabibi me dua na lotu me na tosoya Nona cakacaka ni oti o Koya. A kacivi ira e Tinikarua na iApositolo ka solia vei ira na lewa kei na idola me ra liutaka. E vakavuvulitaka na iVolatabu ni o Karisito na “ulu ni lotu”5 o ira na kena vakaitutu e nodra itavi “me ra vakavinakataki kina o ira era sa lotu, me ia na cakacaka ni italatala, me vakatataki cake na ivavakoso nei Karisito.”6 Sa dina, e matata na iVolatabu me baleta na itekitekivu ni lotu kei na kena gadrevi ena gauna oqo.
Eso era kaya ni sega ni vukei ira nodra lako tiko i lotu. Eso era kaya, “Au sega ni vulica e dua na ka nikua” se “E sega ni dua e mai vakaitokanitaki au” se “Au a vakacudrui.” Na rarawa ni yalo vakatamata yadua me kakua vakadua ni vakalati keda mai na ivunau i Karisito, o koya a vakavulici keda me da veiqaravi, sega ni qaravi.7 Ni da vakasamataka tiko oqo, e vakamacalataka e dua tale na lewenilotu na vakanamata ni nona dau lako i Lotu:
“Ena vica na yabaki sa oti, au veisautaka noqu itovo ni lako i lotu. Sa sega tale niu qai lako i lotu ena vukuqu ga, ia meu nanumi ira na tani. Au sa raica meu dau vakabula vei ira na tamata era dabe yadua voli, meu kidavaki ira era vulagi, … meu bolea na ilesilesi. …
“Kena ivakalekaleka, au lako i lotu e veimacawa ena inaki meu bulabula, sega ni yacana wale tu ga, ka vakayaco veisau vinaka ena nodra bula na tamata.”8
E vakatavulica o Peresitedi Spencer W. Kimball ni “da sega ni lako ki na soqoni ena Siga ni Vakacecegu me ka ni lasa se [meda] lai dusimaki walega. Eda lako me sokalou vua na Turaga. Oqo e dua na itavi ni tamata yadua. … Kevaka e sega ni vinaka vei iko na lotu, o sega ni vinaka o iko. E sega ni dua me na sokalou ena vukumu; o iko mo na waraka vakataki iko na Turaga.”9
Na tiko ena lotu e rawa ni dolava na yaloda ka vakasavasavataka na lomada.
Ena lotu eda sega ni veiqaravi taudua se ena noda dui digidigi se ena gauna e donu kina vei keda. Eda veiqaravi ena dua na timi. Ena veiqaravi eda na kunea na veimadigi vakalomalagi me uabaleti kina na duidui ni noda yabaki. Na veiqaravi e liutaka na lotu ena vukea me da uabaleta na nanumi koya ga vakatamata yadua ka dau itatao ni noda tubu vakayalo.
E tiko tale eso na kena vinaka bibi me tukuni, ke vakalailai mada ga. Ena lotu eda veimaliwai kei ira na tamata vakasakiti era segata tu me ra qarava na Kalou. E vakananuma vei keda oqo ni da sega ni tu taudua ena noda vakaitavi ena lotu. Eda gadreva kece na veimaliwai kei ira na tani, na veimaliwai vakalotu eso na veimaliwai vinaka duadua eda rawa ni sotava, o keda ira noda itokani kei ira na luveda. Ni sega na veimaliwai oqori, vakabibi vei ira na gone kei na itubutubu yalodina, sa vakadeitaki ena vakadidike ni na dredre cake tikoga vei ira na itubutubu me ra susugi ira cake na gone ena nodra vakabauta.10
II.
Me yacova mai qo, au sa vosa tiko vakararaba me baleta na veimatalotu. Na gauna oqo au na vosa me baleta na vuna e bibi kina na kena leweni, lakovi, kei na vakaitavi ena Lotu vakalesui mai i Jisu Karisito ni Yalododonu Edaidai.
E dina, eda vakadonuya ni ivolanikalou, makawa kei na ka vou, era vakavulica vakamatata na vuna kei na kena gadrevi e dua na lotu me liutaki ka salavata kei na veivakadonui ni noda Turaga o Jisu Karisito. Eda vakadinadinataka talega ni Lotu vakalesui mai i Jisu Karisito sa tauyavutaki me vakavulica na taucoko ni Nona ivunau ka vakaitavi ena lewa ni Nona matabete me qaravi na cakacaka vakalotu e gadrevi me curumi kina na matanitu ni Kalou.11 Na lewenilotu e sega ni dau lako i Lotu ka vakararavi ga ki na nona kaukauwa vakayalo sa tawasei koya mai na veitiki yaga ni kosipeli oqo: na mana kei na veivakalougatataki ni matabete, na taucoko ni ivunau vakalesui mai, kei na veivakauqeti kei na madigi me bulataka na ivunau oya. Era sa vakawalena na madigi me vakadonui nodra matavuvale ki na tawamudu.
E dua tale na ka e cecere kina na Lotu vakalesui mai ni vukei keda ena tubu vakayalo. Na tubu e kena ibalebale na veisau. Vakayalo na kena ibalebale qo na veivutuni ka segata mo toro voleka vua na Turaga. Ena Lotu vakalesui mai sa tu kina na ivunau, iwalewale, kei na dauveivukei vakauqeti era na vukei keda me da veivutuni. Na kedra inaki ena matabose sara mada ga ni lewenilotu, sega ni veitotogitaki, me vaka a yaco ena mataveilewai ni basulawa. Na matabose ni lewenilotu ni Lotu e segata ena yalololoma me da vakadonui ena loloma cecere ni veivosoti ka rawa mai na Veisorovaki i Jisu Karisito.
Na kaukauwa vakayalo ni tamata yadua e rawa ni vakarautaka na veivakauqeti kei na yavu ni veiqaravi sega ni nanumi koya kavakarautaka na Lotu. Na ivakaraitaki cecere eke o ira na cauravou kei na goneyalewa kei na itabaqase era biuta tu vakatikitiki na vuli kei na marautaki ni cegu mai na cakacaka me ra ciqoma na veikacivi ni kaulotu. Era veiqaravi vakadaukaulotu vei ira era vulagi kina ena veivanua tawakilai era a sega ni digitaka. Sa vakakina vei ira na lewenilotu yalodina era vakaitavi ena veiqaravi sega ni nanumi koya ga eda vakatoka me “cakacaka ni valetabu.” E sega ni dua na veiqaravi oqo ena rawa kevaka e sega na Lotu e cicivaka, tuvalaka, ka liutaka.
Na nodra vakabauta vakalotu kei na veiqaravi ena Lotu na noda lewenilotu sa vakavulica vei ira na iwalewale ni cakacaka ena veisasaga cokovata me yaga ki na itikotiko levu. Na mataqali kila vaqori kei na toso e sega ni rawa ni yaco ena cakacaka yadudua me vaka e takalevu tu ena gauna oqo. Na wasewasei vakavanua ni noda veitabanalevu, eda na veimaliwai ka cakacaka vata kei ira na tamata eda na sega beka ni digitaka, o ira era vakavulici keda ka vakatovolei keda.
Me ikuri ni kena vukei keda me da vulica na itovo vakayalo vinaka me vaka na loloma, yalololoma, veivosoti, kei na vosota vakadede, oqo e solia vei keda na madigi me da vulica na ivakarau ni cakacaka vata kei ira e duatani sara nodra itovo ni bula kei na veika era taleitaka. Na vinaka oqo sa vukei ira e vuqa na noda lewenilotu kei na veisoqosoqo me ra vakalougatataki ena nodra vakaitavi. Era dau kilai na Yalododonu Edaidai ena nodra rawa ni veiliutaki ka duavata ena sasaga cokovata. Na ivalavala ni bula oqori e tekivu mai vei ira na noda ivuvu yaloqaqa era a tawavanua ena Veiulunivanua ena Ra ka tauyavutaka na noda ivalavala tudei bibi ni duavata sega ni nanumi koya ga me baleta na vinaka raraba.
E levu na sasaga ni bula raraba kei na yalololoma e rawa ena kena sokumuni vakalevu ka lewai na ivurevure vakatamata yadua. E vakayacora oqo na Lotu vakalesui mai ena kena sasaga vakaiyanaqa i vuravura taucoko ni bula raraba. Oqo e oka kina na wasewasei ni iyaya ni vuli kei na veiqaravi vakavuniwai, nodra vakani na dravudravua, vukei na ise, veivuke ena kena vakawabokotaki na revurevu ni itovo veivakabobulataki, kei na vuqa tale. Era kilai tani na noda lewe ni Lotu ena nodra cakacaka ni Liga Dauveivukei ena veigauna ni leqa tubukoso. Noda lewena na Lotu e rawa kina vei keda me da vakaitavi ena veisasaga vakaitamera vakaoqo. Era dau solia talega na lewenilotu nodra isolisoli ni lolo me ra vukei na dravudravua era tu veimaliwai.
Me ikuri ni vakacegu kei na reki era vakila ena veitokani ni Yalo, era sa dau marautaka na noda lewe ni Lotu era dau lako i lotu na vua ni bulataki kosipeli, me vaka na veivakalougatataki ni kena bulataki na Vosa ni Vuku kei na yalayala ni sautu vakayago ka vakayalo ni kena bulataki na lawa ni ikatini. Sa noda talega na veivakalougatataki ni ivakasala mai vei ira na iliuliu vakauqeti.
Qai vakaisala na veika kece oqo ena veicakacaka vakalotu vakadonui ni matabete e gadrevi me baleta na tawamudu, oka kina na sakaramede eda ciqoma ena veisiga ni Vakacecegu yadua. Na iusutu ni cakacaka vakalotu ena kosipeli vakalesui mai sai koya na veiyalayalati sega ni mudu ni vakamau, ka na rawa kina na isema lagilagi vakamatavuvale. E vakatavulica o Peresitedi Russell M. Nelson ena dua na sala guilecavi dredre. E kaya o koya: “E sega ni rawa ni da tatadrataka na noda sala ki na iserau ni Kalou. Me da talairawarawa ki na lawa e yalataki kina [na veivakalougatataki oya].”12
E dua vei ira na lawa oqori me da sokalou ena lotu ena veisiga ni Vakacecegu kece sara.13 Na noda sokalou kei na bulataki ni ivakavuvuli tawamudu e kauti keda vakavoleka yani vua na Kalou ka vakalevulevuya ka vakavinakataka na noda rawa ni loloma. Parley P. Pratt, e dua vei ira na Apositolo taumada ni itabagauna oqo, a vakamacalataka na ivakarau ni yalona ni vakamacalataka na Parofita o Josefa Simici na ivakavuvuli eso oqo: “Au vakila ni Tamaqu dina vakalomalagi na Kalou; ni o Jisu na tuakaqu, kei na watini lomaserequ e dua na itokani tawamudu tawamate rawa, e dua na agilosi dauveiqaravi yalovinaka, ka soli vei au e ivakavakacegu, ka isala vakatui ni lagilagi tawamudu ka tawamudu. Kena ivakalekaleka, sa rawa vei au ena gauna oqo meu loloma vata kei na yalo kei na kilaka talega.”14
Meu tinia, au vakananuma vei keda kece ni da sega ni vakabauta ni ka vinaka ena sega ni rawati duadua ga ena dua na lotu. Ni ra sega ni okati ena dua na lotu, eda raica e milioni vakamilioni na tamata ni ra tokona ka cakava na cakacaka vinaka e sega ni wiliki rawa. Vakatamata yadua, Era vakaitavi na Yalododonu Edaidai ena vuqa vei ira. Eda raica na veicakacaka oqo ni ivakadinadina ni dina tawamudu ni “na Yalo sa vakararamataki ira na tamata kecega era sa lako mai ki vuravura.”15
Mai na veicakacaka vinaka e rawa ni rawati ke sega na lotu, na taucoko ni ivunau kei na kena veicakacaka vakalotu veivakabulai ka veivakacerecerei e tu duadua ga ena Lotu vakalesui mai. Me kena ikuri, na lako i Lotu e vaqaqacotaki keda ka vakavinakataka na vakabauta ena noda veimaliwai kei ira na tamata vakabauta tale eso kei na sokalou vata kei ira era segata tale tikoga me ra tudei ena salatu ni veiyalayalati ka me ra tisaipeli vinaka cake i Karisito. Au masuta me da na tudei tu ena veika vaka-Lotu oqo ni da segata na bula tawamudu, ka cecere duadua vei ira kecega na isolisoli ni Kalou, ena yaca i Jisu Karisito, emeni.