Tumang Kaguol nga Daw Ikamatay

Sa ting-init sa 1847, mibiyahe si Jane Manning James sa kasadpan kauban sa iyang bana, si Isaac, ug duha ka mga anak nga lalaki, si Sylvester ug Silas, sa usa ka dakong pundok sa kapin o kulang sa 1,500 ka mga Santos. Si Apostoles Parley Pratt ug John Taylor migiya sa dakong pundok uban sa panabang sa daghang mga kapitan kinsa midumala sa mga panon nga kapin o kulang sa 150 ngadto sa 200 ka mga Santos. Gi-organisar ni Parley ug John ang dakong pundok sa hapit na matapos ang tingpamulak human makahukom sa pag-usab sa orihinal nga plano sa Korum sa Napulog Duha sa paglalin.

Ang dakong pundok mibiya sa Winter Quarters tunga-tunga sa Hunyo, mga duha ka bulan human mibiya ang nag-unang panon.¹ Bisan og mga baynte pa lamang, naanad na si Jane sa dugay nga mga biyahe latas sa yuta. Human wala tuguti sa pagpasakay sa usa ka bapor kaniadtong 1843, malagmit tungod sa kolor sa ilang panit, siya ug usa ka gamay nga grupo sa itum nga mga Santos sa Ulahing mga Adlaw milakaw og hapit walo ka gatus ka milya [hapit 1300 ka kilometro] gikan sa kasadpan sa New York ngadto sa Nauvoo. Wala madugay, si Jane ug si Isaac milakaw tabok sa lapukon nga mga kasagbutan sa Iowa uban sa Kampo sa Israel. Kasagaran nianang panahona, si Jane mabdos sa iyang anak nga lalaki nga si Silas, kinsa natawo diha sa dalan-dalan.²

Ang pagbiyahe latas sa yuta talagsa ra nga makapaukyab. Ang mga adlaw taas ug kapoy. Ang talan-awon sa mga kapatagan sa kinatibuk-an bati, gawas kon usa ka dili sagad nga porma sa dakong bato o panon sa mga kabaw makita. Kausa, samtang nagbiyahe subay sa pangpang sa Suba sa North Platte, ang panon ni Jane nakuyawan sa dihang usa ka panon sa kabaw midasdas kanila. Gipundok sa panon ang ilang mga karomata og mga baka samtang ang mga kalalakin-an misinggit ug mibunal sa nagkatibulaag nga mga kabaw. Sa wala pa matamak-tamaki ang panon, ang mga hayop nagkatibulaag sa taliwala, ang uban nga kabaw mipadulong sa tuo samtang ang uban mipadulong sa wala. Sa katapusan walay usa nga nasakitan.³

Si Jane, Isaac, ug ang ilang mga anak mao lamang ang itum nga mga Santos sa ilang panon sa hapit 190 ka mga tawo. Apan dihay ubang pipila ka itum nga mga Santos nga nagpuyo sa mga ward ug mga branch sa tibuok Simbahan. Si Elijah Able, usa ka kapitoan kinsa nakaserbisyo og misyon didto sa New York ug Canada, mitambong og usa ka tunga-tunga sa kasadpan nga branch kauban sa iyang asawa, si Mary Ann. Lain nga lalaki, si Walker Lewis, kinsa gihulagway ni Brigham Young isip “usa sa labing maayo nga mga elder” sa Simbahan, mitambong og usa ka branch sa East Coast kauban sa iyang pamilya.⁴

Daghang mga miyembro sa Simbahan ang misupak sa pagkaulipon, ug si Joseph Smith midagan sa pagka-presidente sa Estados Unidos nga ang plataporma naglakip og plano sa pagtapos sa pagkaulipon. Ang mga paningkamot sa Simbahan, hinoon, migiya ngadto sa mga pagbunyag sa pipila ka mga nagbaton og mga ulipon ug pipila ka mga ulipon. Sa mga naulipong mga Santos tulo mga miyembro sa nag-unang panon—Green Flake, Hark Lay, ug Oscar Crosby.⁵

Sa 1833, ang Ginoo mipahayag nga kini “dili matarung nga bisan kinsa nga tawo mahimo nga ulipon ngadto sa usag usa.” Apan human giabug ang mga Santos gikan sa Distrito sa Jackson, Missouri, tungod kay sa usa ka bahin pipila kanila misupak sa pagkaulipon ug mipakita og kalooy alang sa dili ulipon nga mga itum, mipahimangno ang mga pangulo sa Simbahan sa mga misyonaryo batok sa pag-aghat og kagubot tali sa mga naulipon ug sa mga nagbaton og ulipon. Ang pagkaulipon maoy usa sa labing gidebatihan nga mga isyu sa Estados Unidos niana nga panahon, ug sulod sa daghang mga katuigan kini nakapabahin sa mga simbahan ingon man sa nasud.⁶

Ingon nga nagpuyo sa tibuok niyang kinabuhi sa amihanang Estados Unidos, diin ang pagkaulipon supak sa balaod, wala gayud sukad maulipon si Jane. Nakatrabaho siya sa mga panimalay ni Joseph Smith ug Brigham Young ug nahibalo nga ang puti nga mga Santos sa kinatibuk-an midawat sa itum nga mga tawo diha sa panon.⁷ Sama sa ubang mga grupo sa Kristiyanos niini nga panahon, hinoon, daghang puti nga mga Santos sayop sa pagtan-aw sa itum nga mga tawo isip ubos, nagtuo nga ang itum nga panit resulta sa tunglo sa Dios sa biblikanhong mga tawo nga si Cain ug Ham.⁸ Gani ang pipila misugod sa pagtudlo og sayop nga ideya nga ang itum nga panit usa ka ebidensya sa pagkadili matarung sa mga lihok sa usa ka tawo didto sa kinabuhi nga wala pa dinhi sa yuta.⁹

Si Brigham Young mipakigbahin og pipila niini nga mga panan-aw, apan sa wala pa mobiya sa Winter Quarters, gisultihan usab niya ang nagsagul og kolor nga Santos nga ang tanang katawhan sama ngadto sa Dios. “Sa usa ka dugo gihimo sa Dios ang tanang tawo,” miingon siya. “Baliwala kanamo ang kolor.”¹⁰

Ang pagtukod sa Zion lapas sa Rocky Mountains mihatag sa mga Santos og oportunidad sa paghimo og usa ka bag-ong katilingban diin si Jane, ang iyang pamilya, ug uban nga sama kanila maabi-abi isip katagilungsod ingon man isip Santos.¹¹ Apan ang mga gihunahuna na nga dili maayo kusog kaayo, ug ang kausaban ingon og dili mahitabo sa umaabot.

---

Sa Agosto 26, misakay si Wilford Woodruff sa iyang kabayo lahus sa mga tudling sa mais ug mga patatas ngadto sa tiilan sa mga bungtod nga nagdung-aw sa Walog sa Salt Lake. Gikan didto makita niya ang sinugdanan sa usa ka dako nga pamuy-anan. Sulod sa usa ka bulan, siya ug ang nag-una nga panon nakasugod sa pagtukod og lig-on nga kuta, nakatanom og mga hinektarya nga mga talamnon, nakahimo og mga plano alang sa bag-ong pundukanan nga dapit. Diha taliwala sa pamuy-anan, diha sa dapit diin giugbok ni Brigham ang iyang sungkod sa yuta, mao ang usa ka kwadradong luna sa yuta nga ila karong gitawag og ang “luna sa templo.”¹²

Ang unang mga adlaw ni Wilford diha sa walog puno sa katingala. Usa ka panon sa usa [antelope] nagsibsib sa kasadpang bahin sa walog. Pundok sa mga kanding sa bukid nagdula diha sa mga kabungturan. Si Wilford ug ang ubang mga pioneer nakadiskubre og mga asuprehong init nga mga tuburan duol sa Ensign Peak. Diha sa Great Salt Lake, ang mga kalalakin-an milutaw ug miligid sama sa mga troso sa init, asinon nga tubig, naningkamot sa kawang nga motidlom sa ilawom.¹³

Upat ka adlaw human miabut diha sa walog, si Wilford kanunay nga nag-inusara sa pagpangabayo og daghang mga milya [kilometro] gikan sa kampo sa dihang nakita niya ang baynte ka mga American Indian sa usa ka bungtod sa unahan niya. Sa pag-adto sa kasadpan, nahibalo ang mga Santos nga ilang ikabangga ang Nitibo nga mga tawo subay sa dalan-dalan ug diha sa Great Basin. Apan nagdahum sila nga ilang makita ang Walog sa Salt Lake nga sa kinadak-an walay nagpuyo. Sa pagkatinuod, ang mga Shoshone, ang mga Ute, ug pipila sa ubang mga tribo kasagaran nga moanha sa walog aron sa pagpangayam ug sa pagpangita og pagkaon.

Mainampingong gipatuyok niya ang iyang kabayo, mibalik si Wilford ngadto sa kampo sa hinay nga dagan. Usa sa mga Indian migukod kaniya, ug sa diha nga usa ka gatus ka mga yarda ang nag-uwang kanila, gipahunong ni Wilford ang iyang kabayo, giatubang ang nagsakay, ug gisulayan ang pagpakigsulti uban sa hinimo nga sinyas nga pinulongan. Ang lalaki mahigalaon, ug nahibaloan ni Wilford nga siya usa ka Ute kinsa gusto og kalinaw ug pakignegosyo sa mga Santos. Sukad niana, ang mga Santos mihimo og dugang nga pakigkita sa mga Indian, lakip sa mga Shoshone gikan sa amihanan.¹⁴

Karon, usa ka semana na lamang sa dili pa ang kabugnaw, si Wilford, Brigham, Heber Kimball, ug pipila sa ubang mga sakop sa nag-unang panon nagplano sa pagbalik ngadto sa ilang mga pamilya sa Winter Quarters ug sa pagdala kanila sa kasadpan inig ka tingpamulak. “Nagtinguha ako ngadto sa Dios nga kami unta dili kinahanglan nga mobalik,” miingon si Heber. “Kini paraiso kanako. Usa kini sa labing nindot nga mga dapit nga akong nakita sukad.”¹⁵

Dili tanan ang miuyon kaniya mahitungod sa walog. Bisan pa sa mga gagmay nga sapa ug balilihon nga mga uma, ang bag-ong pamuy-anan mas uga ug mas mingaw kay sa bisan hain nga dapit nga gipundukan sa mga Santos sukad. Sukad sa iyang pag-abut, nangamuyo si Sam Brannan ni Brigham sa pagpadayon ngadto sa berdeng mga uma ug tambok nga yuta sa baybayon sa California.¹⁶

“Ako mohunong dinhi gayud,” misulti si Brigham ni Sam. “Motukod ako og siyudad dinhi. Motukod ako og templo dinhi.” Nahibalo siya nga gusto sa Ginoo nga ang mga Santos mamuyo sa Walog sa Salt Lake, layo sa ubang kasadpang mga pamuy-anan sa Estados Unidos, diin nakasiguro siya nga ang ubang mga lalin sa dili madugay manimuyo. Gitudlo ni Brigham si Sam sa pagserbisyo isip presidente sa Simbahan sa California, hinoon, ug gipabalik siya ngadto sa San Fransisco nga may sulat alang sa mga Santos.¹⁷

“Kon mopili ka sa pagpabilin hain ikaw karon, aduna kay kagawasan sa pagbuhat sa mao,” gibutang ni Brigham sa iyang sulat. Apan gidapit niya sila sa pakig-uban sa mga Santos didto sa kabukiran. “Nanghinaut kami sa paghimo niini nga panalipdanan, usa ka dapit nga tigumanan, usa ka mas dali nga dapit nga kapundukan kay sa bisan hain sa uban,” misulti siya kanila. Ang California, sa laing bahin, pagahimoon nga hunonganan alang sa mga Santos nga mopadulong ngadto sa walog.¹⁸

Alang sa iyang bahin, wala makakita sukad si Wilford og usa ka mas maayong dapit alang sa usa ka siyudad kay sa Walog sa Salt Lake, ug naghinam-hinam siya alang sa mas daghang mga Santos nga moabut. Siya ug ang Napulog Duha migahin sa tibuok tingtugnaw sa pagplano og hapsay nga paglalin—usa nga naghatag og paagi alang sa tanang mga Santos, walay pagsapayan sa kahimtang o bahandi, aron makaabut ngadto sa walog. Ang panahon miabut na karon alang sa plano nga ipahibalo alang sa kaayohan sa Zion.¹⁹

---

Sa dihang si Addison Pratt mibiya sa Tahiti sa Marso 1847, naglaum siya nga makit-an niya ang iyang pamilya sa California uban sa nahibilin nga mga Santos. Apan tungod kay walay komunikasyon gikan kanila—o ni bisan kinsa sa Simbahan—sa miaging tuig, wala siya mahibalo kon sila tua ba gayud didto. “Sa paghunahuna nga ako karon padulong ngadto kanila maoy usa ka nindot nga hunahuna,” misulat siya sa iyang journal. “Apan ang sunod nga hunahunang miabut mao: Hain sila? O asa ako mangita kanila?”²⁰

Miabut si Addison sa San Fransisco Bay sa Hunyo. Didto iyang nakaplagan ang Brooklyn nga mga Santos nga nagpaabut sa pagbalik ni Sam Brannan ug sa pag-abut sa kinadaghanang ginsakupan sa Simbahan. Nagtuo nga si Louisa ug ang ilang mga anak nagpadulong ngadto sa baybayon, miboluntaryo si Addison sa pag-adto ngadto sa pamuy-anan sa mga Santos, sa New Hope, kauban ang upat ka laing mga lalaki aron sa pag-ani sa trigo sa Simbahan.

Mibiya ang grupo taud-taud sa usa ka bapor. Ang New Hope nahimutang labaw sa usa ka gatus ka mga milya [160 ka kilometro] ka layo pasulod sa usa ka tighatag og tubig sa Suba sa San Joaquin. Sulod sa pipila ka mga adlaw, ang mga lalaki milayag ubos sa lamakon nga nasud nga may tag-as nga mga kabugangan sa mga daplin sa suba. Mas duol sa pamuy-anan, ang yuta migahi, ug ilang gilakaw ang nahibiling gilay-on ibabaw sa mga kasagbutan.

Ang nahimutangan sa New Hope nindot, apan usa ka duol nga suba mibaha sa hapit na sila miabut, nagbanlas sa pipila sa mga trigo sa mga Santos ug nagbiya og mga lunangan sa tubig. Sa gabii, samtang naghigda si Addison aron matulog, pundok sa mga lamok mihugpa sa pamuy-anan. Si Addison ug ang uban misulay sa pagbugaw niini o pagpaaso niini, apan walay kalampusan. Ug sa paghimo sa mga sitwasyon nga mas grabe, mga lobo ug mga ngiwngiw [owl] miuwang ug misiyaok hangtud sa kaadlawon, naghikaw sa gikapoy nga nanimuyo sa kalinaw ug kahilom.²¹

Ang pag-ani sa trigo misugod sa sunod nga buntag. Apan ang kawalay katulog nga mga gabii ni Addison nakapaluya kaayo kaniya sa pagkaudto, ug siya natulog og kadiyut ilawom sa landong sa usa ka kahoy. Nahimo kini nga naandan samtang ang mga lamok ug ang kaguliyang sa ihalas nga mga hayop nagpabilin kaniyang nagmata kada gabii. Sa dihang ang ting-ani nahuman, malipayon si Addison nga mibiya.

“Kon dili pa sa mga lamok,” misulat siya sa iyang journal, “nalingaw unta ako og maayo didto.”²²

Balik didto sa San Fransisco Bay, si Addison misugod sa pagpangandam og panimalay alang sa iyang pamilya. Nianang panahona, pipila ka mga miyembro sa Mormon Batalyon miabut sa California ug midawat og dungganan nga pagluwat [honorable release]. Si Sam Brannan usab mibalik ngadto sa luuk, nakumbinsir gihapon nga si Brigham buang nga mopuyo didto sa Walog sa Salt Lake. “Kon iyang sulayan kini,” gisultihan niya ang pipila ka mga beterano sa batalyon, “iyang mahibaloan nga ako husto ug siya sayop.”

Gihatag ni Sam ang sulat ni Brigham ngadto sa mga Santos sa California, bisan pa niana, ug daghan niadtong kinsa milayag diha sa Brooklyn o mimartsa uban sa Mormon Batalyon mihukom sa paglalin ngadto sa Walog sa Salt Lake inig ka tingpamulak. May sulat usab si Sam alang ni Addison gikan ni Louisa. Tua pa gihapon siya sa Winter Quarters, apan siya usab nagplano sa pag-adto sa walog inig ka tingpamulak ug mopuyo uban sa kinadaghanang ginsakupan sa Simbahan.

Ang plano ni Addison nausab diha-diha dayon. Pag-abut sa tingpamulak, mopadulong siya sa silangan kauban sa molarga nga mga Santos ug sugaton ang iyang pamilya.²³

---

Gibati gihapon ni Brigham ang pagkamasakiton sa hinapos sa Agosto sa dihang siya ug ang mibalik nga panon mibiya sa Walog sa Salt Lake alang sa ilang biyahe balik ngadto sa Winter Quarters. Sulod sa sunod nga tulo ka mga adlaw, ang gamay nga panon mibiyahe og kusog lahus sa abugon nga mga dal-og ug tungason nga mga agianan sa Rocky Mountain.²⁴ Sa dihang miabut sila sa pikas nga bahin, nalipay si Brigham nga nahibalo nga ang dakong pundok sa mga Santos ni Parley Pratt ug John Taylor pipila na lamang ka gatus ka milya [kilometro] ang gilay-on.

Nawala ang kalipay ni Brigham pagkataud-taod, bisan pa niana, sa dihang iyang nahibaloan nga ang dakong pundok upat ka gatus ka mga karomata na mas daghan kay sa iyang gipaabut. Ang Napulog Duha migahin sa tibuok tingtugnaw sa pag-organisar sa mga Santos ngadto sa mga panon sumala sa gipadayag sa Ginoo. Karon maingon nga si Parley ug si John mibaliwala nianang pagpadayag ug milihok sumala sa ilang kaugalingong gikauyonan.²⁵

Human sa pipila ka adlaw, si Brigham ug ang mibalik nga panon nakigkita sa dakong panon. Si Parley diha sa usa sa mga naggiya nga mga panon, busa si Brigham dali nga mipatawag og konseho sa mga pangulo sa Simbahan aron sa pagpangutana kaniya kon nganong siya ug si John wala mosunod sa mga panudlo sa Korum.²⁶

“Kon ako nakabuhat og sayop, andam ako sa pagtarung niini,” misulti si Parley sa konseho. Apan siya namugos nga siya ug si John milihok subay sa ilang awtoridad isip mga apostoles. Gatusan ka mga Santos namatay niana nga tuig sa Winter Quarters ug sa ubang pamuy-anan subay sa Suba sa Missouri. Ug daghang mga pamilya ang arisgadong mobiya sa dapit sa dili pa moabut ang laing makuyaw nga panahon. Tungod kay pipila sa mga Santos diha sa mga panon nga gi-organisar sa Napulog Duha dili pa andam sa pagbiya, siya ug si John mipili sa pagporma og bag-o nga mga panon aron sa pagpahiluna niadtong kinsa andam.²⁷

“Ang atong mga panon hingpit nga pagka-organisar,” mitubag si Brigham, “ug kon dili sila makalahus, responsable kita kanila.” Ang Pulong ug Kabubut-on sa Ginoo tataw nga nagsugo sa matag panon sa “pagdala og managsama nga gidaghanon” sa mga kabus ug sa mga pamilya sa mga lalaki nga nagserbisyo sa Mormon Batalyon. Apan mibiya og daghan si Parley ug John niini nga mga tawo.²⁸

Wala usab mouyon si Brigham nga duha ka apostoles makausab sa desisyon sa korum. “Kon ang Korum sa Napulog Duha mobuhat og usa ka butang, kini wala sa gahum sa duha kanila sa pagsupak niini,” miingon siya. “Sa dihang napalihok na nato ang makinarya, dili inyo ang katungod sa pagtuslok sa inyong mga kamot sa ngipon sa mga ligid aron sa paghunong sa ligid.”²⁹

“Akong nahimo ang labing maayo nga akong mahimo,” miingon si Parley. “Moingon mo nga makahimo unta ako og mas maayo, ug kon akong angkunon ang sala, ug moingon nga nakahimo ko og sayop—nakahimo ko og sayop. Nakasala ako ug ako nagbasol niini.”

“Gipasaylo ko ikaw,” mitubag si Brigham. “Ug kon ako wala maghimo og husto,” midugang siya, “gusto ko nga ang matag tawo nga anaa sa kahayag sa himaya mobadlong kanako kon nasayop ako. Gibati nako ang tumang kaguol nga daw ikamatay tungod sa gipas-an niining halangdon nga mga tawo.”³⁰

Ang kakapoy ni Brigham klaro sa iyang nawong ug niwang nga lawas. “Nagtan-aw ako sa akong kaugalingon nga luya, kabus nga gamayng tawo. Gitawag ako pinaagi sa pagbuot sa Dios aron modumala,”miingon siya. Gusto ko ninyo nga moadto diretso sa celestial nga gingharian uban kanako.”

“Gusto ko nga mahibalo kon ang mga kaigsoonan miayon ba kanako,” miingon si Parley.

“Panalanginan ka sa Dios hangtud sa hangtud,” miingon si Brigham. “Ayaw na paghunahuna mahitungod niini.”³¹

---

Si Drusilla Hendricks ug ang iyang pamilya nagkampo og mas layo didto sa tren nga karomata sa dihang si Brigham ug ang iyang grupo miabut. Samtang kasagaran sa mga pamilya sa mga sakop sa Mormon Batalyon didto pa sa Winter Quarters, ang mga Hendricks ug pipila sa uban nakatigum og igo nga mga kapanguhaan aron sa pag-uban niadtong moadto sa kasadpan. Sobra sa usa ka tuig ang milabay sukad gitan-aw ni Drusilla ang iyang anak nga lalaki nga si William nga mimartsa palayo uban sa batalyon, ug naghinam-hinam siya sa pakig-uban og balik kaniya diha sa walog—o sa mas dali.³²

Nakasugat na ang panon ni Drusilla og mipauli nga mga sundalo sa batalyon subay sa dalan-dalan. Ang mga nawong sa daghang mga Santos, naghinam-hinam nga makita ang ilang mga hinigugma, malaumong misanag sa dihang ilang nakita ang mga tropa. Sa kasubo, wala si William uban kanila.

Nakita nila ang daghan pang batalyon sa mga sundalo human sa usa ka bulan. Kini nga mga kalalakin-an nakadani sa mga Santos sa mga paghulagway sa Great Basin ug gipatilaw sila sa asin nga ilang gidala gikan sa Great Salt Lake. Apan si William wala gihapon niini nga grupo.³³

Sa daghang mga semana nga misunod, si Drusilla ug ang iyang pamilya naningkamot sa pag-agi sa mga dalan-dalan sa bukid, mitabok sa mga suba ug mga sapa, mitungas sa mga bungtod, ug milatas og mga dal-og. Ang ilang mga kamot, mga buhok, ug mga nawong, napuno sa abug ug mga hugaw. Ang ilang mga saput, nagkagidlay ug gision na tungod sa kataas sa panaw, naghatag og gamay nga proteksyon gikan sa adlaw, ulan ug hugaw. Sa dihang miabut sila sa Walog sayo sa Oktubre, ang pipila diha sa ilang panon masakiton o luya kaayo sa pagsaulog.³⁴

Kapin sa usa ka semana ang milabay human si Drusilla ug ang iyang pamilya miabut sa walog, ug sa gihapon sila walay balita mahitungod ni William. Human miabut ang batalyon sa baybayon sa California, pipila ka mga beterano mipabilin aron sa pagtrabaho ug makakita og kwarta samtang ang uban mipadulong sa silangan ngadto sa Walog sa Salt Lake o sa Winter Quarters. Unsay kalibutan ni Drusilla, kon si William anaa ba tali sa Dagat sa Pasipiko ug sa Suba sa Missouri.³⁵

Sa nagsingabut nga tingtugnaw, si Drusilla ug ang iyang pamilya halos wala nay baga nga panaput, diyutay ang pagkaon, ug walay paagi nga makatukod og balay. Ang ilang kahimtang maingon og walay paglaum, apan misalig siya sa Dios nga ang tanan masulbad ra. Usa ka gabii, nagdamgo si Drusilla sa templo nga tukuron sa mga Santos diha sa walog, ingon nga si Wilford Woodruff nagdamgo usab pipila ka mga bulan ang milabay. Mibarug si Joseph Smith sa tumoy niini, sama gyud nga siya buhi. Gitawag ni Drusilla ang iyang bana ug mga anak ug miingon,“Tua ra si Joseph.” Nakigsulti ang propeta kanila, ug duha ka mga pati mitugpa ngadto sa pamilya.

Nakamata gikan sa damgo, mituo si Drusilla nga ang mga pati mirepresentar sa Espiritu sa Ginoo, usa ka timailhan sa balaanong pagtugot sa mga desisyon nga nahimo niya ug sa iyang pamilya. Mituo siya nga ang ilang mga sakripisyo wala mapasagdi.

Wala madugay nianang adlawa, usa ka grupo sa gipanakitan og tiil nga mga beterano sa batalyon miabut sa walog. Niining panahona, si William usa kanila.³⁶

---

Samtang ang pamilyang Hendricks naghiusa pag-usab didto sa Walog sa Salt Lake, ang mga lalaki sa mibalik nga panon ni Brigham namasin pa sa silangan nga dalan-dalan. Paspas silang mibiyahe ug sa karon luya kaayo ug hapit wala nay pagkaon. Ang ilang mga kabayo nagkaluya ug misugod sa paghunong. Sa mga kabuntagon, ang pipila sa mga hayop nagkinahanglan og tabang sa pagpatindog.³⁷

Taliwala niini nga mga kalisud, nagpabilin si Brigham nga nagduha-duha mahitungod sa iyang pagpakigkita ni Parley.³⁸ Bisan og iyang napasaylo ang iyang kauban nga apostol ug nasultihan sa pagkalimot sa hitabo, ang ilang panaglalis mipadayag sa panginahanglan og katin-awan—ug posible nga mga kausaban— sa paagi nga ang Simbahan karon gigiyahan ug gi-organisar.

Sa panahon ni Joseph, usa ka Unang Kapangulohan ang midumala sa tibuok Simbahan. Human sa kamatayon sa propeta, hinoon, giwagtang ang Unang Kapangulohan, nagbilin sa Napulog Duha sa pagdumala puli niini. Sumala sa pagpadayag, ang Napulog Duha ka mga Apostoles naglangkob og usa ka korum nga managsama og awtoridad sa Unang Kapangulohan. Gani sila usab adunay sagradong katungdanan sa pagserbisyo isip tigbiyahe nga konseho ug sa pagdala sa ebanghelyo ngadto sa kalibutan.³⁹ Isip usa ka korum, sila igo bang makatuman niini nga mando samtang nag-abaga gihapon sa mga katungdanan sa Unang Kapangulohan?

Usahay si Brigham naghunahuna sa pag-organisar og usab sa Unang Kapangulohan, apan wala gayud niya mahunahuna nga husto na ang panahon. Sukad sa pagbiya sa Walog sa Salt Lake, mga pangutana mahitungod sa kaugmaon sa pagpangulo sa Simbahan mitungha diha kaniya.⁴⁰ Gipamalandongan niya ang butang sa hilom diha sa dalan paingon sa Winter Quarters, ug nag-anam-anam niyang gibati ang Espiritu nga nag-aghat kaniya sa paglihok.

Usa ka adlaw, samtang nagpahulay sa daplin sa suba, miduol siya ni Wilford ug nangutana kon ang Simbahan kinahanglan ba nga motawag sa mga miyembro sa Napulog Duha aron sa pagporma og bag-ong Unang Kapangulohan.

Gihunahuna kini ni Wilford. Ang pag-usab sa Korum sa Napulog Duha—usa ka korum nga natukod pinaagi sa pagpadayag—usa ka seryoso nga butang.

“Kini nagkinahanglan og pagpadayag aron sa pag-usab sa han-ay niana nga korum,” paniid ni Wilford. “Bisan unsa ang gidasig sa Ginoo kanimo nga buhaton kabahin niini nga butang, ako anaa kanimo.”⁴¹