Ngadto sa Trono sa Grasya

Si Wilford Woodruff ug George Q. Cannon miabut sa templo sa Manti pagka-tungang gabii sa Mayo 15, 1888. Mibiya sila sa Siyudad sa Salt Lake nga mas sayo og mga pipila lang ka adlaw, mibiyahe human sa pagsalop sa adlaw aron sa paglikay sa mga opisyal sa balaod. Ang katapusan nga bahin sa ilang biyahe mao ang saysenta y singko ka kilometro nga pagsakay sa karwahe agi sa delikado kaayong mga bung-aw sa dapit. Nagbiyahe sa kangitngit, ang nagmaneho kaduha mipatipas sa karwahe sa karsada, diin hapit mangatagak ang mga apostol sa bungtod.¹

Si Wilford miadto sa Sanpete Valley aron sa pagpahinungod sa ikatulong templo sa Utah. Kay ang pagpakita diha sa publikong mga kalihokan makapameligro ni George ug sa ubang mga lider sa Simbahan, nakahukom si Wilford nga ipahinungod ang templo sa usa ka gamay, pribado nga seremonya. Unya, ang mga Santos mopahigayon og publikong pagpahinungod nga wala siya alang niadtong adunay mga espesyal nga rekomend gikan sa ilang bishop o presidente sa stake.²

Ang katahum sa bag-ong templo makapahingangha. Gitukod gamit ang anapog nga may krima nga kolor gikan sa duol nga mga bungtod, nagbarug kini sa ibabaw sa bungtod nga malantaw ang usa ka lapad kaayo nga mga uma sa trigo. Ang maayo kaayong pagkakulit nga mga tinabas nga kahoy ug dekolor nga mga drowing sa bungbong mipatahum sa sulod nga bahin sa templo, ug ang duha ka maayo kaayong pagkahimo nga pinakurba nga mga hagdanan nagbarug sama og kini naglutaw sa kahanginan, nga walay bisan usa ka haligi nga nagsuporta.³

Ang pagkompleto sa templo usa ka makahimuot nga okasyon atol sa usa ka malisud nga kapanahunan ni Wilford. Ang kawalay pagsinabtanay sa Korum sa Napulog Duha padayong mihulga sa ilang katakus sa pagpangulo sa Simbahan sa epektibong paagi. Walo ka bulan na ang milabay sukad sa pagkamatay ni John Taylor, ug ang junior nga mga apostol padayon gihapon sa pagpangita og mga sayop kang George. Andam na si Wilford nga moorganisar sa Unang Kapangulohan, apan dili siya makahimo hangtud nga magkasinabut ang korum.

Ang mga apostol nakahimo na og diyutay nga pag-uswag aron mahilot ang kasungian sa ilang korum. Niadtong Marso, gipundok sila ni Wilford sa makadaghang higayon aron sulayan nga magkasinabut sila. Atol sa usa ka miting, gipahinumduman niya ang korum nga kinahanglan silang magiyahan pinaagi sa pagpaubos ug paghigugma. Sa maaghop nga paagi gisulti niya ang kaugalingon niyang mga sayop sama sa usahay pagsulti og sakit, nga maoy nakaaghat sa matag apostol sa pagsulti usab sa iyang mga sala ug nangayo og pasaylo ngadto sa uban. Pagkahuman, bisan pa, pipila ka sakop sa korum dili gihapon andam nga mosuporta nga pormahon ang bag-ong Unang Kapangulohan.⁴

Ang Edmunds-Tucker Act padayon usab nga naghulga sa Simbahan. Uban sa gahum sa pagsakmit sa kabtangan sa Simbahan nga nagbalor og kapin sa $50,000, gikontrolar sa mga opisyal sa federal ang opisina sa ikapulo sa Simbahan, ang opisina sa presidente, ug ang luna sa templo, nga naglakip sa wala pa mahuman nga templo sa Salt Lake. Dayon ang gobyerno mitanyag nga ilang abangan ang luna sa templo nga kuno usa ka pagpakita og maayong kinaiya sa kantidad nga usa ka dolyar matag bulan. Nakita ni Wilford nga insulto ang mao nga tanyag, apan miuyon siya niini aron magpadayon ang pagtukod sa templo.⁵

Ang bag-ong balaod nagmando usab nga ang federal commission maoy modumala sa mga publikong eskwelahan sa Utah, ug nabalaka ang mga apostol nga ang mga tig-edukar nga mga Santos sa Ulahing mga Adlaw dili na dawaton sa posisyon kon mangita sila og mga posisyon sa pagtudlo. Sa sayo nga bahin nianang tuiga, si George misugyot nga mag-establisar og dugang pa nga mga akademiya nga iya sa Simbahan aron kini nga mga instruktor makatrabaho ug makatudlo sa mga baruganan sa ebanghelyo ngadto sa mga estudyante. Si Wilford ug ang mga apostol misuporta sa plano, ug niadtong Abril 8 gipahibalo nila ang pag-organisar sa usa ka board of education nga maoy modumala sa bag-ong sistema.⁶

Bisan niining mga problema nga kinahanglang sulbaron sa Simbahan, si Wilford mipahinungod sa templo sa Manti pagka-Mayo 17, 1888. Didto sa celestial room, miluhod siya sa altar ug mihalad og usa ka pag-ampo, nagpasalamat sa Dios sa talagsaong panalangin sa lain na usab nga templo sa Zion.

“Imong nakita ang mga paghago sa Imong mga Santos sa pagtukod niini nga balay. Ang ilang mga motibo ug ang ilang mga paningkamot tanan Imong nahibaloan,” nag-ampo siya. “Karon niining adlawa amo kining ipresentar diha Kanimo, O Ginoo nga among Dios, isip bunga sa mga ikapulo ug kinabubut-ong mga halad sa Imong katawhan.”

Nianang adlawa, human sa pagpahinungod, nakadawat si Wilford og report nga ang opisyal sa balaod sa federal nga si Frank Dyer nagmando sa Simbahan sa pagtugyan sa tanang kabtangan niini ngadto sa Logan, nga maglakip sa balay sa ikapulo, sa tabernakulo, ug sa templo. Sa iyang journal mirekord si Wilford og yano nga pag-ampo, mihangyo sa Dios sa pagpanalipod sa mga templo gikan niadtong nagtinguha sa paghugaw-hugaw niini.⁷

Sa misunod nga semana, gipangulohan ni apostol Lorenzo Snow ang publiko nga pagpahinungod sa templo sa Manti. Sa wala pa sugdi ang unang sesyon, daghang Santos nga diha sa sulod sa assembly hall sa templo nakadungog og daw tingog sa mga anghel nga nanagkanta diha sa kwarto. Sa ubang mga higayon, ang mga Santos nakakita og mga lingin nga hayag [halo] o sanag nga mga manipestasyon sa kahayag ibabaw sa ulo sa mga mamumulong. Ang ubang mga tawo miingon nga nakakita kang Joseph Smith, Brigham Young, John Taylor, ug ubang mga personahe. Samtang gibasa ni Lorenzo ang pag-ampo sa pagpahinungod, diha sa kongregasyon dunay tawo nga nakadungog og tingog nga nag-ingon, “Aleluya, aleluya, ang Ginoo pagadaygon.”

Para sa mga Santos, kini nga espiritwal nga mga pagpakita mga sinyales sa mainampingon nga pagbantay sa Dios. “Naghupay kini sa katawhan,” misulat ang usa ka saksi kabahin niini nga mga pagbu-bu, “ebidensya kini nga sa mga panahon nga hilabihan kalisud, ang Ginoo nakig-uban kanila.”⁸

---

Samtang didto pa sa ilang misyon sa Hawaii, si Susa ug Jacob Gates nagsugod sa paghunahuna kon unsay ilang buhaton kon manguli na sila sa Utah. Usa ka adlaw sayo sa tuig 1888, miingon si Jacob, “Su, nanghinaut ko nga makakuha ka og pwesto sa Exponent isip associate editor.” Si Susa sa una nakamantala na og mga artikulo sa Woman’s Exponent nga nagdala sa ngalan nga “Homespun,” ug si Jacob may dakong pagsalig sa iyang talento sa pagsulat.

Si Susa gustong mogamit sa iyang mga sinulat aron makatabang sa Simbahan. Si Eliza Snow kausa miawhag kang Susa sa “dili gayud pagsulat og tudling o pagsulat og pulong nga dili makatabang ug dili makahatag og benepisyo niini nga gingharian,” ug gipaningkamutan ni Susa nga masunod kana nga tambag. Bag-o lang, nagsugod siya sa paghunahuna mahitungod sa pagsulat og mga artikulo sa mga magasin sa sidlakang Estados Unidos sa pagdepensa sa Simbahan. Apan wala pa gayud siya maghunahuna kaniadto mahitungod sa pagtrabaho isip usa ka editor.⁹

Ang tinuod mao nga, naglisud siya sa pagpangita og oras sa pagsulat. Kadaghanan alas sayis pa sa buntag magmata na siya, moatiman sa tulo ka anak ug sa walay pagkatapos nga mga buluhaton sa pag-atiman sa panimalay.¹⁰ Hapit mag-usa ka tuig na ang milabay sukad namatay ang iyang gagmayng mga anak nga lalaki, nga si Jay ug Karl, ug padayon gihapon ang iyang pagbangutan sa ilang pagkawala, usahay nanghinaut siyang makabiya sa Laie aron dili na siya magsige og hunahuna sa duha ka lubong nga naa sa ibabaw nga bungtod sa iyang balay. Usa lang kaubo sa bisan hain sa iyang mga anak makapabalaka gihapon niya.¹¹ Karon na ba ang tukmang panahon sa pagbuhat og dugang nga mga responsibilidad?

Apan dihang gitisok sa hunahuna ni Susa ang ideya nga motrabaho sa Exponent mas giganahan na siya niini. Gisulatan niya si Zina Young ug gihulagway ang iyang tinguha nga usabon ang Woman’s Exponent ngadto sa usa ka binulan nga magasin nga iimprinta sa limpyong papel, susama sa popular nga women’s magazine nianang panahona.

“Tinguha sa akong tibuok nga kalag ang pagtukod sa iyang gingharian. Hagoan ko kini og maayo aron makatabang sa akong kaigsoonang mga babaye,” misulat siya. “Ang trabaho mao gayud ang akong pinakaganahan, kay sigun sa inyong nahibaloan ganahan ko nga mosulat.”¹²

Sa samang higayon, mipadala siya og sulat kang Emmeline Wells, ang editor sa newspaper, ug sa uban nga iyang gitahud, nangayo og tambag. Si Romania Pratt, usa sa pipila ka babaye nga doktor sa maong dapit ug regular nga tigsulat alang sa Woman’s Exponent, maoy unang mitubag.

“Minahal kong batan-on ug alisto nga higala,” misulat siya, “wala ko mobati nga haum kaayo ang imong kahimtang nga masakop o ma-partner sa Exponent.” Si Emmeline gustong modumala sa mantalaan sa kaugalingon niyang paagi, pasabut ni Romania, ug dili mohangop sa pagpaapil ni Susa. Hinoon, misugyot si Romania nga si Susa magsugod og bag-ong magasin alang sa mga batan-ong babaye sa Simbahan.¹³

Ganahan si Susa sa ideya, ug gisulatan niya ang iyang higala nga si Joseph F. Smith mahitungod niini. Sa wala madugay mitubag si Joseph, nga puno sa suporta. Nahanduraw niya ang usa ka magasin nga ang tanan sinulat gayud ug gikan sa mga Santos sa Ulahing Adlaw nga mga babaye, ug miawhag kang Susa sa pagpangita og “maayo ug maalamong mga tigtambag” nga makatabang kaniya.

“Walay bisan usa kinsa duna niana nga talento ang did-an sa kahigayunan sa paghimo sa ilang pinakamaayo,” misulat siya. “Ang atong komunidad lahi kay sa uban. Ang atong pag-uswag mag-agad sa atong kaugalingong paghiusa, kooperasyon, ug komon nga paningkamot. Dili mag-iyahay.”¹⁴

Sumala sa rekomendasyon ni Joseph, misulat si Susa kang Wilford Woodruff ug sa kapangulohan sa Young Ladies’ Mutual Improvement Association, nagtinguha og suporta para sa magasin. Mibalos si Wilford sa pagsulat uban ang iyang pag-aprubar pipila ka bulan human niana. Ang kapangulohan sa Y.L.M.I.A. mihatag usab kaniya sa ilang suporta.

“Nan, anaa kini sa mga kamot sa Ginoo,” gisulat ni Susa sa iyang journal. Inig uli dayon niya sa Estados Unidos, iyang paningkamutan nga mahimong reyalidad ang iyang magasin.¹⁵

---

Sa tinglarag sa tuig 1888, si George Q. Cannon mihukom nga pinakamaayo diha niya ug sa Simbahan nga siya magpapriso. Sa mga bulan sa wala pa mamatay si John Taylor, mipadayag ang Ginoo nga si George kinahanglang mobalik sa pagtago-tago uban sa propeta aron makatabang sa pagdumala sa Simbahan. Karon nga si John patay na ug ang pagkapangulo sa Simbahan tua na sa mga kamot sa Napulog Duha, si George wala na magkinahanglang magtago-tago.¹⁶

Nagtuo usab si Wilford nga ang mga Santos nagkinahanglan nga moalim sa ilang pakigrelasyon sa gobyerno sa Estados Unidos aron maangkon ang pagkaestado sa Utah. Ubos sa estado nga gobyerno, ang mga Santos makagamit na unya sa ilang mayoriya nga boto sa pagpili og mga lider kinsa makapanalipod sa ilang relihiyusong mga kagawasan. Tungod kay ang Edmunds-Tucker Act ipahamtang lamang sa mga teritoryo, wala na unya kini gahum sa paghilabot sa Simbahan kon ang Utah mahimo nang usa ka estado.¹⁷ Apan ang Kongreso sa Utah daw dili motugot nga ang Utah mahimong estado samtang ang usa ka prominenting apostol nagtago-tago gikan sa hustisya.

Dihang nahibaloan niya nga ang abogado sa Estados Unidos andam nga morekomendar og lugak nga sentensya, nagsugod si George sa paghunahuna kon unsa kaha ang benepisyo niini ngadto sa mga Santos kon itahan niya ang iyang kaugalingon. Ang iyang pagtahan posibling magsilbi nga usa ka sanga sa olibo ngadto sa mga magbabalaod sa Washington. Nanghinaot usab siya nga ang iyang mga pagabuhaton makahatag og kaisog sa uban sa pagdesisyon aron atubangon ang susamang mga pasangil.¹⁸

Niadtong Septyembre 17, gidawat niya ang tulubagon sa duha ka supak sa balaod nga panagpuyo, nasayud nga tingali mapriso siya dul-an sa usa ka tuig. Ang chief justice, kinsa nadungog nga mas kalma sa iyang pakig-atubang sa mga Santos ikumpara sa nangaging mga tighukom, mihatag kaniya og daw mubo nga sentensya nga 175 ka adlaw nga pagkabilanggo.¹⁹

Gusto ni George nga masugdan dayon ang iyang pagkabilanggo sa mas daling panahon, mao nga nianang adlawa nga gisentensyahan siya, gidala siya ngadto sa territorial penitentiary sa Utah. Ang karaan ug hapit na maguba nga prisohan nahimutang sa usa ka bungtod sa Siyudad sa Salt Lake.²⁰ Sa kasagaran, kon may bag-ong mga pinirisong mosulod sa nataran, ang mga piniriso didto ganahang mobugal-bugal kanila pinaagi sa pagsinggit og, “Lab-as nga isda!” Apan dihang misulod si George, walay bisan usa nga misinggit. Imbis niana, ang mga lalaki miliyok kaniya, natingala ug kuryuso nga makakita og usa ka apostol nga napriso.

Sa sulod, nakita ni George ang tulo ka lebel nga gagmayng selda. Ang warden mihatag kaniya og selda sa kinaibabwan nga lebel ug gisultihan siya nga pwede ra siyang mosulod nga dili ikandado ang dagkong mga pultahan nga puthaw. Apan si George wala magtinguha og mga pabor, bisan pa. Misul-ob siya sa parehas nga itom ug puti nga uniporme sa piniriso ug mituman sa samang mga balaod nga gisunod sa ubang mga piniriso.²¹

Human sa mubong panahon sa pagkapriso, miorganisar si George og usa ka Bible class. Kapin sa saysenta ka tawo ang mitambong sa unang miting sa Dominggo, lakip niadtong pipila nga dili mga Santos sa Ulahing mga Adlaw. Ang mga piniriso nagbasa ug naghisgut sa unang lima ka mga kapitulo sa Mateo. “Usa ka labihan ka makalipay nga palibut ang mipatigbabaw,” misulat si George sa iyang journal.²²

Ang semana gisundan sa semana, ug nakaplagan ni George ang panahon sa iyang pagkapriso nga mas malipayon kay sa iyang gilauman. Atol sa mga adlaw nga mabisitahan, mopahigayon siya og mga buluhaton sa Simbahan ug makigtagbo sa ubang mga apostoles, lakip kang Heber Grant, kinsa nagsugod na nga mas ganahan niya. Gibisitahan usab siya og mga higala ug pamilya, ug migahin siya og daghang panahon sa pagpanambag sa iyang isigka-piniriso.

“Ang akong selda naingon og sama sa usa ka langitnong dapit,” misulat si George sa iyang journal. “Mibati ko nga ang mga anghel atua didto.”²³

---

Samtang si George Q. Cannon nagserbisyo sa sentensya sa iyang pagkapriso, si Joseph F. Smith mibiyahe sa Washington, DC, aron motabang sa abogado sa Simbahan, si Franklin S. Richards, sa pag-impluwensya sa mga politiko para sa paghimong estado sa Utah.²⁴ Nagtago-tago usab, si Joseph usahay maghunahuna kon sundon ba kaha niya ang ehemplo ni George ug itahan ang iyang kaugalingon ngadto sa mga awtoridad. Apan si Wilford Woodruff misangon ni Joseph nga maoy modumala sa kalihokang politikal sa Simbahan sa Washington, ug nagtuo si Joseph nga ang pagkahimong estado o ang usa ka balaang pagpanginlabut lamang ang bugtong paagi nga mapalungtad ang kagawasan sa relihiyon sa mga Santos.²⁵

Didto sa Washington, si Joseph gawasnon ra bisan asa moadto sa lungsod, apan mainampingon siya nga likayan ang mga hawanan sa Kongreso basin dunay makaila kaniya. Migahin siya og daghang adlaw sa pagtabang ni Franklin nga makaandam og pakigpulong ngadto sa komitiba nga magduso sa katapusan kon angay bang botohan o ibasura sa Kongreso ang pagka-estado sa Utah. Dayon, pipila ka oras sa wala pa makigpulong, gipanalanginan niya si Franklin nga unta ang maayong espiritu magauban kaniya.²⁶

Atol sa pakigpulong, gipresentar ni Franklin ang pagminyo og sobra sa kausa isip himatyon nga praktis. Sa kasagaran, miingon siya, ang mga kaso sa poligamiya gisang-at sa gobyerno batok sa mas tigulang nang mga tawo kinsa nagminyo og sobra sa kausa mga tuig nang milabay. Gilantugi usab ni Franklin nga ang mga residente sa Utah, ang mayoriya nga bahin nga wala magminyo og sobra sa kausa, angay nga mahatagan sa kagawasan sa pagpili sa kaugalingon nilang mga opisyal ubos sa usa ka estado nga gobyerno.²⁷

Human sa mga adlaw sa deliberasyon, ang komitiba walay gihimong rekomendasyon ngadto sa Kongreso. Nadismaya si Joseph, apan gihunahuna niya og maayo ang pagpamulong ni Franklin hinungdan nga mipadala siya og mga kopya niini ngadto sa kapin sa liboan ka mga magbabalaod ug prominenting mga tawo tadlas sa nasud.

Wala madugay human niadto, hinoon, nakadawat siya og telegrama nagpahibalo kaniya nga si George Peters, ang abogado sa Estados Unidos sa Utah, nagplano nga mopadala og sumon sa mga sakop sa pamilya ni Joseph sa pagsaksi batok kaniya atubangan sa daghang maghuhukom.²⁸

Gikonsiderar kini ni Joseph nga usa ka pagbudhi. Mga pipila ka bulan sa una, si Peters nakakuha na og $5,000 gikan sa Simbahan uban sa saad nga lugakan niya ang umaabut niyang pagsang-at og kaso sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw. Bisan og ang politikal nga mga pabor sa kasagaran mapalit ra ug mabaligya niining mga panahona sa Estados Unidos, nasagmuyo si Joseph sa paghunahuna nga si Peters ilang bayaran. Apan human sa paghisgot niining mga butanga uban ni Wilford, nahukman ni Joseph nga ang pag-uyon sa pangikil tingali makatabang sa pagpanalipod sa mga Santos.²⁹

Gitubag dayon ni Joseph ang telegrama, mihatag og mga instruksyon kon asa nagtago ang iyang mga asawa ug mga anak. Apan mabalak-on siya sulod sa tibuok adlaw. “Nag-ampo ko nga protektahan sa Dios ang akong pamilya gikan sa walay kalooyng pagsigmit sa walay pagbati, mahukmanong kaaway,” gisulat niya sa iyang journal.³⁰

---

Sa tibuok nga tigtugnaw sa tuig 1888–89, ang Korum sa Napulog Duha sa gihapon wala pa magkasinabut sa pagporma sa bag-ong Unang Kapangulohan. Sa samang higayon ang mga opisyal sa balaod sa federal, padayong misikop sa mga lider sa Simbahan. Pagka-Disyembre, si apostol Francis Lyman mitahan sa mga awtoridad, nakig-uban ni George Q. Cannon sa prisohan. Isip presidente sa Napulog Duha, si Wilford Woodruff napugos sa pagpangulo sa Simbahan nga nagkaanam og kagamay ang mga apostol sa iyang kiliran.³¹

Si Wilford migahin og pipila sa iyang panahon sa pagtrabaho sa iyang umahan, pagsulat, ug pagpirma og mga rekomend para sa mga Santos kinsa gustong motambong sa mga templo sa Logan, sa Manti, o sa St. George.³² Pagka-Pebrero 1889, si George Q. Cannon gibuhian human makaserbisyo og lima ka bulan sa prisohan. Si Wilford midapit kaniya ug sa uban nga mga higala ngadto sa iyang opisina sa pagkasunod adlaw aron magsaulog. Ang mga sakop sa Tabernacle Choir midala og organo, ug ang choir nanganta og mga himno. Dayon ang pipila ka mga Hawaiian nga Santos kinsa milangyaw ngadto sa Utah nanganta og tulo ka kanta, lakip sa duha nga gi-compose para sa okasyon. Usa sa mga tawo, nga si Kanaka, kapin na sa nubenta anyos. Binunyagan siya ni George samtang nagmisyon siya sa Hawaii sa sayo nga bahin sa 1850.

Nianang gabhiona, nakig-uban si Wilford sa pamilyang Cannon para sa turkey dinner. “Ang imong papa adunay pinakadakong utok ug pinakamaayong hunahuna kay ni bisan kinsa sa gingharian,” gisultihan niya ang usa sa mga anak nga lalaki ni George. Karon nga nakabuhi na si George sa pagkapriso, nanghinaot si Wilford nga ang tanang apostoles makabantay sa iyang pagkamaayo ug magtinabangay sa pagdumala sa Simbahan.³³

---

Human si Zina Young nauli ngadto sa Siyudad sa Salt Lake gikan sa Cardston, gibati niya ang grabing kabug-aton sa iyang bag-ong responsibilidad isip kinatibuk-ang presidente sa Relief Society. Karon siya ang nangulo sa kapin bayente dos mil ka mga babaye sa gatusan ka mga ward ug mga branch sa tibuok kalibutan. Agig dugang diha sa pagserbsiyo isip espiritwal nga lider, gidumala niya ang pipila ka mga institusyon, sama sa Deseret Hospital, ug daghang mga kabtangan, lakip ang kapin sa traynta y dos mil ka gantang sa lugas nga naa sa tipiganan.

Mipili si Zina og duha sa eksperyensyadong mga lider sa Relief Society, nga si Jane Richards ug Bathsheba Smith, nga mosuporta kaniya isip iyang mga magtatambag, apan ang mga trabahoon niana nga calling bug-at gihapon kaayong bation. Ang iyang anak, si Zina Presendia, mipahinumdom kaniya bahin sa laing tawo nga makatabang. “Pakigkita ni minahal nga Tiya Em,” misulat siya. “Usa siya ka natural nga epektibong lider.”³⁴

Ang gitumbok ni Zina Presendia mao si Emmeline Wells, kinsa nagserbisyo nga secretary sa Relief Society, usa ka tahas nga nagbutang kaniya nga maoy modumala sa mga komunikasyon, mga transaksyon sa negosyo, ug paghan-ay sa himoong mga pagbisita sa mga Relief Society sa tibuok teritoryo. Ang mga katungdanan ni Emmeline isip editor sa Woman’s Exponent naghimo niyang hilabihan ka bisi [busy].³⁵ Bisan pa, miuyon ra siyang motabang ni Zina sa iyang bag-ong mga responsibilidad.

“Dayag kaayo nga ang akong buluhaton mas daghan pa sa umaabut kay sa kaniadto,” gisulat ni Emmeline sa iyang journal. “Ang mga responsibilidad miabut nga dinaghan ug diha dayon sa mga kababayen-an sa Zion.”³⁶

Sila si Zina ug Emmeline dako kaayo’g pagbati mahitungod sa katungod sa mga babaye nga makaboto—usa ka katungod nga gilangkat gikan kanila tungod sa Edmunds-Tucker Act. Sa tingtugnaw sa tuig 1889, si Zina ug Emmeline nakigkita ni Wilford Woodruff ug sa ubang mga lider sa Simbahan sa paghisgot mahitungod sa paghulma og usa ka asosasyon sa katungod sa mga kababayen-an sa Utah sa pagboto. Si Wilford ug ang ubang sakop sa Korum sa Napulog Duha mihatag sa ilang tibuok suporta.³⁷

Sa wala madugay, ang usa ka miting para sa katungod sa mga babaye sa pagboto gisugdan nga mosunod sa mga regular nga miting sa Relief Society diha sa mga ward sa tibuok Utah ug sa Idaho. Kanunay nga imantala ni Emmeline ang mga report niini nga mga miting diha sa Woman’s Exponent. Si Zina, sa samang higayon nanawagan sa gobyerno sa Estados Unidos nga ibalik ang “hinatag sa Dios nga katungod nga makaboto” ngadto sa kababayen-an sa Utah. “Aron pinaagi ug uban niini makahimo kami sa paghimo og halapad nga kaayuhan sa kalibutan,” miingon siya. Gideklarar usab niya ang iyang komitment nga makigtambayayong sa mga babaye nga dili mga sakop sa Simbahan. “Naglaum kami nga makatunol sa among mga kamot ngadto sa kababayen-an sa Amerika,” miingon siya, “ug moingon nga kami inyong mga kauban niining dakong panglimbasog.”³⁸

Dihang nagkadaghan ang Relief Society, nabalaka si Zina nga ang tinagsang mga stake nagkaanam og ka-diskonektar gikan sa kinatibuk-ang mga lider sa Relief Society ug sa usag usa. Ang iyang sulbad mao ang pagdapit sa mga Relief Society gikan sa lagyong mga stake ngadto sa Siyudad sa Salt Lake para sa usa ka komperensya. Ang Mutual Improvement Association sa mga Young Men mihimo usab og susamang mga komperensya nga nagdala og kalampusan.³⁹

Ang unang kinatibuk-ang komperensya sa Relief Society giiskedyul sa Abril 6, 1889, nga tunong sa kinatibuk-ang komperensya. Nianang gabhiona, nagbarug si Zina sa Assembly Hall sa Temple Square atubangan sa mga kababayen-an kinsa nanagpundok sa Zion gikan sa daghang nasud. Kapin sa milabayng kwartenta ka tuig, kapin sa otsenta ka libo ka mga Santos sa Ulahing mga Adlaw ang milangyaw sa Amerika tadlas sa kadagatan. Kadaghanan naggikan sa United Kingdom, apan ang daghan pang uban naggikan sa Scandinavia ug sa makasulti og German nga mga dapit sa Europe. Sa gihapon ang uban naggikan pa sa New Zealand, Australia, ug ubang mga isla sa Pasipiko.

Giawhag ni Zina ang nagkalahi-lahing mga kongregasyon sa pakig-istoryahay sa uban ug pakig-ilaila sa usag usa. “Makapasiugda kini og panagtipon ug kahiusahan, mopalambo og pagsalig, ug molig-on sa mga butang nga makapalambo sa atong mga relasyon,” misaad siya, “kay adunay mas dakong kalainan sa atong pagpanulti kay sa unsay mga motibo sa atong kasingkasing.”

“Mga sister, himoa nga mahisama kita sa usa ka dakong pundok sa katawhan ug mobarug alang sa matarung,” miingon siya. “Ayaw duhaduhai ang kamaayo sa Dios o ang katinuod sa buhat diin kita nahiapil.”⁴⁰

---

Sa unang Biyernes sa Abril 1889, gipundok ni Wilford Woodruff ang mga apostoles. Hapit na magduha ka tuig ang milabay sukad sa pagkamatay ni John Taylor, ug si Wilford mapailubong naghulat sa korum nga makakab-ot og kahiusahan. Nangulo siya, sigun sa imando sa pagpadayag, sa kalumo ug sa maaghop nga paagi, uban sa kamainantuson ug gugma nga tiunay. Karon, sa adlaw sa wala pa sugdi ang Abril nga kinatibuk-ang komperensya, gibati niya nga miabut na ang panahon sa pag-organisar og usab sa Unang Kapangulohan.

Sulod sa unang mga bulan, usa ka nag-uswag nga panagsabut ang milambo tali sa mga apostoles nga ang pagporma sa Unang Kapangulohan maoy pinakaunang tagdon sa Simbahan ug nga si Wilford ang pinili sa Ginoo nga mangulo kanila, bisan si kinsa pa man ang iyang pilion nga mga magtatambag. Gani gisulatan ni Wilford si Francis Lyman nga atua sa prisohan ug nakadawat sa iyang suporta.⁴¹

Karon ang mga apostoles nagkahiusa sa pagkauyon nga pormahon ang bag-o nga Unang Kapangulohan. Dayon ginominar ni Wilford si George Q. Cannon isip iyang unang magtatambag ug si Joseph F. Smith ang iyang ikaduha.

“Madawat lamang nako kini nga nominasyon pinaagi sa pagkahibalo nga kini kabubut-on sa Ginoo,” miingon si George, “ug kini giubanan sa kinasingkasing ug hingpit nga pag-aprubar sa akong mga kaigsoonan.”

“Giampo ko kini nga butang,” maoy gipaniguro kanila ni Wilford, “ug nasayud ako nga kini mao ang hunahuna ug kabubut-on sa Ginoo.”

Bisan sa nagpabiling mga pagduhaduha mahitungod ni George, si Moses Thatcher mibotar sa pag-uyon. “Dihang miboto ako kaniya, sa walay pagpugong ako mibuhat niini ug maningkamot ako sa pagpaluyo kaniya sa akong tibuok kusog,” miingon siya. Si Heber Grant mipalanog usab sa iyang suporta sa pagpili ni Presidente Woodruff uban sa gamay kaayong pagduhaduha.

Ang uban pang mga apostoles mipaluyo sa bag-ong kapangulohan sa kahinam, ug gikahimuot ni Wilford nga ang korum sa katapusan nagkahiusa ra. “Wala koy nakitang panahon diin ang Simbahan mas nagkinahanglan sa mga pag-alagad sa Napulog Duha kay sa karong adlawa,” miingon siya.⁴²

Sa pagka-Dominggo, liboan ka mga Santos naglinya ngadto sa tabernakulo alang sa hapon nga sesyon sa kinatibuk-ang komperensya. Niining maligdong nga katiguman, ang mga miyembro sa Simbahan nakabaton sa oportunidad nga mopaluyo sa ilang bag-o nga Unang Kapangulohan. Dihang gibasa ang mga ngalan ni Wilford ug sa iyang mga magtatambag, daghan kaayong mga kamot ang miisa sa pagsuporta.⁴³

“Ako adunay talagsaong tinguha nga, isip katawhan, kita mahiusa sa kasingkasing, aron kita makabaton og pagtuo sa mga pagpadayag sa Dios ug motan-aw niadtong mga butang nga gisaad kanato,” matud pa ni Wilford ngadto sa mga Santos wala madugay sa miting. Dayon mihatag siya og pagpamatuod kang Jesukristo.

“Diha sa kaaghup ug mapainubsanong kasingkasing matinud-anon Siyang naghago samtang Siya mipuyo diha sa unod, aron sa pagbuhat sa kabubut-on sa Iyang Amahan,” miingon siya. “Subaya ang kasaysayan ni Jesukristo, ang Manluluwas sa kalibutan, gikan sa pasungan ngadto sa krus, dayon hangtud sa mga pag-antus, nga sinagulan og dugo, ngadto sa trono sa grasya, ug anaa ang mga ehemplo sa mga elder sa Israel, usa ka ehemplo alang sa tanan nga nagsunod sa Ginoo nga si Jesukristo.”⁴⁴