Lisud ang Magkabulag

Sa katapusan sa Marso 1855, si Ann Eliza Secrist wala makadungog gikan sa iyang bana, si Jacob, sulod sa siyam ka bulan. Ang pipila ka mga sulat gipanggisi atol sa bag-ong panagsangka batok ni Walkara. Ug ang tingtugnaw nga pagsira sa mga agianan sa paghatud sa mga sulat sa tinuod kapasanginlan og bahin sa kahilum. Gusto niyang mosulat ngadto kaniya, apan wala siya masayud kon asa ipadala ang iyang mga sulat. Ang katapusan niyang nadunggan, si Jacob nagsangyaw sa ebanghelyo didto sa Switzerland. Apan usa ka bag-ohay nga sulat gikan ni Daniel Tyler, usa ka lider sa misyon niana nga nasud, nagpakita nga siya wala mahibalo kon hain si Jacob nagserbisyo.¹

Sobra sa usa ka tuig ang milabay, misulat si Jacob nga sa dili madugay mobalik na siya sa Utah. Ang ikatulong anibersaryo sa iyang tawag sa misyon unom ka bulan ang gilay-on, ug gipaabut siya ni Ann Eliza sa panimalay nianang mga panahona. Ang ubang mga misyonaryo kinsa mibiya sa teritoryo uban kaniya nakapauli na, ug ang mga anak nagsugod na sa pagpangutana kon nganong ang ilang amahan wala pa man mopauli usab.²

Daghan ang nahitabo bag-ohay sa pamilya. Sa dihang ang panagsangka misugod tali sa mga mamumuyo ug sa mga Ute, nakahukom si Ann Eliza sa dili pagbalik ngadto sa uma apan hinoon sa pagpabilin sa Siyudad sa Salt Lake, diin mas luwas. Sulod sa pipila ka panahon gipaabangan niya ang bahin sa iyang balay sa siyudad ngadto sa usa ka bag-ong miabut nga mga langyaw nga pamilyang Scottish. Nakapadako usab siya og duha ka tambok nga mga baboy nga naghatag og daghang pagkaon sa pamilya alang sa tingtugnaw. Ang mga bata nang-eskwela, naglambo isip mga magbabasa, ug nagkat-on sa ebanghelyo. Sa tibuok nga pagkawala ni Jacob mabinantayon siya sa mga kapanguhaan sa pamilya ug naningkamot nga dili makautang.³

Sa Marso 25, 1855, tulo ka Swiss nga mga Santos miduaw ni Ann Eliza ug sa mga anak. Usa sa mga Santos mao si Serge Louis Ballif, usa ka unang kinabig sa Simbahan sa Switzerland. Siya nahimong lider sa misyon sa Swiss sa dihang miabut si Jacob. Sa wala pa milangyaw si Serge ug ang iyang pamilya ngadto sa Zion, mihatag si Jacob kaniya og sinulat nga kasaysayan sa iyang misyon ug mga regalo nga ipahatag ngadto ni Ann Eliza ug sa mga anak.

Sa katapusan sa iyang kasaysayan sa misyon, misulat si Jacob og mga pamalandong kabahin sa iyang misyonaryo nga serbisyo. “Nakabuhat ako apan gamay pa sa pagkakaron, ug unsa ka maayo ang akong mabuhat sa Switzerland, ang panahon lamang ang mopakita,” misulat siya. “Nakakita ako og pipila ka mga pagmaya ubos sa akong mga panudlo ug nagtuo nga matan-aw pa nako ang panahon niini nga nasud nga ang mga Santos magmaya sa akong mga panudlo, nga mga yano.”⁴

Ngadto ni Louisa ug Mary Elizabeth, mipadala si Jacob og mga gunting, nga iyang gipahimangnoan ang mga batang babaye sa pagpasinaw kanunay. Ngadto ni Moroni mipadala siya og gamay nga kahong puno sa mga dulaang sundalo ug pipila ka mga holin nga ipakigbahin sa iyang dos anyos ang panuigon nga igsoong lalaki, si Nephi. Misaad usab siya nga dad-an ang mga batang lalaki og mga espada gikan sa Uropa.⁵

Human mabasa ang mahitungod sa mga kasinatian ni Jacob, misulat si Ann Eliza kaniya nga gipadangat sa opisina sa misyon sa Liverpool, Inglatera. Gimubo niya ang iyang sulat, wala masiguro kon madawat ba kini ni Jacob sa dili pa siya mopauli. Sama sa naandan, nakigbahin siya og mga balita kabahin sa mga anak ug sa uma.

“Gihimo ko kanunay ang tanan sa labing maayo nga akong nahibalon kon unsaon sukad ka milakaw,” misulat siya. “Ang pag-ampo sa Dios sa pagpanalangin ug pagpanalipod kanimo sa kanunay mao ang sinsero nga tinguha sa imong mabinationg asawa.”⁶

---

Sa Mayo 5, 1855, si George Q Cannon nakamata nianang usa ka tugnaw nga buntag sa tingpamulak diha sa Walog sa Salt Lake. Nakauli na siya gikan sa Hawaii sukad sa hinapos sa Nobyembre.⁷ Dose ka adlaw human sa iyang pagpauli, nakahulam siya og huot nga amerikana ug gipakaslan si Elizabeth Hoagland diha sa panimalay sa iyang mga ginikanan—usa ka higayon nga gipaabut niya ug ni Elizabeth sukad sa wala pa mibiya si George sa iyang unang misyon.⁸

Karon, lima ka bulan human sa ilang kasal, ang magtiayon gidapit sa pagtambong sa pagpahinungod sa Endowment House usa ka bag-ong gambalay diha sa dapit sa templo diin ang mga Santos makadawat og sagradong mga ordinansa samtang ang templo gitukod.

Human sa pagpahinungod, modawat si Elizabeth sa iyang pagtuga, ug siya ug si George i-sealed sa usag usa. Dayon ang magtiayon molarga paingon sa San Francisco, diin gitawag si George og usa ka misyon sa pagmantala sa hubad sa Basahon ni Mormon sa Hawaiian.

Miabut si George ug Elizabeth sa Endowment House sa hapit na gyud mag-alas otso. Kini usa ka yano, walay adorno nga gambalay nga adunay solido nga adobing mga bongbong, upat ka agianan sa aso, ug mga bato nga pundasyon. Sa sulod, ang balay gibahin ngadto sa daghang mga kwarto alang sa mga ordinansa sa pagtuga ug pagbugkos.

Gisugdan ni Brigham Young ang pagpahinungod nga serbisyo didto sa ibabaw nga andana, ug si Heber Kimball ang mihatag sa pagpahinungod nga pag-ampo. Sa dihang nahuman ang pag-ampo, misulti si Brigham nga ang estruktura limpyo ug mipahayag niini ingon nga balay sa Ginoo.⁹ Mipahigayon dayon si Heber, Eliza Snow, ug uban pa sa pagtuga sa lima ka lalaki ug tulo ka babaye, lakip ni Elizabeth. Human niana, gi-sealed ni Heber si George ug Elizabeth sa usag usa alang sa karon ug sa kahangturan.

Sama sa giplano, nanamilit ang magtiayon ngadto sa ilang mga pamilya taudtaod nianang adlawa. Gidahum ni George nga ang pagbulag lisud diha ni Elizabeth, usa ka magtutudlo kinsa wala gayud sukad nakabiya sa iyang pamilya, apan mipabilin siya nga malinawon. Si Abraham Hoagland, iyang amahan ug bishop sa Siyudad sa Salt Lake, mipanalanginn sa magtiayon ug miawhag kanila sa pagbuhat og matarung. “Bantayi si Elizabeth ug tagda siya sa mabinationg paagi,” gisultihan niya si George.¹⁰

Mibiyahe ang magtiayon sa habagatan subay sa samang dalan nga giagian ni George padulong sa California kaniadtong 1849. Sa Mayo 19, miabut sila sa Siyudad sa Cedar sa samang takna sa Unang Kapangulohan, kinsa mianha aron sa pag-inspeksyon sa bag-ong industriya sa puthaw diha sa lungsod. Nadani si George sa pag-uswag sa mga Santos didto. Gawas sa pagtukod sa pamuhat og puthaw, nakatukod sila og komportable nga mga panimalay, usa ka meetinghouse, ug usa ka magpanalipod nga paril libut sa siyudad.¹¹

Sa pagkasunod adlaw, gi-organisar ni Brigham ang usa ka stake ug gitawag ang usa ka tawo nga ginganlan og Isaac Haight sa pagdumala niini.¹²

Wala madugay, sa panimalay ni Haight, nakig-istorya si George ug Elizabeth ni Brigham Young ug Jedediah Grant, kinsa gitawag ngadto sa Unang Kapangulohan human sa kamatayon ni William Richards kaniadtong 1854. Gipanalanginan ni Brigham ug Jedediah si George sa pagsulat ug pagmantala uban ang kaalam ug inspirasyon ug sa pagsulti nga walay kahadlok. Gipanalanginan usab nila si Elizabeth sa paghuman og maayong buhat kauban ni George ug sa usa ka adlaw niana mahiusa pag-usab ngadto sa iyang mga minahal didto sa walog.

Human niana, giawhag ni Brigham si George sa pagpalambo sa iyang mga talento sa pagsulat kutob sa mahimo. “Singgit!” Midugang si Jedediah. “Pahibaloa sila nga ikaw usa ka Cannon.”¹³

---

Nianang higayona ang mga Cannon mibiya paingon sa California, ang trese anyos og edad nga si Martha Ann Smith nakadawat og sulat gikan sa iyang magulang nga lalaki nga si Joseph F. Smith sa Hawaii. “Maayo ug malipayon ako,” madasigon siyang misulat, “ug mitubo og maayo sukad sa katapusan nimong pagkakita kanako.”

Kon ang iyang gipasabut sa iyang pagtubo pisikal o espiritwal, wala mosulti si Joseph. Ingon og mas interesado siya og maayo sa paghatag og inigsoong tambag ngadto sa iyang manghud nga babaye kay sa paghulagway sa iyang bag-ong kinabuhi isip usa ka misyonaryo sa Pasipiko.

“Makahatag ako kanimo og daghang tambag, Marty, nga makaayo kanimo kutob nga ikaw nagpuyo niining yuta,” mapagarbuhon siyang mipahayag. Giawhag niya siya sa pagpaminaw sa iyang mas magulang nga mga igsoon ug sa dili pagpakig-away sa iyang igsoong mga babaye. “Pagligdong ug pagmainampuon,” mitambag siya kaniya, “ug modako ka nga sama sa imong inahan.”¹⁴

Nagpasalamat si Martha Ann sa tambag sa iyang igsoong lalaki. Onse anyos pa lamang ang iyang edad sa dihang namatay ang iyang inahan, apan ang iyang mga panumduman kaniya nagpabilin nga buhi. Nagtubo, panagsa ra si Martha Ann nga makakita sa iyang biyuda nga inahan nga mopahiyom. Sa tinuod, kon si Martha Ann o ang iyang mga igsoon makapakatawa sa ilang inahan, gihunahuna nila kini nga mura og kalampusan. Apan si Mary usa ka mapinanggaong inahan, ug ang kalibutan ni Martha Ann karon ingon og haw-ang nga wala siya.

Mas dyutay ang mga panumduman ni Martha Ann sa iyang amahan, si Hyrum Smith. Tulo pa lamang siya ka tuig sa dihang siya namatay, apan nahinumduman pa niya ang panahon sa dihang ang iyang inahan mitahi kaniya og mga karsones. Human sa pagsul-ob niini, milakaw siyang mapagarbuhon ngadto ngari nga ang iyang mga kamot sulod sa iyang mga bulsa. Nahinumdom siya kaniya nga mahigugmaon, maloloy-on, ug mabination sa iyang mga anak.¹⁵

Human dayon miabut ang pamilyang Smith sa Walog sa Salt Lake, mipuyo sila sa daplin sa sapa dili layo gikan sa dal-og sa habagatang silangan sa siyudad, ug nag-uban sila sa pagtrabaho aron makahimo og uma. Pila ka tuig ang milabay, sila ug ang ilang mga silingan gi-organisar ngadto sa Sugar House Ward ubos sa pagpangulo ni Bishop Abraham Smoot, usa sa labing una nga mga kinabig ni Wilford Woodruff. Nakuha sa ward ang ngalan gikan sa gipanag-iya nga pabrika sa Simbahan diha sa dapit, nga gipadagan ni Bishop Smoot aron mohimo og molases gikan sa mga beet.¹⁶

Si Martha ug ang iyang mga igsoon nagsinuportahay sa usag usa samtang bag-ong mga pagsulay miabut kanila. Ang kasarangang tingtugnaw sa 1854–55 nakahimo og mga kahimtang sa huwaw sa tibuok Teritoryo sa Utah, nga nagsalig sa buhagay gikan sa daghang nangahulog nga nyebe sa bukid aron sa pagpuno sa gagmay nga mga sapa ug mga suba. Ang huwaw nakahago sa pamilya ni Martha Ann sama sa nahimo niini sa tanan. Samtang nanglabay ang mga semana ug hinay ang ulan, ang yuta sa walog mas miuga, nagpatay sa mga tanom nga gitanom sa mga Santos sayo nianang tuiga. Mga kanal sa patubigan misugod sa pag-uga ug pagliki.¹⁷

Sa paghimo sa kahimtang nga mas grabe, panon sa mga apan-apan mihugpa sa mga pamuy-anan, nagkaon sa dyutay nga mga tanom ug nagdaot sa gilauman nga maayong ani. Ang mga Santos sa Sugar House ug sa ubang mga pamuy-anan naninguha sa pagtanom og daghan pang mga liso, apan ang huwaw naghimo sa pagtikad nga malisud, ug ang mga apan-apan nagsige og pangabut.¹⁸

Nagsunod-sunod nga pagsulay ingon og nagsunod sa mga Smith, ug nakahibalo ang tanan kon sa unsa nga paagi ang huwaw ug ang hugpa makaapekto sa mga Santos. Isip kamanghuran sa iyang pamilya, si Martha Ann dili sama og matang sa mga responsibilidad nga ang iyang magulang nga mga igsoon aduna.¹⁹ Apan ang matag Santos gipaabut sa pagkuyog og trabaho aron sa pagbuntog sa kalisud ug sa pagtabang sa pagtukod sa Zion. Unsa ang iyang mabuhat?

Mitanyag pa og dugang nga tambag si Joseph sa iyang sunod nga sulat. “Pagbaton og pailub ug pag-antus,” misulat siya. “Magpaka-Mormon ka, sa hingpit, ug ikaw mapanalanginan.”²⁰

---

Sa kasagbutan usa ka libo ka milya [1,600ka kilometro] ngadto sa silangan, diha sa usa ka gamay nga pamuy-anan sa langyaw nga gitawag og Mormon Grove, ang nakabig nga Danish nga si Nicolai Dorius ug usa ka nagsunod-sunod nga karomata nga duol sa upat ka gatus ka mga Santos gikan sa Denmark, Norway, Nova Scotia, ug Inglatera milarga padulong sa Walog sa Salt Lake.²¹ Mga lider sa panon nagdahum nga ang panaw mokabat og upat ka bulan, nagpasabut nga si Nicolai magpaabut nga magkahiusa sa iyang anak nga babaye nga si Augusta, karon disesyete ang panuigon, ingon kasayo sa Septyembre.²²

Sa milabay nga unom ka bulan, si Nicolai mibiya sa Copenhagen uban sa iyang tulo ka kamanghurang mga anak nga babaye, si Caroline, Rebekke, ug Nicolena. Ang iyang mga anak nga lalaki nga si Johan ug Carl nagserbisyo pa og mga misyon sa Norway, busa wala siya makapanamilit ngadto kanila sa personal²³

Ang mga langyaw sama ni Nicolai naghinam-hinam nga moadto sa Zion dili lamang sa ilang hugot nga pagtuo sa gipahiuli nga ebanghelyo ni Jesukristo apan buot usab sila nga mo-eskapo sa kadautan sa kalibutan ug mangita og mas maayong kinabuhi alang sa ilang mga kaugalingon ug sa ilang mga pamilya didto sa gisaad nga yuta. Nadasig sa mainitong mga paghulagway sa mga misyonaryong Amerikano kabahin sa Utah, daghan kanila ang naghunahuna sa Walog sa Salt Lake isip usa ka Tanaman sa Eden ug mihimo sa tanang sakripisyo sa pag-adto didto.²⁴

Mikabat kini og unom ka semana sa pagtabok sa lawod. Si Peter Hansen, ang unang misyonaryo sa Denmark, mibantay sa panon nga misakay sa bapor. Siya ug ang iyang duha ka magtatambag mi-organisar sa mga Santos ngadto sa pito ka distrito ug mitawag og mga elder sa pagbaton og kahusay ug kalimpyo sa matag yunit. Sa dihang midunggo ang bapor sa New Orleans, ang kapitan niini midayeg sa ilang maayong pamatasan.

“Sa umaabut,” miingon siya, “kon ako ang papilion, wala akoy laing pasakyon kon dili Mga Santos sa Ulahing mga Adlaw.”²⁵

Sa New Orleans, si Nicolai ug ang iyang mga anak nga babaye misakay og bapor nga gipadagan og inalisngaw [steamboat] ug gibiyahe ang yelohon nga Suba sa Mississippi uban sa ilang panon. Makalilisang nga hitabo mihampak sa dihang ang unom ka tuig ang panuigon nga si Nicolena nasakit ug namatay wala madugay sa pagbiya sa New Orleans. Daghan pang mga tawo ang namatay sa misunod pang mga adlaw. Sa panahon nga miabut si Nicolai sa Mormon Grove, ang katorse anyos nga si Carolina namatay usab, nagbilin lamang niya ug sa onse anyos nga si Rebekke aron sa pakighiusa ni Augusta kon sila moabut sa Utah.²⁶

Sa Mormon Grove, ang langyaw nga mga Santos nakakita og temporaryong trabaho aron makapangwarta nga ipalit og mga baka, mga karomata, ug mga sangkap alang sa panaw sa kasadpan.²⁷ Gi-organisar usab sila og mga panon. Si Nicolai, Rebekke, ug ubang mga Santos gikan sa Denmark ug Norway gibutang sa panon nga gipangulohan ni Jacob Secrist.²⁸ Human malayo gikan sa iyang asawa ug upat ka anak sulod sa hapit tulo ka tuig, si Jacob naghinam-hinam nga magkahiusa sila sa Utah. Tungod kay siya dili makasulti og Danish, ang labing ginamit nga pinulongan diha sa panon, misalig siya ni Peter Hansen sa paghubad alang kaniya.²⁹

Mibiya sa Mormon Grove ang panon sa Hunyo 13, 1855. Nagpadulong sa kasadpan, kasagaran si Jacob walay pailub sa mga langyaw nga Scandinavian. Kasagaran kanila wala pa sukad makamaneho og mga baka kaniadto, ug usahay mokabat og upat ka mga lalaki sa pagpugong og duha ka baka sa pagdagan sa tul-id nga linya.³⁰ Ang mas nakabalaka mao ang maayong panglawas sa panon. Ang langyaw nga mga Santos kasagaran adunay diyutay, kon aduna man, mga namatay diha sa ilang mga panon.³¹ Apan sa unang adlaw sa pagpanggawas, usa ka lalaki sa panon ni Secrist namatay sa kolera. Walo pa ka mga kamatayon ang misunod sulod sa sunod duha ka semana.³²

Ang mga elder diha sa kampo mipuasa ug mihatag og mga panalangin sa pagpang-ayo ug kaharuhay ngadto sa masakiton, apan ang kolera mipadayon sa pag-angkon og dugang pang mga kinabuhi. Sa duol na sa katapusan sa Hunyo, si Jacob mismo masakiton kaayo sa paggiya sa mga karomata. Ang ubang mga lider sa panon mipadala og karwahe balik ngadto kaniya, ug sa diha nga mikuyog og balik sa kampo, gipanalanginan siya sa mga elder. Bisan pa niana ang iyang maayong panglawas mipadayon sa pagkagrabe, ug siya namatay sa hapon sa Hulyo 2. Buot sa mga langyaw nga ipadala ang iyang patay nga lawas ngadto sa iyang asawa ug mga anak didto sa walog, apan kay walay paagi sa pagpreserbar sa lawas, ilang gilubong siya sa daplin sa dalan-dalan.³³

Si Nicolai, Rebekke, ug ang nahibilin sa panon mipadayon hangtud sa Agosto ug sa unang mga semana sa Septyembre. Wala nay mga pagdagsang sa kolera diha kanila. Sa pagka-Septyembre 6 gitungas nila ang katapusang agianan sa bukid ug nagkampo sa kilid sa usa ka sapa duol ang gilay-on gikan sa ilang padulngan.

Sa pagkasunod buntag, ang mga langyaw nangaligo ug nagsul-ob og limpyo nga mga saput agi og pagpangandam alang sa ilang pag-abut sa Walog sa Salt Lake. Miingon si Peter Hansen nga sila kinahanglan nga maglimpyo human sila moabut didto sa siyudad, tungod kay abug ang dalan sa ilang unahan, apan ang mga langyaw mihukom sa pagrisgo sa abug.

Gibiyahe nila ang katapusang pipila ka milya puno sa paglaum, naghinam-hinam sa pagtan-aw sa dapit nga ilang nadunggan pag-ayo. Apan sa ilang pagsulod sa walog, wala silay nakita nga Tanaman sa Eden. Nakita nila ang usa ka naigo sa huwaw nga dal-as natabunan og sagebrush, puti sama sa bukog nga mga asinan, ug mga apan-apan kutob sa makita sa mata.³⁴

---

Ang balita sa pagkamatay ni Jacob Secrist migula sa Deseret News kaniadtong Agosto 8, mga usa ka bulan sa wala pa moabut ang panon diha sa walog. Ang iyang kamatayon gibalita uban niadtong duha ka misyonaryo, si Albert Gregory ug Andrew Lamoreaux, kinsa namatay usab sa ilang pagpauli ngadto sa Utah. “Kini nga atong mga kaigsoonan naglantaw sa ilang pagpauli uban sa kasingkasing nga nagpitik sa hingpit nga kalipay,” ang pahayag sa artikulo sa balita. “Apan ang mga balaod sa labing maalamong Dios magpadayon, ug sama sa maayong mga sundalo maaghup silang miyukbo nagsul-ob sa ilang taming ug karon nagpahulay gikan sa ilang mga kahago, ug ang ilang mga buhat mosunod kanila.”³⁵

Niining mga panahona, nadawat ni Ann Eliza ang iyang katapusan nga sulat gikan ni Jacob. Ang sulat pinitsahan og Mayo 21 gikan sa St. Louis. “Anaa ako sa maayong panglawas ug andam na hapit mohaw-as sa Suba sa Missouri,” mabasa ang bahin niini. “Hinaut ang Dios sa Israel mopanalangin kaninyo uban sa mga panalangin sa Iyang Espiritu, ug maayong panglawas, hugot nga pagtuo, ug taas nga kinabuhi.”³⁶

Human ang iyang panon miabut sayo sa Septyembre, duha ka lalaki mihatud sa iyang personal nga mga butang ug usa ka kabayo ngadto ni Ann Eliza. Ingon sa gisaad, nagdala si Jacob og espada alang sa kada usa sa mga batang lalaki ingon man mga materyal alang sa nindot nga mga terno. Alang sa mga batang babaye nagdala siya og mga sinina ug panapton. Ang iyang karomata usab nagsulod sa iyang mga sulat ug ubang mga papeles ug usa ka tuig nga mga tagana alang sa pamilya.³⁷

Sama sa iyang giplano nga buhaton sa pipila ka tuig ang milabay, mibalhin si Ann Eliza uban sa iyang mga anak balik ngadto sa uma amihanan sa Siyudad sa Salt Lake. Ang mga sulat nga siya ug si Jacob nagbinayloay gitipigan ug gipreserbar. Diha sa usa niini, nga gipadala ni Ann Eliza atol sa unang tuig sa misyon ni Jacob, iyang gihunahuna ang sakripisyo nga sila gitawag sa paghimo.

“Kini ingon og malisud nga magkabulag gikan niadtong atong labing gihigugma og maayo dinhi sa yuta,” iyang gisulat, “apan kon akong hinuktukan kon sa unsa sila gipadala, gani aron sa pagtabang sa pagpauswag sa gingharian sa Dios, wala akoy katarungan sa pagmulo o pagbagulbol.”

“Ni kinahanglan nga akong buhaton,” siya misulat, “nasayud nga ang akong kahimayaan mas dako didto niana nga kalibutan, diin walay pagkaguol ni pagdanguyngoy, apan tanan nga mga luha pagapahiran gikan sa atong mga mata.”³⁸

---

Sa pagka-Oktubre 1855 nga kinatibuk-ang komperensya, nahibalo si Brigham Young nga ang mga Santos sa Teritoryo sa Utah anaa sa kalisud. Ang mga apan-apan midaot sa daghan nilang mga tanaman ug mga umahan, ug ang huwaw midaot sa unsay wala madaot sa mga apan-apan. Hangin nga puno sa balas mihaguros sa tibuok nga mga walog, ug dakong ulbo sa mga kalayo misunog sa uga nga mga dal-og, nagdaot sa mga kumpay alang sa mga baka. Sa walay paagi sa pagpakaon sa mga panon sa baka nga nagguyod sa mga bato ngadto sa dapit sa templo, ang trabaho diha sa balay sa Ginoo nahunong.

Si Brigham ug ang iyang mga magtatambag mituo nga ang huwaw ug ang paghugpa “hinay nga pagpanton” gikan sa Ginoo. “Patalinghug ngadto sa mga hagawhaw sa Espiritu ug ayaw pugsa ang Ginoo sa pagpahamtang diha kanato og mas bug-at nga bunal sa disiplina,” gitudloan nila ang mga Santos nianang tinglarag, “nga kita unta mas hingpit nga makalikay niadtong mga paghukom sa Hari sa kahitas-an.”³⁹

Ang mas nakapabalaka ni Brigham mao ang epekto sa pagkaguba diha sa kadaghanan. Samtang ang mga misyon ngadto sa India, Tsina, ug Siam miresulta sa pipila ka mga pagkakabig, ang mga misyon sa Uropa ug Habagatang Aprika nakahimo og mga branch sa mga Santos kinsa karon gusto nga mopundok ngadto sa Zion. Ang paglangyaw mahal, bisan pa niana, ug kasagaran sa bag-ong mga kinabig mga kabus ug nagkinahanglan og mga pautang gikan sa Perpetual Emigrating Fund.⁴⁰

Sa kaalaot, ang huwaw miguba sa ekonomiya sa Utah, nga nag-agad hapit sa tanan diha sa kalampusan sa mga ani. Gihikawan sa ilang panginabuhi, daghang mga Santos ang wala makabayad sa ilang ikapulo o makabayad sa ilang mga utang ngadto sa pundo. Ug sa wala madugay ang Simbahan nakapangutang og taas kaayo og tubo pinaagi sa paghulam og kwarta aron sa pagtabang og gasto sa dagko nga mga karomata nga nagsunod-sunod padulong sa kasadpan nianang tuiga.⁴¹

Sa Oktubre 1855 nga sulat ngadto sa mga Santos, ang Unang Kapangulohan mipahinumdom sa mga miyembro sa Simbahan nga ang paghatag og donasyon ngadto sa pundo sa langyaw nagtabang sa pagdala sa ilang isig ka mga Santos ngadto sa usa ka dapit diin sila makapahimulos og industriya ug matinud-anong trabaho. “Kini ang tinuod nga putling gugma,” mipahayag ang kapangulohan, “dili lamang ang pagpakaon sa gigutom ug sa pagsaput sa hubo, apan sa pagpahimutang kanila sa usa ka sitwasyon diin sila makahimo pinaagi sa ilang kaugalingon nga pagtrabaho sa ilang panginabuhian.”⁴²

Giaghat ni Brigham ug sa iyang mga magtatambag ang mga Santos sa paghatag og donasyon ngadto sa Perpetual Emigrating Fund. Nakahibalo nga kasagaran sa mga Santos dili makahatag og dako, misugyot usab sila og mas makahatag nga paagi sa pagtigum. Kay sa moadto sa Zion uban sa mahal nga mga baka ug mga karomata, ang umaabut nga mga langyaw makahimo sa pag-adto pinaagi sa guruyong mga kariton.

Ang pagbitad og mga kariton ibabaw sa kapatagan, mipasabut ang Unang Kapangulohan, mas dali ug barato kay sa magbiyahe sa karomata. Ang kada kariton maglangkub og usa ka kahoy nga kahon nagtungtong sa tuyokan sa ligid ug duha ka ligid sa karomata. Tungod kay ang mga kariton mas gamay kaysa mga karomata, ang mga lalin dili makadala og daghang mga sangkap ug mga tagana uban kanila. Apan ang mga karomata gikan sa walog makasugat kanila sa tunga-tunga sa dalan aron sa paghatag og tabang kon gikinahanglan.

“Tugoti ang tanang mga Santos, kinsa makahimo, sa pagpundok alang sa Zion ug sa pag-ari samtang ang agianan abli sa ilang atubangan,” mipahayag ang Unang Kapangulohan. “Paaria sila nga maglakaw, nga may mga kariton o karetilya; pabaksa sa ilang mga bat-ang ug padayona sa pagpalakaw, ug walay mobabag o mopugong kanila.”⁴³

Diha-diha dayon gipakigbahin ni Brigham ang plano ngadto ni apostol Franklin Richards, ang European nga presidente sa misyon. “Gusto nakong makita kini nga gisulayan sa minatarung nga paagi,” siya misulat. “Kon kini sa makausa gisulayan, inyong mahibaloan nga kini mahimong kinaham nga paagi sa paglabang sa kapatagan.”⁴⁴