Na Veikacivi Vua e Dua na Curuvou

Ni oti toka ga na noqu papitaiso niu se yabaki 10 e Lappeenranta, mai Finiladi, au sa ciqoma kina na isevu ni noqu veikacivi ena Lotu. Ena yabaki 1960, sa gadreva dina tiko na neimami tabana lailai me dua e tabapiano ni lagati na sere ena gauna ni sakaramede. Au a kerei meu vakayacora rawa na ilesilesi oqo.

E dau vakauqeti au kei tuakaqu o tinaqu me keirau sasagataka na taledi ni cakacaka ni liga, kau sega tu ni kila na tabapiano, ka sega tu na neitou piano. Ia au vinakata meu vakayacora na noqu veikacivi, ka keitou sa tuvatuva sara.

Ena lotu vakamatavuvale, keitou a veivosakitaka na ibalebale ni veikacivi oqo kivei keitou kece sara. Ia, ena vuku ga ni sa mai yada o tinaqu ka rua na luvena lalai, keitou kila ni oqo e dua na bolebole levu vei keitou me sa na voli e dua na piano ka saumi na kena mai vulici. Sa lomai keitou kina me keitou sa na solibula kina.

Na imatai ni solibula o ya na ilavo. Sa lomai keitou me keitou vodo basikeli ka kakua ena basi mai na vula itubutubu ki na vula ikatakata. E yaloqaqa toka na taciqu o Martti, ka matau sara ena vodo basikeli—vakakina ena uca kei na wai cevata. Au sa sega ni voli isulu ka vulica na cula isulu. Keitou sa vulica talega na bula mamaroroi. Keitou a laki teivaka sara e dua na tiki ni qele volekata na vale nei buqu kei tukaqu ka maroroi na kakana me baleta na draki batabata. Sa vukici na neitou “gauna ni gade” me lakova kina o tinai keitou na valetabu e Switzerland se pikiniki kei na keba voleka toka ga ena itikotiko.

Na ikarua ni solibula a vakayacora na noqu matavuvale o ya na gauna. Keitou sa wase na cakacaka ka tuvai vou na itaviqaravi tale eso kei na veiqaravi e vale me rawa niu vakatovotovo ena piano. Ena vuku ga ni neitou solibula kei na cakacaka kaukauwa, e dau kaya kina o Tinaqu ni sega tu na neitou gauna galala me yaco kina e dua na leqa me vakataki ira keimami yabaki vata. Na ka dina, sa vuki na noqu veikacivi me veikacivi ni matavuvale ni se bera sara meu tabaka kina na piano.

Au sa tekivu tauri lesoni mai vua e dua na qasenivuli ni sere ivakatagi e koronivuli. Au a vakatovotovo ena dua na kibodi pepa ka taba piano e valenilotu. Ni sa lesu tale o noqu qasenivuli ni piano, keitou a volia na nona piano, ka a digitaki meu laki vuli vua e dua na qasenivuli ni tabapiano ena vanua o ya.

Au a vulica ga vakai au na serenilotu ka vakatovotovo vakalevu vata kei dairekita ni sere ivakatagi ni tabana. E ratou a vakayaloqaqataki au—ena gauna mada ga e rogo “vela” mai kina e dua na rorogo. A lomaleqa vakalevu o noqu qasenivuli ni rogoca niu a tabapiano e matadra na tamata ni bera mada niu kila ka nanuma taucoko na veitikina. Ia e vinaka cake na tabataba ligadua mai na sega sara ga na ivakatagi.

Au a vodo basikeli ki na noqu lesoni, ni qai yaco mai na vula ibatabata, au saga mei taubale se vakasisi ke rawa. Au a taubale duadua ga ki na soqoni ni Lotu ena Siga Tabu meu totolo ena dua na auwa ka levu na gauna ni noqu vakatovotovo. Au na vodo basi ga ke sa lako sobu na ivakarau ni batabata ki na -15ºC (5ºF). Au sega sara ni kauwai ki na uca se uca cevata; e totolo sara na gauna niu dau taubale baleta ni levu na serenilotu totoka au vakaitokani kina. Niu sa taubale, au sa takosova tiko na veibuca vata kei ira na painia (raica na “Ka Talei, Ka Talei,” Serenilotu, naba 17), ka taubale yani ena delanivanua cecere kei Saioni (raica na “E Ulunivanua” Serenilotu, no. 5), ka tucake vata tu kei ira na nomuni itabagone era sega ni yalolailai (raica na “Dina ena Vakabauta,” Serenilotu, naba 254). Au na sega ni yalolailai niu tokoni vakaoqo—ena gauna mada ga keitou Yalododonu Edaidai duadua tikoga kina ena neimami itikotiko raraba mai na tokalau kei Finiladi, volekata na yalayala kei Rusia.

Ni toso na yabaki sa vinaka cake mai na noqu tabapiano kau sa rawa ni vakatagi ka sega walega ni tabaka tiko na irorogo donu. Au sa vulica meu daumasulaka na kena digitaki na sere ivakatagi me rawa ni tiko na Yalotabu ena soqoni. Ka kena bibi duadua, ni a yaco mai na noqu ivakadinadina ni kosipeli ena sere ivakatagi. E rawarawa sara meu nanuma lesu na yalo, na vosa, kei na itukutuku ni sere ni lotu kevaka meu taroga e dua na ka. Au kila ni sa ka dina na ivakavuvuli ni kosipeli kei na cakacaka vakalotu, niu a vulica na vosa ena vosa kei na rorogo ena irorogo.

Au nanuma na siga a vakatovolei kina na noqu gugumatua ki na ivakavuvuli o ya. Au se qai yabaki 14; kau taleitaka na qalo ka tadra niu na qalo ena Olympics. Au a sega ni veisisivi ena Siga Tabu, ia au toso cake tikoga. Kena itinitini, ni sa roro tiko mai na Olympics e Mexico City, sa sureti au sara e dua na dauveivakatavulici meu tiko ena dua na vuli vakarautaki.

Ia, na vuli vakarautaki oqo, ena dau vakayacori ena mataka ni Siga Tabu ena gauna ni Matawilivola ni Siga Tabu. Au sa nanuma sara niu sa rawa meu gole ki na vakatovotovo ka calata na Matawilivola ni Siga Tabu baleta niu na rawa ni lesu mai ki lotu ena kena gauna ka tiko ena soqoni ni sakaramede ena yakavi. Au sa maroroya kina na noqu vodovodo ni basi ka tuvanaka na veika kece. Na Vakarauwai ni bera na imatai ni vuli, au sa tukuna sara vei tinaqu na noqu ituvatuva.

Au raica na rarawa kei na nuiqawaqawa e matai tinaqu, ia a qai tukuna ga mai ni sa noqu digidigi ga, ka sa vakavulici oti vei au na ka dodonu. Ena bogi o ya au sega ni rawa meu kauta laivi na vosa “Digitaka na Dodonu” (Serenilotu, naba 142) mai na noqu vakasama. E voqa na vosa oqo ki na noqu vakasama me vaka e dua na isausau vou.

Ena mataka ni Siga Tabu, au sa taura tu na beqi ni qalo kei na beqi ni ivakatagi e ligaqu, ka nuitaka ni na raici au o tinaqu me vakabauta niu lako ki lotu. Au gole yani i tuba ki na kelekele ni basi. Na basi e gole ki na olo ni qalo a kele toka ena noqu yasa ni gaunisala ka kele veibasai mai yasana kadua na basi e gole ki valenilotu. Niu sa wawa, au sa tekivu lomaleqa. Sa voqa tikoga e daligaqu na sere “Na Cakavinaka ?” (Serenilotu, naba 131)—na sere ni lotu sa tuvai tiko me lagati ena Matawilivola ni Sigatabu ena siga o ya. Au kila mai na veika au sotava oqo, ni sotavi na italetale dredre, qaqana e dredre, kei na irorogo e cake, ena yaco me vakatani na sere ni lotu oqo ke sega kina na ivakatagi.

Niu sa vakasamataka tiko, rau sa yaco mai na basi. Sa mai kele sara vei au na basi ni qalo, ka kele sara o draiva ni basi ki valenilotu ka rai mai, ka veilecayaki ni kila niu dau gole ga ena nona basi. Keirau sa mai veiwadravi tu yani me vica na sekodi. Na cava au waraka tiko? Au sa digitaka na Turaga (raica na “Ko Totaki Jisu?” (Serenilotu, naba 158). Au sa yalataka niu na lako ki na vanua e vinakata o Koya meu gole kina (raica na “Au Lako ke Ko ni Lewa,” Serenilotu, naba 164). Au se lewa makawa sara mai meu maroroya na vunau (raica na “Karona nai Vunau,” Serenilotu, naba 187).

Ni bera ni qai mau na noqu vakasama kei na lomaqu, sa vakatulewa na yagoqu. Au sa mani takoso vakatotolo e gaunisala ka yalova na draiva ni basi kadua. Au sauma na ivodovodo ka dabe e muri ka gole yani ki lotu, ka sarava ni sa tasiri na noqu tatadra ni qalo ena yasana veibasai.

Era nanuma taucoko niu a tagi ena siga o ya baleta niu a vakila na Yalotabu. Ia au a tagi dina baleta ni sa mai takali na noqu tatadra ni gone ka baleta talega niu maduataka na noqu vakarau laki qalo ena Siga ni Vakacecegu. Ia ena Siga Tabu o ya, me vaka ga na kena sa oti kei na kena e tarava, au sa vakayacora na noqu veikacivi.

Ni qai yacova na gauna meu gole kina ki na koliji, au sa vakatavulica e so na lewe ni tabana mera veiliutaki ena vakatagi ka tabapiano. Au a laki tomana na tabapiano e na koliji ka tauri lesoni ni tabaoqani. Au nanuma ga ni sa yali vakadua na madigi meu gole ki Latin Amerika niu sa biuta vakadua na veisisivi qalo, ia ni oti na noqu taura na koroi ni vuku ena Brigham Young Univesiti, au a laki kaulotu ki Kolobia. Niu kaulotu tiko, au a vakavulica na lesoni ni tabapiano. Au a vinakata meu solia vei ira na Yalododonu na isolisoli ni ivakatagi. Era taubale ena katakata ni siga me vica na maile na gonelalai kei na itabagone mai Kolobia mera laki vulica na taba piano. Era a tekivu talega ena tabataba ligadua me yacova ni ra sa vinaka sara ena ligadra ruarua. Ka ra solibula vakalevu cake mai vei au ena nodra sasaga mera kila na taba piano.

Sa sivi oqo e 50 na yabaki mai na gauna au a papitaiso kina. Au sa lako vakayawa ka vakabalavu mai na noqu vanua o Finiladi, ia se cava ga na vanua au gole kina, ena dau gadrevi tiko ga me dua e vakatagitaka na serenilotu. Na vosa ni vuravura ni ivakatagi sa tara na ikakalawa ni veikilai yalo kei na veilomani ena vuqa na veivanua.

Nikua sa berabera sara ka malumalumu na ligaqu. Sa vuqa sara na daunivakatagi gugumatua era sa mai sosomitaki au. E dau rarawa sara o tinaqu ni raicalesu na noqu veiyabaki e liu ena Lotu kei na solibula au cakava kina, na veimaile au taubaletaka, kei na veika au sega ni vinakata. E kila o koya ni batabata ga a vakavuna na noqu malumalumu. Ia, au na rekitaka ga na noqu “mawe ni valu.” Au sa laki sovaraka ga na noqu reki kei na rawarawa ena ivakatagi. Au sa vulica meu dau dredre ka tagi ena noqu vakayagataka na ligaqu.

E lagasere na lomaqu ena reki niu dau nanuma ni o Tamada Vakalomalagi kei ira na noqu iliuliu era kauwai mera kerea e dua na goneyalewa lailai me vakayacora e dua na ilesilesi e veibolei vakalevu. Na veikacivi o ya, a vukei au meu kila vakavinaka na kosipeli ka yaco me u vukei ira kina na tani mera vakila na Yalotabu ena ivakatagi. Au ivakadinadina bula ni o ira na curuvou era gadreva na veikacivi—o ira mada ga na goneyalewa lalai era sega tu ni kila na tabapiano. Mai na imatai ni noqu veikacivi, au raica ni sega ni dua na ka e dredre vua na Kalou ka sa tiko na Nona ituvatuva kei na inaki vei ira na Luvena. Mai na ivakatagi, au rawata kina na noqu ivakadinadina tudei sega ni yavalati rawa ni kosipeli i Jisu Karisito.