Xtawb’al li tuqtuukilal li nakana ut xwaklesinkileb’ li junelikil junkab’al

Li qab’eenik chiru li yu’amej wan xhoonalil re chaab’ilal ut re ajwi’ rahilal, li junjunq rik’in jalan jalanq ch’a’ajkilal. Chanru taqatzol xkuyb’aleb’ lix jalajik li nachal chapcho chiru li k’ojleb’aal b’ar wi’ tookab’laq. Lix evangelio li Qaawa’ ut aj Kolol qe naxk’e qe jun k’ojleb’aal ch’olch’o ut xaqxo. Naxkab’la rib’ timil timil naq yooko chixtawb’al qanawom chirix li junelikil k’uub’anb’il na’leb’ re li Qaawa’ choq’ reheb’ li ralal xk’ajol. Li Kolonel a’an aj Tzolonel reheb’ laj tzolonel. A’an naqataaqe.

Eb’ li loq’laj hu neke’xch’olob’ xyaalal ut neke’xk’e jun eetalil re tiikilal tz’aqal re ru li tooruuq chixtaaqenkil. Sa’ jun jolomil ch’utub’aj-ib’ ak kinume’ xinye reheb’ li komon re li Iglees naq wan wik’in naab’al chi hu b’ar wi’ lin na’ kixtz’iib’a li k’a’ru tixye naq nak’utuk sa’ li Komonil re Tenq’ank. Eb’ li raqalil tz’iib’ toj chaab’il sa’ li kutan a’in jo’ kiwan sa’ xq’ehil a’an. Jun raqal a’an li kixtz’iib’a chaq laj Charles Edward Jefferson sa’ 1908, chirix chanru naq wan li Dios. Naxye:

“Li ani naxye naq a’an jun aj Kristiano naroxloq’i li Jesus chi anchal xch’ool ut chi anchal xmetz’ew re naq lix yu’am q’axtesinb’il rik’in li oyb’enink re taawulaq chi wank jo’ A’an.

“… Maare toowulaq chixnawb’al ru chiru li raatin kixye chaq, li k’anjel kixb’aanu chaq, ut xb’aan ajwi’ lix hoonal sa’ ch’anch’ookilal. Maare ajwi’ taqanaw ru xb’aan li k’a’ru kixkanab’ naq kixtoch’ xchooleb’ xb’een wa li ramiiw ut xkab’ li xik’ neke’ilok re, ut rox lix komon ke’wan rik’in...

“Li qilom sa’ li qayu’am chiru li junmay cient chihab’ a’an naq moko sa ta qach’ool [ut eb’ li ch’a’ajkilal]...

“… Li ruchich’och’ na’elajink chixsik’b’al k’a’ruhaq, a’b’an ink’a naxnaw k’a’ru. Chalenaq b’ihomal… [ut] li ruchich’och’ nujenaq rik’in… k’anjeleb’aal yoob’anb’il re toxtenq’a ut xseeb’al xk’a’uxl li winq, a’b’an [toj maji’] k’ojob’anb’il qach’ool [ut] sachso qach’ool. Wi naqate li Ak’ Chaq’rab’, [naqataweb’ li aatin a’in]: «Chalqex wik’in… ut laa’in texinhiltasi; Laa’in li yu’am wa; Laa’in lix saqenk li ruchich’och’; Li taachaqiq re, chalqaq wik’in ut chi’uk’aq; lin tuqtuukilal ninkanab’ eerik’in; teek’ul li wankilal; wan…lee sahil ch’oleej»” (The Character of Jesus ,1908).

Eb’ li winq ut li ixq neke’xjale’,chi jun raqal, xb’aaneb’ li komon rik’in wi’ neke’xsik’ chixnumsinkil lix yu’am. Jo’kan ajwi’ jalb’ileb’ xb’aaneb’ anihaq li neqe’xnima ru ut neqe’xtaaqe. Li Jesus a’an li nimla eetalil. Jun ajwi’ li b’e re xtawb’al li tuqtuukilal li nakana; a’an xk’eebal li qilob’aal chiru A’an ut li xik chi ub’ej sa’ li yu’am.

K’a’ru li nanumtak xtz’aq re naq taqatzol chirix li Jesus?

Eb’ aj tz’iib’anel sa’ li Ak’ Chaq’rab’ … moko neke’xk’oxla ta li xnimal li Jesus chiruheb’ li tenamit, li t’ikr naroksi malaj li rochoch b’ar kiwan… A’an kiyola sa’ xhilob’aaleb’ li wakax, kik’anjelak sa’ xna’aj aj peech’, kik’utuk chiru oxib’ chihab’, toja’ naq kikam chiru jun krus… Li Ak’ Chaq’rab’ tz’iib’anb’il xb’aaneb’ li winq k’eek’okeb’ xch’ool naq … taqab’eresi li qilob’aal chiru [A’an]” (The Character of Jesus, 21–22) rik’in tz’aqal qanawom naq relik chi yaal A’an li ralal li Dios junxil jo’ ajwi’ anajwan, li Kolonel, ut aj Tojol rix li ruchich’och’.

Jun lix jaljookil ru aatin li Kolonel, nink’oxla laa’in, nak’anjelank sa’ li qakutan a’in.

Naqataw sa’ li ch’ol 13 re laj Mateo, b’ar naqil:

“Ab’anan, naq yookeb’ chi wark chixjunileb’, kik’ulunk li xik’ na’ilok re, kolraw li yib’ aj pim sa’ xyanq li triiw ut koho.

“Ut naq kimoq li awimq ut ki’ok chi uuchink, kik’utunk ajwi’ li yib’ aj pim.

“Ke’wulak eb’ laj k’anjel rik’in laj eechal kab’l, ke’xye re: «Qaawa’, ma ink’a’ tab’i’ chaab’il li iyaj xawaw sa’ laa ch’och’? B’ar put xchalk li yib’ aj pim li wank chisa’? »

“Kichaq’ok a’an ut kixye: «Jun li winq xik’ na’ilok we, a’an xb’aanunk re a’in». Ut eb’ laj k’anjel ke’xye re: «Ma taawaj naq tooxik chi xmich’b’al li yib’ aj pim? »

“«Ink’a’-chan reheb’-. Maare anchal sa’ xmich’b’al li yib’ aj pim teemich’ ajwi’ li triiw.

Kanab’omaqeb’ wan chi k’iik chi xkab’ichaleb’ toj sa’ li q’olok. Ut sa’ xq’ehil li q’olok tinye reheb’ laj q’olonel: Xokomaq xb’een wa li yib’ aj pim, ut b’ak’omaq chi joob’ re k’ate’k; ut li triiw ch’utub’omaq sa’ li k’uuleb’aal»” (eb’ li raqal 25–30).

Li najter xik’ na’ilok re chixjunil li winqilal kixtaw k’iila k’a’aq re ru re xrawb’al li yib’ aj pim yalaq b’ar. Kixtaw chanru te’ok toj sa’ lix santilal li qochoch. Li yib’ aj k’a’aq re ru re li ruchich’och’ kixjek’i rib’ chi naab’al toj reetal naqak’oxla naq ink’a’ tooruuq chirisinkil sa’ qab’een. Na’ok chiru lix k’amal li kax-mu ut li ulul ch’iich’ ut li neke’xnumsi chiru li iq’ sa’eb’ li ch’iich’ li qayoob’ahom re naq taqatzol qib’ ut re taqataw li sahil ch’oolejil. Li triiw ut li yib’ aj pim kik’iik sa’ xyanqeb’. Laj k’aak’alenel chirilb’al li awimq tento naq te’xch’olani, rik’in chixjunil lix wankil, li k’a’ru us re taakawuuq ut taatamq xch’ina’usil re naq li yib’ aj pim maak’a’aq xchaq’al ru choq’ re li xnaq’ li qu chi moko li qaxik. K’a’jo’ li qosob’tesihom jo’ komon sa’ lix Iglees li Qaawa’ naq wan qik’in li xnimal xloq’al lix evangelio li Qaawa’ ut Kolonel jo’ lix k’ojleb’aal b’ar wi’ xk’eeb’al xk’ojob’ankil li qayu’am.

Sa’ lix Hu laj Mormon, sa’ 2 Nefi, naqil: “Xb’aan naq k’ehomaq reetal, ninye wi’chik eere naq wi tex’ok chiru li b’e, ut teek’ul li Santil Musiq’ej, a’an tixk’ut cheru chixjunil li k’a’aq re ru tento teeb’aanu” (2 Nefi 32:5).

Maajun wa taqakanab’ naq lix choqink li ruchich’och’ taanumtaaq sa’ xb’een li ch’ina xyaab’ kuxej q’un na’aatinak.

Relik chi yaal, ak yeeb’il qe chirix li k’a’ru taachalq ut taqak’ul sa’ li qakutan. Li ch’a’ajkilal wan qik’in re xnawb’al chanru taqakawresi qib’ chiru li chalq re ut li Qaawa’ kixye naq relik chi yaal chalk re.

Naab’aleb’ sa’ li qatenamit xikenaqeb’ xch’ool chi k’oxlak, neke’xtaw ru naq li xjachb’al rib’ li junkab’al tixk’am chaq yal junes li yot’e’k ch’oolej ut tixsach li qayo’onihom sa’ jun rahil ch’oolejil ruchich’och. Jo’ komon sa’ li Iglees, wan li qateneb’ahom chixkolb’al rix li junkab’al jo’ junajil k’ojleb’aal re li tenamit ut li li junelik q’e kutan. Eb’ li profeet ak ke’xye naq taqakawresi qib’ chiru li taa’uxq ut ink’a’ tooruuq chixkolb’al naq yooq xsachb’al rib’ lix loq’al li junkab’al.

Naq eb’ li wankeb’ sa’ li ruchich’och’ toj yookeb’ chiqilb’al, taqak’aak’ale naq li k’a’ru naqab’aanu chiruheb’ tixxaqab’ ut tixtenq’a li k’uub’anb’il na’leb’ kixyiib’a chaq li Qaawa’ choq’ reheb’ li ralal xk’ajol arin sa’ li ruchich’och’. Li kutum jwal chaq’al ru tento xb’aanunkil rik’in li tiikilal naqak’ut chiruheb’. Li qochoch tento naq a’anaq jun santil na’ajej re naq tixk’uy lix wankil li ruchich’och’. Wanq sa’ qak’a’uxl naq li jwal nim rosob’tesihom li Qaawa’ nak’ulman xb’aaneb’ li tiikilal junkab’al ut nak’eeman reheb’.

Tento naq yooqo chirilb’al chi anchal qach’ool chan ru wanko jo’ nab’ej yuwa’b’ej. Li kutum jwal chaab’il re tixk’ul jun kok’al taachalq chiruheb’ li tiikeb’ na’b’ej yuwa’b’ej wankeb’ xk’a’uxl chirix. Qilaq xb’een wa lix k’anjel li na’b’ej. Teek’e eech’ool chirab’inkil li raatin li Awa’b’ej Gordon B. Hinckley:

“Eb’ li ixq li neke’xjal jun kab’l chiru jun ochoch yookeb’ chixb’aanunkil jun nimla tenq’ reheb’ lix komonil li tenamit chiruheb’ li neke’xb’eresi li nimla teep aj pleet malaj li wankeb’ sa’ xjolomil jun nimla k’anjeleb’aal. Ani taaruuq tixk’e xtz’aq re jun na’b’ej naq naxk’e xna’leb’eb’ lix kok’al, li na’chin chiruheb’ li riyajil, malaj eb’ li ikan ut eb’ li ras chiruheb’ li reech alal?

“Ink’a’ nokoru chixtikib’ankil chixb’isb’al malaj chirajlankil lix k’eeb’aleb’ xna’leb’ li ixqeb’ li, sa’ tz’aqal lix b’e, neke’xkab’la jun junkab’al yu’am xaqxo chi kaw ut neke’xch’oolani re li us chi junelik reheb’ li tasal tenamit te’k’ulunq. Li taa’uxq xb’aan li k’a’ru te’raj xb’aanunkil eb’ li ixq re li tasal tenamit a’in taa’ilmanq chi junelik. Nawaj xyeeb’al naq moko wan ta jun hoonal jwal chaq’al ru chi moko li k’a’ru nat’ilok qe jwal nim ru choq’ reheb’ li ixq anajwan, a’an b’i’ xb’aanunkil chixjunil li k’a’ru tento xb’aanunkil re xkawresinkil li ochoch” (Standing for Something: 10 Neglected Virtues That Will Heal Our Hearts and Homes, 2000, perel 152).

Qilaq anajwan li k’anjel naxb’aanu li yuwa’b’ej sa’ li qayu’am:

Eb’ li yuwab’ej neke’xk’e osob’tesink ut neke’xb’aanu li loq’laj k’ojob’anb’il k’anjel choq’ reheb’ li ralal xk’ajol. Eb’ a’in te’wulaq chi wanq jo’ musiq’ejil eetalil sa’eb’ lix yu’am.

Eb’ li yuwa’b’ej neke’oken chirilb’al naq taab’anumanq li tijok sa’ junkab’al, xtzolb’aleb’ li loq’laj hu rajlal kutan, ut eb’ li Q’ojyin re Junkab’al rajlal xamaan.

Eb’ li yuwa’b’ej neke’xkab’laheb’ li na’leb’ kanab’anb’il re junkab’al naq neke’okenk sa’ li k’uub’anb’il na’leb’ re te’xik chi hilank ut chi b’eek b’ar wi’ te’xjunaji rib’ chixjunil lix junkab’al. Eb’ li alal k’ajolb’ej maajun wa taasachq sa’ xch’ooleb’ li chaab’il hoonal ke’xnumsi sa’ komonil.

Eb’ li yuwa’b’ej rajlal neke’aatinak rik’in li junjunq li ralal xk’ajol ut neke’xk’ut li xb’eenil na’leb’ re li Evangelio.

Eb’ li yuwa’b’ej neke’xk’ut reheb’ li ralal ut lix rab’in lix tz’aq li k’anjel ut neke’xtenq’aheb’ chixk’eeb’al k’ulub’ej raqik li neke’xk’oxla xb’aanunkil chiru lix yu’am.

Eb’ li yuwa’b’ej neke’xk’ut rik’in lix b’aanuhom li tiik paab’ank re k’anjelak sa’ li evangelio.

B’aanu usilal ut chijultiko’q eere, ex was wiitz’in, lee loq’laj b’oqb’al jo’ jun yuwa’b’ej sa’ Israel—lee b’oqb’al jwal nim ru sa’ li yu’am a’in ut li junelik q’e kutan—jun b’oqb’al b’ar wi’ maajun wa isinb’il sa’ eeb’een.

Chiru xnumik naab’al chihab’, sa’eb’ li ch’utub’aj-ib’ oqech naqak’ut jun li jalam-uuch video re xch’olob’ankil li esil taqak’ut reheb’. Chiru li chihab’, naq nokob’eek sa’ li Iglees ut noko’ula’anink sa’ li ch’utub’aj-ib oqech b’ar wi’ taqlanb’ilo, koowulak chixnawb’al chi us li k’a’ru nak’utman sa’ li jalam-uuch video. Li esil kikana sa’ lin k’a’uxl chiru chixjunil li chihab’ a’in. Na’aatink li Awa’b’ej Harold B. Lee ut naxch’olob’ li k’a’ru kik’ulman sa’ li rochoch li rab’in. Nink’oxla naq chi jo’ka’in naxye:

Sa’ jun q’ojyin, li na’b’ej yoo chixyalb’al xq’e chixyiib’ankil ut chiroqsinkil sa’ jun meet li ki’il q’een. Eb’ lix kok’al ak wankeb’ sa’ lix ch’aat ut tuqtuukeb’ ru. Jo’kan naq kichal xch’ool chixkawresinkil li ki’il q’een. Naq ki’ok chixpech’b’al ut chirisinkil li riyajil, kiril naq wanqeb’ wi’chik sa’ li k’uub’leb’aal wa, wiib’ kok’al li ke’xye re naq yo’on wankeb’ chixyeeb’al lix tij re naq te’xik chi wark.

Xb’aan naq ink’a’ naraj xk’anab’ankil li k’a’ru yoo chixb’aanunkil, li na’b’ej sa’ junpaat kixye reheb’: “K’a’ut naq ink’a’ neke’xxik sa’ junpaat chixyeeb’al lee tij eejunes, re naq lee na’ taakanaaq xyiib’ankil li ki’il q’een a’in?”.

Li asb’ej reheb’ li kok’al kikana sa’ lix na’aj ut kixpatz’: “K’a’ru jwal nim ru : li tij malaj li ki’il q’een?” (Chi’ilmanq Eb’ lix k’utum li Awa’b’ej re li Iglees: Harold B. Lee, 2000, perel 159.)

Wan naq naqataw qib’ sa’ k’a’ruhaq k’anjel b’ar wi’ wan li hoonal re taqak’uteb’ re li kok’al jun tzolom li tixkanab’ jun na’leb’ li taakanaq sa’ lix saaj yu’am. Relik chi yaal naq li tijok jwal nim ru chiru li ki’il q’een. Jun chaab’il na’b’ej yuwa’b’ej maajun wa raj taawanq xlaatz’il b’ar wi’ tixtaw jun hoonal sa’ lix yu’am re jun lix kok’al re xk’utb’al jun nimla na’leb’.

Kaw lin k’a’uxl naq chiru chixjunil lin chihab’ maajun wa kiwan jun kutan b’ar wi’ eb’ li ralal xk’ajol li qaChoxahil Yuwa’ ajb’il ru lix b’eresinel ruq’eb’ li na’b’ej yuwa’b’ej tiikeb’ ut k’eeb’ileb’ xch’ool. Wan qik’in jun xnimal ru ut taqenaq xwankil eechanihom reheb’ li na’b’ej yuwa’b’ej ke’xkanab’ haye’ chixjunil re xtawb’al jun na’ajej b’ar wi’ te’ruuq chixk’iresinkileb’ lix junkab’al rik’in paab’aal ut kawil ch’oolej re naq li tasal tenamit te’chalq, taateemanq li okeb’aal chiruheb’ jo’ ink’a’ xe’ru a’aneb’. Tento naq taqataw sa’ li qaam li musiq’ej a’an k’eek’o xch’ool ut xq’axb’al ru k’a’ru nat’ilok qe naq naqataweb’, rik’in li musiq’ej a’an re mayej. Tento naq taqak’ut reheb’ li tasal tenamit li te’chalq jun kawil ch’oolej jwal xaqxo rik’in lix k’utum li Qaawa’ ut aj Kolol qe.

“Ut anajwan, ex walal, chijultiko’q, chijultiko’q eere naq a’ sa’ xb’een lix saqoonaq laj Tojol qix, a’an li Kristo, li Ralal li Dios, naq tento teek’e eek’ojob’ankil; re naq jo’q’e tixtaqla laj tza lix kawil iq’, relik chi yaal, lix tzimaj sa’ li sut iq’, relik chi yaal, naq chixjunil lix saqb’ach ut lix kawil kaq-sut-iq’ taatenoq sa’ eeb’een, maak’a’aq xwankil chekelonkil taq’a sa’ li jul re rahilal ut rahil ch’oolejil li maak’a’ roso’jik, sa’ xk’ab’a’ li saqoonaq li kab’lanb’ilex wi’, a’an jun k’ojleb’aal ch’olch’o ru, jun k’ojleb’aal b’ar wi’ wi te’kab’laq li winq sa’ xb’een ink’a’ taaruuq te’t’ane’q” (Helaman 5:12).

Lix evangelio li Jesukristo a’an li naxk’e li k’ojleb’aal b’ar wi’ tooruuq chixtawb’al li tuqtuukilal li nakana ut chixwaklesinkileb’ li junelik junkab’al. Ninch’olob’ xyaalal chirix a’in, sa’ xk’ab’a’ li Jesukristo. Amen.