Jolomil ch’utub’aj-ib’
Osob’tesin sa’ xk’ab’a’ a’an
Jolomil ch’utub’aj-ib’ re abril 2021


Osob’tesin sa’ xk’ab’a’ a’an

Li rajom xk’ulb’al li tijonelil a’an xk’eeb’al qaliceens chirosob’tesinkileb’ li kristiaan choq’ re li Qaawa’, ut sa’ xk’ab’a’ a’an.

Ex was wiitz’in, wech xmoos li Dios sa’ li tijonelil, sa inch’ool chi aatinak eerik’in sa’ li q’ojyin a’in. Nekexwoxloq’i ut ninb’antioxin eere. Naq nin’aatinak eerik’in ut nawab’i xnimal lee paab’aal, nink’oxla naq yoo chi nimank lix wankil li tijonelil sa’ li ruchich’och’, lee molam yookeb’ chi kawuk ut eb’ laj k’amol re li tijonelil yookeb’ chi kawuk xpaab’aal.

Sa’ li ewu a’in, te’waatina li ani neke’raj chaab’ilo’k sa’ lix k’anjeleb’ sa’ li tijonelil. Laa’at nakanaw naq teneb’anb’ilat chixb’aanunkil chi chaab’il laa b’oqb’il k’anjel.1 A’b’an maare nakapatz’ k’a’ru naraj naxye xbʼaanunkil chi chaabʼil laa k’anjel choq’ aawe.

Tintikib’ aatinak rik’ineb’ laj tenq’anel li toj ak’eb’ xb’aan naq maare ink’a’ jwal neke’xtaw ru k’a’ru naraj naxye xk’anjelankileb’ lix b’oqb’al sa’ li tijonelil. Eb’ li xb’eenil toje’ k’ojob’anb’ileb’ maare te’raj ajwi’ ab’ink. Ut jun li obiisp li toje’ xtikib’ xk’anjel maare naraj ajwi’ ab’ink.

K’a’jo’ xchaab’ilal choq’ we xk’oxlankil li kutan naq laa’in chaq aj tenq’anel. Us raj naq kiyeeman chaq we li k’a’ru tinye anajwan. Kinixtenq’a raj sa’ chixjunil lin k’anjel ink’ulum sa’ li tijonelil sa’ li hoonal a’an, ut ajwi’ li toj nink’ul anajwan.

Kink’ojob’aak jo’ aj tenq’anel sa’ jun li ch’ina uq’ej ut ka’ajwi’ laa’in laj tenq’anel ut ka’ajwi’ li was, laj Ted, laj tzolonel. Ka’ajwi’ laa’o li junkab’al sa’ li uq’ej. Naqab’aanu li qach’utam sa’ li qochoch. Laj jolominel we laa’in ut li was sa’ li tijonelil a’an jun ak’ komon li toje’ ajwi’ kixk’ul li tijonelil. Kink’oxla chaq naq lin k’anjel sa’ li tijonelil a’an ka’ajwi’ xjek’inkil li loq’laj wa’ak sa’ ajwi’ li wochoch.

Naq koonume’ chi wank Utah, koowulak sa’ jun li nimla teep b’ar wi’ naab’aleb’ laj tenq’anel. Li xb’een sut naq kootz’aqon sa’ li ch’utam re li loq’laj wa’ak, kink’e reetal naq eb’ laj tenq’anel neke’xjek’i li loq’laj wa’ak chi tustu ru jo’ jun ch’uut kawresinb’ileb’ chi us.

Jwal ninxuwak, jo’kan naq sa’ li domingo jun chik eq’la xkohin sa’ li kapiiy re naq wanqin injunes aran. Jultik we naq a’an li teep Yalecrest sa’ Lago Salado, ut xtawman jun li estatua aran. Kinmuq wib’ chirix li estatua ut kintijok chi anchal inch’ool re xpatz’b’al intenq’ankil re tinnaw k’a’ru tinb’aanu re naq ink’a’ tinsachq sa’ xjek’inkil li loq’laj wa’ak. Kisumeek lin tij.

A’b’an anajwan ninnaw naq naru nokotijok ut nokok’oxlak chik chi us naq naqayal qaq’e chi k’iik sa’ li qak’anjel sa’ li tijonelil. Xintzol a’an naq nintaw ru k’a’ut naq nak’eeman li tijonelil reheb’ li kristiaan. Li rajom xk’ulb’al li tijonelil a’an xk’eeb’al qaliceens chirosob’tesinkileb’ li kristiaan choq’ re li Qaawa’, ut sa’ xk’ab’a’ a’an.2

K’iila chihab’ chik chirix naq laa’in chaq aj tenq’anel kintaw ru k’a’ru naraj naxye a’an. Naq laa’in chaq taqenaqil aj tij, kipatz’man we naq tintz’aqonq sa’ jun ch’utam re li loq’laj wa’ak sa’ jun li teep. Ke’xpatz’ we naq tintenq’anq chixjek’inkil li loq’laj wa’ak. Sa’ xna’aj xk’oxlankil xtusulal malaj xchaab’ilal li ninb’aanu sa’ xjek’inkil li loq’laj wa’ak, kiwil xsa’ ruheb’ li junjunq chi cheekel komon. Naab’aleb’ ke’wil chi yaab’ak. Jun li cheekel ixq kixchap lin kamiis, kinixka’ya, ut kixye chi kaw xyaab’ xkux, “B’antiox, b’antiox.”

Li Qaawa’ kirosob’tesi lin k’anjel kinb’aanu sa’ xk’ab’a’. Li kutan a’an kintijok re naq tink’ul raj junaq sachb’a-ch’oolej sa’ xna’aj naq tustu raj ru tinb’aanu li tinb’aanu. Kintijok re naq li komon te’reek’a xrahom li Qaawa’ rik’in li k’anjel ninb’aanu rik’in rahok. Xintzol naq a’an tz’aqal rusil li k’anjelak ut rosob’tesinkileb’ li qas qiitz’in sa’ lix k’ab’a’ a’an.

Toje’, xwab’i jun numsihom li kixk’e chiweek’a nimla rahom. Naq kiqakanab’ xch’utub’ankil qib’ xb’aan li yajel COVID-19, jun li komon kixk’ulub’a xb’oqom jun li awa’b’ej re xmolameb’ li xb’eenil re rosob’tesinkil ut xwotzb’al li loq’laj wa’ak re jun li komon ixq. Naq kixb’oq li komon ixq a’an re xyeeb’al re naq tixwotz li loq’laj wa’ak rik’in, kixk’ulub’a us kiwib’an xch’ool; ink’a’ kiraj naq tento taa’elq li winq sa’ rochoch, ut kixk’oxla ajwi’ naq te’qajq wi’chik sa’ li Iglees chirix wiib’ oxib’ li xamaan.

Naq xwulak sa’ rochoch li komon ixq a’an sa’ li domingo eq’la, wan jun lix patz’om li ixq a’an choq’ re. Ma naru te’xik sa’ li be’ junpak’al ut te’xwotz ajwi’ li loq’laj wa’ak rik’in li rech kab’al aj 87 chihab’ xyu’am? Rik’in xliceens li obiisp, ke’xb’aanu a’an.

Chiru k’iila xamaan, tz’aqal k’iila xamaan, rik’in rilb’aleb’ rib’ chi us chiru li yajel, li ch’ina ch’uut a’an reheb’ aj santil paab’anel, ke’xch’utub’ rib’ rajlal domingo re xb’aanunkil li ch’ina ch’utam re li loq’laj wa’ak. Wiib’ oxib’ t’orol ajwi’ li kaxlan wa ut junjunq li kok’ sek’ chi ha’—a’b’an k’a’jo’ lix ya’al uhej natz’eqman xb’aan lix chaab’ilal li Dios aj rahonel.

Moqon, laj ilol komon a’an, lix junkab’al, ut li komon ixq li naril ke’ru chi q’ajk sa’ li Iglees. A’b’an li xmalka’an aj 87 chihab’ xyu’am, re xkolb’al rix, tento naq kikana sa’ kab’l. Lix k’anjel laj ilol komon a’an—a’an rik’in li rech kab’al ut ink’a’ rik’in li cheekel komon—a’b’an toj anajwan nawulak sa’ li rochoch rajlal domingo, rik’in lix loq’laj hu ut b’ab’ay li kaxlan wa sa’ ruq’ re xowtzb’al li loq’laj wa’ak.

Lix k’anjel sa’ li tijonelil, jo’ ajwi’ lin k’anjel xinseraq’i, neke’b’aanuman rik’in rahok. Laj ilol komon a’an, kixpatz’ re lix obiisp ma wankeb’ xkomoneb’ chik li komon re li teep li naru narileb’. Li rajom chixk’anjelankil lix b’oqb’al sa’ li tijonelil yoo chi k’iik naq nak’anjelak sa’ xk’ab’a’ li Qaawa’ ut jo’ chanru naxnaw a’an xjunes. Ink’a’ ninnaw ma natijok laj ilol komon a’an, jo’ kinb’aanu chaq laa’in, re xpatz’b’al naq li kristiaan nak’anjelak wi’ te’xk’e reetal lix rahom li Qaawa’, a’b’an xb’aan naq nak’anjelak sa’ xk’ab’a’ li Qaawa’ li k’a’ru nak’ulman juntaq’eet.

Juntaq’eet xchaq’al ru li nak’ulman naq nintijok rub’elaj rosob’tesinkil junaq kristiaan yaj malaj nanume’ sa’ ch’a’ajkilal. Kik’ulman jun sut sa’ li b’anleb’aal naq eb’ laj b’anonel ke’xye we—kine’xtaqla b’an chixseeb’ankil wib’ ut chi elk re naq te’ok chi k’anjelak, sa’ xna’aj xk’eeb’al inhoonal re tink’e li osob’tesink. Kinkana, ut kink’e li osob’tesink. Ut li ixqa’al li kiwosob’tesi sa’ li kutan a’an, li ke’xye laj b’anonel naq taakamq, ink’a’ kikam. Ninb’antioxi naq sa’ li kutan a’an ink’a’ kinkanab’ li week’ahom chixramb’al li rajom li Qaawa’ naq taak’eemanq li rosob’tesinkil li ixqa’al. Ut kinnaw k’a’ru taa’osob’tesiiq wi’: kinwosob’tesi re naq taak’iraaq. Ut a’an ajwi’ li kik’ulman.

Nak’ulman ajwi’ naab’al sut naq nawosob’tesi junaq kristiaan li nawulak chi nach’ rik’in li kamk, rik’ineb’ lix junkab’al chixsutam li ch’aat, li neke’royb’eni jun osob’tesihom re k’irtesiik. Us ta b’ab’ay ajwi’ lin hoonal, junelik nintijok re xnawb’al k’a’ru li osob’tesiik kawresinb’il xb’aan li Qaawa’ re naq tink’e a’an sa’ xk’ab’a’. Ut ninpatz’ re naq tixk’e chinnaw chan ru naraj rosob’tesinkil li kristiaan ut ink’a’ li k’a’ru nawaj laa’in malaj neke’raj li kristiaan wankeb’ aran. Li k’a’ru nink’e reetal a’an naq us ta li osob’tesiik ink’a’ a’an li neke’raj choq’ reheb’ li kristiaan malaj lix komoneb’, li Musiq’ej naxtoch’eb’ li aamej re naq te’xk’ulub’a a’an ut neke’k’ojob’aak xch’ool sa’ xna’aj xrahob’tesinkileb’ xch’ool.

A’an ajwi’ li musiq’ejil na’leb’ neke’xk’ul li yuwa’b’ejil aj k’anjel naq neke’xkuy xsa’ ut neke’tijok re xpatz’b’al xb’eresinkileb’ re naq te’xk’e li osob’tesiik naraj xk’eeb’al li Qaawa’ re jun li kristiaan. Wab’ihomeb’ osob’tesiik li naxsachob’resi inch’ool ut neke’xsachob’resi ajwi’ xch’ool li nak’uluk re. Saqen ru naq li osob’tesiik nachal chaq rik’in li Qaawa’—li tijom jo’ ajwi’ li yeechi’ihom nawotzman sa’ lix k’ab’a’ a’an. Li tijok ut li kuyuk sa’ naxb’aanu li yuwab’e’jil aj k’anjel neke’q’ajkamuuk xb’aan li Qaawa’.

Jo’ obiisp, naq ninb’aanu li entrevista re k’ulub’ejil, kintzolok tijok re naq li Qaawa’ tixk’e chiweek’a li k’a’ru naraj choq’ re li kristiaan, ut ninkanab’ sa’ xb’een na’ajej li k’a’ru tixk’e li Qaawa’ sa’ inch’ool ut ink’a’ li nink’oxla laa’in. Ch’a’aj b’ayaq a’an wi li Qaawa’, rik’in rahok, naraj rosob’tesinkil li kristiaan rik’in b’ayaq q’usuk. Naraj b’ayaq li yalok q’e re xk’eeb’al reetal k’a’ru naraj li Qaawa’ ut ink’a’ li nakawaj laa’at malaj li naraj raj li kristiaan jun chik.

Nink’oxla naq naru nokok’anjelak sa’ li qab’oqb’al sa’ li tijonelil chiru chixjunil li qayu’am ut toj chirix ajwi’ a’an. A’ yaal re lix yalb’al qaq’e chixnawb’al k’a’ru naraj li Qaawa’ ut lix yalb’al qaq’e chirab’inkil li xyaab’ xkux re naq taqanaw chi saqen ru k’a’ru naraj a’an choq’ re li kristiaan nokok’anjelak wi’. Li na’leb’ a’an nachal chi b’ayatq. Maare taachalq chi timil, a’b’an taachalq. Li Qaawa’ naxyeechi’i qe a’in:

“Xbʼaan naq ebʼ li ani tiikebʼ chi paabʼank toj reetal xkʼulbʼal li wiibʼ chi tijonelil li kinʼaatinak wiʼ, ut xnimobʼresinkil ru lix bʼoqbʼalebʼ, wankebʼ chi santobʼresinbʼil xbʼaan li Musiqʼej toj teʼakʼobʼresiiq ru lix tibʼelebʼ.

“Nekeʼok choqʼ ralal laj Moises ut laj Aaron, ut li riyajil laj Abraham, ut li iglees ut awaʼbʼejihom, ut li sikʼbʼilebʼ ru re li Dios.

“Ut joʼkan ajwiʼ chixjunilebʼ li nekeʼkʼuluk re li tijonelil aʼin nikineʼxkʼul laaʼin, chan li Qaawaʼ.”3

Laa’in aj yehol nawom naq lix laawil li tijonelil ke’k’ojob’aak wi’chik rik’in li profeet aj Jose Smith. Lix moos li Qaawa’ ke’k’utun chaq sa’ choxa re xk’ojob’ankil wi’chik li tijonelil choq’ re chixjunil li ak xk’ulman ut li toj taak’ulmanq. Te’ch’utub’aaq laj Israel. Lix tenamit li Qaawa’ kawresinb’ilaq choq’ re li xkab’ xk’ulunik. Li k’ojob’ank wi’chik toj yoo chi uxmank. Li Qaawa’ tixk’utb’esi xkomon li rajom reheb’ lix profeet ut eb’ lix moos.

Maare ka’ch’inat naq nakaweek’a rik’in li k’a’ru xnimal ru tixb’aanu li Qaawa’. Wi jo’kan, nakatinb’oq chixpatz’b’al sa’ tijok k’a’ru naxk’oxla li Qaawa’ chawix. A’an naxnaw aawu, kixk’e aawe li tijonelil, ut aajel ru choq’ re a’an naq nakatwakli ut nakatk’anjelak rik’in li tijonelil xb’aan naq nakatxra ut naroyb’eni naq taawosob’tesiheb’ li raarookil ralal xkʼajol sa’ xk’ab’a’ a’an.

Nakatwosob’tesi anajwan re naq tatruuq chireek’ankil lix rahom ut li royb’enihom aawik’in sa’ xk’ab’a’ li Qaawa’ Jesukristo, amen.