Xtiiqisinkil qib’ sa’ xjayal li qajom

Naq nawil ru li hu Hechos ut lix tz’iib’ahom laj Pablo, nasach inch’ool chirilb’al chan ru ki’eek’asiik laj Pablo xb’aan li rahok ut li b’antioxink naq kik’anjelak, kik’utuk, ut kixch’olob’ xyaalal li Jesukristo. Chan ru naru junaq jo’ a’an chi k’anjelak rik’in rahok ut b’antioxink, chirix chixjunil li ninqi rahilal kixnumsi? K’a’ru xtoch’ok re xch’ool laj Pablo chi k’anjelak? “Sa’ aanil ninxik sa’ li xraqik re xk’ulb’al li q’ajkamuuk li wank toj taqe’q, li nokooxb’oq wi’ li Dios sa’ xk’ab’a’ li Kristo Jesus.”¹

Li xtiikisinkil qib’ sa’ xjayal li qajom, a’an li b’eek chi tiik sa’ li “laatz’ ut ka’ch’in ruhil b’e li nak’amok sa’ li junelik yu’am”² rik’in li qaKolonel ut li qaChoxahil Yuwa’. Laj Pablo kixye naq lix rahilal “moko naru ta xjuntaq’eetankil rik’in li xnimal loq’al taak’utb’esimanq qik’in.”³ Li hu kixtz’iib’a reheb’ laj Filipenses naq kiwan sa’ tz’alam, a’an jun li tz’iib’anb’il esil re sahil ch’oolej ut loq’onink, ut re kawil ch’oolej choq’ qe, re tz’aqal li hoonal jwal ch’a’aj xnumsinkil jo’ anajwan. Chiqajunilo tento naq taqawaklesi qach’ool rik’in li raatin laj Pablo: “Chiwu laa’in chixjunil li k’a’aq re ru maak’a’ na’ok wi’ sa’ xk’ab’a’ li xnimal xloq’al xnawb’al ru li Kristo Jesus, lin Qaawa’: sa’ xk’ab’a’ a’an xintz’eq chirix inch’ool chixjunil li k’a’aq re ru ut yal mul aj chik naq nawil, re naq tweechani li Kristo.”⁴

Naq naqatz’il rix lix k’anjel laj Pablo, musiq’anb’ilo ut waklesinb’ilo xb’aaneb’ laj “Pablo” re li qakutankil, li neke’k’anjelak, neke’k’utuk, ut neke’ch’olob’an ajwi’ rik’in rahok ut b’antioxink sa’ xyanq chixjunil li ch’a’ajkilal sa’ xyu’ameb’ a’an ut eb’ lix raarookil komon. B’eleeb’ chihab’ chaq anajwan kink’ul jun na’leb’ li kinixtenq’a chixk’eeb’al reetal naq aajel ru xtiikisinkil qib’ sa’ xjayal li qajom.

Sa’ 2012, xb’een sut naq kin’ok sa’ jun li ch’utam reheb’ laj k’anjel sa’ li jolomil ch’utub’aj-ib’, xweek’a naq maak’a nin’ok wi’ ut naq ink’a’ kawresinb’ilin. Sa’ lin k’a’uxl wan jun li xyaab’ kuxej li naxye we, “Maak’a’ aana’aj arin! Xk’ulman jun li nimla sachk!” Sa’ li hoonal naq yookin chixsik’b’al lin na’aj re tinchunlaaq, li Elder Jeffrey R. Holland kinril chaq. Kolxye we, “Edward, nasaho’ inch’ool naq wankat arin,” ut rik’in xq’unal xch’ool kixt’ost’osi li wu. Xweek’a wib’ jo’ jun k’uula’al! Lix rahom kinixk’e chireek’ankil naq k’ulb’ilin, ut xinixtenq’a chireek’ankil li musiq’ej re komonil. Wulajaq, kiwil wi’chik li Elder Holland chixb’aanunkil li kixb’aanu wik’in eweraq; kixt’ost’osi li ru li Elder Dallin H. Oaks, jun najter apostol chiru a’an!

Sa’ li hoonal a’an xweek’a lix rahom li Qaawa’ rik’ineb’ li winq a’in li naqaxaqab’eb’ jo’ profeet, aj ilol na’leb’, ut aj k’utb’esinel. Li Elder Holland, rik’in lix b’aanuhom, xinixtenq’a chixsachb’al lin xiw ut li week’ahom naq maak’a’in aj-e. Xinixtenq’a chixk’ojob’ankil lin ch’ool sa’ li santil k’anjel li kinb’oqe’ wi’—xk’amb’aleb’ chaq li aamej rik’in li Kristo. A’an, jo’ laj Pablo, kixk’ut chiwu naq tento tintiikisi wib’ sa’ xjayal li wajom.

Laj Pablo nokoxb’oq chixtiikisinkil qib’ chi uub’ej, ut nokoxb’oq chixsachb’al sa’ qach’ool li xqanumsi—eb’ li qaxiw, li qajom junxil, li qat’anik, ut lix rahil qach’ool. Nokoxb’oq, jo’ nokoxb’oq li qaraarookil profeet, li Awab’ej Russell M. Nelson, “sa’ jun chik ak’il na’leb’ ut sant.”⁵ Lix yeechi’ihom li Kolonel a’an yaal: “Xb’aan naq ani naraj xkolb’al lix yu’am, taasachq chiru; a’ut li taasachq lix yu’am chiru sa’ ink’ab’a’, a’an tixkol lix yu’am.”⁶

Sa’ li xb’een sut naq xin’aatinak sa’ li jolomil ch’utub’aj-ib’, xinwotz jun li na’leb’ li kixk’ut lin na’ chiwu chirix li k’anjelak sa’ li qawimq. “Maajun wa tat-iloq chawix,” chan. “Ilon chawu, taawil li toj tento xb’aanunkil.”⁷

Naq xnach’ok xraqik lix yu’am, lin na’ toj yooq chixyalb’al xq’e rik’in li cancer, a’an kiwan rik’in li xNaume ut wik’in. Jun q’ojyin xwab’i chi yaab’ak sa’ lix warib’aal. Jwal nim xmay lix rahilal, us ta toje’ wiib’ hoor xnume’ naq xk’ul lix b’an.

Xin’ok sa’ lix warib’aal ut xinyaab’ak rochb’een. Xintijok chi kaw xyaab’ inkux re naq a’an tixk’ul xtenq’ sa’ lix rahilal. Toja’ naq a’an xb’aanu wi’chik li kixb’aanu sa’ li qawimq junxilaq: xkanab’ yaab’ak ut xk’ut jun li na’leb’ chiwu. Maajun wa taa’elq sa’ ink’a’uxl li ru sa’ li hoonal a’an: jwal yaj, tawasinb’il, ut nujenaq chi rahilal, kiril li ralal chi ra lix ch’ool ut xraj xtenq’ankil. Chi yaab’ sa’ li ru xse’ek, xinril chi tiik ut xye, “Maa’ani qe naru chi raqok li rahilal a’in, ka’ajwi’ sa’ ruq’ li Dios wan.”

Xinchunla chi ch’anch’o. Ut a’an ajwi’ xchunla. Li hoonal a’an wan sa’ lin k’a’uxl rajlal. Sa’ li q’ojyin a’an, rik’in lin na’, li Qaawa’ xk’ut jun li na’leb’ li wan wik’in rajlal. Rik’in naq lin na’ xk’ulub’a li rajom li Dios, xnaq sa’ lin ch’ool k’a’ut naq li Jesukristo kixnumsi li rahilal sa’ li Awimq Getsemani ut chiru li krus sa’ Golgota. A’an xye: “Kinkʼe eere lin evangelio, ut aʼin li evangelio kinkʼe eere—naq kinchal saʼ li ruchichʼochʼ re xbʼaanunkil li rajom lin Yuwaʼ, xbʼaan naq lin Yuwaʼ kinixtaqla chaq.”⁸

Jalam-uuch

Li Kristo sa’ Getsemani

Yookin chixk’oxlankil li patz’om xk’e li qaraarookil profeet, li Awa’b’ej Nelson, sa’ li jolomil ch’utub’aj-ib’ xnume’. Li Awa’b’ej Nelson xpatz’: Ma taawaj laa’at naq li Dios taanumtaaq sa’ laa yu’am? Ma taawaj laa’at naq li Dios a’anaq li q’axal taawanq xwankil sa’ laa yu’am? … Ma taakanab’ naq lix yaab’ xkux a’an taawanq xwankil … chiru k’a’ruhaq chik chi xyaab’ kuxej? Ma taawaj naq sub’b’ilaq aawajom sa’ li rajom a’an?”⁹ Nink’oxla naq lin na’ kixsume raj chi tiik xch’ool “hehe’,” ut naab’aleb’ li komon re li Iglees sa’ chixjunil li ruchich’och’ ke’xsume raj ajwi’ “hehe’.” At Awa’b’ej Nelson, b’antiox naq nokohaamusiq’a ut nakawaklesi qach’ool rik’ineb’ li profeetil patz’om.

Toje, xin’aatinak rik’in jun li obiisp aran Pretoria, Sudafrica, li kixmuq li rixaqil ut lix ko’ chiru jun kutan. Ke’kam xb’aan li nimla yajel COVID. Xinpatz’ re chan ru wan. Li xinixsume wi’ li obiisp aj Teddy Thabethe xkawob’resi lin ch’ool re xtaaqenkil li raatineb’ li profeet, aj ilol na’leb’, ut aj k’utb’esinel re li Qaawa’. Li obiisp aj Thabethe kixye naq rajlal wan li oyb’enink ut tuqtuukilal rik’in xnawb’al naq li Kolonel kixk’ul sa’ xb’een lix rahilal lix tenamit, re tixnaw chan ru tooxtenq’a.¹⁰ Chi tiik xpaab’aal a’an xye, “Jwal ninb’antioxi naq wan jun li k’uub’anb’il na’leb’ re kolb’a-ib’, re sahil ch’oolej.” Toja’ naq xpatz’ we: “Ma ink’a’ a’in li xk’ut li qaprofeet chiqu sa’ li jolomil ch’utub’aj-ib’ xnume’?”

Us ta chiqajunilo taqanumsiheb’ li ch’a’ajkilal re li yu’am a’in, chiqayal qaq’e chixtiikisinkil qib’ sa’ xjayal li qajom, a’an li maatan re li qab’oqb’al xb’aan li Dios.”¹¹

Nawaj eeb’oqb’al naq maajun wa taach’inanq eech’ool! Nokob’oqe’ “chirisinkil chiqix chixjunil li iiq jo’ wi’ li maak li nokoxluktesi, ut kawaq qach’ool chi aalinak sa’ li b’e xaqab’anb’ilo wi’, chiqaka’ya li Jesus li nayoob’ank ut nab’eresink re li qapaab’aal.”¹²

Ink’a’ rilb’al li yooko chixnumsinkil sa’ li qayu’am, rilb’al b’an k’a’ru toowulaq chixb’aanunkil. Wan sahil ch’oolej naq naqatiikisi qib’ sa’ xjayal li qajom. Ninch’olob’ xyaalal naq a’an, li xnumta sa’ xb’een chixjunil, tooxtenq’a rajlal naq taqasik’. Sa’ lix k’ab’a’ li Jesukristo, amen.