Pagtuon ug mga Santos sa Ulahing mga Adlaw

“[Ang atong] relihiyon … nag-aghat [kanato] sa pagsiksik nga makugihon kalabut sa kahibalo,” nagtudlo si Brigham Young (1801–77). “Walay laing mga tawo nga buhi nga mas naghinam-hinam nga makita, madungog, makat-on ug makasabut sa kamatuoran.”²

Ang atong pagpangita alang sa kamatuoran kinahanglan nga sama ka malukpanon ingon sa mga kalihokan sa atong kinabuhi ug sama ka makugihon ingon nga gitugot sa atong mga kahimtang. Ang maalamon nga Santos sa Ulahing mga Adlaw kinahanglan nga magtinguha nga masabtan ang importanteng relihiyuso, pisikal, sosyal, ug politikanhong mga problema sa panahon. Kon unsa ka daghan ang kahibalo nga anaa kanato kalabut sa langitnong mga balaod ug kalibutanong mga butang, ingon usab ka dako ang impluwensya ang atong magamit alang sa kaayohan niadtong naglibut kanato ug ingon usab kita ka luwas gikan sa law-ay ug dautan nga mga impluwensya nga mahimong molibug ug modaot kanato.

Sa atong pagpangita alang sa kamatuoran, kita kinahanglan nga mangayo sa panabang sa atong mahigugmaong Langitnong Amahan. Ang Iyang Espiritu makagiya ug makapakusog sa atong mga paningkamot sa pagkat-on ug sa pagpalambo sa atong abilidad sa pagtuhop sa kamatuoran. Kini nga pagkat-on uban sa Espiritu dili lamang kutob sa mga klasehanan o sa pagpangandam alang sa mga eksamen sa eskwelahan. Kini magamit ngadto sa tanan nga atong buhaton sa kinabuhi ug sa tanang dapit nga ato kining buhaton—sa panimalay, sa trabaho, ug sa simbahan.

Samtang kita naninguha sa pagdawat ug paggamit sa giya sa Espiritu sa usa ka kalibutan nga gipalihok sa mga uso ug mga isyu sa panahon, kita nag-atubang og pagdahili sa kasagarang sayop ug walay hinungdan nga impormasyon nga gidalit sa modernong teknolohiya. Namiligro kita nga mamahimong unsay gitawag sa usa ka tigpaniid “‘pancake nga mga tawo’—gibukhad og lapad ug nipis samtang kita nagsumpay ngadto nianang halapad kaayo nga kutay sa impormasyon nga makuha pinaagi lamang sa paghikap sa usa ka tuplokanan.³

Gihan-ukan usab kita sa bantugang pamulong sa mga tig-abi-abi og pasundayag, mga sikolohiya sa telebisyon, magasin sa mga estilo, ug mga komentarista sa medya, kansang natuis nga mga hiyas ug kadudahan nga mga kalihokan makahulhog sa atong mga opinyon ug makaimpluwensya sa atong mga pamatasan. Pananglitan, si Presidente Spencer W. Kimball (1895–1985) miingon. “Wala gayuy usa ka panahon sa kalibutan sukad nga ang tahas sa mga [babaye ug mga lalaki] nahimong mas labaw nga makalibug.”⁴

Dinhi niini nga kahimtang, kalibug, kawalay kadasig, o pagkawalay salig sa kaugalingon mahimong mosugod sa pagkutkot sa atong hugot nga pagtuo ug mopalayo kanato gikan sa Manluluwas ug gikan sa pagtukod sa Iyang gingharian dinhi sa yuta. Kon kita mopunting sa atong mga paghukom diha sa mga uso ug kalibutanong mga direksyon, kita mamahimong “igatuyatuya ug igaliyokliyok sa tanang mga hangin sa tuloohan, pinaagi sa lipatlipat sa mga tawo nga batid sa pagpamugnag kasaypanan” (Mga Taga-Efeso 4:14).

Wala ma-impluwensya sa nabantog nga opinion, ang Simbahan ni Jesukristo sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw nagtudlo og mga baruganan. Ang kalainan halawom. Ang mga uso, estilo sa sinina, ug misulpot nga ideyolohiya mga lumalabay ug dili magdugay. Ang mga baruganan nagsilbing mga angkla sa seguridad, direksyon, ug kamatuoran. Kon atong lig-unon ang atong mga mithi ug direksyon kabahin sa doktrina ug mga baruganan, ingon sa hugot nga pagtuo diha ni Ginoong Jesukristo ug pagsunod sa propeta. Kita makabaton og usa ka hingpit nga kasaligan, dili mausab nga giya alang sa atong mga desisyon sa kinabuhi.⁵

Dili kita angay nga mahadlok. Si Presidente Henry B. Eyring, Unang Magtatambag sa Unang Kapangulohan, mitudlo: “Ang Ginoo nasayud og unsay Iyang gikinahanglan nga imong buhaton ug unsay angay nga imong masayran. Siya maloloy-on ug Siya nakahibalo sa tanan. Busa ikaw makahimo uban sa pagsalig sa pagpaabut nga Siya nag-andam og mga kahigayunan alang kanimo nga makakat-on alang sa serbisyo nga imong ihatag. Dili ka makaila niadto nga mga kahigayunan sa hingpit. … Apan kon imong ibutang ang espirituhanong mga butang og una sa imong kinabuhi ikaw mapanalanginang mobati nga gigiyahan ngadto sa siguro nga pagkat-on, ug ikaw maagni sa pagbuhat og labaw ka maayo.”⁶

Ang atong mga paningkamot sa pagkat-on kinahanglan gayud nga sagulan uban sa personal nga katakus aron kita makadawat sa paggiya sa Espiritu Santo. Kinahanglan gayud kita nga molikay sa mga sekswal nga kahugaw, pornograpiya, ug mga adiksyon ingon man usab sa dili maayo nga mga pagbati batok sa uban o sa atong mga kaugalingon. Ang sala nag-abug palayo sa Espiritu sa Ginoo, ug kon kana mahitabo, ang espesyal nga pagdan-ag sa Espiritu mawagtang ug ang lampara sa pagkat-on moawup.

Sa modernong pagpadayag kita adunay saad nga kon ang atong katuyoan usa ngadto sa himaya sa Dios, diin nag-apil sa personal nga katakus, ang atong “tibuok [lawas] mapuno sa kahayag, ug walay kangitngit dinhi [kanato]; ug kana nga lawas nga napuno sa kahayag makasabut sa tanan nga mga butang” (D&P 88:67).

Atong matino kini nga mahangturong baruganan pinaagi sa diha-diha nga personal nga kasinatian. Paghinumdom og usa ka higayon sa dihang ikaw masuk-anon, mabingkilon, o makiawayon. Makahimo ka ba sa pagtuon nga epektibo? Nakadawat ka ba og bisan unsa nga pagdan-ag sulod niana nga higayon?

Ang sala ug kasuko nagngitngit sa hunahuna. Naghatag sila og usa ka sitwasyon nga kaatbang ngadto sa kahayag ug kamatuoran nga naghulagway og salabutan, diin mao ang himaya sa Dios(tan-awa D&P 93:36). Ang paghinulsol, nga makahimo sa paglimpyo kanato gikan sa sala pinaagi sa maulaong sakripisyo ni Jesukristo, mao gayud ang importanteng lakang ngadto sa dalan sa pagkat-on alang sa tanan kinsa nagtinguha sa kahayag ug sa kamatuoran pinaagi sa gahum sa pagtudlo sa Espiritu Santo.

Kita dili hingpit nga mga binuhat, apan matag usa kanato makapaningkamot nga mahimong mas takus sa pakig-uban sa Espiritu, nga mopalambo sa atong personal nga panabut ug moandam kanato nga mas maayo nga manalipod sa kamatuoran aron makasugakod sa sosyal nga mga pagdani, ug sa paghimo og positibo nga mga kontribusyon.

Sa atong mga pagpili og edukasyon kita kinahanglang andam nga mosuporta sa atong mga kaugalingon ug niadtong kinsa tingali mahimo nga magsalig diha kanato. Kini kinahanglan nga kita adunay mga kahanas nga mapanginabuhian. Ang edukasyon gimando alang sa personal nga kasigurohan ug kaayohan.

Ang atong Langitnong Amahan naglaum kanato nga gamiton ang atong kabubut-on ug kadasig aron sa pagsusi sa atong mga kaugalingon ug sa atong mga abilidad ug sa paghukom sa kurso sa edukasyon nga kinahanglan nga atong sundon. Kini importante ilabi na sa mga kabatan-onan kinsa nakahuman na og high school ug misyonaryo nga serbisyo ug karon nag-atubang og mga desisyon mahitungod sa pagpadayon og eskwela ug panarbaho. Tungod kay ang mga pagpili nga giatubang sa mga kalalakin-an ug mga kababayen-an mahimong managlahi ra kaayo, magsugod kita pinaagi sa pagkuha sa atong lahi nga mga kasinatian, magtuo niini nga sagad sa daghang mga Santos sa Ulahing mga Adlaw.

Elder Oaks: Sama niadtong kadaghanan sa mga batan-ong mga lalaki, ang akong pormal nga pagpangita og edukasyon mga mainiton, mapadayunon, ug naawhag pinaagi sa panginahanglan nga makasarang sa akong kaugalingon sa pagsuporta og usa ka pamilya. Ang kolehiyo gisundan og pag-eskwela sa eskwelahan sa mga nakahuman og kolehiyo Kini gibayaran pinaagi sa part time nga trabaho ug sa paghulam og kwarta nga pagabayaran gikan sa gipadak-an nga sweldo nga nakab-ot pinaagi sa edukasyon. Sa ngadto-ngadto ako naminyo, ug nagsugod kami sa pagbaton og mga anak. Ang suporta sa usa ka asawa ug ang responsibilidad sa usa ka nagtubo nga pamilya nakapanindot sa akong pagtrabaho sa eskwelahan ug naghatag kanako og gamhanang pag-awhag sa paggradwar ug sa pagpadayon sa akong trabaho sa kinabuhi. Sa paghuman sa akong pormal mga edukasyon, akong gihatag ang pipila sa akong bag-ong nakaplagan nga pagbuot sa oras sa mapadayunong edukasyon sa akong propesyon ug ngadto sa dugang nga pagbasa sa dugay na nga gitinguha nga mga bahin sa kasaysayan sa Simbahan ug sa kinatibuk-ang edukasyon.

Sister Oaks: Ang mga dalan sa edukasyon ug mga kasinatian sa mga kababayen-an sa kasagaran lahi kaayo kaysa mga kalalakin-an. Ako nagtubo sa usa ka panahon sa dihang ang mga kababayen-an ingon og adunay duha lamang ka kapilian sa pagsuporta sa ilang mga kaugalingon—pagtudlo ug nursing. Ang akong “problema” mao nga ako wala gayud maghunahuna sa bisan hain sa usa niini. Ang pagsuporta sa akong kaugalingon sa panalapi maoy usa ka butang nga wala nako hunahunaa nga mahimo o kinahanglanon. Gusto kaayo ko nga makakat-on, ug ako makamao unsaon sa pagtrabaho, gani, ako gusto nga motrabaho. Diha akoy mga trabaho kon walay klase, ug maayo ako sa eskwelahan. Sa dihang nakaamgo ako sa kamatuoran nga ako nagkinahanglan nga mosuporta sa akong kaugalingon, nahadlok ko, hapit dili makalihok, pinaagi sa dili makita nga mga hagit nga ingon og naghulat kanako sa unahan. Ako walay tinuod nga kahanas sa pagtrabaho. Ang akong gitun-an sa liberal arts mibusog sa akong kalag, apan karon ako nagkinahanglan nga mopakaon sa akong kahibalo.

Mitambong ako og eskwelahan sa nakahuman na og kolehiyo aron sa pagkat-on og mga kahanas sa pagsuporta sa akong kaugalingon. Nakagusto ako sa matag minuto sa pagkat-on ug nakasugat og dili lamang bag-ong mga ideya apan nakadiskubre sa akong kaugalingong mga kaantiguhan. Diin kaniadto ako mibati og pagkamanggiulawon ug ingon og daling masakitan, karon ako mibati nga makamao ug hanas sa pag-atubang sa kinabuhi sa akong kaugalingon.

Nasayud kita nga walay mas labaw nga makalibug kaysa dili makahibalo unsa ang buhaton sa imong kaugmaon, apan walay mas labaw nga makalipay sa kaugalingon kaysa pagdiskubre sa imong kaugalingong mga abilidad. Basaha ang imong patriyarkal nga panalangin, hunahunaa ang imong kinaiyanhong mga kahanas ug mga talento, ug padayon. Himoa ang unang lakang, ug mga pultahan moabli. Sama pananglit, sa dihang si Sister Oaks mikuha og English literature, wala gayud siya magdamgo nga kini ang modala kaniya ngadto sa usa ka tigmantala sa Boston. Sa dihang si Elder Oaks nagtuon og accounting, wala gayud siya magtuo nga kini ang modala kaniya ngadto sa kurso sa abogasiya sa Brigham Young University, ug dayon ngadto sa Utah Supreme Court. Sa Ginoo, “ang matag usa ka butang nagbuhat og maayo alang sa [atong] kaayohan (Mga Taga-Roma 8:28), ug ang edukasyon nga atong madawat moabut sa nag-uswag nga mga lakang samtang ang atong mga kinabuhi mobukhad sa atong atubangan.

Kinahanglan gayud kita nga mopili sa atong pagkat-on uban sa pagbantay tungod kay ang pagkat-on adunay mahangturong gidugayon, ug bisan unsa ang mapuslanon nga kahibalo o kaalam o “baruganan sa salabutan nga kita makakab-ut dinhi niini nga kinabuhi kini madala kanato sa pagkabanhaw” (D&P 130:18)

Kini makapalibug nga daghan kaayo, ilabi na sa mga kababayen-an, nga adunay mga walay pagsalig sa kaugalingon ug mga pagduda sa ilang abilidad sa paglampos. Namulong sa mga babaye nga estudyante nga nagtuon og matematika, siyensya, ug engineering niadtong Marso 2005, sa BYU si presidente Elder Cecil O. Samuelson Jr. sa Seventy miingon: “Usa sa inyong mga propesor misulti ngari kanako … nga pipila kaninyo adunay gamay nga pagsalig sa inyong mga abilidad ug mga kahigayunan kay sa inyong lalaki nga mga kauban, bisan kon ang ebidensya nagsugyot nga kini wala maghatag og katarungan. Kamo kinahanglan gayud nga masayud sa inyong mga talento, mga kahanas, mga kasarang, ug mga kalig-on ug ayaw kalibug mahitungod sa mga gasa nga gihatag sa Dios kaninyo.⁷

Ilabi na ang mga kababayen-an mahimong makadawat og dili maayo nga sulti kon sila magtinguha og propesyonal nga mga panarbaho. Usa ka batan-ong sister nga hapit na mosobra sa iyang edad nga 20 ug nag-atubang sa pagsuporta sa iyang kaugalingon misulat alang sa usa ka tambag. Siya misalig sa pagsulti nga siya miduol og usa ka awtoridad sa eklesyastika mahitungod sa pagtuon og abogasiya ug siya wala modasig kaniya. Kita wala masayud sa iyang mga abilidad o sa iyang mga kinutuban; ang tambag nga iyang nadawat tingali gipasikad diha niini o diha sa inspirasyon nga lahi sa iyang mga kahimtang. Apan ang iyang determinasyon mabati pinaagi sa mga pahina sa iyang sulat, ug kini tataw nga siya kinahanglan nga pagatambagan sa pagkab-ut sa hingpit nga kinutuban sa iyang kahimoan.

Si Presidente Thomas S. Monson, isip kabahin sa iyang mensahe atol sa kinatibuk-ang miting sa Relief Society nga gihimo kaniadtong Septeyimbre 29, 2007, misulti sa mga kababayen-an: “Ayaw pag-ampo og trabaho nga katumbas sa imong abilidad, apan pag-ampo og mga abilidad nga katugbang sa imong mga trabaho. Niana ang paghimo sa imong mga buhat dili usa ka milagro, apan ikaw ang mahimong milagro.”⁸

Kami mopahimatngon nga uban sa panginahanglan sa paghuman og eskwela ug pagtukod og usa ka kasigurohan sa panalapi, ang mga kalalakin-an ug kababayen-an mahimong matintal sa pagbutang sa kaminyoon sa usa ka ubos nga prayoridad. Kini usa ka mahangturong mubo nga panan-aw sa pagpangita og usa ka propesyonal nga kurso nga naghimo sa usa ka tawo nga dili makapahimulos sa kaminyoon, nga usa ka mahangturong hiyas, tungod kay kini wala mohaum ngadto sa sukod sa panahon sa propesyon, nga usa ka kalibutanon nga hiyas.

Ang usa ka higala miuban sa iyang anak nga babaye sa pagtan-aw og mga eskwelahan sa mga nakahuman na og kolehiyo didto sa silangang bahin sa Tinipong Bansa. Ang iyang hilabihan ka naawhag ug may talento nga anak nga babaye nasayud nga pinaagi sa pagtambong sa nag-una nga eskwelahan nga iyang pinili, siya makautang og dako kaayo alang sa iyang edukasyon. Sa kasagaran ang labing maayo nga edukasyon angay sa pagbayad, apan niini nga kaso, ang iyang anak nga babaye nag-ampo ug mibati nga samtang ang usa ka dako nga kantidad sa utang tingali dili makapugong niya sa pagminyo, kini tingali sa kadugayan mopugong kaniya gikan sa paghunong og trabaho aron sa pagpuyo sa panimalay uban sa iyang mga anak. Pagmaalamon. Ang matag usa kanato managlahi. Kon ikaw nangita sa Iyang tambag, ang Ginoo mopahibalo kanimo unsay labing maayo alang kanimo.

Si Elder Jay E. Jensen sa Kapangulohan sa Seventy mitudlo nga kita sa kanunay nagkinahanglan “sa paghupot og usa ka pagkat-on, nagtubo nga bintaha.”⁹ Kana nga bintaha kinahanglan gayud nga ugmaron sa usa ka tinguha sa pagkat-on, giniyahan pinaagi sa mahangturong mga prayoridad.

Lapas sa pagpatubo sa atong mga kasarang sa pagpanarbaho, kita kinahanglan gayud nga magtinguha sa pagkat-on unsaon nga mahimong mas may katumanan sa pagbati, mas labaw nga may kahanas sa atong personal nga mga pakigrelasyon, ug mas maayo nga mga ginikanan ug mga lumulopyo. Adunay diyutay nga mga butang nga labaw ka makatagbaw ug makalingaw kaysa pagkat-on og usa ka butang nga bag-o. Ang dakong kalipay, katagbawan, ug mga ganting pinansyal nagagikan niini. Ang edukasyon wala limitahi diha sa pormal nga pagtuon. Ang tibuok kinabuhi nga pagkat-on makadugang sa atong abilidad sa pagdayeg ug pagtagamtam sa mga binuhat ug katahum sa kalibutan nga naglibut kanato. Kini nga matang sa pagkat-on molapas pa kaayo sa mga basahon ug sa usa ka pinili nga paggamit sa bag-ong teknolohiya, sama sa Internet. Kini naglakip sa maanindot nga mga panlimbasog. Kini naglakip usab sa mga kasinatian uban sa mga katawhan ug mga dapit: pakigsinultihanay uban sa mga kahigalaan, pagbisita og mga museum ug mga konsyerto, ug mga kahigayunan sa pagserbisyo. Kinahanglan natong patubuon ang atong mga kaugalingon ug magpahimulos sa biyahe.

Tingali kita kinahanglan nga manlimbasog aron sa pagkab-ot sa atong mga tumong, apan ang atong mga panlimbasog mahimong mamunga ingon ka daghan sama sa atong pagkat-on. Ang mga kalig-on nga atong napalambo sa pagbuntog sa mga hagit maanaa kanato didto sa mga kahangturan nga moabut. Kinahanglan nga kita dili masina niadtong kansang pinansyal o intelektwal nga kapanguhaan naghimo niini nga sayon. Ang butang sa pagtubo wala gayud himoa nga masayon, ug ang mga tawo kinsa aduna niini sa kasayon magkinahanglan nga makasinati sa ilang pagtubo uban sa laing mga sakripisyo o mopalabay sa pag-uswag nga mao ang katuyoan sa kinabuhi.

Ang labing importante, kita adunay obligasyon sa pagpadayon sa atong espirituhanong edukasyon pinaagi sa pagtuon sa mga kasulatan ug basahon sa Simbahan ug pinaagi sa pagtambong sa simbahan og sa templo. Ang pagbusog diha sa mga pulong sa kinabuhi mopabuhong kanato, mopatubo sa atong abilidad sa pagtudlo niadto nga atong gihigugma, ug moandam kanato alang sa kinabuhing dayon.

Ang katapusang tumong sa edukasyon mao ang paghimo kanato nga mas maayo nga mga ginikanan ug mga sulugoon diha sa gingharian. Sa kadugayan ang pagtubo, kahibalo, ug kaalam nga atong nakab-ut mao ang nagpadako sa atong mga kalag ug nag-andam kanato alang sa kahangturan, dili ang napatik diha sa mga dokumento sa kolehiyo. Ang mga butang sa Espiritu mao ang mga butang nga mahangturon, ug ang atong mga relasyon sa pamilya, gibugkos pinaagi sa gahum sa priesthood, mao ang katapusang mga bunga sa Espiritu. Ang edukasyon usa ka gasa gikan sa Dios; kini usa ka tukurang bato sa atong relihiyon kon ato kining gamiton alang sa kaayohan sa uban.