2011
Fakatomala, Tafoki ki he ʻEikí, pea Moʻui
ʻEpeleli 2011


ʻOku Mau Lea ʻia Kalaisi

Fakatomala, Tafoki ki he ʻEikí, pea Moʻui

“Vakai, ko ia ia kuó ne fakatomala mei heʻene ngaahi angahalá, ʻoku fakamolemoleʻi ia, pea ko au ko e ʻEikí, ʻoku ʻikai te u toe manatu ki ai” (T&F 58:42).

Ne toki lavea lahi ha fefine lelei mo faivelenga ʻoku ou maheni mo ia ʻi ha fakatuʻutāmaki ʻi ha kā. Ne kau ʻi hono ngaahi lavelaveá ha fasi hono ngaahi hui palalulú mo e ngaahi hui tuʻá. Ko e konga ʻo ʻene fakaakeaké naʻe fie maʻu ai ke ne tui ha meʻa maluʻi ʻi hono tuʻá mo e kiá ke ʻoua te ne toe lava ʻo ngāueʻi holo kinaua. Naʻe hangē ʻoku ʻikai fakafiemālie e meʻa maluʻí. Ka naʻe fie maʻu ia. Naʻá ne ʻomai e tuʻunga ʻe lava ke sai ai hono tuʻá mo e kiá.

ʻOku hangē ʻa e fakatomalá ko e meʻa maluʻi ko iá. ʻI he taimi ʻoku tau faiangahala aí, ʻoku tau fakalaveaʻi hotau laumālié, pea ʻoku fie maʻu leva ha faitoʻo fakalangi ke fakamoʻui kitautolu. ʻOku ʻomi ʻe he fakatomalá ʻa e tuʻunga ko ia ʻe lava ai ʻe he Fakamoʻuí, ʻi he mālohi ʻo e Fakaleleí, ke fakamoʻui kitautolú (vakai, 3 Nīfai 9:13). Kapau ʻoku ʻikai fakafiemālie ha ngaahi konga ʻo e fakatomalá—hangē ko ha meʻa maluʻi ʻi ha tuʻa ʻoku fasí—ʻe kei fie maʻu pē ke tau fakatomala.

Naʻe akonaki ʻa Palesiteni Tieta F. ʻUkitofa, ko e Tokoni Ua ʻi he Kau Palesitenisī ʻUluakí ʻo pehē: “ ʻOku fakafoki mai kitautolu ʻe he fakatomala moʻoní ke tau fai ʻa e meʻa ʻoku totonú. Ka ke tau fakatomala moʻoni, kuo pau ke tau fakatokangaʻi ʻetau faiangahalá mo ongoʻi mamahi, pe mamahi faka-ʻOtuá, mo vete ʻa e ngaahi angahala ko iá ki he ʻOtuá. Kapau ʻoku mamafa ʻetau faiangahalá, kuo pau ke tau vete ia ki hotau taki lakanga fakataulaʻeiki kuo fakamafaiʻí. ʻE fie maʻu ke tau kole fakamolemole ki he ʻOtuá mo fai ʻa e meʻa kotoa pē te tau lavá, ke fakatonutonu ha maumau pē ne fakahoko ʻe heʻetau angafaí. ʻOku ʻuhinga ʻa e fakatomalá ke liliu ʻa e ʻatamaí mo e lotó—ke tuku ʻetau fai ʻa e ngaahi meʻa ʻoku halá, ka tau kamata fai ʻa e ngaahi meʻa ʻoku totonú. ʻOkú ne ʻomi ai ha fakakaukau foʻou kiate kitautolu ʻo kau ki he ʻOtuá, kiate kita, pea mo e moʻuí fakalūkufua.”1

ʻI he taimi oku tau lavaʻi kakato ai ʻa e founga ʻo e fakatomalá, ko hono olá ko e fakamoʻui, fiemālie, mo e fiefia. Naʻe tohi ʻe Tolofī J. R. Uaiti ʻo pehē:

Fakakaukauʻi e loʻimata ʻoku tō ʻi tuʻá,

Kae fufulu ʻa loto ke maʻa.2

ʻOku kole mai maʻu pē ʻa e ʻEikí ʻi he feifeingaʻi, ʻofa, mo e fakalotoa ke tau fakatomala, he ʻokú Ne fie fakamoʻui ʻa kitautolu. Naʻá Ne mamahi ʻi Hono sinó mo e laumālié ke totongi ʻa e tautea maʻa ʻetau ngaahi angahalá ʻo kapau te tau fakatomala. ʻOkú ne folofola:

“He vakai, ko au ko e ʻOtuá, kuó u kātakiʻi ʻa e ngaahi meʻá ni maʻá e kakai kotoa pē, koeʻuhí ke ʻoua naʻa nau mamahi ʻo kapau te nau fakatomala;

“Ka ʻo kapau ʻe ʻikai te nau fakatomala kuo pau ke nau mamahi ʻo hangē pē ko aú;

“ ʻA ia ko e mamahi naʻe langaki ai ʻa ʻeku tetetete ʻaʻaku, ʻa ia ko e ʻOtuá, ko e tokotaha ʻoku mālohi tahá, koeʻuhi ko e mamahí, pea mo e tafe ʻa e totó ʻi he ava kotoa ʻo hoku kilí, mo e mamahiʻia ʻi he sinó mo e laumālié fakatouʻosi—peá u loto ke ʻoua naʻá ku inu ʻi he ipu mahí, peá u holomui ai—

“Ka neongo iá, kae tuku ʻa e lāngilangí ki he Tamaí, pea naʻá ku inu ai ʻo fakaʻosi ʻa ʻeku ngaahi teuteu ki he fānau ʻa e tangatá.

“Ko ia, ʻoku ou toe fekau kiate koe ke ke fakatomala” (T&F 19:16–20).

Fakatauange ke tau fakatomala ʻi he taimí ni, tafoki ki he ʻEikí, pea moʻui.

Maʻuʻanga Fakamatalá

  1. Dieter F. Uchtdorf, “Ko e Tuʻunga ʻo e Foki Lelei Maí,” Liahona, Mē 2007, 100.

  2. Dorothy J. R. White, “Repentance,” Ensign, July 1996, 27.

Ne foki e foha maumau koloá ki heʻene tamaí kuo loto-fakatōkilalo, ʻo ne pehē, “Tamai, kuó u angahala ki he langí, pea ʻi ho ʻaó, pea ʻoku ʻikai te u kei ʻaonga ke ui ko ho foha” (Luke 15:21). Naʻe talitali lelei ia ʻe Heʻene tamaí ki ʻapi. ʻOku pehē hono talitali lelei kitautolu ʻe heʻetau Tamai Hēvaní ʻi he taimi ʻoku tau fakatomala aí.

Ko e Foki ʻa e Foha Maumau Koloá, tā ʻe James Tissot