2011
Talafaasolopito o le Aualofa: O Se Vaaiga i le Faaaliga a le Alii mo Ona Afafine
Setema 2011


Talafaasolopito o le Aualofa: O Se Vaaiga i le Faaaliga a le Alii mo Ona Afafine

I le avea ai ma afafine o le Atua o loo sailia le ola e faavavau, e mafai ona tatou agai i luma ma le mautinoa ua musuia e faataitaiga a i latou o e na muamua atu ia i tatou.

Ata
Julie B. Beck

Ina ua valaauina i matou e avea ma au peresitene aoao fou o le Aualofa, sa tuu mai ia i matou se talaaga o le Aualofa e suesue ai. Sa matou faia ma le agaga tatalo, sailiili ina ia iloa po o le a le mea o loo finagalo le Alii matou te aoaoina ona faia lea e avea ma se taunuuga o lena suesuega. Sa faaalia mai e la matou suesuega se talatuu mauoa i le malosi faaleagaga ma saofaga a tamaitai o le Au Paia o aso e Gata Ai. O se faamaumauga faagaeetia o fesootaiga a le Alii ma Ona afafine ma Ana faamoemoega mo i latou. E ala atu ia matou suesuega ma uunaiga lea na oo mai faatasi ma lena taumafaiga, ua matou iloa ai faamoemoega o le Aualofa. Na matou aoao mai ia matou sauniuniga mo faamanuiaga o le ola e faavavau, e finagalo le Alii i Ona afafine ina ia faateleina le faatuatua ma le amiotonu patino, faamalosia auaiga ma aiga, ma saili ma fesoasoani atu ia i latou e le tagolima. Ao faitau ma le agaga tatalo e tamaitai i le aso a latou talaaga, o le a latou maua ni malamalamaga, tali, ma uunaiga faapei ona matou maua.

O lo matou faamoemoe e faapea ao tatou suesue i le talaaga ma galuega a le Aualofa o le a tatou vaai i le auala na fesoasoani ai lo tatou Tama Faalelagi i tamaitai i le taimi ua mavae. Ao tatou aoao i le auala na Ia fesoasoani ai ia i latou, o le a tatou maua se molimau o le a Ia fesoasoani foi ia i tatou i le taimi nei. O le a tatou aoao ai afai na mafai, e ala atu i le Agaga Paia, ona taitai e le Atua se tamaitai i le silia ma le selau tausaga ua mavae atu, e mafai foi ona Ia faia mo tamaitai i o tatou aso.

O Sister Eliza R. Snow, la tatou peresitene aoao lona lua o le Aualofa, sa avea ma taitai malosi ma faamaoni anamua. Sa ia malamalama o le Agaga e “faamalieina ma faatumuina e le Agaga Paia mea uma e momoo i ai le loto o le tagata.” I vaitau eseese o lona olaga, sa ia fetaiai ai ma tulaga faaletonu o lona soifua ma le tuua toatasi. E ui i lea, sa faamalosia o ia, ao ia mauaina faaaliga ma galue e tusa ai ma faaaliga patino. Ia te ia, o faaaliga mo ia lava ma le mafutaga faifai pea a le Agaga sa avea ma punavai. Sa ia fai mai, “Ma pe le o so tatou avanoa ea lo tatou ola ina ia mafai ona tafe mai pea lenei mana i o tatou agaga?”1

O ia ituaiga faataitaiga faapenei i lo tatou talafaasolopito atoa o le a fesoasoani ia i tatou ina ia manatua o le agavaa e maua ai ma galue i faaaliga patino, o se tomai e tasi e sili ona taua lea e mafai ona tatou maua i lenei olaga. O le i ai o lena tulaga o le a le mafai ai ona tatou toilalo; a aunoa ma lena, o le a le mafai ona tatou manumalo.

O le talaaga o le Aualofa e taua mo tamaitai i le lalolagi atoa i le taimi nei.

O loo faaalia mai e lo tatou talaaga se laina umi o tamaitai malolosi, amiotonu, faamaoni, ma tuuto. Na amata ia Eva lenei talatuu, ma o tala o nei tamaitai o se meatotino a i tatou taitoatasi ma ua aumai ai ia i tatou se vaaiga mamao mo o tatou lumanai. Afai tatou te mananao e faaauau lenei talatuu o tamaitai amiotonu ma le tuuto, o le a mafai ona o le a tatou fausia i luga o mea na latou faia. O la matou suesuega o le talafaasolopito ua matou iloa ai o loo i ai i tamaitai o le Ekalesia le malosi ma le tomai maoae, lea e sau mai lo latou faatuatua i le Alii o Iesu Keroso ma Lana talalelei toefuataiina. O lenei faatuatua ua maua ai e tamaitai le tomai e faia ai ni filifiliga sao ma manumalo ai i luitau ma faigata. Ua faatagaina ai foi i latou e valaau atu i le naunautaiga o lo latou faatuatua ma le malosi o a latou feagaiga ina ia avea ma faataitaiga lelei i o latou aafiaga faaletino. I atunuu uma, o loo maua ai se talatuu o le faatuatua i tamaitai o e na fesoasoani i le faavaeina o le Ekalesia ma faamalolosia aiga o le Au Paia o aso e Gata Ai.

O Silvia H. Allred, fesoasoani muamua o le au peresitene aoao o le Aualofa, na faamatala mai e uiga i lona tina o, Hilda Alvarenga, lea na valaauina e galue o se peresitene o le Aualofa i se paranesi i El Salvador ina ua ia liliu mai i lona 30 tausaga. Sa ia tau atu i le peresitene o le paranesi e le lava lona malamalama, le lava saunia, ma e laitiiti tele. Ae na tofia lava o ia e le peresitene o le paranesi. Ao ia galue ai, sa ia aoaoina ni tomai faaletaitai ma atiina ae ni meaalofa fou, e pei o le aoao atu, tautala i tulaga lautele, ma faatulaga ia fonotaga, gaoioiga, ma galuega auaunaga faatino. Sa ia fesoasoani i isi i totonu o le paranesi ina ia avea ma tagata e fausia le malo.2 I le taimi nei, e pei o aso ua mavae, o loo faamoemoe mai le Tama Faalelagi i Ona afafine ina ia maua se matafaioi faaletaitai i uarota po o paranesi uma. O uso e pei o Hilda Alvarenga ua avea ma ni paionia ma ni faataitaiga mo tupulaga o le lumanai.

E mafai ona fesoasoani le talafaasolopito i tamaitai o aso nei, o e tele ni faafitauli i o latou olaga.

A o malaga atu la matou au peresitene i le lalolagi atoa, sa matou i ai i fale o tamaitai. Sa matou vaaia a latou tauiviga ma iloa ia faaletonu nutimomoia latou te feagai ai. O le toatele o tamaitai ua lagona le lofituina. O nisi o i latou ua faigata ona maua se taimi mo tatalo i aso taitasi ma suesuega i tusitusiga paia ma faia ia mea o le a fesoasoani ia i latou e lagona ai le Agaga i o latou olaga. Ua tatou ola i ni vaitaimi ua faatupulaia le lu’itauina ma ua siomia e ni talitonuga ma faataitaiga e ono mafai ona faasalaveia i tatou mai a tatou sini e faavavau. Ona o i tatou o ni tamaitai e maoae ni aafiaga ia i latou o loo siomiaina i tatou, o lea e tatau ai ona tatou faia mea uma tatou te mafaia e tausia ai i tatou lava ina ia malolosi faaleagaga.

E fesoasoani lo tatou talafaasolopito o le Aualofa ina ia tatou taulai atu i mea e taua ma ia faatulaga lelei mea ia tatou te faia. Tatou te maua le avanoa i aso uma lava e faia ai ni filifiliga e faateleina ai lo tatou faatuatua ma faamalolosia ai o tatou aiga. Ua silia ma le 60 tausaga, talu ona fesili atu ia Belle S. Spafford, lo tatou peresitene aoao lona iva o le Aualofa, i tamaitai ina ia fuafua le taua o mea latou te fiafia i ai, iloilo a latou gaoioiga, ma faafaigofie o latou olaga e ala i le faia o na mea e sili ona tumau, ma o le a aveesea mai ai i latou mai gaoioiga e le aoga.3 O loo taua pea lana fautuaga i le taimi nei. O se suesuega o lo tatou talafaasolopito o le a fesoasoani ina ia tatou maua ai se vaaiga tatou te manaomia e taulai atu ai i mea e taua lea o le a faamanuia ai o tatou olaga e faavavau.

O le faateleina o le faatuatua, faamalolosia o aiga, ma auauna atu i isi e taua i le taimi nei e pei ona i ai i le taimi na faatulaga ai le Aualofa.

Ua aoaoina i tatou e lo tatou talafaasolopito e faapea, o le faatuatua malosi o se uunaiga malosi ma le mautu lea i olaga o tamaitai amiotonu. O le faatuatua i le Togiola a Iesu Keriso e le na o le faamaloloina ai o i tatou, ae ua mafai ai foi e i tatou ona faia mea faigata ma ola i se tulaga atoatoa. Ua aoaoina foi i tatou e lo tatou talafaasolopito e le uma le alofa, le alofa mama o Keriso, lea na fesoasoani i tamaitai ina ia tumau ma le matagofie i nisi o tofotofoga sili ona faigata. Tatou te faateleina lo tatou faatuatua ma le amiotonu patino pe a tatou faia ni filifiliga e faaogatusa ai o tatou loto ma le finagalo o le Atua. Ao tatou faia, tatou te lagona le filemu. Pe a tatou le ola e tusa ai, tatou te lagona le tausalaina. O le Agaga lena o loo tauina mai ia i tatou e manaomia lo tatou salamo ma faaogatusa i tatou lava ma le finagalo o le Atua. O le salamo o se mataupu faavae tatou te faaaogaina i aso taitasi ina ia tumau malosi ai faaleagaga.

Ua tatou aoaoina mai i la tatou talafaasolopito e le o se mea e tupu fua ia aiga malolosi. O le ola i le fuafuaga a le Alii ma le sa’o, faamoemoe, ma le naunautaiga o se filifiliga o le mafaufau ua faatumulia i le faatuatua i le lalolagi i le taimi nei. O se auaunaga ua faatumulia i le faatuatua ma le agaalofa ina ia faamalolosia i latou o loo siomia ai i tatou ma faafailele ai aiga uma.

Ua tumu la tatou talafaasolopito i tamaitai o faataitaiga o e opoina le tiutetauave o le “fesoasoani i e matitiva” ma ia “laveai ia agaga.”4 Na galue Amy Brown Lyman o se peresitene aoao lona valu o le Aualofa i le taimi o le Taua Lona II a le Lalolagi. Sa ia fautuaina ia tamaitai ina ia faamalolosia lo latou faatuatua ma pipiimau. Sa ia faaliliuina le mea latou te taulai i ai, i le faia o o latou aiga ma se nofoaga saogalemu ma mea e faamuamua i o latou olaga.5

I le taimi e ulufale atu ai i le Aualofa, e avea tamaitai uma ma se vaega maoae o le usoga a tamaitai i le lalolagi atoa, ua tuufaatasia e avea ma soo. O le tulaga lenei pe a amata ona ia auai faatasi ma isi o e ua naunau foi e tausi a latou feagaiga ma tuu atu mea uma o ia i latou i le fausiaina o le malo o le Alii.

Ua fesoasoani lo tatou talafaasolopito tatou te malamalama ai i lo tatou sootaga e lē mavavaeeseina mai le perisitua.

E i ai i le Alii le galuega taua mo Ona atalii ma Ona afafine. O korama a perisitua ma le Aualofa e faia le galuega a le Alii. Na saunoa mai le Perofeta o Iosefa Samita, “O le a ou faatulagaina tamaitai e ala i le perisitua e mulimuli i le mamanu o le perisitua.”6

O le taimi nei e pei o le taimi ua mavae, e galue le peresitene o le Aualofa i lalo o le taitaiga a le epikopo po o le peresitene o le paranesi, o e umia ki o le perisitua e taitaiina ai le uarota po o le paranesi.

Na saunoa mai ia Barbara W. Winder, lo tatou peresitene aoao lona 11 o le Aualofa, “Ou te manao lava, ma naunau ia tatou soofaatasi, ia tasi ma le perisitua, e auauna atu ma fausia le malo o le Atua iinei i le aso”7

E le gata i lea, e le o se tulaga laitiiti le iloaina ua mafai e tamaitai uma ona maua ia sauniga o le faaolataga ma ua mafai ona osia ia feagaiga e mafai ai e ia ona faataunuu lana misiona faaletino ma le faavavau. E mafai foi e tamaitai taitoatasi ona maua le mafutaga faifaipea a le Agaga Paia e taitaiina ai o ia, faamafanafanaina o ia, ma faamaonia ana faatinoga amiotonu. E mafai foi e ia ona maua uma meaalofa faaleagaga lea e faaleleia ai ona tomai ina ia ola ai ma le mautinoa ma le saogalemu. Ua aoaoina foi i tatou e la tatou talafaasolopito i le auala na faaaoga ai e tamaitai ua mavae nei faamanuiaga.

O le iloaina o la tatou talafaasolopito e fesoasoani lea e saunia ai i tatou mo faamanuiaga o le ola e faavavau.

I taimi anamua ua tatou aoao ai na fetaiai ia tamaitai o le Aualofa ma taimi faigata, ae o le taimi nei o loo tatou tau foi ma se fili naunautai o le e manao e faataumaoi lo tatou faatuatua ma aiga ma tuua na o i tatou ma le mafatia. Ua tuuina mai e la tatou talafaasolopito o le Aualofa ni anotusi mo mea uma tatou te faia. Na tuuina mai e le Faaola e ala mai i le Perofeta o Iosefa Samita, i tamaitai o lenei tisipenisione se valaau ina ia fesoasoani e faatino Lana galuega.

Ua tatou aoao e ala i la tatou talafaasolopito po o ai i tatou ma la tatou matafaioi taua i le fuafuaga a lo tatou Tama Faalelagi. E le mafai ona faamatuu atu o tatou tiutetauave i se isi tagata. Ona e silafia i tatou e lo tatou Tama Faalelagi ma alofa ia i tatou, o lea Na te lagolagoina ai i tatou ao tatou saili e faaogatusa o tatou loto ma Lona finagalo. “O lea, afai tou te fetaomi atu i luma, e fiafia i le afioga a Keriso, ma tumau lava e oo i le iuga, faauta, o loo faapea ona fetalai mai le Tama: Tou te maua le ola faavavau” (2 Nifae 31:20).

Faamatalaga

  1. Eliza R. Snow, sii mai i le O Afafine i Lo’u Malo: O Le Talaaga ma le Galuega a le Aualofa (2011), mataupu e 4.

  2. Tagai i le O Afafine i Lo’u Malo, mataupu e 6.

  3. Tagai i le O Afafine i Lo’u Malo, faatomuaga.

  4. Tagai i le O Afafine i Lo’u Malo, mataupu e 2.

  5. Tagai i le O Afafine i Lo’u Malo, mataupu e 5.

  6. Iosefa Samita, sii mai i le O Afafine i Lo’u Malo, mataupu e 2.

  7. Barbara W. Winder, sii mai i le O Afafine i Lo’u Malo, mataupu e 8.

O Maria ma le Alii Toetu, na saunia e Harry Anderson; ata na pueina e Busath Photography

Ata na saunia e Matthew Reier ma Howard Collett