2022
Maʻu ʻa e Loto-toʻa ke Ala Atu ʻo Tokoni
Siulai 2022


“Maʻu ʻa e Loto-toʻa ke Ala Atu ʻo Tokoni,” Liahona, Siulai 2022.

Ngaahi Tefitoʻi Moʻoni ʻo e Ngāue Fakaetauhí

Maʻu ʻa e Loto-toʻa ke Ala Atu ʻo Tokoni

ʻE ngāue ʻaki kitautolu ʻe he ʻOtuá ke fai ha meʻa ʻoku makehe kapau te tau ikunaʻi ʻa e manavaheé.

ʻĪmisi
ko ha ongo tangata ʻokú na talanoa mo malimali

ʻI heʻetau hoko ko e kakai tuí, ʻoku tau fie maʻu lahi ha loto-toʻa ʻi he ngaahi taimi ko ʻení, naʻa mo ʻetau ngaahi aʻusia ʻi he ngāue fakaetauhí. Naʻe vahe ʻa Sione (kuo liliu e ngaahi hingoá) ke ngāue fakaetauhi kia Pita, ko ha mēmipa naʻe teʻeki ke ne maʻu lotu ʻi he uōtí. Naʻe manavasiʻi ʻa Sione ke fakalea kia Pita, he naʻe teʻeki ke na fetaulaki pea ʻikai ke ne ʻilo ha meʻa kau kiate ia. Ka ʻi heʻene manatuʻi ʻa e faleʻi ke “ʻofa, vahevahe, mo fakaafeʻí,” naʻe lotua leva ʻe Sione ha fakahinohino peá ne fuofua feinga leva ke hoko ko ha kaungāmeʻa moʻoni ʻo Pita. Naʻá ne fakaʻaongaʻi ha taimi ke maheni ai mo Pita, ʻaki ʻene toutou ʻaʻahi, telefoni, peá na faʻa ō ʻo maʻu meʻatokoni pongipongi. Naʻe fakaʻau ke ʻiloʻi lelei ange ʻe Sione ʻa Pita, pea naʻe falala ʻa Pita ki heʻena feohi fakakaungāmeʻá. ʻI he taimi naʻá ne fie maʻu tokoni aí, naʻe fakanatula pē ke ne kole kia Sione ʻa ia naʻá ne fiefia ke tokoní.

ʻI ha ʻaho ʻe taha, naʻe ongoʻi ai ʻe Sione mahalo naʻe mateuteu ʻa Pita ke fakaafeʻi ke foki mai ki he lotú. Lolotonga ha taha ʻo ʻena ngaahi talanoá, naʻá ne ʻohake ʻa e foʻi fakakaukaú ʻi ha founga angamaheni. Naʻe kiʻi longo ʻa Pita. Naʻá ne pehē, “Kuo teʻeki ke u ʻalu ʻo lotu ʻi ha taʻu ʻe 17. Ka ʻokú ke ʻilo, ʻoku ou tui te u fai ia.” ʻI he aʻu atu ʻa Pita ki he uōtí, naʻe ʻi ai ʻa Sione ke talitali lelei ia pea tangutu fakataha mo ia. Naʻe ongoʻi houngaʻia ʻa Sione ʻi heʻene malava ʻo ikunaʻi ʻene manavasiʻí. ʻI he ngaahi feingá ni, naʻe maʻu ai ʻe he ongo tangatá ni fakatouʻosi ha feohi fakakaumeʻa moʻoni naʻe faitāpuekina ai ʻena moʻuí.

Maʻu ʻa e Loto-Toʻá

ʻĪmisi
ʻĒseta ʻi he ʻao ʻo e tuʻí

ʻĒseta ʻi he ʻao ʻo e Tuʻí, tā ʻe Minerva K. Teichert

ʻOku akoʻi mai ʻe he talanoa ʻo ʻĒseta ʻi he Fuakava Motuʻá (vakai ʻĒseta 1–10) ha ngaahi tefitoʻi moʻoni lahi kae mahalo ʻoku ʻiloa lahi taha ia ko ha talanoa ʻo e loto-toʻá. Naʻe hoko ʻa ʻĒseta ko ha finemui Siu kei siʻi ʻaupito ʻi he taimi naʻe fili ai ia ke hoko ko e kuiní pea naʻá ne maʻu ʻa e loto-toʻa lahi ʻi he taimi naʻá ne līʻoa ai ʻene moʻuí ke fakahaofi ʻa hono kakaí.

Naʻe tauheleʻi ʻa e tuʻí ʻo fakafou ʻi he kākā, ke ne ʻoatu ha fanongonongo ʻoku totonu ke tāmateʻi ʻa e kau Siu kotoa pē ʻi he fonuá. Naʻe fakakaukau ʻa ʻĒseta ki ha palani naʻe fie maʻu ai ha tui lahi pea mahalo ko e faingamālie pē ia ke liliu ai e fakakaukau ʻa e tuʻí.

ʻI he tukufakaholo ʻo hono anga fakafonuá, ʻe lava ke tautea mate ha taha ʻoku ʻalu ki he tuʻí taʻe fakaafeʻi. Ka naʻá ne loto-toʻa ʻo fakahoko ʻene palaní peá ne kole ki hono kakaí ke nau ʻaukai mo ia (vakai ʻĒseta 4:16). Tuʻunga ʻi heʻene ngaahi ngāue loto-toʻá mo e ngāue ʻa ha niʻihi kehe, naʻá ne lava ai ʻo fakalotoʻi ʻa e tuʻí ke liliu ʻene tuʻutuʻuní. Naʻe tali e ngaahi lotu ʻa ʻĒseta mo hono kakaí.

Te tau lava ʻo vakai kia ʻĒseta ko ha sīpinga ʻo e loto-toʻá, ʻo aʻu pē ki he ngāue fakaetauhí, ʻi heʻetau siʻaki ʻetau tailiilí ka tau fakamaheni mo ha taha pea tokoniʻi kinautolu ʻi honau ngaahi faingataʻaʻiá.

Ngaahi Tefitoʻi Moʻoni ke Fakakaukau ki Aí

Ko e hā te tau lava ʻo fai kapau te tau mavahe mei hotau tuʻunga fiemālié ʻi he taimi ʻoku tau ngāue fakaetauhi aí?

  • Naʻe lotua ʻe Sione e fakahinohino ʻa e ʻOtuá. Te tau lava ʻo ikunaʻi ʻa e manavaheé ʻaki e tokoni ʻa e ʻOtuá (vakai Saame 34:4).

  • ʻE lava foki ke tau lotua ke ongoʻi e ʻofa ʻa e ʻEikí ki he niʻihi kehé. “ʻOku tekeʻi atu ʻa e manavaheé ʻe he ʻofa haohaoá” (1 Sione 4:18).

  • Hangē ko ʻĒsetá, te tau lava ʻo fakaʻaongaʻi ʻa e ʻaukaí mo e lotú ke fakamālohia ʻetau tui ke ngāué (vakai ʻĒseta 4:3).

  • Te tau lava ʻo falala ʻoku ʻi ai ha mālohi ʻi hono tauhi ʻetau ngaahi fuakavá (vakai Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 110:9). ʻOku malava ke tau maʻu ʻEne tokoní ʻi heʻetau moʻui ʻaki ʻetau ngaahi fuakavá.

  • Te tau lava ʻo fakamālohia ʻetau tuí ʻaki ʻetau ʻaukai mo tuku lotoʻi ʻa e ngaahi talaʻofa ʻa e ʻEikí kiate kitautolú. Fakakaukau ki he ngaahi talaʻofa ʻi he ngaahi veesi ko ʻení: Teutalōnome 31:6; ʻĪsaia 41:10; 2 Tīmote 1:7; Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 6:33.

Ko e Hā Te Tau Lava ʻo Fakahokó?

Maʻu ʻa e loto-toʻa ke ala atu ʻo tokoni. ʻE tokoniʻi koe ʻe he ʻOtuá tatau ai pē pe ko ʻete fakamaheni ki ha taha pe ko e fakaafeʻi kinautolu ke fai ha meʻa ʻe ala tāpuekina ai ʻenau moʻuí.