40 na Yalododonu—40 na Veivakalougatataki—Sega ni Ka Vakacalaka!

Na naba 40 e ivakatakarakara bibi vei ira na Iperiu makawa. Ena ivolanikalou e cavuti vaka 146 ka rawa ni matataka e ‘dua na gauna balavu’. Me kena ivakaraitaki, a bula voli o Mosese mai Ijipita me 40 na yabaki, qai 40 na yabaki ena gauna a kauti ira tani kina na nona tamata mai na veivakabobulataki. A lolo na iVakabula me 40 na siga ni oti na nona temaki mai vua na tevoro, kei na so tale. Vei ira na Yalododonu ena Yatu Kuka, e vuqa era a waraka tu mai ena dua na gauna balavu me ra ciqoma na nodra veivakalougatataki vakapeteriaki—ka ena Epereli 2023, era a ciqoma kina e 40 na lewenilotu na nodra veivakalougatataki. E vica na cakamana a laurai ena loma ni macawa bibi oqo.

Ena yabaki sa oti, ni ra navuca na iliuliu ni Tabana ni Kaulotu e Niu Siladi Okaladi me ra sikova na yanuyanu yawa o Cook Island me baleta na koniferedi ni veimama ni yabaki ni tikina, era a sureti Peteriaki ni iTeki e Okaladi Niu Siladi, o Steven Stebbings, me tomani ira me vakarautaka e dua na madigi vei ira na lewenilotu e kea me ra ciqoma na nodra veivakalougatataki vakapeteriaki.

Erau a yaco yani ki na vanua oya o Peteriaki Stebbings kei watina, o Kathy, ka nona vunivola talega, ena gauna ni uca kaukauwa. Ena nanuma beka kina e dua ni na vakayalolailaitaki ira na tamata mera veilakoyaki . . . ia a sega. Rau a solia na nodrau motoka ena marau e rua na italatala qase me baleti Peteriaki Stebbings kei Sisita Stebbings me rau vakayagataka ni rau tiko ena yanuyanu. Erau a marautaka vakalevu na daukaulotu me rau vakayagataka ga na basikeli ena macawa oya.

Era a lako mai na Yalododonu ena draki ucauca bi oya . . . era a lako mai ena yalo ni vakavinavinaka kei na marau ena veika sa vakarau yaco. Era a lako mai me ra vakarorogo ka vakila na loloma ni Tamadra Vakalomalagi kei na Luvena, o Jisu Karisito. Era a lako mai me ra vulica e levu tale na ka me baleta na nodra rawa-ka kei na veivakalougatataki sa vakarautaka tu na Turaga vei ira yadua. Era lako tiko ga mai na tamata—a vakilai kaukauwa na Yalotabu, ka rau a sotava na Stebbings na reki kamica e dau yaco mai ena qaravi ni Turaga.

E dau matau tu vei Peteriaki Stebbings me solia e va na veivakalougatataki ena dua na macawa; a namaka kina o koya me na vakatarogi ira ka vakalougatataki ira e 15–20 na tamata, ia a kurabui vakalevu cake sara o koya ni 40 na lewenilotu yabaki 12–74 era a lako mai na veiyanuyanu e taudaku ki Rarotonga me ra mai ciqoma na nodra veivakalougatataki.

A kaya o Sisita Stebbings ni ra dau tekivu sara vakamatakalailai ena veimataka ka cakacaka vakabalavu yani ki na bogi—ia ena dela ni nodrau oca, a tokoni rau ka vaqaqacotaki rau kina na Turaga me rawa ni rau rawata na veika kece erau a cakava rawa.

A tekivu na veika a yaco oqo ena Feperueri 2023 ena gauna erau a yaco yani kina o Elder Doneal White kei Sisita Claudia White ki na Cook Island me rau laki kaulotu ka a sega tu kina na Peteriaki ni iTeki. Ena dua na kalasi ni semineri ena mataka lailai, erau a rogoca kina ni 14 na gonevuli era tukuna vei nodra qasenivuli ni ra se bera ni ciqoma na nodra veivakalougatataki vakapeteriaki. A tekivu sara na kena cakacaka ka sega ni dede sa vakadonui mai vei Peteriaki Stebbings me lako ki na Cook Island me lai vakarautaka kina na veivakalougatataki e gadrevi.

Rau kaya o Elder kei Sisita White ni rau a masulaka me rau lako yani na Stebbings ki kea—ki na Cook Island, ka veidonui vinaka sara na kena gauna—ni a yaco e dua na koniferedi ni tikina ena gauna o ya, ka sereki tiko na vuli—vata kei na dua na sotasota ni soka ni itabagone ena macawa ka tarava a kauta mai e rua na ilawalawa lewenilotu me baleta na sotasota—ka mai rawa ni ra ciqoma kina na nodra veivakalougatataki.

A kaya o Peteriaki Stebbings ni veivakalougatataki vakapeteriaki e dau soli vei ira na lewe ni Lotu bula kilikili ka tiko kina na ivakasala yadua mai vua na Kalou. “Na veivakalougatataki oqo e kena inaki me vaka e dua na mape ni gaunisala ka na vukea na nona dusimaki e dua na tamata ena nona bula,” a kaya o koya.

“Me vaka e dua na peteriaki, e sega vei au na veivakalougatataki me’u solia,” a kaya o Stebbings. “Ni’u biuta na ligaqu ki na ulu ni dua na tamata, au ciqoma na veivakauqeti kei na ivakatakila me baleti ira ena kaukauwa ni Yalo Tabu, ka sa yaco oqori me nodra veivakalougatataki.”

“Na veivakalougatataki oqo me ra kakua ni lobiki tani vakavinaka ka guilecavi tu, ka me ra kakua ni vakawaqana se tabaki,” a kaya o Stebbings. “Me wiliki, muri ka lomani, ka na dusimaki kina na tamata ena nodra bogi butobuto duadua, ka na tuberi ira ena veitabagauna kece ni bula.”