Leļo̧k Kwojarjar n̄an Irooj
Wūjlepļo̧k ejjab lukkun kōn “ajeļo̧k” ak eļapļo̧k kōn “leļo̧k” n̄an Irooj.
Iiō eo ļo̧k, ke ikar jerbal ilo Asia North Eria Būreejtōnji, ikar bōk juon ko̧o̧ļ jān Būreejtōn Russell M. Nelson ej kajjitōk ippa bwe in jerbal āinwōt Rikakpilōklōk eo Kein Kajuon ilo Bisoprik eo Eutiej. Ekar kajjitōk bwe kōrā eo pāleeō, Lori, en kobatok ilo iien kam̧m̧ao eo am̧ro. Ālkin an dedeļo̧k am ko̧o̧ļ, ekar jab jem̧ļo̧k am bwilōn̄ ke kōrā eo pāleeō ej kajjitōk, “Ta eo Bisoprik eo Eutiej ej kōm̧m̧ane?” Ālkin jidik iien am kōļmenļo̧kjeņ, ikar uwaake, “Ijjab lukkuun jeļā!”
Juon iiō tokālik—im ālkin en̄jake in ettā im kam̧m̧olool—imaron̄ uwaake kajjitōk eo an kōrā eo pāleeō kōn juon jeļā eļap. Ilubwiljin men lōn̄lōn̄ ko jet, Bisoprik eo Eutiej ej lale welfare im menin jipan̄ ko an Kabun̄ in. Jerbal in kiiō ej pedjaake aolepen laļ in im ej kōjeraam̧m̧an ajri ro nejin Anij eļap jān kar m̧okta.
Āinwōt juon Bisoprik eo Eutiej, jej bōk jipan̄ jān rijerbal ro rem̧m̧an ilo Kabun̄ in im ro jet, ekoba Būreejtōnji eo Eutiej an Doulul eo an Kōrā ro, eo ej jerbal ippām ilo Kamiti in Menin Jipan̄ ko an Kabun̄ in im Un̄n̄are Peid make. Ilo eddo eo am āinwōt membōr ro ilo kamiti eo, Būreejtōnji eo Kein Kajuon ekar kajjitōk ippa—barāinwōt Sister Sharon Eubank, eo ekar kōnono n̄an kōj jota—n̄an kwaļo̧k n̄an kom̧ juon ennaan ekāāl kōn jerbal ko an menin jipan̄ ko (humanitarian) an Kabun̄ in. Rej barāinwōt kajjitōk bwe jen kwaļo̧k kam̧m̧olool eļap—kōnke, ro jeiū im jatū, ej kwe eo me kwomaron̄ kōm̧m̧an bwe en kūrm̧ool kijejeto kein an menin jipan̄ ko (humanitarian).
Ilo ad kalimjōkļo̧k ilo ad kar ekkōļ kōn jinoin an kar COVID-19 ajedeed jelet jāān ak jeram̧m̧an ko an laļ ipeļaakin laļ in, emaron̄ kar pidodo ad kōtmene an dikļo̧k jāān ko rej litok jān Armej ro Rekwojarjar. Ālkin aolep men kein, membōr rein ad make rekar bar jelm̧ae men ko reppen itok jān ajedeed in nan̄inmej in. Pijaikļo̧k en̄jake ko n̄e jej kalimjōk im lale oktak in! Jipan̄ ko ilo 2020 n̄an Menin Jipan̄ ko (Humanitarian) rekar lukkuun ļap tata—im rej lapļo̧k wōt ilo iiō in. Āinwōt tōprak in jouj ko ami, Kabun̄ in ekar maron̄ tōpar jon̄an ļap in jipan̄ ko n̄an armej im jikin ko ikkijeen Jāān in Menin Jipan̄ ko (Humanitarian), kōn jon̄an ne 1,500 project in jipan̄ ko ikkijen COVID ilo elōn̄ ļo̧k jān 150 laļ ko. Jipan̄ kein, eo me kar letok ilo m̧ool n̄an Irooj, em̧ōj an oktak n̄an m̧ōn̄ā ko n̄an letok kajoor, oxygen, kein taktō ko, im wā ko n̄an ro me remaron̄ kar jako ilo aer kar jab bōki.
Āinwōt an aorōk jon̄an kein leļo̧k ikkijeen m̧weiuk ak jāān ej juon iien eo eļap im em̧m̧an kōn iien im maron̄ eo me ro uwaan Kabun̄ in rej leļo̧k n̄an jipan̄ jerbal ko ikkijeen humanitarian ak menin jipan̄ ko. Barāinwōt ajeeded in nan̄inmej em̧ōj an ļapļo̧k, jorrāān ko an laļ, im an dikļo̧k jāān ak jeram̧m̧an ko an laļ im ej wōnm̧aanļo̧k im kōm̧m̧an bwe armej ren luuji m̧ōko m̧ōer. United Nations ej kiiō riboot bwe elōn̄ļo̧k jān 82 milien armej ro em̧ōj kōm̧akūti er ilo laļ in.1 Mōttan ļo̧k menin ekoba milien armej ro jet ro kar kālet er n̄an ko jān jerata ak jum̧ae n̄an kappukot juon mour em̧m̧anļo̧k n̄an er make ak ajri ro nejier, im kwomaron̄ jino meļeļe jidik kōn jekjek in epedjaake laļ in.
Eļap aō m̧ōņōņō kōn riboot in n̄an kam̧m̧olool ro rekar leļo̧k iien ko aer im taļōn ko aer rellōn̄, Kabun̄ in ej lale jentōr ko an rijipo̧kwe im ro rej em̧akūt jān joko jikier ilo elōn̄ jikin ko ilo United States im Europe. Im kam̧m̧oolol kōn jipan̄ ko ami, jej leļo̧k m̧weiuk ko, jāān in jipān̄, im rijipan̄ ro n̄an jipan̄ būrokūraam̧ ko āinwōt in me doulul ko jet rej loloorjaki ipeļaakin laļ in.
Ikōņaan lewaj aō naan in kam̧ool eļap jān buruō n̄an ro rekar jipan̄ ļo̧k naajdik, kanuknuk, im m̧ōttāiki rijipo̧kwe rein im jipan̄ er bwe ren m̧ōņōņō ilo juon jikin ekāāl im make un̄n̄are peier make.
Inne jota, Sister Eubank ekar kwaļo̧k n̄an kom̧ kijejeto ko rem̧m̧an an jejjo Armej ro Rekwojarjar ilo wāween in. Ilo aō kejokļo̧kjeņ kōn kijejeto kein, ļōmņak ko aō ekkā aer oktakļo̧k n̄an pedped in katak ko ikkijeen wūjlepļo̧k im jim̧we in katak ko an pedped in katak in n̄an kien ko ruo reļļap n̄an iakwe Anij im iakwe ro rūtūrid.
N̄an kōjerbal naan kein raan kein, naan in sacrifice ej itok n̄an elmakote katak in kōn “ajeļo̧k” men ko n̄an Irooj im aelōn̄ in kiin̄ eo An. Ijoke, ilo raan ko etto, meļeļein naan in sacrifice ekar lukkuun epaake ļo̧k naan kein ruo ilo kajin Latin: sacer, meļeļein “ekwojarjar” ak “kokwojarjar,” im facere, meļeļein “n̄an kōm̧m̧ane.”2 Kōn menin, kar etto sacrifice ej meļeļein “n̄an lukkuun kōm̧m̧an juon men ak juon armej bwe en ekwojarjar.”3 Kar lale āinwōt, wūjlepļo̧k ej juon wāween jerbal n̄an kwojarjar im jeļā wōn Anij, ejjab juon m̧akūtkūt ak tōmak “ajeļo̧k” men ko n̄an Irooj.
Irooj ekar ba, “Ij m̧ōņōņō kake [iakwe em̧ool], im jab katok wōt; im jeļā kōn Anij em̧m̧anļo̧k Ippa jān katok kijeek.”4 Irooj ekōņaan bwe jen kwojarjarļo̧k,5 bwe jen obrak kōn iakwe em̧ool,6 im jeļā wōn E.7 Āinwōt Rijilōk Paul ekar katakin, “Im eļan̄n̄e ij leļo̧k men ko m̧weiō otemjej in naajdik ri jeram̧ol, im eļan̄n̄e ij leļo̧k ānbwinnū bwe ren tile, a yokwe e jab ippa, ejjeļo̧k an kakajooror eō.”8 Āliktata, Irooj ekōņaan bwe buruōd; Ekōņaan bwe jen erom̧ men in kōm̧anm̧an ekāāl ilo Kraist.9 Āinwōt Ekar katakin riNipai ro, “Kom̧ naaj ajetok āinwōt juon katok n̄an Eō bōro e rup im jetōb ettā.”10
Wūjlepļo̧k ejjab lukkuun kōn “aje ļo̧k” ak eļapļo̧k kōn “leļo̧k n̄an” Irooj. Kar je ilo lōn̄ in jikin deļon̄ļo̧k eo an kajjojo tampeļ ko ad rej naan ko “Kwojarjar n̄an Irooj; Im̧weo im̧ōn Irooj.” Ilo ad kōm̧m̧ane bujen ko ad kōn wūjlepļo̧k, jej kwojarjar kōn jouj eo an Jisōs Kraist; im ilo lokatok an tampeļ eo ekwojarjar, kōn bōro erup im jetōb ettā, jej leļo̧k kwojarjar eo ad n̄an Irooj. Elder Neal A. Maxwell ekar katakin: “Leļo̧k ankilaan juon [ak bōro11] ej lukkuun juon men ejenoļo̧k juon armej make ej aikuj likūt lokatok eo an Anij. … Ijoke, n̄e kwe im n̄a jej lukkuun leļo̧k ad, ilo ad kōtļo̧k bwe kajjojo ren leļo̧k ankilaer n̄an ankilaan Anij, innem jej leļo̧k juon men n̄an E!”12
N̄e wūjlepļo̧k ko ad ilo etan ro jet rej kalimjōki jān ļōmņak eo n̄an “ajeļo̧k,” jemaron̄ kalimjōki āinwōt juon eddodo im kabwereer n̄e rejjab kili im nōbari wūjlepļo̧k ko ad. Mekarta, ke kar lale jān ļōmņak in n̄an “leļo̧k” n̄an Irooj, wūjlepļo̧k ko ad ilo etan ro jet rej erom̧ menin letok ko, im lan̄lōn̄ kōn jouj ej erom̧ ņōbar eo an make. Anemkwoj jān aikuj in iakwe, kōmālim, ak kam̧m̧olool jān ro jet, wūjlepļo̧k ko ad rej erom̧ kam̧m̧olool eo ad erreo im em̧wūlaļ im iakwe eo n̄an Rilo̧mo̧o̧r im armej ro ad. Jabdewōt wāween bun̄ bōro kōn wūjlepļo̧k kōj make ej letok wāween en̄jake ko n̄an kam̧m̧olool, jouj, m̧ōņōņō, im lan̄lōn̄.13
Juon men rej kokwojarjare—men̄e emaron̄ ilo mour ko ad, jeraam̧m̧an ko ad, iien ko ad, ak taļōn ko ad—ejjab bwe jen ajeļo̧k ijjeļo̧kin jen wūjlepļo̧k14 n̄an Irooj. Jerbal in menin jipan̄ ko (humanitarian) an Kabun̄ in ej juon menin letok eļap. Ej juon tōprakin joortak ko kar aiini im wūjlepļo̧ki an Armej ro Rekwojarjar, ej kwaļo̧k kōn iakwe eo ad n̄an Anij im ajri ro Nejin.15
Steve im Anita Canfield rej bōk jikin Armej ro Rekwojarjar ilo Raan Ko Āliktata ipeļaakin laļ in ro me rekar en̄jake kōn er make, kōjeraam̧m̧an ko rej itok kōn aer wūjlepļo̧k n̄an Irooj. Āinwōt mijenede ro rej lale menin jipan̄ im ūn̄n̄are peid make, Canfields ro kar kajjitōk ippāer n̄an leļo̧k jipan̄ n̄an jentōr ko an rijipo̧kwe ro im ro rej em̧m̧akūt jān joko jikier ipeļaakin Europe. Kōn jerbal eo an etijem̧ļo̧k kake ilo mour eo an, Sister Canfield eto an juon eo ej design n̄an world-class interior, kar kōjerbale jān juon armej eo em̧weie n̄an kaibojooj m̧ōko m̧ōer me relukkuun aibojooj. Ejjab to ekar lo bwe eļap an kar leļo̧k an ilo juon laļ eo me lukkuun oktak ilo an kar jerbal ilubwiljin armej ro me rekar luuji eiten aolepen men ko m̧weier ilo mour in. Ilo naan ko an, ekar ukōte “jikin etetal ko kōm̧m̧an jān marble n̄an būļoor ko rettoon,” im ilo kōm̧m̧ane jej lo jon̄an kūrm̧ool, eo me ejjeļo̧k jem̧ļo̧kin ilo an kar im ļeo pāleen jino kar m̧ōttāik doonn̄an jipan̄ ro jet—im ejjab to n̄an iakwe im kaorōk—ro rekar aikuj jipan̄ eo aer.
Canfields ro rekar kile, “Jejjab en̄jake āinwōt n̄e jekar ‘ajeļo̧k’ jabdewōt n̄an jerbal n̄an Irooj. Ikdeleel eo ad kar n̄an ‘leļo̧k n̄an’ E iien ko ad im maron̄ ko n̄an kōjeram̧m̧an ajri ro Nejin ilo jabdewōt wāween ko E ej loi bwe rejejjet n̄an kōjerbale kōj. Ilo ad kar jerbal ippān bratōr im sister ro, jabdewōt paaktok ko—jabdewōt oktak ko ilo background ko ak men ko m̧weier—kar kwaļo̧k n̄an kōm̧, im kōm̧ kar meļeļe im jeļā kōn buruōn doon. Ejjeļo̧k juon jerbal eļap tōprakin ak bōk m̧weiuk ko me emaron̄ kar jon̄an wōt an en̄jake kein, jerbal ilubwiljin ajri ro rettā nejin Anij, ej kōm̧weieik kōj.”
Bwebwenato eo an Canfields im elōn̄ ro jet me em̧m̧an ippāer rekar jipan̄ eō kam̧m̧olool naan ko ilo al ko an Būraimere me rekwabilōn̄lōn̄ im repidodo:
“Leļok,” reba jidikdik eo ekar ba,
Ke ekar ekairiir laļļo̧k jān toļ jidikdik eo;
“Idik, Ijeļā, ak ijoko ij etal ie
Melaaj ko rej maroro wōt im eddōkļo̧k wōt.”
Aeet, kajjojo iaad je dik, ak ippān doon ilo ad kōmakajļo̧k n̄an leļo̧k n̄an Anij im armej ro m̧ōttad, ijoko jej etal ie ļo̧k jej m̧weie im jeram̧m̧an.
Eoon eo kein kajilu ejjab lukkuun bun̄bun̄ ak ej kōjem̧ļo̧k kōn juon kūr ejouj:
Leļo̧k, innem, āinwōt an Jisōs leļo̧k;
Ewōr juon men aolep remaron̄ leļo̧k.
Kōm̧m̧ane menin āinwōt reba ko im wūt ko:
Mour n̄an jeram̧m̧an eo an Anij im ro jet.16
Ro jeiū im jatū jitōnbōro, ilo ad mour n̄an Anij im ro jet ilo ad leļo̧k jeram̧m̧an ko ad, iien ko ad, im aeet, barāinwōt kōj make, jej etal jān laļ in kōn eļapļo̧k jidik tōprak in jerbal, kam̧ōņōņōik ļo̧k jidik ajri rein nejin Anij, im ilo ad jerbale, jej erom̧ juon eo ekwojarjar ļo̧k jidik.
Irooj en kōjeraam̧m̧an eok eļapļo̧k kōn wūjlepļo̧k ko me kwoj leļo̧k n̄an E ilo m̧ool.
Ij kam̧ool bwe Anij ej mour. “Armej in Kwōjarjar ej Etan.”17 Jisōs Kraist ej Nejin Anij im E ej riletok menin letok ko rem̧m̧an tata.18 Jemaron̄ ke, kōn jouj eo An im ad mour kōn bujen ko ilo ad wūjlepļo̧k, en ekwojarjar im leļo̧k eļapļo̧k iakwe im kwojarjar n̄an Irooj.19 Ilo āt eo ekwojarjar etan Jisōs Kraist, amen.