2010–2019
Aier: Ew Finiach mi Apwapwa
October 2016


Aier: Ew Finiach Mi Apwapwa

Aier ese chok tufich nge a pwan apwapwa pokiten ewe Samon.

Pwi me fefinei achengicheng, nupwen a 12 ieri, ai famini a nom Göteborg, ew teninimw orosset non eorun Sweden. Ren ach sipwe sinei, ina nenien chiechiach angengicheng Elter Per G. Malm,1 ewe a spoon non ewe summer. Sia positi. Sia kinisou ren auchean me an angang me ren ewe nenien appirun an we famini. Me sia ennetin iotek fan iten an Kot kewe feioch pwe epwe ar.

Nime ier a no, aua fiti fan non ew imw mi watte. Ew Raninifen, chienei Steffan,2 ewe emon chok pwan chienei tiiken non ewe pranch, a churiei non ewe fan me a pwapwa. Aua feino non ewe rum nepekin ewe chapel, me I a wau seni non pwekitan efoch anapi watte me ekkoch masis. Non ai pwaran anuon, ua angei ewe anapi me keni senin we. Ua kokkotun ai upwe fichino ewe san me mwen ewe anapi epwe pung. Nge nupwen a kar pei ren ai sossot ne fichieno, ua oturano ewe anapi. Am me Steffan aua katon non am fakkun noninen.

A pung ewe anapi, me a fakkun pwonen anapi non ewe chapel me imwen fan. Aua muttir ionfengeni minen ewe anapi me suki ekkewe asam mwacho pwe ete pwonen anapi, pun aua nuku pwe emon esap sinei met a fis. Feioch pun ese wor feiengau me ese atai pisekin ewe imw.

Nupwen ekkewe memper ra feito non ewe mwich, ra esinna pwonnen ewe rumw. Rese tongeni monukano. Pwonen ewe rum a osukosuka pinin ewe mwich. Pokiten a chok fitemon tiiken, me ua chok ekieki usun met ua fori, nge ua ineti ewe sakramen, ika mo use mefi pwe ngang mi fich ren ai upwe angei. Nupwen ewe sakramen a feito pwe upwe angei, use mochen upwe ani ewe pinewa ika ewe konik. Ua chok netipengau. Ua mitingau, me ua sinei pwe met ua fori epwe achou netipan Kot.

Mwirin ewe fan, ewe pranch preseten, Frank Lindbergh, emon mwan mi murinno ren mokuran a ekis pwech, a tingor upwe fitieno non an we ofis. Ua momwot, a nengeniei non tong me a era pwe a kuna pwe use angei ewe sakramen. A eis ika pwata. A fen sinei pwata. Ua fen nuku pwe a sinei mettoch meinisin ua fori. Mwirin ua ereni, a eis ika met mefiei. Non ai kechiw, ua achocho ne ereni pwe ua tipis me ua achou netipan Kot.

Preseten Lindbergh a suki ewe Puken Annuk me Pwon a fakkun nounou fan chomong me a tingor upwe anneani ekkoch uwokisin mi esisin. Ua anneani:

Ion epwe aier seni tipisin epwe omusano, me ewe Samon esap chechemini tipisin.

Oupwe sinei ika emon a aier—epwe pwarata tipisin me pwan nikitano.3

Usap tongeni monukano an Preseten Lindbergh emenimen nupwen ua nengeni mwirin ua wes ne annea. Ren ekis an kechiw a ereniei pwe a mefi epwe och ika upwe poputa sefan ne angei ewe sakramen. Nupwen ua tou me non ewe ofes, ua mefi pwapwa use weweiti.

Ei sokkun pwapwa ina ennetin mwirimwirin aier. Ewe kapas aier wewen “weweiti mwirin” me pwan wewen “siwin.”4 Non fosun Sweden, ewe kapas omvänd, a wewen “kunusefan.”5 Ewe soumak C. S. Lewis, a mak usun namwoten me napanapan ekkesiwin. A apasa non aier mi namwot “fiti sefan ewe aan mi pung. Nampa mi mwan sia tongeni siwini: nge mi namwot sipwe niwinsefan tori sia kuna met mi mwan me poputa seni ikenan, nge sisap chok sopweno.6 Siwinin ach foffor me niwinsefan ngeni ewe “aan mi pung” ina napanapan aier, nge ew chok kinikin. Ennetin aier wewen kunu netipach ngeni Kot me poutano tipis.7 Usun met mi mak non Ezekiel, aier wewen “kunu seni … tipis, … fori met mi pung me wenechar; … pwon sefan, … [me] fetan non annukun manau, nge sisap chiwen tipis.”8

Nge ei wewen ese unus. Ese affata ewe manaman mi etufichi ach aier, ewe Achasefanin ach Chon Amanau. Ennetin aier epwe fiti nuku non ewe Samon Jises Kraist, nuku pwe epwe siwini kich, nuku epwe omusakichino, me nuku epwe anisi ach sisap chiewen tipis. Ei sokkun nuku a anganga ewe Achasefan non manauach. Ika sia “weweiti mwirin” me “kunusefan” ren aninisin ewe Samon, sipwe ani epinukunuk ren an pwon me ewe pwapwan omusomus. Ika esap fan iten ewe Chon Amanau, ewe ennetin netipechou me pwapwa chapur seni aier ina chok ekkesiwin fiti riaffou. Nge fiti ach nuku non I, sia kunungeni an tufichin me mochen ne omusakich.

Preseten Boyd K. Packer a apungu ekkewe pwon ren aier non April 2015 non an saingonon mwichenap. A awewei ewe pochokkun an ewe Chon Amanau ewe Achasefan pwe epwe echikara met upwe awewei mochomoch ewe mirit ua sinei non 50 ier non angangen Aposel. Preseten Packer a era: “Ewe Achasefan ese wor raasan. Nge met a fori mi for. … A chok chikar, me met a echikara mi chikar.”9

A sopweno:

“Ewe Achasefan, a tongeni amanaua emon me emon kich, ese pwari kinas. Wewen pwe ese nifinifin met sia fori ika ia sia feito me ia ika ifa usun mettoch a fis, ika sipwe ennetin aier, [ewe Chon Amanau] a pwon pwe I epwe afforeni. Me ika I a affor, a fen wes. …

“… Ewe Achasefan … a tongeni nimeti nimengau meinisin ese nifinifin nimengauan ika ifan taman a nom ika fan fitei a fis.”10

Pochokkunen an ewe Samon Achasefan ese much non anonnon me taman, ren ami me ngang. Nge ese wor emon epwe umwesikich ren. Usun anon ewe soufos Liai, mwirin sia “fon mi unusoch” pwe sipwe “sinei och seni ngaw,”11 sia “tufich ar epwe finata ngaseno me manau ese much, seni ewe Chon Afforun aramas meinisin, ika finata fotek me mano.”12 Wewen, aier ew finiach.

Sia tongeni—me fan ekkoch—sia finata pwan och mettoch. Ekkei finiach sise akkom nuku pwe ir ngau, nge ra epet senikich ach sipwe ennetin aier. Awewe, meni sia finata sipwe etipisi pwan emon. Nupwen ngang emon at a 12 ieri non Goteborg, ua tongeni etipisi Steffan. I ewe a uwei ewe anapi me ekkewe masis ngeni ewe imwen fan. Nge ika sipwe etipisi aramas, ika mo mi pung, a mwut ngenikich sipwe nikitano ach foffor. Nge ren ei sokkun, si akunnu niwinin ach foffor ngeni ekkoch. Nupwen niwinin a nom won emon, sia apwangapwanga ach tufichin angang. Sia winiti chon feiengau, nge esap ewe sokkun mi tongeni pwisin finata an foffor.13

Pwan ew finiach a epet senikich angangan aier pwe sia akukkunano ach mwan. Non ewe porausun Goteborg ren ewe anapi, ese wor mi feiengau, ese wor pisek a ta, me ewe mwich a chiwen fis. Epwe mecheres upwe apasa ese wor namwoten aier. Nge, kukkununo ach kewe mwan, ika mo sise kuna watte niwinin, nge a ataieno ewe mochen ne ekesiwin. Ei sokkun ekiek a epetikich seni ach kuna pwe ach kewe mwan me tipis ra nom feinfeino chok.

Nge pwan ew napanap pwe sia ekieki pwe tipisich rese auchea pun Kot a chok tongeikich ese nifinifin. Ew sossot pwe sipwe nuku anon Nehor ewe otupotup nupwen a kapas ngeni aramasen Zarahemla: “Pwe aramas meinisin repwe manau atun ewe ranin soponon, me pwan resap fakkun nuokus are chechech … me, non nesoponon, aramas meinisin epwe wor ar manau ese much.”14 Nge ei sokkun ekiek mi mwan. Kot a tongeikich. Nge, met sia fori mi auchea ngeni I. I a fen affata ifa usun a mochen sipwe foffor. Sia aita ngeni ekkei pwe annuk. An tipeu me ach manau ese much mi nongonong won ach foffor, fengen me ach mochen kutta ennetin aier non tekisoson.15

Pwan napenon, sia nusuno ennetin aier ika sia finata ne eimueno Kot seni an kewe annuk. Nengeni, ika ewe sakramen ese pin, ese nifinifin ika pwonnen ewe anapi a osukosuka ena mwichen sakramen non Goteborg. Sipwe tumunu ne akukunano fofforun tipis ren ach sise afanni an Kot finata ekkewe annuk. Ren Ennetin aier mi namwot ach esinna an ewe Samon wis mi pin me ennetin an angang non ei ranin soponon.

Sisap etipisi emon, nge sipwe finata aier. Ren aier, sia neno, me usun chok ewe at mi monucheno,16 sipwe ekiekifichi auchean ach foffor. Nupwen sia weweiti ifa usun tipisich a eweiresi ach pwapwa, sisap chok netipechou nge sia mochen fofforoch. Ika sia sapengeni sossot, sipwe pochokkun ne eisinikich, non kapasen ewe William Shakespeare:

Ifa usun upwe feioch, ika ua angei met ua mochen?

Anchang, ngasangas, ekis chok pwapwa mi su seniei.

Ion epwe siwini fitu minich non pwapwa pwe epwe riafou ew wiik?

Ika amomono pwapwa esemuch pwe epwe angei ew nios noun semirit?17

Ika sia chuun ren manau ese much fan iten ew nios, sia tongeni finata aier. Pokiten ewe Achasefanin Jises Kraist, mi wor pwan ew tufich. Ren awewe sia tongeni aniwini ewe nios minne sia moni akkom me angei sefani apinukunukun manau ese much. Usun a awewe ewe Samon ach Chon Ngaseno a weri mano non inis me metekin aramas meinisin pwe sipwe aier me feito ren I.”18

Jises Kraist a tongeni omusano pun a moni tipisich kewe.19

Ach Chon angaseno a fini epwe omusomus pokiten an chen, umoumoch, me tong sise weweiti.

Ach Chon Amanau a mochen omusano pokiten a iei ew napanapan mi fakkun pin.

Iwe usun i ewe Chon Massen Siip mi Murinno, a pwapwa nupwen sia aier.20

Nupwen sia mefi an Kot netipengau ren ach foffor,21 nupwen sia finata aier, sia etiwa ewe Chon Amanau non manauach. Usun anon ewe soufos Amulek, “Ua mochen pwe oupwe feito me ousap chiewn apochokkuna netipemi; pun nengeni, iei ewe fansoun me ewe ranin ami amanau; iwe, ina minne, ika oupwe aier me ousap apochokkunano netipemi, ewe kokkotun ngaseno mi auchea epwe mwitir kawor ngenkimi.”22 Sia mefi an Kot netipengau ren ach foffor me pwan ewe pwapwan an ewe Samon aninis.

Ewe tufichin aier ina ewe poraus allim ren ewe kapas allim!23 Tipitipingau a tongeni suuno.24 Sia tongeni uren pwapwa me kuna omusomus me akinamweno ach ekiek.”25 Sia tongeni echipano seni memefin chou me fotekin tipis. Sia tongeni uren ewe saramen Kot me “esap chiwen wor metek.”26Aier ese chok tufich nge a pwan apwapwa pokiten ewe Samon. Ua chiwen chechemeni ekkewe memef a tinatiw woi non an ewe preseten ofis mwirin ewe osukosuk ren ewe anapi. Ua sinei pwe ua kuna omusomus. Ai kewe memefin tipitipingau a suuno, ai netipengau a paneno me netipei a mefi pwaas.

Pwii me fefinei kana, non ach asopwano ei mwichnap, ua pesei kemi oupwe mefi pwapwa non manauemi: pwapwa non ewe weweiti pwe ewe Achasefan an Jises Kraist mi ennet; pwapwa non an tufich me mochen epwe omusano; me pwapwa non finata aier. Sipwe fiti ewe aurour ne “ren pwawpwa … unu konik mi och me amanau.”27 Amo sipwe finata ne aier, nikitano ach tipis, me kunu netipach me ach mochen ne tapweno mwirin ewe Chon Amanau. Ua pwarata pwe mi manau. Ngang emon chon pwarata me chon sou mefi An chen, umoumoch, me tong. Ua iotek pwe feiochun ewe An we Achasefan repwe ami iei me fan chommong non unusen manauemi, 28 usun uwa fen feiochunir, Non iten Jises Kraist, amen.

Uwokisin

  1. Elter Per Gösta Malm (1948–2016) wisan pwe I emon ekkewe Fik Meinap Unus seni 2010 tori an a manao. Ina mwo a uputiw non Jönköping, Sweden, I me punuwan we, Agneta, ra fori imwer non Göteborg, Sweden. Non an we afanafan mi amwawrar non ewe mwichenapen mwichefen non October 2010, Elter Malm a pwan kapas usun ew ekiek seni Göteborg (nengeni “Rest unto Your Souls,” Liahona, Nov. 2010, 101–2).

  2. Ika mo Steffan esap ina itan chienei, ua awewei ewe poraus ren an tipeu ngeni.

  3. Doctrine and Covenants 58:42–43.

  4. The Greek word metanoeo a wewen “‘weweiti mwirin’ (meta, ‘mwirin,’ wewen ‘siwin,’ noeo, ‘om kopwe kuna’; nous, ‘ewe ekiek, ewe nenien finata ngaw ika och’)” (nengeni James Strong, The New Strong’s Expanded Exhaustive Concordance of the Bible [2010], Greek dictionary section, 162).

  5. Ai awewen ewe kapas omvänd. Om a tongeni wewe ngeni “sapengeni.” Vänd a tongeni wewe ngeni “kunu.”

  6. C. S. Lewis. The Great Divorce (1946), viii. Non nepoputan ewe puk, Lewis a makei pwe ekkoch ra sotuni repwe “achufengeni” nang me enn nge rese finata ew me neir. I a apasa pwe ekkoch sia ekieki pwe “fefeita ika ekesiwin ika enimenim epwe siwini ngau ngeni och. … Ei sokkun nukun ew watte mwan. … Sise manau non ew fonufan ia ekkewe aan meinisin ra chok pwenni me ika sia sopweno non fansoun nangatam sipwe tori nukanapan. …

    Use nuku pwe ekkewe meinisin ra fiti aan mi mwan repwe mano; nge ar niwinsefan epwe fiti ar fitano ewe aan mi pung. … Ngau a tongeni atai, nge esap chok siwin ngeni och. Fansoun ese echikara. Sipwe ataieno ewe ngau, ekis me ekis … ika esap fis.” (5–6).

  7. Nengeni Bible Dictionary, “Repentance.”

  8. Ezekiel 33:14–15.

  9. An Preseten Boyd K. Packer kapasen pwarata non ew mwichen nouwis fiti ewe 2015 April Mwichenapen Mwichefen ese katou non unusochun. Ei poraus a feito seni ai pwisin makkeir, ua makkei non ewe fansoun.

  10. Boyd K. Packer, “The Plan of Happiness,” Liahona, May 2015, 28.

  11. 2 Nifai 2:5.

  12. 2 Nifai 2:27.

  13. Nengeni 2 Nifai 2:26.

  14. Alma 1:4. Nehor me chon fiti rese nuku non aier (nengeni Alma 15:15).

  15. Nengeni Russell M. Nelson, “Divine Love,” Liahona, Feb. 2003, 12–17.

  16. Nengeni Luke 15:17; nengeni pwan verses 11–24.

  17. William Shakespeare, The Rape of Lucrece, lines 211–14.

  18. Doctrine and Covenants 18:11.

  19. Nengeni Isaiah 53:5.

  20. Nengeni Luke 15:4–7; Doctrine and Covenants 18:10–13.

  21. Ennetin aier a chiechi “ewe sokkun noninen Kot a tipeu ngeni” (2 Corinth 7:10). Elter M. Russell Ballard a aiti: “Ren ekkew ra rikino, ewe Chon Amanau a awora ewe aan a niwinito. Nge epwe fiti metek. Aier ese mecheres; mi mang—mang me metek!” (“Keeping Covenants,” Ensign, May 1993, 7). Elter Richard G. Scott a pwan aiti “Fan ekkoch ewe angangen aier mi poputa weires me eriaffou” (“Finding Forgiveness,” Ensign, May 1995, 77). Ika mo ewe noninen Kot a tipeu ngeni me metek mi fiti ewe angangen aier, ewe sokkun pwapwa mi chapur a feito nupwen omusomus a feito.

  22. Alma 34:31; auchean mi asisinata.

  23. Nengeni Bible Dictionary, “Gospels.”

  24. Enos 1:6.

  25. Mosaia 4:3.

  26. Mosaia 27:29.

  27. Isaiah 12:3.

  28. Nengeni Mosiah 26:29–30. Nupwen Kot a pwonei pwe epwe amusano kicheno, nge sia finata tipis me apinukunuk won an ewe Chon Amanau umoumoch ne mutata aier mi mecheres mi ngaw me ne mesen Kot. (nengeni Hebrew 6:4–6; 10:26–27). Elter Richard G. Scott a apasa: “Ewe apwapwan porous fan iten emon a mochen ponnukano niwinin ar finata mettoch mi ngaw me nom ina pwe ewe Samon a nenengeni apwangapwang pwe mi sokkono seni ungeni. Ina minne ewe Samon a auroura pwe ekkewe rese mochen aier repwe angei niwinir, nupwen ewe Samon a kapas usun nipwakingaw, a kapas ren umoumoch” (“Personal Strength through the Atonement of Jesus Christ,” Liahona, Nov. 2013, 83).