2010–2019
Te Tama
Okitobwa 2018


Te Tama

Ngaira ni kabane iai ara kona n riki bwa n aia aron te Tama. Ni karaoan aei, ti riai n neboa te Tama n aran Natina.

Ibukin maiuna ni kabane, kainabau ae, Melinda, e a tia ni kata ana kabanea ni kona n riki bwa ana reirei Iesu Kristo ae kakaonimaki. Ni moa man kairakena, e namakinna ae aki kororaoi n ana tangira ao kakabwaia te Tama are i Karawa bukina bwa e aki koaua raoi n Arona. E tekeraoi, Melinda bwa e teimatoa ni kawakin tuua n aki tabe ma te nanonakawaki ae rotaki iai. Tabeua te ririki n nako, e karekei ana atatai ake e buokia ni kaotaa raoi aron te Atua, n raonaki ma Ana tangira ibukiia Natina ao Ana kakaitau ibukin ara mwakuri aki tau ni karaoan Ana mwakuri.

E kabwarabwara bwa e kanga n tia ni kaira ana iango: “I a namakinna raoi ngkai bwa e mwakuri ana babaire te Tama, e karekea te tokanikai iroura, ao E katauraoira ma reirei ao atatai aika ti kainnanoi n oki nako Ina. I kona n norai ao tabeman riki n aron are e norira te Atua. I a kona ngkane ni karaoa ana mwakuri te karo, reirei, ao ni beku ma te tangira ae bati riki te maaku e a uarereke. I namakina te rau ao te koaua nakon te nakonano ao te aki mano. Irarikin are namakinan bairean taekau, I namakina te boutokaki. E a matoa riki au onimaki. I namakina ana tangira Tamau n ae bati rikii ao n nano riki.”1

Karekean te “iango ae eti ni katein, kororaoin, ao maiun [te Tama are i Karawa]” e kakawaki ibukin kamwakuran te onimaki ae tau ibukin karekean te karietataki.2 Etin raoi otara ni katein te Tama are i Karawa e kona ni bitira bwa ti na kanga n taraira ao tabeman ao ni buokira n ata ana tangira ae moan te korakora te Atua ibukiia Natina ao nanona ae korakora ni kaan buokira bwa tia onga n riki n ai Arona. Te taratara ae bure ibukin Arona e kona ni katikuira n namakinna ae kanga ti aki konabwai ni manga oki nako Matana.

Au kantaninga n te bong aei bon reiakinan iango aika kakawaki ibukin te Tama are e na kariaira, ma ti nakoia riki nake aki ataia ae e tangiria te Atua, bwa ana ata Kateina aika koaua ao ni kamwakura aia onimaki ae koaua Irouna, Natina, ao Ana baire ibukira.

Te Maiu Imwain te Maiu Aei

N te aonaaba imwain te maiu aei ti bungiaki bwa tamnei nakoia Ara Karo i Karawa ao ni maeka ma ngaia n aroia utu.3 A kinaiaira, a reireiniira, ao a tangiriira.4 Ti rangin n tangiria ni kan riki n aekakin Tamara are i Karawa. E ngae n anne, karaoakina, ti kunea bwa ti riai ni karaoia n aron:

  1. Karekean rabwata aika neboaki, aki mamate, ae kona n ringaki;5

  2. Maare ao karikiia am utu man mwakan te kabaebae n te nakoanibonga;6 ao

  3. Karekei ni kabane atatai, mwaaka, ao anuan maiu mairoun te Atua.7

Bukina bwa te Tama, e karaoa te baire are e na kariaira ngkana a koro bukin te boraraoi tabeua8 ni karekei rabwatara aika aki mamate ao n neboaki n te Mangauti; ni mare ao ni kariki utu n te maiu ae mamate ke, ibukiia aika kakaonimaki aika aki reke aia tai aei, imwiin te maiu ae mamate;9 ti na waaki nakon te kororaoi; bwa ti aonga n oki nakoia ara Karo i Karawa ao ni maeka ma Ngaia ao ara utu n te karietataaki ao te kukurei ae aki totoki.10

E atongaki ni booki aika tabu te bwai aei bwa te babaire ni kamaiu.11 Ti rangin ni kakaitau ibukin te babaire aei ngaia are ngke e uotaki nakoira, ti takaarua ni kukurei.12 Ngaira n tatabemaniira nako ti kariaia taekan te baire, n raonaki ma taian atatai ao kakaewenako n te maiu ae mamate are e na buokira ni karikirakei katei mai ieta.13

Te Maiu ae Mamate

N tain te maiu ae mamate, te Tama are i Karawa e katauraoira ma kawai aika ti na kainnanoi ni waaki ma Ana babaire. Te Tama e karika Iesu Kristo n te iriko14 ao e karekea nako Ina te ibuobuoki mai ieta ni kakoroi nanon Ana mition n te maiu ae mamate. Te Tama are i Karawa e na buokira naba n tatabemanira ngkana ti teimatoa ni kekeiaki ni kawakin Ana tua.15 E anganira te Tama inaomatara n rinerine.16 Maiura a mena inanon Baina, ao ara “bong ataaki” ao “ana aki kauarerekeaki.”17 Ao E atai bwaai bwa a bane n ibuobuoki ibukin raoiroia te koraki akana Tangiria.18

Bon te Tama are i Karawa ae anganira karara ae ti a tau iai n te bong aei,19 e raonaki ma te amwarake ae ti kanna ao te korakora ae ti kainanoia ni kawakina Ana tua.20 Te Tama e anga te bwaintituaraoi ae raoiroi.21 E ongo ao e kaekai ara tataro.22 Te Tama are i Karawa E kamaiuira man te buakaka ngke ti Kariaia.23 E tang ma ngaira ngke ti nanokawaki.24 Ni bon arona, ni kabane ara kakabwaia a nako mairoun te Tama.25

Te Tama are i Karawa e kairiira ao e anganira atatai aika ti kainnanoi aika boboto iaon te korakorara, mamarara, ao ara rinerine n te aro bwa ti na kariki uaa aika raraoi.26 E katuaira te Tama bukina bwa E tangiriira.27 Bon “Aomatan Taeka n Reirei,”28 are e na reirei ma ngaira ngkana ti titiraki.29

Bon te Tama are i Karawa are e kanakoa te kairoro ao ana bwaintituaraoi te Tamnei ae Raoiroi nakon maiura.30 Rinanon ana bwaintituaraoi te Tamnei ae Raoiroi, te kimwareirei—ke te rabakau, te ota, ao mwakan—te Tama e kona ni maeka inanora.31 Ngkana ti kekeiaki n rikirake n te ota ao te koaua ni karokoa a tiku ara taratara nakon kimwareirein te Atua, te Tama are i Karawa e kanakoa te Tamnei ae Tabu n te Berita ni kabaebae nakon te maiu ae akea tokina ao E kaota ubuna nakoira—tao n te maiu aei ke are imwiina.32

Te Maiu Imwiin te Maiu Aei

N te maiu imwiin te maiu aei te aonaaba n tamnei, e teimatoa te Tama are i Karawa ni kaota te Tamnei ae Raoiroi ao e kanakoia mitinare nakoia naake a kainnanoa te euangkerio. E kaekai tataro ao e buokia naake akea irouia ni karekei otenanti ni kamaiu man mwakuri ibukiia ake a tia ni mate.33

Te Tama e kaikawa Iesu Kristo ao E anganna te mwaka ni kona ni karaoa te Mangauti,34 are bon te kawai ni karekean rabwata aika aki mamate. Ana mwakuri te Tia Kamaiu ni Kaboan maiura ao te Mangauti e uotira rikaki nako matan te Tama, ike e na baireaki iai taekara iroun Iesu Kristo.35

Naake a onimaki rinanon “te raoiroi, ao te nanoanga, ao ana akoi te Mesia ae Tabu”36 ana karekei rabwata aika kamimitongaki n aron te Tama37 ao ni maeka ma Ngaia “n te aro ni kukurei ae aki totoki.”38 Ikekei, te Tama e na kaoi ranin matara ni kabane39 ao ni buokira n reitinako ni kawaira n ai Arona.

Ko kona n nooria bwa, te Tama are i Karawa e mena ikekei n tainako ibukira.40

Katein te Tama

N riki n aron te Tama, ti riai ni karikirakea Maiuna. Kororaoin ao anuan te Tama are i Karawa e raonaki ma bwaai aikai:

  • Te Tama e “Aki Totoki ao Akea Tokina.”41

  • E momotiraoi, nanoanga, akoi, te taotaonaki n nano, ao n tangira te kabanea n tamaroa ibukira.42

  • Te Tama are i Karawa e tangira.43

  • E kawakin Ana berita aika tabu.44

  • E aki bitaki.45

  • E aki kona ni kewe.46

  • E aki nanonano n tarakin aroia aomata te Tama.47

  • E atai bwaai ni kabane—ngkoa, ngkai, ao n tai aika a na roko—mai moan.48

  • Te Tama are i Karawa e rabakau riki49 nakoira ni kabane.50

  • Iai iroun te Tama te mwaaka ni kabane51 ao e karaoi bwaai ake E tangiri bwa E na karaoi.52

Tariu ao mwaneu, ti kona n onimaki ao ni mwiokoa te Tama. Bukina bwa Ana taratara e reitinako, te Tama are i Karawa e kona n nori bwaai aika tiaki kona n noori. Kimwareireina, ana mwakuri, ao mimitongina e karekea te aki mamate ao te karietataki.53 Bwaai ni kabane aika E karaoi bon ibukin kabwaiara. E “tangira [kukureira] ae akea tokina nakon riki ae [ti] karaoia.”54 Ao E “aki [kainnanoira] bwa ti na rinanon te kaangaanga n ae riaon ara konaa ma ae tii kainnanoaki ibukin [kabwaiara] ke ibukiia naake [ti] tangiriia.”55 Ao n tokina, E kabanea ana taratara iaon buokara, tiaki iaon bairean taekara ao kabuakakakira.56

Te Riki n Aiaron Tamara

Ngkai ngaira natin te Atua mwaane ao aine, ngaira n tatabemanira ti kona n riki n ai aron te Tama. Ni karaoan aei, ti riai n neboa te Tama n aran Natina.57 Ti karaoa aei man ara kekeiaki n ongotaeka nakon ana kantaninga te Tama, n aron ae karaoia te Tia Kamaiu,58 ao n reitinako n rairi nanora.59 Ngkai ti karaoi bwaai aikai, ti “karekea te akoi ibukin te akoi” ni karokoa ti karekea bwaninin te Tama60 ao n entaunte ma “kateina, kororaoina, ao anuana.”61

Iangoan te kaokoro imarenan arora ngkai aomata aika mamate ao aron rikin te Tama are i Karawa, e na aki kamimi bwa tabeman a namakinna ae te riki n aekan te Tama e kaangaanga aron rekena. E ngae n anne, koroboki aika tabu a mataata. Ngkana ti nimta Kristo n te onimaki, rairannano, ao n ukoukora ana akoi te Atua rinanon te ongotaeka, ao n tokina ti na riki n aekan te Tama. I karekea te mwengaraoi ae korakora n te koaua are ngkana ko kekeiaki n ongotaeka ko na “karekea te akoi ibukin te akoi” ao tokina “karekean bwanininna.”62 N taekana riki teuana, ti aki kona n riki n aekakin te Tama rinanon oin korakorara.63 Ma, e na roko rinanon ana bwaintituaraoi te akoi, tabeua a bubura ma angiia a uarereke, anne e kateaki iaon teuana ni karokoa ti karekea bwaninna. Ma, tariu ao mwaneu, e na roko!

I kaoko bwa ko na kakoaua ae te Tama are i Karawa e ataia bwa ko na kanga ni karietaaki; ukoukora ni katoabong, Ana ibuobuoki; ao waaki nako man teimatoa i nanon Kristo e ngae ngke ko aki namakina ana tangira te Atua.

E mwaiti te bwai ae tiaki ataia n aron te riki n aekan te Tama.64 Ma I kona ni kakoaua ma te koaua ae te kekeiaki n riki n aekan te Tama ae e uana nakon anga karea ni kabane.65 Anga karea aika ti karaoi ikai n te maiu ae aki mamate, n aki tabe bwa aekakira kakawakina, bon akea kabotauaia nakon te kimwareirei, te kukurei, ao te tangira ae ti na namakinna i matan te Atua.66 Ngkana ko korakai ni kakoaua e kakawaki te anga karea are ko tuangaki bwa ko na karaoia, e weteiko te Tia Kamaiu, n taku, “Kam tuai moa n oota bwa korakorara kakabwaia ae e a tia te Tama ni … katauraoia ibukim; … kam aki kona ni uotii bwaai ni kabane ngkai; e ngae n anne, kukurei, bwa N na kaiririko i nanon kawaim.”67

I kakoaua bwa Tamami are i Karawa e tangiriko ao e tangiriko ni maeka ma Ngaia rimwii. N aran Iesu Kristo, amen.