Nodra iVakavuvuli na Peresitedi ni Lotu
Wase 39: Vaqaqacotaki na Vuvale e na Lotu Vakavuvale


Wase 39

Vaqaqacotaki na Vuvale e na Lotu Vakavuvale

Na lotu vakavuvale e vakadeitaki na veilomani e na matavuvale kei na vakabauta e lomadra yadua na lewe ni vuvale.

Tukuni e na Bula i Joseph F. Smith

Eka talei duadua vei Peresitedi Joseph F. Smith, nona matavuvale. E dau veivosakitaka vakawasoma ka vakavinaka sara na veika e baleta na “vuvale tabaki vakalou” ka kaya tale ga “ni yavu ni matanitu ni Kalou, ni veika e kilikili, na ke na toso iliu, kei na kena vakatorocaketaki” e tauyavutaki e na vuvale.1

E na 1915 e ratou vakaraitaka kina e na Lotu o Peresitedi Smith kei irau na nona ivukevuke na parokaramu ni lotuvakavuvale, era vakauqeti kina o ira na itubutubu me ra vakavulici ira na luvedra me baleta na vosa ni Kalou. E muri e na gauna e vakamacalataka tiko kina na porokarama ni lotu vakavuvale, E vakauqeti ira na vuvale o Peresitedi Smith “me ra vakayagataka e dua na aua vakavuvale me ra dau qarava kina na nodra soso tabu—e na ke na lagati na sere ni lotu, na laga sere, na masu, wiliki na ivolanikalou kei na so na ivola vinaka, na sere kei na ivakatagi, na italonoa me baleta na vuvale, kei na veidusimaki mai na ivakavuvuli ni Kosipeli kei na itovo ni bula tale eso, kei na nodra itavi na gone lalai vei ira na nodra itubutubu, kei na nodra dui vuvale, na Lotu, e na itikotiko kei na vanua.”2

Na porakaramu ni lotu vakavuvale oqo e vakaraitaka na kaukaua ni nona vakabauta o Peresitedi Smith ni “itavi bibi ka uasivi e tiko vei ira na tamata me ra vakavulici ira na luvedra, mai na gauna era se gone lalai kina me yacova ni ra sa cauravou se goneyalewa, e na ivakavuvuli kece ni kosipeli, ka tovolea, ke tiko na kaukaua vei ira na itubutubu, me tauyavutaka e lomadra na loloma ni Kalou, na dina, bula dodonu, yalododonu, veidokai ka yalodina kei na veika kece e vinaka.”3

E na 1917 e vakaraitaka kina o Peresitedi Smith vei ira na Yalododonu ni ra sa vakamuria sara tiko e levu na matavuvale na lotu vakavuvale” ka ra raica ni sa vakayagataki sara tiko vakalevu ka yaga e na siga e vakayacori kina.”4 E na gauna ni kua e se vakayagataki tiko ga e na Lotu e so na veika, e a tauyavutaki mai iliu e na gauna a tekivuna kina o Peresitedi Smith.

iVakavuvuli i Joseph F. Smith

Vakavulica vei ira na lewe ni nomu vuvale me ra lomana na Kalou kei na ivakavuvuli ni kosipeli.

Na yavu ni matanitu ni Kalou, ni veika kilikili, na tubu, na veivakatorocaketaki, ni bula tawamudu kei na tubu cake tawamudu e na matanitu ni Kalou, e tauyavutaki mai e na vale esa vakalou.5

Na nodra vale na “Momani” e nodratou valetabu na matavuvale, e ra dau soqoni kina na lewenivuvale e na veimataka kei na yakavi, me ra masu ka vakacaucautaka kina na Kalou, ka vakacabori e na yaca i Jisu Karisito.… E ke e vakavulici kina ka vakasaurarataki kina vakamalua, na itovo vinaka ni yalo savasava kei na veika dina vakalotu, ke me umani vata, e na tiko kina na kilikili e rawa ni vakabula na vanua, ka iriva tani talega se muduka tani na ivalavala ca e dau tarai ira vakawasoma tamata.6

Vakavulica vei ira na gone na loloma ni Kalou. Vakavulica vei ira me ra lomana na ivakavuvuli ni Kosipeli i Jisu Karisito. Vakavulici ira me ra lomani ira na wekadra, ka vakabibi me ra lomani ira na lewenilotu, me ra dina tiko ga kina nodra veimaliwai kei ira na tamata ni Kalou. Vakavulica vei ira me ra doka na Matabete, me ra doka na lewa ni Kalou e sa virikotori tu e na Nona Lotu me cicivaki vinaka kina na matanitu ni Nona Lotu. Sa virikotori tu na ivakarau kece ni noqu matanitu, ia sa sega ni caka vakaveitalia kina e dua na ka .… E sega ni dua na vale e sa virikotori tu kina na ivakarau kece ga me vaka na kena tauyavutaki na Lotu i Jisu Karisito ni Yalododonu Edaidai.7

E lailai sa ra na noda qarava na noda lotu, loloma kei na noda rerevaka na Kalou, e na veivale; e levu sara kina na kena vinakati na veika vakavuravura, kocokoco, na sega ni yalovata kei na veirokovi vakavuvale, e levu sara na vei ka oqo e na tautuba ni vale. Ke vakakina e sa dodonu me veisautaki na vale.… Biuta na loloma, na sautu, kei na Yalo Tabu ni Turaga, yalo vinaka, loloma cecere, soli bula me baleti ira na tamata, me levu e na nomu matavuvale. Biuta laivi na vosa kaukaua, kocokoco, veimecaki, vosavosa ca, vosa ca se na vosa e tau tu vakasakasaka, vosaveibeci ka laiva me curu i yani na Yalo Tabu ni Kalou. Vakavulica vei ira na luvemu na veika oqo, vakayalo kei na kaukaua, e na tokoni ka vakaukauataki e na noda bulataka tiko. Me ra raica na nomu yalodina, ka vakayacora na veika o vunautaka. Kakua ni laivi ira na luvemu me ra vakavulici mai vei ira na kena dau, vakavulici ira ga e na nomu ivunau kei na nomu ivakaraitaki, e na nomu vale. Mo kenadau e na dina. Me kua ni noda ivurevure walega na vuli, kei na veisoqosoqo eda dau vuli mai kina, ia me kena ikuri ga ni nomu veivakavulici kei na vuli e vale.8

Vakavulici ira na nomu matavuvale me ra cakacaka dodonu e na mata ni Turaga e na lotu vakavuvale

E da vakasalataki ira na Yalododonu Edaidai me ra vakamuria vakavinaka na ivakaro ni Turaga e soli mai e na 68 ni wasewase ni Vunau kei na Veiyalayalati (25–28):

“Raica ko ira na i tubutubu mai Saioni, se e na dua na iteki sa tauyavutaki tu, me ra vakavulici ira na luvedra e na i vakavuvuli dina ni ra sa yabaki walu; io na ivakavuvuli ni veivutuni, na vakabauti Jisu Karisito na Luve ni Kalou Bula, na Papitaiso kei na isolisoli ni Yalo Tabu e na veitabaki ni liga; ia kevaka e sega, era na cudruvi kina;

“Raica oqo na i vakaro vei ira na lewe i Saioni, se e na dua ga na nona iteki sa tauyavutaki tu;

“Ia me ra papitaiso na luvedra ni ra sa yabaki walu, me bokoci kina na nodra ivalavalava ca; io era na vakalougataki e na veitabaki ni liga.

“Ia me ra vakavulici ira tale ga na luvedra me ra daumasu, ka cakadodonu e na mata ni Turaga.”

O ira talega na gone mai Saioni e dodonu me ra vakamuria taucoko na ivakaro ni Turaga a soli vei ira na Isireli e na gauna makawa, ka vakadeitaki vei ira na Yalododonu Edaidai: “Mo vakarokorokotaki rau na tamamu kei na tinamu; me dede kina na nomu bula e na vanua sa solia vei iko ko Jiova na nomu Kalou.” [Lako Yani 20:12.]

Na ivakatakila oqo e vakabibitaki vei ira na Yalododonu Edaidai, ka gadrevi talega vei ira na tama kei na tina e na Lotu oqo me vakavulici na ivakaro oqo ka vakayagataki e na veivale.

Me baleta na veika oqo au vakasalataka ka vakauqeti kemuni kina me tauyavutaki na “Lotu Vakavuvale” e na Lotu, e na gauna oya me ra soqoni ira vata kina na luvedra yalewa kei na tagane o ira na tama kei na tina e na nodra dui matavuvale ka vakavulici ira e na vosa ni Turaga. Me ra vulica kina vakatabakidua na veika e gadrevi me baleta na nodra vuvale; e na gauna vata talega oya me ra kila kina vakavinaka kei ira na luvedra na ivakavuvuli ni kosipeli i Jisu Karisito. Na “Lotu Vakavuvale” oqo me vakabibitaki kina na masumasu, na lagati ni sere ni lotu, na veisere tale eso, na vuli vakatagi, wili ivolanikalou, na veivosakitaki ni veika vakavuvale, na ivakavuvuli e so ni kosipeli, na kena vakamuri na veika dodonu ni bula, kei na nodra itavi na gone vei ira na nodra itubutubu, na nodra vale, na nodra Lotu, na kai nodra kei na nodra vanua. Me vakavulici vei ira na gone lalai, na sere kali, sere ni lotu, italanoa kei na qito. Me vakaraitaki ga e vale e dua na kakana lailai.

Me kua soti ni vakabibitaki na kena lawa, ka me ra vakaitavi vakalewelevu kina na lewe ni vale.

Na mataqali soqoni lalai vakaoqo e dau kauta mai na yalovinaka kei na veimaliwai vinaka vei ira na itubutubu kei ira na luvedra, na veitacini tagane kei na yalewa, ka rawa ni soli talega kina na vosa ni veiqarauni, na veivakasalataki kei na veivakadeitaki ni itubutubu vei ira na gone tagane kei na yalewa. E na vakavulica vei ira na gone na luvedra yalewa kei na tagane me ra dau dokai ira na tamadra kei na tinadra, ka vakaraitaka talega kina na nodra vakavinavinakataka na veivakalougatataki mai vale me rawa kina na veika e yalataka na Turaga vei ira ka vakabalavutaki kina na nodra bula ka vakamarautaki ira.…

Eda … kerei ira na iliuliu kece ni veimataisoqosoqo e na Lotu me ra veitokoni mai e na ilakolako oqo, ka vakauqeti ira talega na cauravou kei na goneyalewa me ra dau tiko e vale e na yakavi e dau vakayacori kina na lotu vakavuvale, ka me ra solia kina na nodra igu me ra vulica, me yaga ka taleitaki.

Ke ra vakamuria na Yalododonu na ivakasala oya, keimami yalataka ni na levu ni veivakalougatataki e na yaco. Na loloma e veivale kei na talairawarawa vei ira na itubutubu e na vakalevutaki. E na tiko na yalovakabauta e yalodra na gone mai Isireli, e na sega ni dede e ra na rawata na kaukaua me ra valuta kina na veika ca kei na veitemaki e tarai ira tiko.9

E taumada e na Lotu raraba na yalo ni duavata, veiqaravi, kei na vakabauta.… Na tauyavutaki ni parokaramu ni Lotu vakavuvale e sa veivuke sara vakalevu e na noda inaki. E dua ga na yakavi e na veimacawa … e so ga na qito vakavuvale, na veivukei kei na veimarautaki, e vakayacori e na sala savasava e na yalo vakalotu, e yaga e na sala eda via lako tiko kina, ka sa mamaki talega me vakayagataki na ivakavuvuli oqo e na vei vanua.10

Me da dau vakayacora vakavinaka na noda itavi vakaitubutubu e Saioni.

E da wilika e na Vunau kei na Veiyalayalati ni dodonu vei ira na itubutubu me ra vakavulici ira na luvedra “me ra kila na ivakavuvuli ni veivutuni, vakabauta na Karisito na Luveni Kalou bula, na papitaiso kei na isolisoli ni Yalo tabu e na veitabaki ni liga e na gauna e sa yabaki walu kina.” “Me ra vakavulici ira talega na luvedra me ra dau masu ka lako vakadodonu vua na Turaga.” Ke ra sega ni cakava oqo na itubutubu, ka ra vukitani na luvedra mai na dina, tukuna na Turaga na nodra ivalavala ca e na beitaki vei ira na itubutubu [V&V 68:25, 28].…

Me qarauni me da vakayacora na veika e dodonu me da vakayacora, ka dodonu talega me da raica me vakayacorori vinaka na noda itavi e na yalo vakabauta me vaka ni da itubutubu i Saioni. O ira na tina me ra duavata kei ira na tama, o ira na tama kei ira na tina, e na nodrau dusimaka tiko na ivakavuvuli oqo vei ira na luvedrau.… O iratou na luvequ e dodonu me ratou kakua sara ni vukitani mai e na noqu veivakadonui. Ke ra na vukitani, oya e baleta na nodratou coqa na veika au vakarota kei na noqu ivakaraitaki. Au na vakamasuti iratou na luvequ; au na tovolea talega e na noqu kaukaua taucoko me ra dina ka yalo vakabauta ki na Kosipeli me vakai au; baleta ke vaka eratou yali mai na matanitu ni Kalou au na kila ni sega ni taucoko na noqu vuvale.…

Au vinaikati ira na luvequ, kei ira kece na gone i Saioni, me ra kila ni sega tale ni dua na ka e tiko e vuravura e bibi vei ira me vaka na nodra kila na Kosipeli ka sa vakalesuitale mai e vuravura e na itabagauna oqo vua na Parofita o Josefa Simici. E na sega tale ni dua na ka e rawa ni sosomitaka na kena yali. E sega talega ni dua na ka e tiko e vuravura e rawa ni vakatautauvatataki kei na vinaka ni kilai Jisu Karisito. Laivi ira na itubutubu i Saioni me ra qaravi ira vinaka na luvedra, ka vakavulica vei ira na ivakavuvuli ni Kosipeli, ka tovolea e na nonu igu taucoko, me ra rawata na nodra itavi—sega ni baleta ni ra kerei me ra vakayacora, ia mo tovolea mo vakadeitaka e lomadra na gone ni dina na yalo tabu kei na loloma ni kena vakamuri na Kosipeli, me ra kua walega ni vakayacora ga na nodra itavi baleta ni na laki marau kina na yalodra na nodra itubutubu, baleta e na vinaka talega vei ira.11

Oi kemuni na taciqu kei na ganequ, mo ni qarauni ira na luvemu ni; vakavulici ira ni ra se lalai e na ivakavuvuli ni dina; vakavulici ira me ra bulataka na bula savasava, me tiko na nodra vakabauta vua na Kalou me ra rawata na taucoko ni veimaliwai kei na Turaga ka me nodra na veivakabuli e na Nona matanitu12

Me iUlutaga ni Vuli

  • E na sala cava soti e na “tauyavutaki kina na matanitu ni Kalou” e na veivuvale? Na ivakavuvuli bibi cava e dodonu me vakavulici e veivale me rawa kina ni vakaukauataka na noda veitokani?

  • E da na vakavulici ira vakacava na luveda me ra lomana na Kalou ka lomani ira talega na tamata tale eso? E da na vakavulici ira vakacava mera doka na matabete?

  • Na ivakasala cava e solia o Peresitedi Smith me baleta na vakalevutaki ni veiqaravi vakalotu ka vakalailaitaki na yalo vakavurauvura e na noda vuvale? O sa tovolea vakacava me biu na veika vakavuravura me ikarua ni ka e na nomu matavuvale?

  • E na vukei ira vakacava na itubutubu na lotu vakavuvale me ra vakayacora na ivakaro e solia vei ira na Turaga mai na Vunau kei na Veiyalayalati 68:25–28? E na vukei ira vakacava na gone na lotu vakavuvale me ra rawata kina na ivakaro ni Turaga e soli mai e na Lako Yani 20:12?

  • Na vakatovotovo cava soti e sa vukei iko, me yaga kina na nomu vakayaco lotu vakavuvale? Na veidusimaki cava sa solia o Peresitedi Smith me baleta na lotu vakavale?

  • Na veivakalougatataki cava e na lako vei ira na vuvale era vakayaco lotu vakavuvale?. Na cava e na rawa ni yaco vei ira na sega ni vakayaco lotu vakavuvale tiko?

  • Na cava me da kakua kina ni biuta na noda itavi na itubutubu me da kauti ira na noda vuvale kina dina? (Raica 3 Joni 1:4; Mosaia 27:14.)

  • Na cava me rau “duavata kina na tama kei na tina … e na nodrau vakavulici ira tiko na luvedrau”? Rau na bucina vakacava na tama kei na tina na duavata oqo?

iVakamacala

  1. ”Editorial Thoughts,” Juvenile Instructor, Nov. 1916, 739.

  2. E na James R. Clark, comp., Messages of the First Presidency of The Church of Jesus Christ of Latter-day Saints, 6 vols. (1965–75), 5:89.

  3. Gospel Doctrine, 5th ed. (1939), 292.

  4. E na Messages of the First Presidency, 5:89.

  5. Gospel Doctrine, 304.

  6. ”An Address: The Church of Jesus Christ of Latter-day Saints to the World,” in Conference Report, Apr. 1907, 7.

  7. E na Conference Report, Apr. 1915, 5.

  8. Gospel Doctrine, 301–2.

  9. E na Messages of the First Presidency, 4:337–39.

  10. E na Messages of the First Presidency, 4:347.

  11. Deseret News: Semi-Weekly, 28 June 1898, 1; vaparakaravu vou.

  12. ”Discourse by President Joseph F. Smith,” Millennial Star, 30 Aug. 1906, 545–46.

iVakatakilakila
Smith family

E na 1850, O Mary Fielding Smith kei iratou na luvena e ratou a tiko e na dua na vale e buli e na vatu. E na vale oqo, e vulica kina o Joseph F. Smith na dina ni kosipeli ka vakalougatataki koya kina e na nona bula taucoko. E na gauna oqo e se tuga na vale e na Old Deseret Village e na This Is the Place Heritage Park.