Nodra iVakavuvuli na Peresitedi ni Lotu
Wase 43: O Ira na Tama e na Vuvale


Wase 43

O Ira na Tama e na Vuvale

Me dau qaqarauni na tama, me ra kilikili tiko e na nodra itavi vakailiuliu tabu vakavuvale.

Tukuni e na Bula i Joseph F. Smith

Ena nona bula taucoko e dau kasa voliga e na nona vakasama o Josefa F. Smith na nona nanuma na tamana o Hyrum Smith o koya a vakamakei kei na parofita e na 27 ni vula o June 1918, O Peresitedi Smith a veiliutaki e na ibulubulu e Salt Lake City, na vanua a sa vakaduri kina e dua na ivakananumi me baleti tamana. E na soqo oya e kaya kina: “Au sa vakalougatataki e na siga edaidai kei ira na le tolusagavulu na gone era sa bula tiko, o ira kece mai na ka au kila e ra lewe ni lotu kilikili taucoko ni Lotu i Jisu Karisito ni Yalododonu Edaidai, kau kila talega na yalodra ni vakamuria vinaka tiko na cakacaka ni Turaga. Au taleitaki iratou kece na luvequ. E na siga talega dedaidai e dua na ka na noqu levu ni marau ni sa le walusagavulu ka ono na makubuqu. … au sa vutuniyau; e sa solia vei au na Turaga na iyau levu oya o ira na gone kei na luvedra na luvequ. … Au vinakata mo ni raici ira mada na ilala makubuqu—e na vanua oqo o ira kece. Au lomani ira kece. Au kilai ira kece. E na veigauna kece keimami sota kina au dau reguci ira me vakatakaga au dau vakayacora vei ira na luvequ.”1

E muri e qai mai Peresitedi ni Lotu na luvena tagane o Joseph Fielding Smith,e na 1970 ki na 1972, e dau vakadikeva na nona dau lomani iratou na nona lewe ni vuvale o tamana, e kaya kina “E sivia sara na kena levu kei na kena savasava. E sega ni kila na vuravura—ka sega ni kila rawa—na titobu ni nona loloma vei ira. O ira na tamata ivalavala ca kei ira na vosa vakacacani, kei ira na a vakalialiai koya; ia na ituvaki dina ni nona bula vakamatavuvale kei na nona loloma usasivi vei ira na lewe ni nona matavuvale e sega ni tukuni rawa. E dau masulaka me ra dau dina e na veigauna o iratou na luvena—dina vua na Kalou, ka dina vei ira na tamata; dina vei keda yadua ka dina talega vua! … Laivi ira yadua se o ira kece me ra dina vua ka dina kina veika e dau matataka o koya e na yalo vakabauta e na gauna kece ni nona bula vakavuravura, ka dua talega na ka taleitaki vua e na nona bula taucoko.”2

iVakavuvuli i Joseph F. Smith

E sega tale ni dua na isosomi ni vale.

E sega tale ni dua na isosomi ni vale. Na kena yavu e makawa sara me vaka na vuravura, na kena ilesilesi a se solia mai na Kalou mai na gauna sara mai iliu. … Na vale e sega walega ni vanua ni moce se vakacegu, na vale levu e ivakaraitaki ni veika dei kei na loloma yadudua, me vakatalega kina na vanua.

E na sega ni rawa ni dua na marau dina e wasei se tiki tani mai na vale, na veika kece e vakayacori me vakasavasavataka ka maroroya na kena kaukaua e na vukei ira na cakacaka ka soli bula e na kena tayavutaki. O ira na tagane kei na yalewa era dau vakasaqara tale e so na bula ka duatani mai na kena vale; era vinakata me ra vakabauta ni vale e dau vesuki ira tiko ga; na galala cecere taudua oya rawarawa ka na levu na nomu veitosoyaki, e na kena levu ga o vinakata. E na sega na marau ke sega na veiqaravi, ka sega tale ni dua na veiqaravi e levu cake sara mai na kena veisautaki na vale kina vale levu vakalou, ka dau vakatorocaketaki ka qarauna na bula vakavuvale.

O ira na sega ni vinakata me ra vakaitavi e na cakacaka vakavuvale era na leqa tiko e na ivakavuvuli bibi e dau vakayacori e veivale. E rawa ni ra vakaitavi e na veisoqo lalai ni veilasamaki, io na nodra marau e na sega so ni taucoko, e na gauna mai muri e na ca sara vei ira. Baleta na nodra cakacaka na tamata, e na so na gauna era dau biuta kina na nodra vuvale na; io na vakasama ni ra sa na lesu tale tiko mai ivale e dau veivakauqeti ni da sa vakayacora vinaka na noda cakacaka.3

E na vale vinaka e na sega ni via kana na yaloda, e vaka talega kina na tubu kei na vakatetei e na yalo vinaka ka vakaleqai ga e na veika matailelevu kei na yalogarogaro. Na ka me da nuitaka me da kakua so ni binia na iyaya vakavuravura, e dau vakayawaki keda mai e na dina, na ka vinaka taudua ga na bula vakayalo; io na kena inaki me vakavutuniyautaki kina na yalomu, na kilai tiko ni veika vakaturaga eda sa rawata, kei na taladrodro ni nomu solia na loloma kei na veivuke.

E sega walega ni droini saulevu, na isulukesa, na iyaya lalai sau levu e dau ukutaki, na iukuuku ni vale tale eso, na iyaya ni vale sau levu, iteitei, manumanu, na vale kei na qele, na veika e dau namaki tu e na dua na vale vinaka, ia e sega so ni veika e da na vakalasai kina se na vakacegu e ra dau vakasaqara na lewe vuqa; io e vakaceguya na yalo, e tea, na loloma, vakabauta, na yalodina; na liga e veivuke kei na yalo e dau loloma; sa sega ni qara na ka me nona ga, na vakasama kei na veika eda vakayacora e tara na noda bula kei na veika kece e vinaka—na veika oqo e tiko e na yavu ni vuvale vinaka.4

Na veiliutaki e vale e tiko vua na tama.

E sega tale ni dua na iliuliu cecere tale e tiko me baleta na ituvani ni matavuvale, vakabibi ni veiliutaki tiko e na dau na vuvale na tama e taura tiko na itutu vakamatabete cecere. Na lewa e dokai me baleta na ituvatuva oqo sa vakamuri tiko mai e na dua na gauna balavu, o ira na tamata ni Kalou e na vei tabagauna ka sa mai dokai sara vakalevu ka dau vakabibitaki talega e na nodra ivalavuvuli na parofita mai na veivakauqeti ni Kalou. Na ituvatuva vaka peteriaki e yavu tiko vakalou ke na tomani tiko e na veigauna kece ka me tawamudu. E tiko talega edua na inaki, na cava me ra kila kina o ira na tagane, yalewa kei ira na gone na ituvatuva oqo kei na lewa e na nodra vale na tamata ni Kalou, ka vakayacora kina na veika e vinakata na Kalou, na veika e vinakati kei na nodra vakavakarau e na nodra bula vakalou na luvedra.…

Na lewa oqo e tiko vata kei na kena itavi, e bibi, dodonu ka yaga, ka na sega ni rawa ni ra ivakaraitaki na tamata e na nodra bula, se mera vakarautaki ira me ra bula vata kei na lawa bibi oqo ni Kalou, na lawa e tabaki me baleta na itovo e na matavuvale . E na lewa oqo e so na veiyalayalati kei na veivakalougataki e sa tukuni tu, ni o ira kece na vakamuria ka doka na lewa oqo era rawa ni laki taura na veika vakalou ka ra sega ni rawa ni taura ke vaka era doka ka vakamuria na lawa ni Kalou e sa tauyavu taki tu me cicivaki kina kei na lewa e na veivale.5

Au vinakata … me’u vakaraita vei ira na iliuliu ni Lotu na yaga ni nodra vakasalataki na tama e na veika kece me baleta na nona kacivi na luvedra kina itutu Vakamatabete, kei na cakacaka kece vakaLotu, na nodra veidokai,vakarokoroko kei na dodonu ni veirokovi e dodonu me ra vakaraitaka na gone vei ira na nodra itubutubu me kua ni vakaseva na Lotu, se me ra kua ni sivia na iliuliu ni Lotu tale eso. E na sala oqo e na kaukaua kina na veimaliwai kei na yalovinaka, na veivakadonui ni vuvale kei na bula vakavuvale, e yavu tiko ni liutaki ni Lotu ka vakadeitaki tiko kina, e na tomani tale kina na kacivi ni Matabete tabu, na vakadeitaki ni duavata, igu kei na kaukaua e na veika kece e vakayacori.6

Kemuni na Tama mo ni vakayacora na nomuni itavi vei ira na nomu vuvale.

Ke tiko vei ira na [Tama] na Yalo Tabu ni Turaga e na nodra vakayacora tiko na nodra itavi vakavuravura, era na sega ni guilecavi ira na tinadra na luvena kei ira na luvena. E na sega ni lutu na nodra vakavulici ira e na ivakavuvuli ni bula ka vakaraitaka vei ira na ivakaraitaki dodonu. Kakua ni cakava e dua na ka vakataki iko mo na qai kaya kina vua na luvemu tagane, “Kakua ni cakava.” Bulataka na veika vinaka mo rawa kina ni tukuna, “Na luvequ, vakayacora ga na ka au vakayacora, vakamuri au, vakamurimuria na noqu ivakaraitaki.” Oya na sala e dodonu me ra bulataka na tama, o keda yadua; ka dua dina na ka vakamadua, ka malumalumu, e ka vakamadua vua e dua na lewenilotu me vakamuria na sala e kila ni sega ni dodonu ka vinakata talega me kakua ni vakamuria na luvena. E dua na ka vakamadua vua e dua na tamata me tarovi koya ga, ka malumalumu e na nona itavi vei ira e dau na lomana kei ira e dodonu me lomani ira, e na nomu vinakata na veika e sega ni dodonu se ca, ka vakayacora na veika e dodonu me kua ni vakayacori, ka me tarovi ira talega na luvedra me ra kakua ni vakayacora. Vakayacora na nomui tavi, o kemuni na taciqu, e na vakayacora na Nona vei iko na Turaga.7

Kemuni na taciqu, e lailai sara tiko ga na noda veiqaravi vaka lotu, na lomana kei na rerevaka na Kalou e na noda matavuvale; sa levu na veika eda vinakata vakavuravura, na kocokoco, na sega ni yalovata kei na lailai se sa sega sara ga na vakarokoroko e na vuvale, ka sega talega ni levu na veika oqo e na tautuba ni noda vale. Io na vale sa dodonu me sa veisautaki. Tovolea mada ni kua se ni mataka, mo veisautaka na ituvaki ni nomu vale, me tekivu e na rua na masu kei iratou na nomu matavuvale e na veisiga; kaciva na watimu kei iratou na luvemu me ratou mai masu vata kei iko. Kerea na veivakalougatataki ni kakana e na veigauna o kana kina. Vakayagataka e so na gauna, e tini beka na miniti mo wilika kina e vica na iwasewase mai na vosa ni Turaga mai na iVola Tabu, na iVola i Momani, na Vunau kei na Veiyalayalati, ni bera ni o vakacegu se cakava na nomu cakacaka e na veisiga. Vakania na yalomu vakayalo e vale, kei na tautuba talega ni vale. Me levu na loloma, na sautu, kei na Yalo tabu ni Turaga, yalo vinaka, na loloma cecere, kei na soli bula vei ira na so, e na nomu matavuvale. Kakua ni vakayagataka na vosa kaukaua, na kocokoco, veicacati, vosa veivakacacani, na vosavosa ca, na vosa beca, ka laiva na Yalo Tabu ni Kalou me taukena na yalomu. Vakavulica vei ira na luvemu na veika oqo, vakayalo kei na kaukua, me tomani ka vakaukauataki e na nomu sa vakayacora tiko e na veisiga. Vakaraitaka vei ira ni o dina ka vakayacora tiko na veika o vunautaka tiko.8

Au na masulaki iko ka masu talega vua na Kalou me vukei iko, o ira na tama kei ira na tina, me ra vakavulica vei ira na luvedra na ivakavuvuli kei na vunau ni kosiplei i Jisu Karisito, ni ra na tubu cake ka sega na nodra ivalavala ca me ra vakabulai. Au masulaka me vukei iko na Kalou mo susugi iratou na luvemu e na lomana na dina, na lomana na bula dodonu, ka galala mai na itovo ca vakavuravura, galala mai na veivakacacani, mai na daumateni, mai na kana tavako, mai na gunu yaqona ni vavalagi kei na wainimate ni veiduvani, mai na ivalavala ca kece; o na vakavulici ira me ra savasava e na nodra dui bula—e na nodra itovo, me ra na valetabu ka rawa vua na Yalo Tabu ni Kalou bula me tiko kina ka me kunea kina na vanua ni vakacegu. Sa noda itavi na vakayacora, ka noqu itavi talega; ka sa nodra itavi talega na tamata era bula tiko me ra vakavulici ira na nodra matavuvale e na veika oqo, ka vakatavulica na gone e na sala e dodonu me lako kina.9

Me ra bula kece na tama mai Isireli e na bula e dodonu me ra bulataka; me ra dau vakayacora na veika vinaka vei ira na watidra me vaka ga ka era dau vakayacora vei ira; me ra kauta mai na vakacegu kina nodra vale ke rawa; vakamamadataka na nodra icolacola na nomu itokani ke rawa; solia na ivakaraitaki vinaka vei ira na luvedra; vakavulici ira me ra sota e na masumasu, e na mataka kei na bogi, kei na veigauna kece era dau kana kina, me ra kila tale tiko ga na loloma cecere ni Kalou e na nomu vakarautaka na kakana era kania kei na isulu era darama, ka vakatusa na liga ni Kalou e na veika kece.10

Na veimaliwai vakavuvale e nakiti me tawamudu.

E iliuliu ni tamata kece na Kalou; e da rai cake vua me Tamada kece. E na sega tale ni dua na sala e da na rawa ni vakamarautaki koya kina, mai na noda nanuma, vakarokorokotaka ka doka na Tamada kei na Tinada, o rau na noda ivuvu ni bula e na vuravura oqo.11

Na ituvatuva ni matavuvale e yavu tiko ni matanitu dina, ka sega ni levu na ka me vakatau tiko e na bibi ni matanitu e na vei matavuvale yadua me vinaka sara kina, se e na veika, ni dina e na veika kece ga na vakarokoroko e na matavuvale yadua me tauri matua tiko.12

Na noda veimaliwai vaka [matavuvale] a sega ni namaki me ganita na bula vakavuravura, se na gauna, e na noda vakaduiduitaka mai na tawacava. Eda bula tiko e na gauna ka tawamudu. Eda bulia na veitokani kei na veiwekani ni gauna ka tawamudu. Na veika e da vakila kei na ka eda vinakata e kune ka vakarautaki me rawa ni gumatuataka, sega walega ni nona bula vakavuravura se na bula oqo, me tawamudu sara. O ira na tiko e keya mai vei ira na Yalododonu Edaidai ni ra vakasamataka tiko ni sa sivi yani na ibulubulu e da se tiko vata ga vakamatavuvale? Na tama, na tina, kei iratou na gone ka ra kila tiko na nodra veimaliwai vakaveiwekani, na veikilai vakaveitacini kei na nodra vakabauta? Na matavuvale oqo kei na ituvatuva me ra duavata kina e dua na ituvatuva vakavale e dua na cakacaka vinaka ni Kalou, ka ra sa namaki kece me tomani tiko ni gauna ka tawamudu?13

Edua tiko na veiyalayalati lagilagi ni mataveitokani kei iratou na noqu dau lomani me tawacava. E na noda talairawarawa kina nona cakacaka, kei na kosipeli i Jisu Karisito, au na kumuni iratou kece na noqu matavuvale wavokiti au, o iratou na luvequ, na luvei luvequ, me yacova ni ra sa lewe levu me vaka na kawa i Eparaama, se me sega ni wili rawa me vaka na nuku ni baravi. Ni sa noqu dodonu kei na lewa, kei na nodra talega na lewenilotu i Jisu Karisito ni Yalododonu Edaidai era taura tiko na itutu vakamatabete ka ra na vakalevutaka e na mata ni kalou.14

Ni sa oti taucoko oya, me da vakayacora vakavinaka na veika e tabaki keda kina na Kalou me da vakayacora, sa dina na ka vinaka. Ni da sa rawata vaka vinaka na noda itavi vaka tama kei na tina e vinaka cake sara meda turaganivalu se tamata vakaitutu e na matanitu.15

Me iUlutaga ni Vuli

  • Na cava e dodonu me nodra “inaki taumada” na tama e veivale? E na sivia yani vakacava na veika vakavuravura kei na veika vakayalo e na nomu qaravi iratou tiko na nomu vuvale? E na tara vakacava na tama na veika era vakakila me vaka na “bulabula ni yaloda” e na vuvale?

  • Na veika cava e so “e tiko e na yavu ni veivale vinaka kece”? Na cava e nona itavi kina na tama, me raica na tei ni veika oqo?

  • Era na veitokoni vakacava na tina kei ira na gone vua na iliuliu ni nodra vuvale? Na cava me rau cakava na tama kei na tina me kilikili kina na nodra veitokoni na lewe ni vuvale?

  • E vakarautaka vakacava na Turaga na veivakalougataki vakamatabete vua e dua na yalewa sega ni vakawati?

  • E na vakakaukauataki vakacava na tama ka vakalougatataki na matavuvale e na gauna edau vakasalataki kina na tama ka vakarokorokotaki mai vei ira na iliuliu vakamatabete?

  • Na cava e dodonu me veisautaki e na nomu vuvale edaidai? Na cava e rawa ni cakava na tama me walia kina na veika vakavuravura ka vakatura na veiqaravi vakalotu e vale?

  • Na veivakalougataki cava eda na taura baleta ni da kila na veitokani ni noda vuvale e na tomani tiko me tawamudu? Na cava e rawa ni vakayacora na tama me vakadeitaka na tawamudu ni nona matavuvale?

iVakamacala

  1. E na “The Hyrum Smith Monument,” Improvement Era, Aug. 1918, 860–61; paragraphing altered.

  2. Life of Joseph F. Smith, comp. Joseph Fielding Smith (1938), 4.

  3. Gospel Doctrine, 5th ed. (1939), 300.

  4. Gospel Doctrine, 303–4.

  5. Gospel Doctrine, 286–88.

  6. Gospel Doctrine, 162–63.

  7. E na Conference Report, Apr. 1915, 7.

  8. Gospel Doctrine, 301–2.

  9. E na Conference Report, Oct. 1911, 132.

  10. Gospel Doctrine, 288.

  11. Gospel Doctrine, 162.

  12. Gospel Doctrine, 162.

  13. Gospel Doctrine, 277.

  14. Gospel Doctrine, 108–9.

  15. Gospel Doctrine, 285.

iVakatakilakila
Hyrum Smith

O Hyrum Smith, na tamai Peresitedi Joseph F. Smith, e biuta tu mai e dua na isolisoli talei vei luvena tagane, ka na sega ni takali tani mai vua na luvena, dina ni se qai yabaki lima na cauravou lailai oqo e na gauna a labatui kina o Hyrum na tamana.