Loloma Vakalou ena iTuvatuva i Tamada

E dua na tawa-kilai levu ni veilewai ka na muria na bula vakavuravura sa ikoya ni ra gole na tamata vinaka ki na dua na vanua e vakatokai ko lomalagi kei ira na tamata ca me ra lako ki na dua na vanua tawayalani ka vakatokai ko eli. Na nanuma cala oqo ni rua walega na icavacava e vakaraitaka ni o ira era sega ni rawa ni muria taucoko na ivakaro kece sara e gadrevi me baleti lomalagi era na lewai ki eli ka tawamudu.

Sa vakarautaka tu na Tamada Vakalomalagi e dua na ituvatuva vinaka cake me baleti Ira na luvena E vakatavulica na ivunau vakatakilai ni Lotu i Jisu Karisito sa vakalesui mai ni o ira kece na luve ni Kalou—vakavo ga ke yalani na veika e sega ni vakasamataki eke—ena qai cabe cake ki na dua na matanitu ni lagilagi.² “Sa vuqa na tikina ena vale nei Tamaqu,”³ A vakavulica o Jisu. Mai na ivakatakila ni gauna oqo eda kila kina ni tikina oqori sa tiko ena tolu na matanitu lagilagi duidui. Ena iCavacava ni Lewa oi keda yadudua eda na lewai mai na noda ivalavala kei na gagadre ni yaloda.⁴ Ni bera oya, eda na gadreva me da colata na itotogi ni noda ivalavala ca sega ni veivutunitaki. E matata tu na ivolanikalou ena ka oqori.⁵ Ia, na noda Turaganilewa yalododonu ena solia vei keda na itikotiko ena dua vei ira na matanitu lagilagi oqori. O koya gona, me vaka eda sa kila mai na ivakatakila ni gauna oqo, ni tamata kece e “na lewai, ka na rawata na tamata yadua me vaka na nona cakacaka, ena nona tikina ena vanua sa vakarautaki tu.”⁶

Sa digitaka na Turaga me vakatakila vakatauvatani vakalailai e rua vei ira na matanitu lagilagi oqo. Kena veibasai, sa vakatakila mai na Turaga e vuqa sara na ka me baleta na matanitu cecere duadua ni lagilagi, ka vakamacalataka na iVola Tabu ni “lagilagi ni matanisiga.”⁷

Ena lagilagi vaka “silesitieli”⁸ e tiko kina e tolu na iwasewase se ivakatagedegede.⁹ Na kena e cecere duadua vei ira oqo sai koya na bula vakacerecerei ena matanitu vakasilesitieli, ka rawa kina ni da yaco me vaka na Tamada kei na Luvena, o Jisu Karisito. Me vukei keda me da tara cake na ivakarau vakalou kei na veisau ni veika e gadrevi me rawa ni da rawata kina na keda ituvaki vakalou, sa vakatakila mai na Turaga na ivunau ka tauyavutaka ena ivakaro ka yavutaki ena lawa tawamudu. Oqo na ka eda vakavulica ena Lotu i Jisu Karisito ni Yalododonu Edaidai baleta na inaki ni ivunau kei na lawatu ni Lotu vakalesuimai oqo sai koya me vakarautaki ira na luve ni Kalou ki na veivakabulai ena lagilagi vakasilesitieli, vakabibi, me baleta na bula vakacerecerei ena kena ivakatagedegede cecere duadua.

Na veiyalayalati e vakayacori kei na veivakalougatataki e yalataki vei ira na yalodina ena valetabu ni Kalou sai koya na idola. Oqo e vakamacalataka na noda tara valetabu e vuravura raraba, me vaka na nodra lagata vakatotoka na matasere. Eso era veilecayaki ena ka oqo, ka ra sega ni kila ni veiyalayalati kei na cakacaka vakalotu ni valetabu e dusimaki keda ki na rawati ni bula vakacerecerei. Ena rawa walega ni kilai ena italanoa ni dina vakatakilai mai ni tolu na ivakatagedegede ni lagilagi. Ena vuku ni nona loloma cecere na Tamada Vakalomalagi me baleti ira kece na Luvena, sa vakarautaka kina o Koya na veimatanitu lagilagi tale eso—me vaka e vakamacalataka o Elder Quentine L. Cook e nanoa—ka ra totoka cake kece mai na kena eda rawa ni vakasamataka.¹⁰

Na Veisorovaki i Jisu Karisito sa rawa kina na veika kece oqo. Sa vakatakila o Koya ni o Koya “sa vakalagilagi Tamana, ka vakabulai ira ena cakacaka kecega ni ligana.”¹¹ Na veivakabulai oqori ena soli mai ena veimataqali matanitu lagilagi. Eda kila mai na ivakatakila ni gauna oqo “raica sa tu na lawa ni veimatanitu kecega.”¹² Sa ka bibi sara:

“Raica ko koya sa sega ni rawa ni muria na lawa ni matanitu silesitieli, ena sega ni tiko rawa ena lagilagi vakasilesitieli.

“Kei koya sa sega ni rawa ni muria na lawa ni matanitu teresitieli, ena sega ni tiko rawa ena lagilagi vakateresitieli.

“Kei koya sa sega ni rawa ni muria na lawa ni matanitu tilesitieli, e na sega ni tiko rawa ena lagilagi vakatilesitieli.”¹³

Ena dua tale na kena itukutukuni, na matanitu ni lagilagi eda ciqoma ena iOtioti ni Veilewai ena vakatau mai na ituvatuva eda digia meda bula kina ena loloma ni Tamada Vakalomalagi. Ena ruku ni ituvatuva oqori era tu kina na veimatanitu e vuqa me rawa kina vei ira kece na Luvena me ra lesi ki na dua na matanitu me rawa ni ra “tiko kina.”

Na ivakavuvuli kei na lawatu ni Nona Lotu vakalesui mai na Turaga e vakayagataka na veidina tawamudu oqo ena dua na sala ka na rawa ni kilai vakavinaka duadua ga ena ituvatuva ni loloma nei Tamada Vakalomalagi me baleti ira kece na Luvena.

O koya gona, eda doka kina na galala ni digidigi ni tamata yadua. E vuqa era sa kila tu na sasaga cecere ni Lotu oqo me tokona na galala vakalotu. Na veisasaga oqori sa ikuri ni ituvatuva nei Tamada Vakalomalagi. Eda segata me da vukei ira kece na Luvena—sega walega vei ira na noda lewenilotu—me ra marautaka na galala vakamareqeti ni digidigi.

Eda dau tarogi ena so na gauna na vuna eda talai ira kina na daukaulotu ki na veimatanitu, vei ira talega na lewevuqa era lotu Vakarisito. E dau tarogi vei keda na vuna eda solia kina na veivuke vakaitamera ni matatamata raraba vei ira era sega ni lewe ni noda Lotu kei na vuna eda sega ni semata kina oqo ki na noda cakacaka ni kaulotu. Eda cakava oqo baleta eda sa kila ni tamata kece sa luvena na Kalou era sa tacida kei na ganeda, ka da gadreva meda wasea na noda iyau vakayalo, vakayago vei ira yadua.

Na ivunau tawamudu e vakarautaka talega e dua na rai kilai tani me baleti ira na gone. Mai na rai oqo eda raica kina na nodra vakasucumi ka susugi cake na gone me tiki ni ituvatuva vakalou. Sa ikoya e dua na itavi rekitaki ka tabu vei ira e soli vei ira na kaukauwa me ra vakaitavi kina. O koya gona, eda sa vakaroti kina meda vakavulica ka tutaka na ivakavuvuli kei na ivalavala e vakarautaka na ivakarau vinaka duadua me ra vakatorocaketaki ka marau kina na gone ena ruku ni ituvatuva ni Kalou.

Kena itinitini, sa kilai tu vakavinaka na Lotu i Jisu Karisito ni Yalododonu Edaidai me Lotu ka kena itakele na matavuvale. Ia e sega ni kilai vakavinaka na dina ni noda bula vakamatavuvale e sega ni yalani walega ki na veimaliwai vakayago. Na bula ni veiwekani tawamudu sa ka bibi talega vakayavu ki na noda vuli vakalou. Na ilesilesi ni Lotu vakalesuimai sai koya me vukei ira na luve ni Kalou me ra rawata na veika e gadreva na Kalou me nodra icavacava uasivi. Mai na veivakalougatataki e vakarautaka na Veisorovaki i Karisito, e rawa kece ni da rawata na bula tawamudu (bula vakacerecerei ena matanitu vakaselesitieli), ka cauraka na Tinada o Ivi “Sa solia na Kalou vei ira sa talairawarawa.”¹⁴ Oqo e levu cake mai na veivakabulai. E vakananumi keda kina o Peresitedi Russell M. Nelson, “ena ituvatuva tawamudu ni Kalou, na vakabulai e ka ni bula yadua; [ia] na bula vakacerecerei sa ka vakamatavuvale.”¹⁵

Sa ka bibi vei keda na ivakatakila ni Kalou ni bula vakacerecerei ena rawa ni rawati walega mai na yalodina ki na veiyalayalati ni vakamau tawamudu e dua na tagane kei na yalewa.¹⁶ Na ivunau vakalou o ya na vuna eda vakavulica kina ni “yalewa se tagane sa dua na tiki bibi ni keda ituvaki kei na keda inaki ni bula taumada, bula oqo, kei na bula tawamudu.”¹⁷

Noda kila baleta na ituvatuva ni veivakabulai sa vakatakila mai na Kalou ena gadrevi kina meda saqata na ile ni veimaliwai kei na lawa me vakasuka mai na Nona ivakavuvuli me vakamau na tagane kei na yalewa, ka me saqata na veiveisau ka vakatanitaka, se vukica na ituvaki vaka tagane se yalewa se tavulona, na kedrau duidui na tagane kei na yalewa.

Na itutu ni Lotu vakalesui mai ena veika bibi oqo e dau vakatubura na veisaqasaqa. Eda ciqoma oqori. E vakatara tu na ituvatuva ni Tamada Vakalomalagi me “tu na veibasai ni ka kecega,”¹⁸ kei na veisaqasaqa kaukauwa nei Setani sa ravuta na veika sa bibi sara ena ituvatuva ni Kalou. Sa macala tu, ni saga tiko o koya me saqata na toso ki na bula vakacerecerei ena kena vakatanitaki na vakamau, vakayalolailaitaki na vakaluveni, se vakaveilecayakitaka na ituvaki vakatagane se yalewa. Ia, eda kila ni ena cici balavu, ena sega ni veisautaki na inaki kei na ituvatuva vakalou ni Tamada Vakalomalagi dauloloma me sotava na itovo se gagadre taleitaki. Ena veisau mai na ituvaki ni tamata yadua, ka vakadeitaka tu vei keda nona ituvatuva na Kalou ena cici balavu, o ira na yalodina era maroroya na nodra veiyalayalati ena nodra na madigi me nodra na veivakalougatataki yalataki.¹⁹

E dua na ivakavuvuli duatani ka yaga me vukei keda ena noda vakavakarau ki na bula tawamudu, “na isolisoli cecere duadua ni Kalou,”²⁰ sai koya na ivakaro ni matavuvale ena 1995.²¹ Na veika e cauraka, e duidui sara mai na so, na veika vakalawa, na ivakarau, kei na ile ni vuravura eda bula tiko kina me vaka na vakawati vakamataqali vata. O ira era sega ni kila vakavinaka na ituvatuva ni loloma nei Tamada me baleti ira na Luvena e rawa ni ra vakasamataka na ivakaro ni matavuvale oqo me kakua ni itukutuku ni lawatu walega e dodonu me veisautaki. Na kena veibasai, eda vakadeitaka ni ivakaro ni matavuvale, ka yavutaki ena ivunau sega ni veisautaki rawa, e vakamacalataka na mataqali veimaliwai vakamatavuvale ka rawa ni yaco kina na tiki bibi duadua ni noda vakatorocaketaki tawamudu.

Oqori na ibalebale ni itukutuku ni ivunau cecere kei na lawatu ni Lotu i Jisu Karisito ni Yalododonu Edaidai vakalesuimai.

Ena vuqa na veimaliwai kei na ituvaki ni bula oqo, sa dodonu vei keda yadua meda bula vata kei na duidui. Ni da tisaipeli i Karisito ka dodonu me da lomani ira na wekada, e dodonu me da bula vakacegu vata kei ira era sega ni vakabauta me vakataki keda. Eda luvena kece na Tamada Vakalomalagi dauloloma. Vei keda kece, sa vakarautaka tu o Koya na bula ni oti na mate ka, me kena itinitini, e dua na matanitu ni lagilagi. E gadreva vei keda kece na Kalou me da sasagataka na Nona veivakalougatataki cecere duadua ena noda maroroya na Nona ivakaro, veiyalayalati, kei na cakacakatabu vakalotu cecere duadua, ka na mai tara taucoko ena Nona valetabu savasava e vuravura taucoko. Sa dodonu me da segata me da wasea vei ira na tani na dina oqo ni tawamudu. Ia ena loloma eda sa dinau tu kina vei ira taucoko na wekada, eda dau ciqoma tu ga na nodra vakatulewa. Me vaka e vakavuvulitaka e dua na parofita ni iVola i Momani, me da toso tikoga ki liu, ka “lomana na Kalou kei na tamata kecega.”²²

Me vaka a tukuna o Peresitedi Russell M. Nelson ena noda koniferedi sa oti, “E se bera vakadua ni dua na gauna ena itukutuku kei vuravura me kilai kina na noda iVakabula sa ka bibi sara ka veiganiti ki na tamata yadua. … Na ivunau savasava i Karisito sa ka kaukauwa. E veisautaka na bula ni tamata yadua e kila vinaka ka vakasaqara me tekivutaka ena nona bula.”²³