2016
Ko e Taimi ʻOku Fakautuutu ai ʻa e Ponokalafí—ʻOku Fakatou Fie Maʻu ke Fakamoʻui ʻa e Uaifí mo e Husepānití
April 2016


Ko e Taimi ʻoku Fakautuutu ai ʻa e Ponokalafí— ʻOku Fakatou Fie Maʻu ke Fakamoʻui ʻa e Uaifí mo e Husepānití

Kuó u siotonu ʻi he mālohi ʻo e Fakamoʻuí ke fakamoʻui, ʻa ia ʻe lava ke hoko ki he ngaahi uaifí pea pehē foki ki he ngaahi husepānití ʻi he taimi ʻoku fefaʻuhi ai ʻa e ngaahi husepānití mo e ponokalafí.

ʻĪmisi
husband, wife, and Christ

Ko e taá naʻe fakafōtunga ia ʻe ha mōtolo

ʻI he fuofua māhina ʻe ono ʻeku hoko ko e pīsopé, naʻe ō mai kiate au ha ngaahi hoa-mali ʻi hoku uōtí, ʻi he loto falala ke talanoa mo au ki he fekuki ʻa e husepānití mo hono ngāueʻaki ʻo e ponokalafí. Naʻe fakatumutumu e uaifí, ʻi ha ngaahi meʻa ʻe niʻihi, ʻi heʻene ʻohovale ʻi he toki ʻilo e fakapulipuli fakamamahí; ko ha niʻihi ne nau ʻosi ʻilo ʻo lau māhina mo laui taʻu.

Naʻá ku ongoʻi ʻofa mamahi ki he ngaahi mātuʻa malí ni pea mo ongoʻi e mālohi huhuʻi ʻo e Fakamoʻuí ʻi heʻeku toutou faleʻi mo tokangaekina e houʻeiki tangatá takitaha ke tokoni ke nau “tupeʻi atu ʻa e ngaahi sēini ʻa ia [te] ne haʻi maʻu ʻa [kinautolú]” (2 Nīfai 9:45).

Kae mahalo ko e lahi taha e taumalingi mai ʻa e Laumālié, ne hoko ia ʻi heʻeku talanoa mo e ngaahi uaifí. Naʻá ku ʻilo ai, neongo ko ha niʻihi ʻo e ngaahi kafó ʻoku kei foʻou pea ko ha niʻihi kuo piki ʻi he ngaahi taʻu lahi ʻo ʻenau feʻao mo iá, ka naʻe fekuki ʻa e kakai fefiné ni kotoa mo ha kafo fakalaumālie loloto ne fakatupu ʻe he ngaahi fehuʻi hangē ko ʻení, “Ko e hā kuó u fai ke fakatupu ai ke ʻoua ʻe toe tokanga mai kiate aú?” pe “Ko e hā ʻoku loto ai ke fakakaukau ʻoku mamili mo ha taha kehe kae ʻikai ko aú?”

Koeʻuhí ko e husepānití naʻe maumau fonó, ʻoku faingofua ai ki he pīsopé ke ne ongoʻi ko e husepānití ʻokú ne fie maʻu lahi taha ʻa e ngaahi kī ke fakaava ʻaki e mālohi fai fakamoʻui ʻo e Fakamoʻuí, ka kuó u ʻiloʻi foki ʻoku tatau pē fie maʻu ʻe he uaifí ke fakamoʻui mei he mamahí mo e ngaahi haʻahaʻá pea mo e fie maʻu ʻe he husepānití ke fakamoʻui ia mei he angahalá mo e ngaahi holi koví.

ʻI he malanga ʻa Sēkope ki he kau Nīfaí, naʻe fakahalaki ai ʻe he palōfita ko Sēkopé ʻa e kakai tangatá ʻi honau ʻulungaanga taʻefaitotonu ki honau uaifí, “ʻa ia ko hanau tokolahi ʻoku fuʻu ongongofua mo maʻa mo pelepelengesi ʻaupito ʻa honau lotó ʻi he ʻao ʻo e ʻOtua, ʻa ia ko ha meʻa ʻoku fakahōifua ki he ʻOtuá” (Sēkope 2:7). Naʻá ne hoko atu ʻo pehē: “Kuo mou fakatupu ha mamahi lahi ʻi he loto ʻo homou ngaahi uaifi ongongofuá … ko e tupu ʻi hoʻomou ngaahi sīpinga kovi ʻi honau ʻaó; pea ʻoku ʻalu hake ki he ʻOtuá ʻa e tangi ʻa honau lotó ke talatalaakiʻi ʻa kimoutolu.” (Sēkope 2:35). Kuó u ʻosi siotonu ʻi he ngaahi tangí ni. ʻOku ʻikai ngata pē ʻene hokó ʻi he ongoʻi ʻe he uaifí hono lavakiʻi ia ʻe he ngāue ʻaki ʻe hono husepānití e ponokalafí, ka mei he ngaahi lea mo e tōʻonga ʻoku faʻa hoko tupunga mei heʻene fefaʻuhi fakaelotó. Ko hono moʻoní, ʻoku ʻikai ko ha meʻa foʻou ki ha tangata kuo ʻiloʻi ʻene tōʻongá, ke ne tukuakiʻi hono uaifí koeʻuhí ko hono ʻulungāngá, ʻo fakalau ha ngaahi tōʻonga kehekehe naʻá ne fakahoko pe ʻikai malava ke fakahoko. Ko hono fakamamahí, he ʻoku ʻikai foki ko ha meʻa foʻou hono kamata ke tukulotoʻi ʻe he uaifí pea aʻu ʻo tui ki he ngaahi tukuakiʻi ko ʻení.

Ne tangutu ha ongomātuʻa pehē ʻi hoku ʻōfisí, hili pē ha ngaahi ʻaho siʻi mei hono fakahā ʻe he husepānití ha tōʻonga fakaponokalafi naʻe moʻua ai talu mei heʻene kei talavoú. Naʻe kamata ke fakatokangaʻi ʻe he uaifí, he lolotonga ʻene fanongo ki ha lēsoni ʻo e Fineʻofá naʻe fakatefito ʻi he lea ʻa Sisitā Linitā S. Liivi he konifelenisi lahi ʻo ʻEpeleli 2014, “Maluʻi mei he Ponokalafí—ko ha ʻApi ʻOku Fakatefito ʻia Kalaisi,” ʻi he ngaahi tōʻonga hono husepānití kiate iá, ha konga lahi ʻo e ngaahi tōʻonga fakahehema ko ia naʻe fakamatalaʻi ʻe he faiakó. Naʻá ne ʻeke hangatonu ki hono husepānití ʻi he ʻosi ʻa e lēsoní, peá ne vete ʻa e fakapulipuli kuó ne fufuuʻi fuoloa maí. Naʻe toe kanoni atu e loto fakaliliʻá ki hono ngeia kuo ʻosi uesiá. ʻI he lolotonga ʻo ʻemau fuofua fakatahá, naʻe faingataʻa ke na ʻiloʻi pe ʻe founga fēfē ha lava ke toe hoko atu ʻena nofomalí. Naʻá ku fakamahinoʻi ange ʻoku ʻi ai ha ʻamanaki, mo fai ange ha ngaahi faleʻi, pea mo fakaafeʻi ke na foki mai ke mau toe talanoa fakafoʻituitui.

Naʻá ku toe vakaiʻi ʻa e ngaahi fokotuʻu ʻoku ʻomi ʻi he Ministering Resources he LDS.org, fakataha mo e ngaahi lotu fakamātoato naʻá ku fai ʻi heʻeku teuteu ki he talanoa ko iá, tautautefito ki he ngaahi maʻuʻanga tokoni ki hono poupouʻi e ngaahi hoa mali ʻo kinautolu ʻoku nau fakaʻaongaʻi ʻa e ponokalafí, ʻou lau ai ʻa e ngaahi meʻa ko ʻení: “Fakahaaʻi hoʻo ʻofá mo hoʻo tokangá kiate ia fakafoʻituitui, pea pehē ki hono malí. Fakamahino ʻoku ʻikai haʻane kaunga ki hono ngāueʻaki ʻe hono hoá e ponokalafí pe tōʻonga koví pea ʻoku ʻikai fai ha ʻamanaki ke ne kātakiʻi ʻa e tōʻonga ngaohikoviá.”

Naʻá ku talangofua ki he faleʻi ko ʻení, ʻi heʻeku talanoa mo e fefiné ni, pea tānaki atu ki ai ʻa e fakamahino naʻe ʻikai tuʻunga e tōʻonga hono husepānití koeʻuhí ko ia, ʻikai koeʻuhí ko ha meʻa naʻá ne fai pe teʻeki ai ke fai, ka ko ʻene palopalema ʻiate ia pē. Naʻá ku fakatokangaʻi ʻene fiemālie hifo ʻi heʻene tali e ngaahi lea ko iá mo ongoʻi e fakamoʻoni ʻa e Laumālié ki hono moʻoní. Naʻá ne kole ʻi he ʻosi ʻa e ʻinitaviú pe te u lava ʻo foaki hano tāpuaki ʻi he lakanga fakataulaʻeikí. Naʻá ku fakatokangaʻi ko au pē taha naʻe lava ke tafoki ki ai ke maʻu ha tāpuaki pehē, he naʻe loto ke ʻoua naʻa ʻilolahia ʻene palopalemá ʻe he fāmilí mo e kaungāmeʻá.

Naʻá ku fakaafeʻi ʻa e husepānití ke kau ʻi he kulupu fakaakeake mei he maʻunimā ʻa e Siasí, ke tokoni ʻi hono fakamoʻuí, peá u fakalotolahiʻi hono uaifí ke kau ʻi he kulupu ʻa e ngaahi malí mo e kau mēmipa ʻo e fāmilí. Naʻá ne fakamatala mai ʻa e nonga naʻá ne ongoʻi ʻi he talanoa mo e kakai fefine kehe naʻe mahino kiate kinautolu e meʻa naʻe tofanga aí pea mo e ʻamanaki lelei naʻá ne maʻu ʻi heʻene mamata ki ha ngaahi mātuʻa mali ne nau foua ʻa e faingataʻa tatau pea nau lava ʻo hao fakataha mai mei ai.

Kuo ʻosi ʻeni ha ngaahi māhina, talu mei heʻeku fuofua talanoa mo e ongomātuʻa mali ko ʻení, pea kuo tupulaki ʻeku ʻofa mo ʻeku tokanga kiate kinauá tuʻunga ʻi heʻemau faʻa fengāueʻakí. Neongo ʻoku ou ʻiloʻi he ʻikai honge faingataʻa ʻena fonongá, ka ʻoku fakafiefia ke ʻiloʻi ʻi he māhina takitaha naʻe kei fakaʻataʻatā ʻe he husepānití ia mei he holikoví mo e ponokalafí, pea mo ʻete fakatokangaʻi e tupulaki e moʻui taau pea mo e lototoʻa hono uaifí, ʻa ia ʻoku fuʻu hā mahino ʻaupito.

ʻI he ngaahi ʻinitaviu kimuí ni mai mo kinauá, ne fetongi e mamahi mo e loʻimata mei heʻemau ngaahi fuofua talanoá ʻaki ha fofonga malimali mo e kakata. Kae mahalo ko e ola maʻongoʻonga tahá ko e ʻamanaki leleí—ko e ʻamanaki lelei he ʻikai ngata pē lava ke hokohoko atu ʻena nofomalí kae toe mahulu angé, ko ʻene malava ke hoko ko ha meʻa ʻoku fakaʻofoʻofa mo māʻolungá.

Meʻapango pē, he ʻoku ou ʻiloʻi ʻoku ʻikai aʻusia ʻe he ngaahi hoa mali kotoa ʻa e ola tatau ko ʻení. ʻOku malava ke movete ha ngaahi nofomali ʻe niʻihi ʻi he taimi ʻoku fakafisi ai e tokotaha ʻokú ne fakaʻaongaʻi e ponokalafí ke fai ha fakalakalaká. Neongo ai pē pe ko e hā e hala ʻoku fili ʻe he husepānití, ka kuó u ʻiloʻi ko e faleʻi ke tokoniʻi ʻa e uaifí ʻoku ueʻi fakalaumālie. ʻOku ou fakaʻamu pē ʻe ʻikai ʻaupito ongoʻi ʻe ha fefine ʻi he tūkunga ko ʻení ʻoku siʻaki, toʻo halaʻi, pe ʻikai mahino ki heʻene pīsopé. Ko ha founga mahuʻinga ʻa e tokoni ʻa e pīsopé ke fakafou mai ai hono fakahaaʻi ʻe he Fakamoʻuí Hono mālohí ke fakamoʻui kakato ʻa e loto takitaha—naʻa mo kinautolu kuo “hokaʻi ʻaki ʻa e ngaahi fuʻu lavea lalahí” (Sēkope 2:35).

ʻĪmisi
family studying scriptures

ʻI laló: Naʻe loto-mamahi ʻa Keuli ʻi he taimi naʻá ne ʻilo ai ʻa e tofanga hono husepānití mo e ponokalafí, ka naʻá ne maʻu ha ʻamanaki lelei mo ha fakamoʻui ʻia Sīsū Kalaisi mo ʻEne Fakaleleí.